آشنایی با ساختار کلی پایان نامه

پایان نامه چیست؟

یکی از وظایف اصلی دانشجویان دوره دکتری و کارشناسی ارشد ارائه یک اثر تحقیقی منسجم و ساختار یافته به نام پایان نامه می باشد. که شرط فارغ التحصیلی دانشجو از مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری ارائه پایان نامه می باشد. دانشجو باید از دروسی که در این دوره آموزش دیده است موضوعی را به دلخواه خود انتخاب کند و در رابطه با آن شروع به تحقیق و پژوش کند که نهایتا بتواند یک پایان نامه علمی تهیه کند. دانشجویان اغلب به دلیل اینکه شناخت و آگاهی لازم را ندارند دچار تنش می شوند و نمی دانند که نگارش پایان نامه را چگونه و از کجا آغاز کنند از این رو در این مطلب سعی کرده ایم که به شما دانشجویان عزیز آموزش دهیم که چگونه بتوانید یک پایان ‍نامه ارائه کنید. شروع خوب یک پایان نامه، یافتن یک سوال خوب برای تحقیق کردن است. البته این را خیلی از دانشجویان می دانند اما اغلب حتی تا روز دفاع پایان نامه دقیقا نمی دانند سوال آنها چیست و چه مسئله ای باید حل شود. از این رو به دانشجویان توصیه می کنیم قبل از انیکه شروع به شناخت پایان نامه کنند ابتدا تحقیقاتی در رابطه با رشته خود انجام دهند و چنانچه به موضوع گنگ و نا مفهومی برخورد کردند و سوال و ابهامی در ذهن آنها اینجاد شد سریعا شروع به حل و رفع آن کنند.

ابتدا دانشجو بعد از انتخاب عنوان باید شروع به نگارش پروپوزال کند و و بعد از گرفتن تاییدیه برای پروپوزال نگارش اجزای تحقیق را آغاز کند. بهترین زمان برای شروع نوشتن پایان نامه زمانی است که پروپوزال شما تاییدیه ابتدایی را از استاد راهنما گرفته است و موضوع تصویب شده است. در انتخاب عنوان دقت زیادی داشته باشید زیرا بعدا تغییر آن بسیار مشکل و در مواردی غیر ممکن خواهد شد.

پایان نامه چند فصل دارد؟

پایان­ نامه­ های کارشناسی ارشد طبق استاندارد اکثر دانشگاه­ها شامل ۵ فصل می­ شوند. این فصول به ترتیب موارد زیر را در بر می­ گیرند:

• فصل اول: مقدمه و طرح مسئله ( کلیات تحقیق )
• فصل دوم: مروری بر منابع یا روش تحقیق
• فصل سوم: مدل­ها و ایده­ های تحقیق
• فصل چهارم: نتایج تحقیق
• فصل پنجم: نتیجه­ گیری جمع­ بندی و پیشنهادات

نحوه نگارش فصول پایان نامه

صفحه عنوان

همان طور که مشاهده فرمودید اولین بخش عنوان پایان نامه می باشد عنوان باید واضح و رسا نوشته شود و در برگیرنده کلمات کلیدی باشد از طرفی عنوان باید کاملا مرتبط با موضوع باشد و در واقع معرف بخش های کامل پایان نامه باشد. عنوان پایان نامه چنانچه تکراری باشد از نظر داوران سرقت علمی خواهد بود و فاقد اعتبار علمی. اگر استعداد و مهارت خود را در انتخاب یک عنوان خوب و جدید به کار گیرید یقینا از دید داوران حاضر در جلسه دفاع قابل تایید خواهید بود.

