امروزه بیشتر از هر زمان دیگری با توجه به گسترش زندگی شهری و آپارتمان نشینی، می توان کمبود فضاهای سبز را در زندگی مان درک کرد. اجرای روف گاردن که پیش در مطلبی به طور مفصل به آن پرداخته شد از جمله اقداماتی است که می توان تا حدودی این کمبود را جبران کرد. گیاهان و درختچه هایی که برای استفاده در روف گاردن انتخاب می کنیم نقش مهمی در کیفیت روف گاردن ها دارند.
گروه اول:
گروه دوم:
گروه سوم:
گروه چهارم:
گل و گیاه معطر و خوشبو، یکی از مزیت های اصلی این باغچه ها مربوط به میزان آفتابی است که در طول روز دریافت می کنند و به همین علت یک محیط عالی برای استراحت و پرورش گیاهان روف گاردن محسوب می شوند.
برای ساخت و کشت بر روی پشت بام ها، نیازمند عملیات نقشه برداری دقیق و انجام محاسبات گوناگون و انتخاب مواد مناسب است. بنابراین باید از مشاوران حرفه ای کمک گرفت.
وجود چنین بافتی در پشت بام موجب از دست دادن گرما در تابستان و کاهش مصرف انرژی در زمستان می شود. همچنین پشت بام ساختمان احتمال شکل گیری یک محوطه در فضای داخلی ساختمان ایجاد می کند.
انتخاب گیاهان بام سبز
انتخاب گیاه مورد استفاده در بام سبز یا هر نوع فضای سبز مصنوعی و انسان ساخت در ساختمان و فضای باز، نیازمند دانش و تجربه است که باید فاکتورهای زیادی را در انتخاب گیاهان روف گاردن بررسی کرد که از این فاکتورها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نور محیط کشت درختان در پشت بام
- نیازهای آبی گیاه و زمان بندی مورد نیاز
- اقلیم محل پروژه
- ریشه دوانی گیاه
- عمق خاک مورد نیاز هر گیاه
- دوام گیاه در دماهای مختلف
- طیف رنگی برگها و گلهای گیاهان روف گاردن
- نیاز گیاه به نگهداری و هرس کردن و تغذیه
- میزان حساسیت به باد و …
مدنظر قرار دادن فاکتورهای بالا در انتخاب گیاهان روف گاردن و پوشش های گیاهی مصنوعی به ما کمک میکند که ضمن داشتن فضای پشت بام سبز در چهار فصل سال حداقل هزینه را برای نگهداری و سبز نگهداشتن آن صرف کرد. البته همه فاکتورهای ذکر شده مهم هستند ولی ۲ مورد نور و آبیاری از همه اولویت بیشتری دارند که قبل از هر چیزی باید مدنظر قرار داده شود.
تعداد کمی از گونه های سدوم مناسب برای بام سبز وجود دارد که دارای رنگ های مختلف و الگوهای رشد متفاوتند. در ترکیب با خزه رایج ترین جمعیت گیاهی بکار رفته در بام های گسترده می باشند. در نقاطی از جهان که سدوم به طور طبیعی وجود ندارد توسعه بازار بام سبز به مبارزه ای بین گونه های مقاوم متناسب با اقلیم محلی و سنت های بومی بدل شده است. با در نظر گرفتن این عوامل باید گونه هایی انتخاب شوند که:
الف)گونه هایی با نیاز آبی پایین: با توجه به شرایط اقلیمی کشور ما که بیش از دو سوم از مساحت کشور در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد و مسئله خشک سالی که سال هاست گریبان گیر تقریبا تمام نقاط کشور شده است، که مقاومت در برابر خشکی یک فاکتور اصلی در انتخاب گیاه است به علاوه نیاز پایین گیاه هزینه های نگهداری را کاهش می دهد و در مصرف آب صرفه جویی میکند.
ب) گونه های گیاهی با طول عمر دراز: هزینه نگهداری رابطه ی مستقیمی با طول عمر گیاه دارد. گیاهان با طول عمر کم هزینه ی نگهداری و تعویض پوشش گیاهی را افزایش می دهد. به همین سبب انتخاب گونه های گیاهی گران تر با طول عمر بالاتر نسبت به گیاهان ارزان با طول عمر کم ارجحیت دارد.
ج) گیاهان با توقع پایین: هرچه گیاه کم توقع تر باشد و با اقلیم منطقه سازگارتر باشد بازدهی بام سبز افزایش می یابد. به همین دلیل انتخاب گونه های بومی منطقه به دلیل سازگاری بالا با محیط و نیاز کم به نگهداری، آبیاری، کوددهی و هرس در اولویت قرار دارند.
انواع گل های وحشی قابل استفاده در روف گاردن
نوع دیگری از Roof Garden، که دارای پوشش گیاهی با ریشه های نسبتاً عمیق است، روف گاردن نیمه عمیق یا نیمه انبوه نامیده می شود. در روف گاردن نیمه انبوه به این دلیل که لایه های ضخیم تری بروی سقف قرار می گیرد از تنوع گیاهی زیادی می توان بهره برد و از طرفی وزن بیشتری نیز به ساختمان وارد می شود.
گل های وحشی نسبت به سایر گونه های ذکرشده تا به اینجا، به خاک عمیق تری برای رشد نیاز دارند. با پرورش محوطه کاشت می توان این گونه ها را در نقاط مختلف پرورش داد تا تپه های کوچکی از گل های وحشی ایجاد شود. ازآنجایی که این گل ها بلند هستند بنابراین باید در مکان های مناسبی از سقف مورداستفاده قرار گیرند.
مینای دائم، گیاهی زینتی از جنس Aster است که گیاه بومی کوه های اروپا می باشد، بنابراین با شرایط آب و هوایی سخت و خاک سبک غریبه نیست. بااین وجود افشانه های درخشانی از گل های بنفش با دکمه های زردرنگی در مرکز تولید می کند که انبوهی از پروانه ها را به سمت خود جذب می کند. این گیاه 15 تا 30 سانتی متر رشد می کند و رنگ شکوفه های آن صورتی، بنفش، سیاه وسفید و یا سفید می باشد و معمولاً در اواخر بهار و اوایل تابستان گل می دهد.
Achillea millefolium که عموماً با نام بومادران شناخته می شود از دیگر گل های وحشی است که شبیه ستاره ها به مانند یک پوشش زمینی در سراسر سطح سقف گسترش می یابد. این گیاه علفی پایا به اندازه 20 تا 90 سانتی متر قد کشیده و گستردگی بین 10 تا 50 سانتی متر دارد. رشد کامل این گیاه 2 تا 5 سال زمان می برد. برگ های این گیاه سرخس مانند و کرکی می باشد و گل های آن سفید، کوچک و بسیار معطر می باشد. ساقه های بلند این گل با کلاهک پوشانده شده و مقعری شکل است و پوشش گیاهی مناسبی برای فرود پروانه ها می باشد. گل های بومادران منبع تغذیه مهمی برای حشرات و زنبورها به شمار می آیند.