زندگینامه امام علی (ع)
علی بن ابی طالب(ع) مشهور به امام علی و امیرالمؤمنین (۱۳ رجب سال ۲۳ قبل از هجرت - ۲۱ رمضان سال ۴۰ق)، امام اول همهٔ مذاهب شیعه، صحابی، راوی، کاتب وحی و چهارمین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنت است. وی همچنین پسرعمو و داماد پیامبر اکرم(ص)، همسر حضرت فاطمه(س)، پدر و جدِّ یازده امام شیعه است. پدر او ابوطالب و مادرش فاطمه بنت اسد بودند. به گفته عالمان شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت، در کعبه زاده شد و نخستین مردی بود که به پیامبراسلام(ص) ایمان آورد. از نظر شیعه، علی(ع) به فرمان خدا و تصریح پیامبر(ص)، جانشین بلافصل رسول خدا(ص) است.فضائل زیادی برای امام علی(ع) برشمرده اند؛ پیامبر(ص) در یوم الدار او را به عنوان وصی و جانشین خود برگزید. او هنگامی که قریش قصد کشتن پیامبر(ص) را داشتند، در بستر پیامبر اسلام(ص) خوابید تا پیامبر(ص) بتواند مخفیانه به مدینه هجرت کند. پیامبر(ص) عقد اخوت خود را با وی بست. بنابر منابع شیعه و برخی منابع اهل سنت، حدود ۳۰۰ آیه از قرآن کریم، درباره فضایل وی است مانند آیه مباهله، آیه تطهیر، آیه ولایت و برخی دیگر از آیات که بر عصمت وی دلالت دارد.علی(ع) در همه غزوات پیامبر اسلام(ص) به جز جنگ تبوک شرکت داشت. در غزوه تبوک پیامبر(ص) علی(ع) را به جانشینی خود در مدینه گماشت. امام علی(ع) در غزوه بدر، تعداد زیادی از مشرکان را به هلاکت رساند، در غزوه احد از جان پیامبر(ص) محافظت کرد، در غزوه خندق با کشتن عمر بن عبدود جنگ را خاتمه داد و در غزوه خیبر، با کندن درِ بزرگ قلعه خیبر، جنگ را به سرانجام رساند.
ولادت امام علی(ع)
زمانی که فاطمه بنت اسد درد زایمان گرفت به سمت مسجد الحرام رفت و به دیوار خانه کعبه تکیه داد و این چنین گفت:
“بارالها من به تو و پیامبران و کتابهایی که از طرف تو نازل می شود و به جدم ابراهیم سازنده ی خانه کعبه . ایمان کامل دارم. به پاس احترام این خانه ی مقدس و کودکی که در رحم دارم تولد این کودک را بر من آسان بفرما.”
لحظاتی بعد گذشت که دیوار جنوب شرقی کعبه در مقابل عباس بن عبدالمطلب و یزید بن تعف شکاف برداشت و فاطمه بنت اسد وارد خانه کعبه شد و دیوار بسته شد.فاطمه سه روز در خانه کعبه بود و در آنجا نوزاد خود را به دنیا آورد و همان دیوار نیز مجدد شکافته شد و فاطمه از آنجا خارج شد و طبق پیامی که از غیب شنیده بود نام نوزاد را “علی ” گذاشت. زندگی نامه امام علیحضرت علی (ع) تا سه سالگی نزد پدر و مادر و بصورت غیر مستقیم تحت تعلیم پیامبر (ص) بودند تا اینکه خشکسالی عجیبی در مکه شروع شد.و با توجه به اینکه ابوطالب عموی پیامبر، با داشتن چند فرزند با هزینه های سنگین روبه رو شده بود، پیامبر (ص) با مشورت عموی خود عباس توافق کردند که هر کدام یک فرزند را با خود ببرند تا زندگی ابوطالب آسانتر شود و راحت تر امرار معاش کنند. بر همین اساس عباس جعفر را و پیامبر (ص) علی (ع) را به خانه خود برد.
