عملکرد جنسی ، بخشی از زندگی و رفتار انسانی است تمایلات جنسی از گذشته تاکنون به عنوان یکی از بحث انگیزترین نیازهای انسان مطرح بوده است و در هر دوره ای ذهن بشر را به خود مشغول کرده است و مورد علاقه و کنجکاوی او بوده است و تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت زندگی فرد و همسر او دارد در کل عملکرد جنسی پدیده است که تحت تأثیر عوامل زیستی ، فرهنگی ، اجتماعی و روان شناختی است . اهمیت دادن به نیازهای جنسی خیلی اهمیت دارد چون مشکلات جنسی تاثیر بسیاری روی فرد دارد . نشانه های شروع کننده میل جنسی عبارت اند از چیزی که فرد را تحریک کرده و مغز را از لحاظ جنسی بر می انگیزد . به عبارت دیگر هر محرک یا نشانه هایی که به نحوی به تماس تناسلی و ارگاسم منجر شود در کل نشانه های شروع کننده میل جنسی به بسیاری موارد بستگی دارد تا افراد از وجودشان آگاه شوند . مثلاً اگر شما مشغول یا پریشان باشید ، احتمالاً تا وقتی که بوی پیتزا حس نکند ، احساس گرسنگی نمی کند میل جنسی نیز این گونه است و مانند مثال بالا در فرد تحریک می شود . در کل نشانه های شروع کننده میل جنسی افراد را از نیازهای جنسی شان آگاه می کند.
تعریف میل جنسی چیست؟
میل جنسی تمایل یا محرک جنسی همه موجودات عالم است.میل جنسی فرد، بدون توجه به جنسیت، تحت تأثیر عملکرد مغز، هورمون ها و رفتار آموخته شده قرار می گیرد و تمایل دارد که متناسب با وضعیت روانی، تغییرات هورمونی و شدت استرس در نوسان باشد.برخی از داروها و دیگر محرک ها می توانند میل جنسی را نیز تحت تأثیر قرار دهند.نیاز جنسی، میل فرد به فعالیت جنسی را توصیف می کند، هیچ اندازه گیری عددی برای میل جنسی وجود ندارد، اما معمولا کم یا زیاد بودن آن با احساس فرد مشخص می شود.موارد بسیاری وجود دارد که می تواند بر انگیزه جنسی از دلایل بیولوژیکی تا عوامل اجتماعی یا روانی تأثیر بگذارد. در این مطلب ما می خواهیم هورمون های اصلی جنسی، نحوه تأثیر آنها بر میل جنسی، تفاوت در هورمون های جنسی زن و مرد و نحوه تغییر میل جنسی را در طول چرخه قاعدگی بررسی کنیم.
درک میل و نیاز جنسی
اگرچه از نظر زیستی میل جنسی را نوعی غریزه نیز می دانند اما این غریزه تحت تاثیر محیط نیز قرار دارد.به عنوان مثال دیدن محرک های جنسی، تصاویر تحریک کننده در فضای مجازی یا در محیط واقعی، باعث تشدید این نیاز خواهد شد.علاوه بر سن، فاکتور های دیگری نیز در تعیین میزان یا شدت این نیاز دخیل هستند.به عنوان مثال، محرومیت جنسی طولانی باعث افزایش احساس نیاز به برقراری رابطه جنسی در فرد می شود.
هنگامی که نیاز جنسی یک فرد بالا باشد، بیشتر تمایل به برقراری رابطه جنسی دارد و آن را با یک پارتنر (همسر) یا از طریق خودارضایی (استمنا کردن) برآورده می کند.با اینکه معیاری برای سنجش میزان نیاز جنسی یا تعداد ارتباط جنسی نرمال وجود ندارد اما میل جنسی بیش از حد بالا که کیفیت زندگی را مختل می کند و می تواند نشانه عدم تعادل هورمونی یا اختلال عصبی باشد.وقتی نیاز جنسی کاهش می یابد، علاقه کمی به رابطه جنسی وجود دارد و ممکن است کاملا از بین رفته باشد که می تواند روابط صمیمی را تحت فشار قرار دهد. پس از تشخیص و مشخص شدن علت، می توان هر دو حالت افراطی کم و زیاد را با کمک متخصص سکسولوژی درمان کرد.مسیرهای عصبی درگیر در میل جنسی در مردان و زنان مشابه است و شامل اجزای:
- مغزی
- نخاعی
- و محیطی
می شود. نیاز جنسی مستقیما با واکنش جسمی ارتباط دارد: هنگامی که میل جنسی زیاد است، جریان خون به آلت تناسلی بیشتر شده و باعث نعوظ می شود، همانند روان شدن و بزرگ شدن لابیا (labia – بخشی از ناحیه واژن خانم ها).
