ضرب المثل دل به دل راه دارد
بارها و بارها این جمله را شنیده ایم "دل به دل راه دارد" اما واقعا نمی دانیم که این ضرب المثل از کجا آب می خورد،گاه هنگام ابراز علاقه به دیگری طرف مقابل هم ابراز می دارد که چنین حسی به ما دارد ،یا در ذهن داریم به کسی فکر می کنیم ناگهان یا با ما تماس می گیرد و یا با او برخورد خواهیم کرد ؟ این مواقع است که حس می کنیم واقعا پیوندی نامرئی بین قلوب برقرار است.
چقدر به این گفته معتقد هستید؟با ما باشید تا ریشه تاریخی این ضرب المثل جالب را بخوانید.
داستان ضرب المثل:
در دوره ای که پیامبر اعظم اسلام تازه به پیامبری برگزیده شده بودند، تعداد کمی از افراد با این دین جدید آشنا بودند که یکی از این افراد اویس بن عامر یا اویس قرنی بود و او از وارستگان و دینداران برجسته زمان خود بود.
اویس قرنی در یمن زندگی می کرد و به کمک یاران پیامبر (صلی الله علیه وآله و سلم) با دین ایشان آشنا شده بود و به این دین علاقمند شده بود. آوازه ی دین داری و علاقمندی اویس به پیامبر رسیده بود. اویس مادر پیر و نابینایی داشت که نمی توانست به تنهایی از عهده ی زندگی اش برآید و به کمک تنها پسرش اویس نیازمند بود. اویس روزها شترچرانی می کرد و شترهای شهر را به صحرا می برد تا بچرند و با مزدی که از این کار می گرفت مخارج زندگی خود و مادرش را تأمین می کرد. ولی در آتش عشق دیدار پیامبر می سوخت.
وقتی خبر علاقه ی اویس برای دیدار با پیامبر به ایشان رسید، پیامبر فرمودند: رسیدگی به مادر ناتوانت واجب تر است و سعی کن به او احترام بگذاری و دل مادرت را به دست آوری.
اویس به پیام، حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) گوش کرد و پیش مادرش ماند ولی همیشه در آرزوی دیدن پیامبرش بود. تا اینکه یک روز آنقدر با مادرش صحبت کرد تا توانست او را راضی کند که سه روزه تا مدینه به تاخت برود، پیامبرش را ببیند و برگردد. اویس تمام مایحتاج مادرش را برای سه روز تأمین کرد و او را به دو نفر از همسایه ها سپرد تا در نبود او مرتب به مادرش سر بزنند، بعد از مادرش خداحافظی کرد و به طرف مدینه حرکت کرد.
اویس بهترین اسب شهر را تهیه کرد و با کمترین باروبنه ولی با سرعت راهش را آغاز کرد. او یک شبانه روز تمام در راه بود تا به شهر مدینه رسید. در آن شهر سراغ خانه پیامبر را گرفت و سریع خود را به در خانه پیامبر رساند. ولی پیامبر آن روز در خانه نبود ایشان به شهر دیگری سفر کرده بودند و چند روز دیگر بازمی گشتند. اویس خیلی ناراحت شد، از یک طرف دوست داشت در مدینه بماند تا پیامبر بازگردند و از طرفی به مادرش قول داده بود سه روزه برگردد و اگر دیرتر برمی گشت مادرش نگران می شد. درنهایت اویس بدون اینکه پیامبر را ببیند مجبور شد به یمن برگردد.
وقتی به شهرش برگشت. حتی به مادرش هم نگفت که موفق به دیدن پیامبر نشده. او با خود فکر می کرد مادرش از اینکه بشنود این همه زحمت رفت و برگشت بی نتیجه مانده ناراحت می شود. وقتی پیامبر به مدینه برگشتند به یارانشان فرمودند: یک بوی آشنا در شهر پیچیده. در این مدت عزیزی اینجا بوده. یاران گفتند: بله پیامبر خدا چند روز پیش اویس به قصد دیدار شما به مدینه آمده بود ولی چون به مادرش قول داده بود نتوانست زیاد اینجا بماند. او خیلی ناراحت شد و بدون اینکه شما را ببیند به یمن برگشت. پیامبر فرمودند: اویس پیش من است چه در یمن باشد، چه در اینجا.
تا اینکه سال ها گذشت و پیامبر اسلام در پایان عمر وصیت نمودند که بعد از مرگ من یکی از پیراهن های مرا برای اویس قرنی ببرید، چون او از دوستان و نزدیکان ماست. این مرد کسی است که به عدد موی گوسفندان قبایل بزرگ عرب در قیامت او را شفاعت خواهند کرد.
بعد از رحلت پیامبر گروهی از نزدیکان و یاران پیامبر، پیراهن ایشان را برای اویس به یمن بردند. اویس با دیدن یاران و نزدیکان پیامبر شروع به گریه کرد و از او پرسیدند چرا گریه می کنی؟ گفت می دانم پیامبر از این دنیا رفته اند و شما پیراهن ایشان را برای من آوردید.
یاران پیامبر تعجب کردند و گفتند: تو از کجا خبر داشتی پیامبر فوت کردند؟ اویس همانطور که گریه می کرد گفت: انگار دل من از این واقعه خبر داشت، درست است که من در یمن زندگی می کنم ولی دلم همیشه با ایشان بوده.
معنی دل به دل راه دارد یعنی چه؟
۱- عشق و علاقه به افراد اگر راستین و حقیقی باشد باعث می شود این علاقه و دوست داشتن در دل فرد مقابل هم راه پیدا کند و او نیز محبت فرد عاشق را در دلش حس کند.
۲- یعنی محبت واقعی افراد به یکدیگر سبب می شود دوستی شان دو طرفه باشد.
۳- دوست داشتن جاذبه ای دارد که نیرویش از فرد عاشق به سوی معشوق کشیده خواهد شد.
۴- برخی انقدر یکدیگر را دوست دارند که پا را از این ضرب المثل فراتر می گذارند و می گویند دل به دل راه داره، برای ما شاهراه (داره)؛ یعنی فرد مقابل تاکید می کند من نیز فراتر از آنچه تو مرا دوست داری دوستت دارم.
۵- این ضرب المثل را زمانی به کار می برند که بُعد مسافت میان افرادی که یکدیگر را دوست دارند فاصله انداخته باشد.