آشنایی با مترونوم برای سنتور و طرز کار کردن با آن

مترونوم چیست؟

یکی از عوامل مهم در موسیقی نگهداشتن ریتم ثابت و منظم یک قطعه از موسیقی می باشد، برای انجام این کار نیاز به یک مترونوم دارید. همچنین مترونوم می تواند به تقویت ریتم نوازنده کمک کند و نوازنده می تواند ریتم های خیلی کند تا سریع را اجرا کند. استفاده از این ابزار بعد از مدتی می تواند نوازنده را به این قابلیت برساند که کلیه ریتم ها را با هر سرعتی که دارند اجرا کند و آمادگی لازم را برای همکاری با گروهها و استودیوهای موسیقی پیدا کند. مترونوم اولین بار در سال 1814 توسط یوهان ملتسیل اختراع شد. بعد از ملتسیل، اتین لولی و نیکولاس وینکل هم در بهبود مترونوم ابداع شده اولیه نقش زیادی ایفا کردند.

انواع مترونوم

مترونوم در دو نوع دیجیتالی و مکانیکی وجود دارد. علاوه بر این دو دستگاه، امروزه نرم افزار های مترونوم خوبی ارائه شده که قابل نصب در انواع گوشی هاست.

مترونوم مکانیکی

انواع بسیار قدیمی مترونوم، مترونومهای مکانیکی هستند. همانطور که از اسم این مترونومها پیداست، این انواع با نیروی مکانیکی کار می کنند و از دقت بسیار بالایی برخوردار هستند. مترونوم مکانیکی دارای یک پاندول است که مانند پاندول ساعت حرکات رفت و برگشتی دارد و با این حرکت صدای تیک و تاک تولید می کند. این حرکت رفت و برگشتی ریتم جذاب بصری را برای چشم یک نوازنده ایجاد می کند. نوازنده می تواند با استفاده از یک وزنه که به پاندول متصل است سرعت قطعه مورد نظر را تنظیم کند بدین ترتیب که می تواند بتدریج با نزدیک کردن وزنه به انتهای پاندول سرعت اجرای قطعه را کاهش دهد.

مترونوم دیجیتالی

جدیدترین انواع مترونومها که بعد از انواع مترونوم مکانیکی به بازار عرضه شدند مترونومهای دیجیتالی هستند. این انواع با اشکال و برندهای متنوعی در بازار وجود دارند و بعنوان تیونر برای کوک کردن سازها نیز قابل استفاده اند. با استفاده از این مترونومها می تواند با استفاده از یک دکمه ریتم و سرعت قطعه مورد نظر را تعیین کرد. این انواع قابلیت اتصال به هدفون را هم دارند. مترونومهای دیجیتال که در بازار وجود شامل انواع دیال (Dial)، کلیپ آن (Clip on)، کردیت کارد (Credit Card) و این ایر (In Ear) می باشد.

دیال (Dial): این نوع از مترونیوم به انواع مکانیکی شباهت زیادی دارد از این لحاظ که دارای یک شماره گیر چرخان است و سرعت این شماره گیر را می توان روی سرعت دلخواه تنظیم کرد. ولی این نوع با باتری کار می کند و دارای یک صفحه ال ای دی هست. از آنجائیکه می توان از هدفون برای این نوع استفاده کرد و صدای تیک و تاک به خوبی شنیده می شود.

کلیپ آن (Clip on): انواع Clip on را می توان با استفاده از یک گیره به لباس یا پایه نت متصل کرد و برخلاف نوع dial می توان بصورت دیجیتالی، تمپو را تنظیم کرد.

کردیت کارد (Credit Card) : کردیت کارد جز کوچکترین انواع مترونوم محسوب می شود و به اندازه یک کارت اعتباری هست. این نوع دارای دکمه های بسیار کوچک است که کمی کار کردن با آن سخت است.

این ایر (In Ear): این نوع ار می توانید مستقیما در گوش خود قرار دهید. از آنجائیکه دارای اندازه بسیار کوچک است کارکردن با دکمه های آن بسیار سخت است و برای هر بار تنظیم تمپو این نوع را از گوش خارج کنید.

اپلیکیشن مترونوم

البته قابل ذکر است که امروزه با توجه به گسترش انواع گوشی های هوشمند، انواع مختلف اپلیکیشن مترونوم برای اندروید نیز در بازار وجود دارند که فعالان در زمینه موسیقی می توانند این نرم افزارها را روی گوشی خود نصب کنند و از آن براحتی استفاده کنند.

مزایا و معایب انواع مترونوم دیجیتال و مکانیکی

از مزایای مترونومهای دیجیتال می توان به اندازه مناسب و پرتابل بودن آن اشاره کرد. همچنین دارای قابلیت اتصال به هدفن را دارند و شدت صدا نیز در این انواع قابلیت تنظیم دارد. اما در عین حال معایبی نیز دارد که می توان به احتیاج آن به باتری اشاره کرد و همچنین کند بودن تغییر تمپو در برخی انواع آن اشاره کرد. گاها بسته به اینکه چه مدلی باشد ممکن است صدای خیلی خوبی تولید نکند.

از مزایای انواع مکانیکی می توان به عدم نیاز آن به باتری اشاره کرد که استفاده از آن را راحت می کند و فقط لازم است شما آن را روی یک سطح صاف قرار دهید تا بطور دقیق عمل کند. ضمن اینکه صدای گوش نواز با سرعت قابل تنظیم دارد. انواع مکانیکی معایبی نیز دارند که یکی از آن ها عدم قابلیت اتصال آن ها به هدفن است. همچنین قدرت نشان دادن ضرب های تاکید دار را ندارد و فقط تک صدا تولید می کند و تنوع در تولید صدا ندارد.

شیوه کار با مترونوم

1. برنامه ی مترونوم را در گوشی خود باز کنید (اگر مترونوم دارید دکمه ی on/off آن را فشار دهید).
2. میزان نمای خود را انتخاب کنید، مثلا 4/4 یا 2/4 یا 6/8.
3. سرعت خود را با توجه به قطعه ی خود انتخاب کنید. (سرعت بیشتر قطعه ها در بالای آن نوشته شده است. برای شروع کار با مترونوم از سرعت ها پایین مثل 40 شروع و به تدریج سرعت را بالا ببرید.
4. الگوی ریتم خود را انتخاب کنید، برای شروع تمرین با مترونوم از الگوی سیاه استفاده کنید. یعنی هر ضرب مترونوم برابر با یک سیاه است و شما می تواند در فاصله ی بین دو ضرب دو چنگ، چهار دولا چنگ، هشت سه لاچنگ و یا شانزده چهارلاچنگ بنوازید.

نکات قابل توجه در استفاده از مترونوم

• ابتدا نت قطعه را تمرین کرده و پس حفظ قطعه به طور کامل به سراغ تمرین با مترونوم بروید.
• همیشه در ابتدای کار، سرعتی کمتر از سرعت اعلام شده برای قطعه را انتخاب کنید و پس از تسلط کامل و اجرای قطعه با ریتم درست، پله پله (مثلا ۵ تا ۵ تا) سرعت آن را زیاد کنید.
• خوب است بدانید که واحد تمپو یا همان سرعت در مترونوم BPM است (ضرب در دقیقه)
  چگونه سنتور را کوک کنیم؟