تفاوت های زنان و مردان در میل جنسی
میل جنسی در مردان زودتر از زنان بروز و ظهور پیدا می کند. از آنجایی که میل جنسی پیش زمینه ای برای برانگیختگی و فعالیت جنسی است. پسران نسبت به دختران در سنین پایین تر اشتیاق به فعالیت های جنسی نشان می دهند. مردان مشخصا سائق جنسی و اشتیاق جنسی بالاتری را نشان می دهند و همین طور در طی زندگی تجربه رابطه جنسی با شرکای جنسی بیشتری را گزارش می دهند.به طور متوسط تمایلات جنسی مردان در طول زندگی قوی تر، متناوب تر و طولانی تر باقی می ماند. هر چند زنان به تناوب مردان میل جنسی را احساس نمی کنند، ولی هرگاه که آن را احساس می کنند، شدتش به اندازه مردان می باشد.
هورمون های جنسی تاثیرگذار بر نیاز جنسی کدامند؟
هورمون های اصلی جنسی
- استروژن
- پروژسترون
- و تستوسترون
هستند.در حالی که ما پروژسترون و استروژن را با چرخه قاعدگی و تستوسترون را با تولید اسپرم مرتبط می دانیم، هر سه این هورمون ها تا حدی در بدن مردان و زنان وجود دارد.
بررسی میزان تاثیر هورمون های جنسی در زن و مرد
حال، بیایید نگاهی به هورمون های اصلی جنسی بیندازیم و عملکرد آنها و نحوه تأثیر آنها بر میل جنسی زنان و مردان را بررسی کنیم.
۱- نیاز جنسی در خانم ها
لازم به ذکر است که در مورد میل جنسی “حد نرمالی” وجود ندارد، همه متفاوت هستند و بدن ما به طرق مختلف رفتار می کند و میل جنسی ما نیز از این قاعده مستثنی نیست!افزایش میل جنسی می تواند در اثر موارد مختلفی ایجاد شود. در زنان، مواردی در چرخه قاعدگی وجود دارد که به طور معمول میل جنسی را افزایش می دهد. معمولا در روزهای نزدیک به تخمک گذاری که بیشترین باروری را داریم، میل جنسی خانم ها نیز در بالاترین سطح است.
کاهش استروژن و افزایش سطح پروژسترون، تا پایان چرخه می تواند یکی از دلایل کم شدن میل جنسی باشد. بسیاری از زنان می گویند که میل جنسی در دوران قاعدگی افزایش یافته، در حالی که احتمال بارداری در دوره قاعدگی بسیار کم است، بالا رفتن نیاز جنسی به دلیل افت سطح پروژسترون ایجاد می شود.زنانی که تحت کنترل بارداری هورمونی هستند بعید به نظر می رسد با هورمون های مصنوعی برای جلوگیری از تخمک گذاری نوسانات نیاز جنسی را تجربه کنند
برخی از زنان ممکن است در هنگام مصرف قرص هیچ تغییری در میل جنسی خود مشاهده نکنند، معمولا کاهش میل جنسی اغلب به عنوان یک عوارض جانبی ناخواسته در کنترل بارداری هورمونی گزارش می شود.به طور معمول، نیاز جنسی خانم ها در نقاطی از چرخه که پروژسترون کم و سطح استروژن زیاد است، افزایش می یابد. پروژسترون می تواند احساس نفخ، تنبلی و احساسات ناخواسته سندروم پیش از قاعدگی را در ما ایجاد کند. از طرف دیگر، هورمون استروژن می تواند انرژی زا باشد، باعث درخشش سالم پوست و افزایش میل جنسی می شود.
