ضرب المثل هم از گندم ري افتاد، هم از خرماي بغداد
ضرب المثل در لغت به معناي مثال زدن است. مردم در گفتگوهايشان براي اينكه منظور خود را بهتر بفهمانند، از ضرب المثل ها استفاده مي كنند. ضرب المثل مي تواند يك بيت شعر يا فقط يك مصراع شعر يا جمله اي معروف باشد. برای آشنایی با ضرب المثل هم از گندم ري افتاد، هم از خرماي بغداد با ساعدنیوز همراه باشید.
ریشه تاریخی ضرب المثل هم از گندم ري افتاد، هم از خرماي بغداد
روزی بود و روزگاری بود که در آن زمان امام حسین (ع) زندگی میکردند.مردم کوفه نامه های فراوانی به ایشان نوشته بودند که به کوفه بروند و فرمانروای آنان شوند. امام برای اینکه از درستی حرف مردم کوفه مطمئن شود مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد. یزید فرزند معاویه ار حضور مسلم در کوفه و علاقه مردم به امام حسین(ع) خبردار شد.برای اینکه شهر کوفه را از دست ندهد یکی از بی رحم ترین و خونخوارترین یارانش به نام عبیداله زیاد را به عنوان حاکم کوفه انتخاب کرد.ابن زیاد با حیله ای مسلم را به شهادت رساند. در آن روزگار ری یکی از بزرگترین و آبادترین شهرهای دنیا بود. ابن زیاد حاکم ری هم بود.
به ابن زیاد خبر دادند که دیلمیان به شهر ری حمله کرده اند.او که نمیتوانست همزمان به مشکلات هر دو شهر رسیدگی کند به یکی از سردارانش به نام عمر سعد گفت که او را فعلا حاکم ری میکند اگر دیلمیان را شکست دهد حاکم ری میشود.عمر سعد از حاکم ری شدن بسیار خوشحال بود. چون شهر ری بسیار ثروتمند و بزرگ بود و در آن زمان که همه نان جو میخوردند ُ نان گندم سفید و خوشمزه ری بر سر زبانها افتاده بود.عمر سعد آماده حرکت به سمت ری شد اما خبر رسید که امام حسین(ع) به کربلا میروند و میخواهند وارد کوفه شوند.
ابن زیاد که مقدمات جنگ با امام حسین(ع) را چیده بود به عمر سعد گفت که با لشکر 4 هزار نفری ات به جنگ با امام حسین(ع) برود. عمر سعد دلش نمیخواست با امام حسین(ع) بجنگد. میدانست که او امام مسلمانان و نوه پیامبر است. او اول میخواست از زیر بار این مسئولیت شانه خالی کند اما ابن زیاد خاطر نشان کرد که اگر این کار را نکند ری را هم از دست میدهد.پس این شد که او به جنگ به امام حسین(ع) رفت.امام حسین(ع) به دنبال عمر سعد فرستاد تا با او صحبت کند. در طی صحبتشان عمر طمع خود را نشان داد و امام حسین(ع) را ناامید کرد.بعد از جنگ با امام حسین(ع)و به شهادت رساندن همه به کوفه بازگشت. او گمان میکرد اکنون دیگر همه چیز خوب پیش میرود اما پس از مدتی مختار ثقفی آمد و او را کشت.
پس از واقعه کربلا و شهادت سیدالشهدا(ع) و یارانش بر اثر حوادث متواتری که رخ داده است عمرسعد نه تنها به مقصود نرسید و از گندم ری نخورد بلکه سربرسر این سواد گذاشت و به فرمان برادر زنش مختاربن ابوعبیده ثقفی که بر کوفه تسلط یافته عبیدالله زیاد و اکثر قاتلان شهدای کربلا را از میان برداشت و عمرسعد و فرزندش حفض نیز به هلاکت رسیدند.
کاربرد ضرب المثل هم از گندم ري افتاد، هم از خرماي بغداد
این عبارت مثلی در مواردی به کار می رود که کسی قصد تامین منابع از دو جانب را داشته باشد به این معنی که مقصودش از یک سو حاصل است و به علت حرص و طمع یا جهات دیگر بخواهد از طریق دیگر، خواه معقول و خواه نامعقول، به اقناع و ارضای مطامع خویش اقدام کند ولی نه تنها در این مورد مقصودش حاصل نیاید بلکه منافع اولیه را نیز از دست بدهد.