آشنایی با صنایع دستی اهواز

صنایع دستی اهواز، موضوعی است که در این قسمت به تفصیل برای شما توضیح خواهیم داد. اهواز از زیباترین شهرهای ایران است که در دل خود کارون را جای داده و جلوه ی فوق العاده ای برای این شهر داده است. در کنار این جاذبه های زیبا، بازدید از صنایع دستی شهر اهواز هم خالی از لطف نیست این آثار که نمادی از فرهنگ و هنر مردم خوزستان است تمدن این منطقه را به ما نشان می دهد. از جمله زیباترین صنایع دستی اهواز گلیم بافی، خراطی، قلم زنی، بوریا بافی، عبابافی است که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.

هنر گلیم بافی

این اثر هنرمندانه بیشتر به دست زنان و دختران عشایر ساخته می شود. گلیم هم مثل قالی بر روی دار بافته می شود که فقط تنها تفاوت آن بدون پرز بودن آن است و به آن زیر انداز بدون پرز می گویند. هر منطقه گلیم خاص خود را دارد که جنس نخ، تار و پود، و رنگ آن با بقیه شهرها تفاوت دارد. روستاهای عرب نشین اهواز از رنگ های سبز، نارنجی، صورتی، سرمه ای، سفید، آبی و قرمز در بافتن گلیم استفاده می کنند. طرح و نقش این گلیم ها هندسی و برآمده از ذهن می باشد. جالب است بدانید معروف ترین گلیم های خوزستانی، گلیم هفت کل نام دارد.

هنر بوریا بافی

نوعی حصیر زیرپایی که از نی های مرداب های خوزستان بافته می شود. این نوع نی ها به وفور در خوزستان یافت می شود. اما بافتن بوریا کار راحتی نیست و نیروی بدنی زیادی نیاز دارد به همین دلیل کار بافتن بوریا بیشتر به عهده مردان می باشد. بوریا میان مردم استان خوزستان از محبوبیت زیادی برخوردار است. گاهی از این حصیر برای روی سقف خانه ها و گاهی برای زیرانداز استفاده می شود.

هنر عبا بافی

یکی از صنایع دستی مهم و قدمت دار اهواز صنعت عبا بافی است و عبا بافی در بین مردم جنوب 500 سال رواج داشته است. عبا بافی بیشتر در شهرهای شوش، بهبهان، سوسنگرد و دزفول بافته می شد. عباها بیشتر به رنگ های شیری، خاکستری، مشکی و خرمایی دیده می شوند که برای تابستان با نخ نازک تر و برای زمستان ضخیم و متراکم تر بافته می شوند.

هنر حصیر بافی

از صنایع بسیار قدیمی و پر رونق است آن است که از برگ نخل و نی و ترکه استفاده میشود. آبادان، خرمشهر، شادگان و دشت آزادگان مراکز عمده تولید در استان خوزستان است.

هنر خراطی اهواز

خراطی هنری است که بر روی چوب توسط ابزاری مخصوص، طرح هایی را ایجاد می کنند. در خوزستان این هنر بیشتر در شهرهایی چون دزفول و بهبهان انجام میشود و آثار زیبایی که تولید می شود را هم در این شهرها و هم در اهواز می توانید ببینید. ابزار مورد نیاز برای خراطی اره، مته، دستگاه خراطی است و چوب مور استفاده باید نرم و مرطوب باشد که چوب درخت سپیدار و توسکا گزینه های مناسبی هستند. با این هنر زیبا معمولا آثاری همچون مبل، گهواره، ظروف تزئینی، تابلو، گلدان و … درست می شود. این آثار فاخر می توانند سوغات مناسبی برای اقوام و خویشان از سفر اهواز باشند.

هنر قلم زنی اهواز

قلم زنی یکی از هنرهایی است که در شهرهای مختلف ایران رواج دارد. این هنر سبب خلق ظروف تزئینی می شود که هر کسی را به خود جذب می کند. اگر بخواهیم از هنر قلم زنی تعریف ارائه دهیم، می توان گفت قلم زنی هنر طرح انداختن بر روی فلزات مختلف است. روش کار در قلمزنی به این صورت است که درون ظرف از خاک اره یا قیر آمیخته با خاکستر پر می شود و بر روی آن طرحی رسم میکنند و با چکش و قلم بر روی طرح ها حالتی فرو رفته ایجاد میشود و پس از آن نواحی فرورفته را با خمیر مینا پر می کنند و در کوره می گذارند. گذاشتن در کوره سبب ایجاد یک لایه ی لعابی رنگی و شفاف بر روی قسمت های فرورفته می شود.