فواید هورمون استروژن برای خانم ها
همچنین استروژن و بر محرک های جنسی ما تأثیر می گذارد و باعث برخی عملکردها در بدن زن می شود از جمله:
- کمک به رشد پستان
- رشد موهای زائد و زیر بغل
- تنظیم مراحل چرخه قاعدگی
- محافظت از سلامت استخوان
- کنترل کلسترول
- تأثیر بر روی مغز، قلب و سایر بافت ها
- تغییر روحیه و سطح انرژی
هورمون تستوسترون در بدن زنان نیز به مقدار کم وجود دارد، گرچه ارتباط مستقیمی با میل جنسی ندارد، اما در ترمیم و حفظ بافت های تولید مثل و توده استخوان نقش اساسی دارد.
۲- میل جنسی در آقایان
در حالی که انگیزه جنسی زنانه در یک دوره طولانی نوسان می کند، نیاز جنسی مردانه با افزایش و کاهش سطح تستوسترون در طول روز بیشتر متغیر است.معمولا در مردان هنگام صبح که تستوسترون در بالاترین سطح است، میل جنسی بیشتر می شود، به همین دلیل است که مردان غالبا با نعوظ بیدار می شوند، این یک نشانه فیزیکی از میل جنسی است. سطح تستوسترون به طور معمول در طول روز کاهش می یابد و در اواخر شب کمترین میزان را دارد.علاوه بر نوسان در یک دوره ۲۴ ساعته، سطح تستوسترون نیز به طور معمول در طول زندگی یک مرد کاهش می یابدسطح تستوسترون معمولا در طی سالهای نوجوانی در بالاترین سطح خود است و پس از این مرحله شروع به کاهش می کند. با کاهش هورمون تستوسترون، نیاز جنسی نیز با بالا رفتن سن مردان کاهش می یابد و این تاثیر زیادی بر شدن نیاز جنسی آنها دارد.
فواید ترشح هورمون تستوسترون در آقایان
تستوسترون علاوه بر تأثیر روی میل جنسی مردان، به تنظیم موارد زیر نیز کمک می کند:
- تولید اسپرم
- ایجاد اندام های جنسی
- رشد مو
- رشد عضلات و توده استخوانی
- وقتی صدا در بلوغ می شکند
- تولید گلبول های قرمز خون
هورمون استرادیول، نوعی استروژن در بدن مردان است و با میل جنسی، عملکرد نعوظ و تولید اسپرم در ارتباط است. پروژسترون همچنین نقشی اساسی در تنظیم استروژن دارد و همچنین برای ساخت تستوسترون مورد نیاز است.
چرا باید میل جنسی خود را کنترل کنم؟
نیاز جنسی یکی از مهم ترین عوامل ادامه نسل بشر است و بر خلاف بسیاری از موجودات بشتر محدود به فصل جفتگیری و میزان رابطه نیست.با این حال عدم کنترل میل جنسی و برقراری تعداد زیادی نزدیکی جنسی سبب ابتلا به اعتیاد جنسی و بروز مشکلات جسمی روانی بسیاری می شود که در نهایت برای درمان می بایست به درمانگر جنسی مراجعه نمائید.علاوه بر آن نیاز جنسی زیاد می تواند انرژی زیادی از جسم و روان ما بگیرد که بدون شک تاثیر زیادی بر دیگر جنبه های زندگی خواهد داشت.
چطور نیاز جنسی خود را کنترل کنیم؟
علم روش های کاربردی زیادی برای کنترل کردن نیاز جنسی پیشنهاد می دهد که در ادامه به کاربردی ترین آنها اشاره می کنیم. یادتان باشد باید روش های زیر را برای مدت زمان حداقل ۲ ماه به طور منظم انجام دهید تا تاثیر آن را مشاهده نمائید:
- برنامه ورزشی منظم و با برنامه برای کنترل میل جنسی بسیار مناسب است
- اگر تمایلات جنسی شما زیاد است از خوراکی های کاهش دهنده نیاز جنسی استفاده کنید
- عوامل تحریک کننده جنسی را از اطرافتان حذف کنید