ازدواج امام علی(ع)
امام علی (ع) پیوسته ملازم رسول اکرم (ص) بود تا آن حضرت (ص) از مکه به مدینه هجرت فرمود: و از افتخارات دیگر حضرت علی (ع) این است که در شب هجرت که کفار، خانه رسول خدا (ص) را محاصره کرده و در پی قتل آن حضرت (ص) در بسترشان بودند، با شجاعت کامل و برای خنثی سازی این توطئه پلید، به جای ایشان در بستر خوابید و زمینه هجرت حضرت محمد (ص) را فراهم ساخت و پیامبر اسلام (ص) نیز به سلامت از خانه بیرون آمد و رهسپار مدینه گردید.حضرت امام علی (ع) پس از هجرت، در مدینه هم ملازم پیغمبر اکرم (ص) بود و در هیچ امری با آن حضرت (ص) مخالفت نکرد. جانبازی و فداکاری در میدان جهاد و حضور شجاعانه و مؤثر در ۲۶ غزوه از ۲۷ غزوه پیامبر (ص)، جز جنگ تبوک که آن حضرت (ص) او را در مدینه به جای خود نشانده بود و سریه های مختلف و همچنین ضبط و کتابت وحی (قرآن مجید) به عنوان یکی از کاتبان وحی و حافظان قرآن و تنظیم بسیاری از اسناد تاریخی و سیاسی و نوشتن نامه های تبلیغی و دعوتی، از جمله فضایل و کار های حساس و پر ارج امام علی (ع) در این دوران به شمار می رود.در همین دوران، رسول اکرم (ص) یگانه دختر محبوب خود حضرت فاطمه زهرا (س) را هم به امام علی (ع) تزویج فرمود.یکی از افتخارات ویژه حضرت علی (ع) انتخاب وی از سوی پیامبر اعظم (ص) به عنوان برادر خویش در جریان پیمان مؤاخات (پیمان اخوت و برادری مسلمانان) پس از هجرت به مدینه است که به ایشان فرمودند: «تو برادر من در این جهان و سرای دیگر هستی. به خدایی که مرا به حق برانگیخته است. تو را به برادری خود انتخاب می کنم، اخوتی که دامنه آن، هر دو جهان را فرا گیرد.»
فرزندان امام علی (ع)
نخستین فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه(س) در نیمه ماه مبارک رمضان سال سوم هجری به دنیا آمد که نامش را “حسن(ع)” گذاشتند. و فرزند دوم آنها یعنی امام “حسین(ع) ” که در سوم شعبان سال چهارم هجری به دنیا آمد می باشد. زندگی نامه امام علیاز مهم ترین و آشکار ترین درسهای زندگی بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) دفاع ایشان از حریم ولایت امیرمومنان علی(ع) و خطبه فدکیه آن حضرت است. که سرانجام آن حضرت در راه دفاع از ولایت مجروح شده، و نوزادش محسن(ع) را سقط کرده و به شهادت رسیدند.ساده زیستی، پرهیز از تجملات، جهیزیه ی مختصر، مهریه اندک، استفاده از حداقل امکانات برای زندگی ساده از نکات بارز آن بانوی بزرگ اسلام می باشد که هر زنی برای داشتن زندگی سالم می تواند به زندگی آن حضرت رجوع کند و از نکات زندگی استفاده کند. از نکات دیگر تربیتی ایشان اجرای عدالت در بین کودکان بود. روزی حسنین(ع) در حضور پیامبر(ص) کشتی گرفتند. در این میان فاطمه(س) شنید که پدر بزرگوارشان، امام حسن را به پیروزی بر امام حسین تشویق می کنند. حضرت فاطمه (س) از این نوع رفتار پیامبر(ص) اظهار تعجب کردند. پیامبر فرمودند: من حسن را تشویق می کنم و دوستم جبرئیل حسین را تشویق می کند.