هنر قالی محلی

در شمال استان توسط زنان و دختران بختیاری و بدون به کارگیری نقشه از پیش طراحی شده و فقط با ذهنیت خلاق خود بافنده بافته می شود. اکثر نقوش بیشتر از محیط اطراف و طبیعت و نمودهای آن می گیرد مانند: گل، کاسه، ماهی، پروانه، شانه و… شهرهای مسجدسلیمان، اندیمشک و ایذه از مراکز بافت عمده در این استان هستند.

هنر احرامی بافی

خوزستان در گذشته یکی از مراکز مهم تولید پارچه های دست باف در ایران بوده است. امروزه نیز برخی از این نساجی های سنتی در استان فعال هستند که یکی از پررونق ترین آنها، احرامی بافی است. احرامی، پارچه ای پنبه ای است که تار و پود پنبه ای دارد و با نوعی دستگاه نساجی سنتی که طراحی پیچیده ای دارد، بافته می شود. بافت احرامی، نقشه ندارد و معمولا با دو رنگ سفید و سیاه بافته می شود. البته احرامی در رنگ های «سبز و سفید» و «قرمز و سفید» هم بافته می شود. در برخی مناطق استان، احرامی های رنگی با پود پشمی بافته می شوند. این پارچه در گذشته بیشتر مورد استفاده ی حجاج بوده است اما امروزه با توجه به استقبال مسافران و گردشگران، برای مصارف متعددی بافته می شود؛ انواع پوشش کف و زیرانداز، رومبلی، روتختی و سجاده ی احرامی که طرفداران زیادی دارد. این هنر بومی، در بین جمعیت روستایی و عشایر، رواج بیشتری دارد.

هنر کپوبافی

از صنایع دستی مرسوم در جنوب ایران است که در استان خوزستان به ویژه شهرستان دزفول، رواج دارد. کپوبافی در واقع نوعی حصیربافی است که در آن از کاموای رنگی برای تزیین بافته های حصیری استفاده می کنند. البته شیوه ی بافت نیز در کپوبافی با حصیربافی رایج متفاوت است. در این روش بافت که به بافت فتیله ای شهرت دارد و استحکام بیشتر و قابلیت شکل دهی بهتر از ویژگی های آن است، الیاف تهیه شده از برگ خرما را به دور نوعی نی مردابی به نام «کرتک» می پیچند. تزیین با کاموا در کپوبافی به دو صورت انجام می شود؛ زمینه ی حصیری با نقوش هندسی روی آن و تزیین تمام سطح به نحوی که حصیر دیده نمی شود. عمده ی محصولات کپوبافی شده، ظروف درب دار کروی به عنوان سبد و ظروف مسطح تزیینی است. سبدهای کپوبافی شده که برای زیبایی و سهولت در باز کردن درب آنها، منگوله ای کاموایی به درب شان متصل می کنند، کاربردهای مختلفی دارند؛ جای نان، جای لوازم خیاطی و… در سال های اخیر، با توجه به استقبال فراوان مسافران و گردشگران، کپوبافان استان، که اغلب زنان روستایی هستند و از این طریق به اقتصاد خانواده کمک می کنند، بر تنوع محصولات خود افزوده اند.

هنر ورشوسازی

ورشوسازی دزفول رتبه دوم را در کشور داراست. سماور، قلیان، پارچ و لیوان، گلاب پاش و تنگ، قدح و آفتابه و لگن از محصولات رایج این رشته است.

هنر میناکاری

میناکاری روی طلا و نقره از هنرهای مخصوص و ويژه است آن است که توسط صائبین مندابی در استان ساخته می شود. تعدادی از هنرمندان این رشته آوازه ای جهانی دارند و آثارشان منحصر به فرد است. نقوش ریخته شده بر مینای موجود بر قطعات طلا را نخل، قایق های روان بر رود کارون و کاروانهای شتر تشکیل می دهند.

هنر گیوه بافی

پای پوشی سبک و راحت است که در شهرستان های دزفول، شوشتر و بهبهان رواج داشته است. تولید آن و مواد اولیه آن را چرم، پنبه، نخ تابیده، پارچه نازک نخی، کتیرا، پوست دباغی شده، موی بز و چسب تشکیل می دهد.نساجی سنتی نیز از دیرباز در این استان رواج داشته است. به ویژه در شهرهای شوشتر و دزفول از قدمت بالایی برخوردار است.

مشهورترین صنایع دستی ارومیه چیست؟