فونت و سایز مطالب پایان نامه

• اندازه کاغذ پایان نامه باید در اندازه A4 و به صورت یک رو نوشتار باشد.
• اندازه حاشیه کاغذ از بالا، پایین و سمت راست ۳ سانتی متر باشد.
• اندازه حاشیه کاغذ در سمت چپ ۲.۵ سانتی متر باشد.
• اندازه فونت فارسی برای متن اندازه ۱۴ می باشد.
• اندازه فونت انگلیسی متن اندازه ۱۲ معمولی است.
• اندازه فونت زیرنویس ۱۰ است.
• عناوین باید دارای شماره باشند.
• چکیده دارای ۲۵۰ تا ۳۰۰ کلمه باشد.

آموزش تایپ کردن با word

تنظیمات راست چین و چپ چین و Justify کردن در word

• قبل از شروع به نوشتن پایان نامه، ابتدا باید فایل word را تنظیم کنید تا از مشکلات آتی چپ چین و راست چین شدن متن راحت شوید.
• برای اینکار، در بالای صفحه، در منوی Home گزینه Justify را انتخاب کنید تا بند هایی که می نویسید همه در یک ستون قرار گیرند.

راست نویس کردن در word

اگر دیدید که متن شما از سمت چپ نوشته می شود، برای تغییر آن به راست، علامت راست نویس را انتخاب کنید.

فعال کردن خط کش (Ruler) در word

• خط کش را فعال کنید.
• این خط کش در نکات ۴ و ۵ برای ما کاربرد دارد.
• در منوی View، گزینه Ruler را فعال کنید.
• خط کش ظاهر می شود.

تنظیم فاصله متن از حاشیه ها در word

بنابه اینکه در کدام دانشگاه مشغول به تحصیل هستید، فاصله متن از حاشیه های ۴ طرف کاغذ متفاوت است که باید از مسئول کتابخانه یا تحصیلات تکمیلی، اطلاعات لازم مانند فونت و حاشیه ها را بپرسید.

روی خط کش ظاهر شده، دو بار کلیک کنید.

پنجره زیر باز می شود.

• حاشیه های ۴ سوی کاغذ را بنا به آنچه باید باشد، تغییر دهید.
• نگران اینکه این اعداد بر حسب اینچ هستند و باید اعداد را از سانتی متر به اینچ تبدیل کنید، نباشید.
• کافی است مطابق شکل زیر، اعداد را با حروف cm بنویسید و گزینه OK را فشار دهید.
• word خودش اعداد را به اینچ تبدیل خواهد کرد.

تنظیم فرمت کاغذ A4 در word

فایل word به طور پیش فرض روی نامه (Letter) فعال است، در حالی که فایل ما باید با فرمت A4 باشد.

اکثر دوستان این نکته را نمی دانند و تازه زمانی که فایل word خود را پرینت می گیرند، پی می برند که نوشته های پایان نامه از حاشیه ها فاصله ای بیش از آنچه که تعریف کرده اند، دارد.

و بدتر از آن اینکه وقتی فرمت پایان نامه را از Letter به A4 تغییر می دهند، تمامی متن پایان نامه و محل قرار گرفتن شکل ها و جداول بهم می ریزد و باید چندین روز وقت بگذارند و کل پایان نامه را دوباره بخوانند تا بتوانند آن را مرتب کنند.

اگر می خواهید از شر این مشکل قریب الوقوع خلاص شوید، همین ابتدای کار و قبل از شروع به نوشتن، فرمت word را روی A4 تنظیم کنید.

برای اینکار نیز روی خط کش دو بار کلیک کنید.

در پنجره باز شده، روی Paper بروید و فرمت A4 را انتخاب نمایید.

تنظیم فونت و سایز فونت در word

قبل از نوشتن متن، باید فونت و سایز آن را مشخص کنیم که این مورد نیز بستگی به دانشگاه شما دارد.

البته معمولا گفته می شود که از یکی از فونت های رایج فارسی همچون BNazanin، BLotus، و… استفاده کنید و عموما فونت ۱۲ بکار گرفته می شود.

ابتدا چند اینتر بزنید و ctrl+A را گرفته،سپس فونت و سایز مورد نظر را انتخاب کنید.

