بهتر است ابتدا بررسی کنیم که اصولا سنسور به چه وسیله ای گفته می شود. سنسور (Sensor) یا حسگر وسیله ای است که به محرک های فیزیکی واکنش نشان داده و تحریکات آن ها را به عنوان ورودی دریافت می کند، به سیگنال های الکتریکی قابل اندازه گیری تبدیل و به عنوان خروجی ارائه می دهد. سنسورها می توانند مکانیکی، الکتریکی، مغناطیسی یا نوری باشند. همچنین که هر سنسور به یک محرک فیزیکی خاص واکنش نشان می دهد و برای اندازه گیری متغییری مشخص به کار می رود. سنسورها در تمامی خودروها ، چه کاربراتوری و چه انژکتوری به کار می روند. اما منبع دریافت اطلاعات آن ها متفاوت است. در خودروهای کاربراتوری اطلاعات سنسورها مستقیما به راننده گزارش می شود و در خودروهای انژکتوری این اطلاعات به ECU منتقل شده و پس از پردازش به راننده ارائه می شوند.
گاهی نیز سنسورها مستقیما به برخی عملگرها متصل هستند و با توجه به شرایط دستورات لازم را برای آن عملگرها صادر می کنند. البته تنوع سنسورها در خودروها انژکتوری بسیار بیشتر از خودروهای کاربراتوری است. سنسورها با بررسی شرایط محرک های فیزیکی مشخصی که با آن ها در ارتباط هستند، گزارش خرابی، نقص یا هرگونه مشکلی را صادر کرده و اعلام نیاز برای رفع آن می نمایند. بنابراین هرگونه ضعف در گزارش گیری سنسورها و انتقال گزارشات دریافتی شان، می تواند عواقب بدی برای قطعات فنی خودرو به همراه داشته باشد. خودروها انواع مختلف سنسور دارند که هر روز به تنوع آن ها نیز افزوده می شود. تعدد سنسورهای خودرو از مزایای آن محسوب می شود و خودروسازان همواره تلاش کرده اند تا با طراحی و بکارگیری حسگرهای متعدد برای بررسی و گزارش شرایط قسمت های مختلف خودروها، رفاه، آسایش و امنیت بیشتری را برای راننده و سرنشین های محصولات شان تامین کنند.
مدیریت مصرف سوخت ماشین چه اهمیتی دارد؟
مصرف صحیح سوخت علاوه بر اثرات زیست محیطی آن، که در سال های اخیر برای صاحبان خودرو یا کسب و کارهایی که با خدمات حمل و نقل سر و کار دارند، اهمیت بسیاری پیدا کرده است. طبق تحقیقاتی که در ایالات متحده آمریکا انجام شده، در سال 2013 میلادی حدود 40 درصد از هزینه های ناوگان حمل و نقل به هزینه های سوخت اختصاص یافته بود. این مصرف سوخت کنترل نشده هم برای محیط زیست خسارات جبران ناپذیری دارد و هم هزینه های اضافه زیادی برای شرکت های حمل و نقل ایجاد می کند.
کنترل مصرف سوخت به کاهش گاز کربن دی اکسید در محیط زیست کمک می کند و در هزینه های شرکت های حمل و نقل صرفه جویی می کند. این کار بدون نیاز به خرید ماشین های گران قیمت نیز قابل انجام است و راه حل های گوناگونی برای مدیریت سوخت وجود دارد. بهترین راه کنترل مصرف سوخت ماشین، نصب ردیاب مجهز به سنسور سوخت است.
انواع سنسور سوخت
سنسور سوخت بنا بر نوع مصرف و دقت و مکان عملکرد می تواند انواع مختلفی داشته باشد . در زیر تعدادی از این سنسورها آورده شده است .
- سنسور سوخت مقاومتی:این سنسور میزان مصرف سوخت را با توجه به تغییر مقاومت و بر اساس میزان ارتفاع سوخت داخل مخزن خودرو (باک ماشین) اندازه گیری می کند. مقاومت توسط تعدادی سنسور ریدرله (read relay) و شناور تغییر می کند.
- سنسور سوخت فشاری:این مدل سنسور میزان مصرف سوخت را به کمک فشاری اندازه گیری می کند که به باک یا مخزن وارد شده است. هر چه این فشار بیشتر باشد، به این معناست که میزان سوخت بیشتری مصرف شده است.
- سنسور سوخت با استفاده از تکنولوژی مغناطیسی و اولتراسونیک:این نوع سنسور به کمک فرکانس های مافوق صوت عمل می کند. در واقع اساس کار این سنسور به این صورت است که یک پالس با دامنه و فرکانس مناسب مخابره می شود، سپس گیرنده پالس را دریافت می کند. فاصله زمانی میان ارسال و دریافت پالس بسیار کم و در حد میکروثانیه است. به کمک این پالس می توان میزان ارتفاع سوخت و مصرف سوخت را اندازه گرفت.سنسور سوخت اولتراسونیک این قابلیت را دارد که هم زمان مصرف چندین سوخت را کنترل کند. معمولاً از این سنسور در جایگاه های سوخت استفاده می شود.
- سنسور سوخت خازنی:عملکرد این سنسور از طریق محاسبه میزان خازن دو فلزی است که با سوخت تغییر می کنند. در واقع در این سنسور، تغییر ارتفاع مایع (سوخت) باعث تغییر ابعاد دو فلز می شود و به این ترتیب میزان مصرف سوخت مشخص می شود.
نحوه نصب سنسور سوخت
در تمامی سنسورهای سوخت ذکر شده خروجی آنالوگ بوده و باید به سیم ورودی آنالوگ (AIN) از دستگاه ردیاب وصل گردد . منتها باید از قبل ، این ورودی در تنظیمات دستگاه فعال گردد . پس از نصب دستگاه و سنسور سوخت نوبت به کالیبره کردن آن می رسد . کالیبره کردن سنسور به روش سعی و خطا ممکن می باشد . به این صورت که با دانستن میزان سوخت موجود در باک در زمان های مختلف ، آن را با عدد خروجی از سنسور در آن زمان ها مقایسه کرده و به دنبال رابطه ای خطی بین آن دو می گردیم . بدیهی است هرچه تعداد نقاط آزمایش بیشتر باشد دقت رابطه نیز بالاتر خواهد رفت .