ارتباط غدیر خم با امام علی (ع)
پیامبر در سال دهم هجری پس از اتمام حج در راه برگشت به منطقه ای به نام “غدیر خم”رسیدند. دستور دادند تا در این مکان توقف کنند و فرمودند که به کاروان هایی که جلوتر هستند دستور دهند برگردند و آن هایی که عقب تر هستند خود را برسانند.بعد از نماز ظهر بر منبری که از جهاز های شتر بودند رفتند و فرمودند: ای مردم نزدیک است که من دعوت حق را لبیک گویم و از میان شما بروم. در مورد من چه فکر می کنید؟گفتند: یا رسول الله شما دین خدا را تبلیغ کردین. و گواهی می دهیم که شما پیامبر خدا هستید. سپس پیامبر دست علی (ع) را بالا گرفتند و فرمودند” ای مردم! هر کس من مولا و رهبر او هستم، علی هم مولا و رهبر اوست. (مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَوْلاهُ …)» و این جمله را سه بار تکرار فرمودند. بعد مردم این انتخاب را به حضرت علی (ع) تبریک گفتند و با ایشان بیعت نمودند.بعد از رحلت پیامبر مردم غدیر خم را فراموش و ایشان را از خلافت منع کردند و به مدت ۲۵ سال ایشان سکوت کردند در نهایت پس از کشته شدن خلیفه سوم در ذی الحجه سال ۳۵ هجری قمری در مدینه (یعنی در سن ۵۸ سالگی امام علی (ع)، مردم با آن حضرت (ع) بیعت کردند و ایشان را به خلافت ظاهری برگزیدند.امام علی (ع) در شب بیست و یکم ماه رمضان و در سن ۶۳ سالگی، پس از سال ها خدمت به دین خدا، مردم و برای سعادت بشریت و تحمل مظلومانه رنج ها، مصائب، بی مهری ها و پیمان شکنی ها، به فیض شهادت رسیدند قبر شریف و نورانی آن امام همام در نجف اشرف، زیارتگاه شیعیان و ارادتمندان آن حضرت (ع) می باشد.کُنیه ی آن حضرت : ابوتراب ، بوریحانتین ، مرتضی، امیرالمؤمنین، یعسوب الدین ، حیدر و حیدر کرار ، کاشف الکرب و… می باشد.
شهادت امام علی (ع)
امام علی(ع) در سحرگاه ۱۹ رمضان سال ۴۰ قمری در مسجد کوفه در حال سجده،به دست ابن ملجم مرادی ضربت شمشیر خورد و دو روز بعد در ۲۱ رمضان به شهادت رسید و مخفیانه دفن شد.ضربت خوردن علی بن ابی طالب، در شرایطی رخ داد که پس از جنگ نهروان، وی می کوشید مردم عراق را برای جنگ دوباره با معاویه بسیج کند، اما تنها تعداد اندکی حاضر به یاری او شدند. در این حال، معاویه با آگاهی از اوضاع عراق، به نواحی مختلف حکومت امام علی(ع) در جزیرة العرب و عراق حمله کرد. بنابر منابع تاریخی، سه تن از خوارج برای کشتن سه نفر یعنی امام علی(ع)، معاویه و عمرو بن عاص توافق کردند. ابن ملجم مرادی مامور قتل علی(ع) شد.امام اول شیعیان پس از شهادت، چنان که خود وصیت کرده بود توسط امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، محمد بن حنفیه و با همراهی عبدالله بن جعفر، شبانه و مخفیانه در نجف کنونی (غریین در آن زمان) به خاک سپرده و قبرش مخفی شد. مخفی کردن قبر امام علی(ع) به دلیل جلوگیری از نبش قبر و بی حرمتی توسط بنی امیه و خوارج دانسته شده است. امام صادق(ع) در سال ۱۳۵ق، در زمان حکومت منصور عباسی، محل دفن امام علی(ع) را در نجف آشکار کرد.بر اساس روایات، امام علی(ع) درباره چگونگی غسل، کفن، نماز و تدفین خود، سفارش هایی به فرزندانش کرد. او همچنین از امام حسن(ع) و امام حسین(ع) خواست تا اگر بر اثر ضربت ابن ملجم درگذشت، برای قصاص تنها یک ضربت به او بزنند. علی بن ابی طالب(ع) همچنین ضمن تأکید بر توجه به قرآن، نماز، امر به معروف و نهی از منکر، جهاد در راه خدا و خالی نگذاشتن خانه خدا، فرزندان خود را به ترس از خدا، نظم در کارها و آشتی با یکدیگر توصیه کرد و از آنها خواست به حقوق یتیمان و همسایگان توجه کنند.
آشنایی با زندگینامه امام رضا (ع) از تولد تا شهادت