اینطوری، پیش فرض فایل ورد شما فونت و سایزی می شود که انتخاب کرده اید و اگر در حین نوشتن پایان نامه، زبان نوشتن را تغییر دهید و کلمه ای را به انگلیسی بنویسید و دوباره زبان نوشتن را به فارسی برگردانید، فونت و سایز نوشته شما تغییری نمی کند.

برای انجام این تنظیمات روی منوی Home رفته و مطابق شکل، فونت و سایز مورد نظر را انتخاب نمایید.

تنظیم زبان نوشتن اعداد (فارسی و انگلیسی) در word

• حتما برای بعضی از شما دوستان هم پیش آمده که وقتی در word اعداد را با فونت فارسی می نویسید، با فونت انگلیسی نمایش می دهد و یا بالعکس.
• این ایراد در تنظیمات word نهفته است.
• برای رفع این مشکل تنها کافی است از روش زیر برای اعمال تنظیمات لازم پیروی کنید.
• در ابتدا، روی علامت Office Button کلیک کرده و در پایین پنجره، گزینه Word Options را کلیک نمایید.

صفحه زیر باز می شود.

آن را بر روی Context تنظیم کنید.

در این حالت، تمامی اعدادی که با فونت فارسی نوشته شده اند، فارسی و تمامی اعدادی که با فونت انگلیسی نگاشته شده اند، انگلیسی نمایش داده می شوند.

نحوه چاپ پایان نامه

مراحل آمادگی برای جلسه دفاع از پایان نامه

• دریافت و تکمیل فرم آمادگی برای دفاع
• امضاء استاد راهنما و استاد مشاور به

تحویل مدارک زیر به گروه:

• فرم آمادگی برای دفاع
• یک نسخه پرینت از پایان نامه (نیازی به صحافی نیست اما ظاهر پایان نامه نباید مشکلی داشته باشد. فرمت ها باید رعایت شده
• باشد)
• یک سی دی حاوی: فایل پایان نامه فایل پاور پوینت ارائه
• فایل منابعی که در فهرست منابع آمده است (منابعی که نسخه کاغذی هستند نیازی به ارائه نیست)
• جدولی که استاد راهنما و استاد مشاور مشخص کرده باشند که در چه روزهایی و چه ساعاتی برای تشکیل جلسه می توانند به دانشکده تشریف بیاورند
• گواهی کاربرد نتایج پایان نامه در صنعت
• گواهی ارسال مقاله یا قبول چاپ مقاله به همراه مقاله های مورد نظر
• اخد تاریخ و ساعت دفاع و نام داور (معمولا دو تا چهار روز پس از انجام مرحله قبل)
• تهیه آگهی اعلام جلسه دفاع و تحویل پنج نسخه از آن به گروه
• انجام سایر امور اداری در محل دانشگاه

امور پس از برگزاری جلسه دفاع

• در پایان جلسه دفاع، اصلاحات مورد نظر داوران را از ایشان بگیرید.
• اصلاحات مورد نظر داوران را در پایان نامه خود اعمال کرده و به همراه یادداشت ایشان برای تایید شفاهی به هر دو داور خود مراجعه کنید.
• در صورت تایید داوران، پایان نامه را نزد استاد راهنما و سپس استاد مشاور ببرید تا ایشان صفحه مخصوص را (فقط یک نسخه) امضاء نمایند.
• پایان نامه را نزد دو داور ببرید تا ایشان نیز صفحه مخصوص را امضاء نمایند.
• پایان نامه را نزد مدیر گروه ببرید تا ایشان نیز صفحه مخصوص را امضاء نمایند.
• با راهنمایی استاد راهنما مقاله ای از پایان نامه خود برابر فرمت دانشگاه تهیه کنید. فرم مخصوصی وجود دارد که لازم است تا استاد راهنما مقاله را تایید کند.

آشنایی با ساختار کلی یک مقاله علمی