ضرب المثل صدایش صبح بلند می شود
داستان ضرب المثل
روزی روزگاری، سگ تنبل و بیكاری در دهی زندگی می كرد. این سگ بیكار همیشه گرسنه بود و هیچ وقت یك وعده ی سیر غذا نمی خورد، چون باید كسی دلش برای او می سوخت تا تكه گوشتی یا استخوانی برایش بیندازد. یا یكی از زن های همسایه اضافه ی غذای شب گذشته را كه می خواست دور بریزد جلو سگ می گذاشت.
بعد از چندین سال سگ از این وضعیت خسته شد. عزمش را جزم كرد و خواست به دنبال كاری برود تا غذای ثابتی داشته باشد. با خود گفت: می توانم سگ پلیس شوم؟ نه اگر سگ پلیس شوم شب و نیمه شب ممكنه به مأموریت اعزام شوم و باید از خوابم بزنم، نه این كار را نمی توانم انجام بدهم.
با خودش گفت یكی از دوستانش سگ نگهبان است. آن سگ از كارش و اوضاع زندگی اش خیلی راضی است. تمام شب را بیدار است و كل روز را می خوابد. با خود فكر كرد و گفت: نه اینطورم نمی شه من شب ها را باید بخوابم باید به دنبال كاری باشم كه روزها باشد و من شب ها را استراحت كنم. در همین افكار بود كه یك گله گوسفند را كه از ده به چرا می رفتند دید. سه سگ هم با چوپان این گله را هدایت می كردند.
سگ داستان از یكی از سگ ها پرسید: كار شما چیه؟ گفت: ما باید مواظب گوسفندها باشیم تا حیوانات درّنده به آنها نزدیك نشوند. صبح تا عصر مراقب این گوسفندها هستیم و شب ها را استراحت می كنیم. سگ تنبل كه فكر می كرد این كار دیگه خواب و خوراك خوبی داره خواست به دنبال این كار رود. ولی این روستا كه سگ مواظب گله داشت تصمیم گرفت آن شب را استراحت كند و فردا صبح به راه بیفتد، به روستاهای اطراف سر بزند، تا اگر آنها سگ نگهبان گله ندارند، برای آنها كار كند.
آن شب را خوابید، فردا صبح كه قصاب محل یك تكه استخوان برایش انداخت آن را نخورد و به دندان گرفت و از روستا خارج شد تا وقتی خیلی گرسنه و خسته شد، آن تكه استخوان را بخورد. وقتی از روستا خارج شد از تپّه بالا رفت تا به پشت آن رسید، كم كم نزدیك رودخانه می شد، سگ تشنه بود. به كنار رودخانه رفت تا آب بخورد كه ناگهان نگاهی به رودخانه انداخت و دید یك سگ با استخوانی در دهانش در آب است. با خود فكر كرد كه اگر آن استخوان را به دست آورم مدت بیشتری می توانم سیر بمانم و روستاهای بیشتری را می توانم دنبال كار بگردم.
با این فكر سگ خود را به داخل رودخانه پرتاب كرد تا استخوان سگ داخل رودخانه را بگیرد. هرچه در آب تلاش كرد و گشت سگی پیدا نكرد. فقط در حین پریدن در آب استخوان خودش از دهانش افتاد و به ته رودخانه رفت و گم شد. در آب درواقع سگی نبود، سگ تنبل كه فكر می كرد زرنگی كرده عكس خود را در آب دیده بود و با این زرنگی فقط تكه استخوان خودش را از دست داده بود.
سگ با این افكار در آب تقلا می كرد تا بتواند از آب خارج شود كه ناگهان به لبه آبشاری رسید و به پایین آبشار سقوط كرد. سگ بیچاره در حال غرق شدن بود و كسی هم نبود او را نجات دهد. در نهایت سگ با كلی زحمت و تلاش توانست خود را به تكه سنگی كه پایین رودخانه بود برساند و خودش را نجات دهد.
مورد استفاده
به کسی می گویند که به خاطر بی عقلی و سهل انگاری اش کار اشتباهی انجام داده و بعد آن پشیمان شده است.
به سخت پشیمان شدن کسی از کار خویش می گویند.
یعنی کاری که بدون فکر و عاقبت اندیشی انجام شود، پشیمانی به بار می آورد.
مفهوم کلی این مَثَل افسوس و پشیمانی زیاد بعد از انجام اشتباه و خطای بزرگ.