کاخ بِیلَربِیی (به ترکی استانبولی: Beylerbeyi Sarayı)، به معنی کاخ (سرای) بیگلربیگی (بزرگ بزرگان)، یک کاخ دوره امپراتوری عثمانی است که در محله بیلربئی منطقهٔ اسکودار استانبول در بخش آسیایی این شهر و دهانه تنگه بسفر واقع شده است. این کاخ اقامتگاه تابستانی سلاطین عثمانی در دهه ۱۸۶۰ بود و امروزه درست در شمال پل بسفر قرار گرفته است. این کاخ در فاصله سال های ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ به دستور سلطان عبدالعزیز به عنوان اقامتگاه تابستانی، محلی برای سرگرمی سران دولتی و محلی برای ملاقات سران کشورهای دیگر ساخته شد.این کاخ همچنین آخرین محل زندانی بودن سلطان عبدالحمید دوم از زمان برکناری او در سال ۱۹۱۲ تا زمان مرگ او در سال ۱۹۱۸ است.
معماری کاخ بِیلَربِیی
در سقف کاخ بلربی استانبول نی های حصیری به کار برده شده است که در نوع خود بسیار منحصر به فرد می باشد. این کاخ یکی از باشکوه ترین کاخ های زمان عثمانی بوده که نام آن نیز در زبان محلی نیز استانبولی یعنی مکانی که درآن بزرگان گرد هم جمع می شوند. کاخ بلربی را اگر بخواهیم به زبان ساده تر ترجمه کنیم می توانیم بگوییم قصر بیگلر بیگی. این کاخ به دلیل نزدیک بودن به تنگه بسفر در زمان عثمانی اقامتگاه تابستانه شاهان عثمانی بوده است و همچنین کاخ بلربی استانبول در بخش آسیایی این شهر واقع شده است. این کاخ از زیبایی به خصوصی برخوردار است زیرا در این مجموعه بسیار زیبا از گل های زیبای مگنولیا برای زیبایی هرچه بیشتر استفاده شده است که این گل ها منظره منحصربه فردی را برای کاخ بلربی استانبول به وجود آورده اند. این کاخ دارای چند خانه ییلاقی بوده که در آن همراهان دربار و پادشاهان عثمانی اقامت می کرده اند. قسمت پذیرایی این کاخ از حوض و فواره های زیبایی برخوردار است. در زمان عثمانی کاخ بلربی استانبول مکانی برای اقامت مهمانان خارجی بوده است و به همین دلیل به زیبایی و طراحی این کاخ سلاطین عثمانی اهمیت زیادی داده اند. در داخل این کاخ لوسترها و گلدان ها و چینی ها و فرش های زیبا و گران بهایی به چشم می خورد و جالب است بدانید لوسترهای این کاخ از کشور فرانسه در گذشته تهیه شده است.
معرفی فضاهای داخلی کاخ بیلربیی
کاخ باشکوه بیلربیی استانبول با داشتن ۲۴ اتاق، ۶ تالار و یک حمام، عمارتی ییلاقی و زیباست. این کاخ دو بخش اصلی دارد: بخش مردانه (Selamlik) و بخش زنانه (Harem) که هر کدام ورودی جداگانه دارند. بخش آقایان را برای امور مالیاتی استفاده می کردند که ظاهری بسیار آراسته داشت. قسمت حرم سرا نیز با تزییناتی ساده مختص تجمع خانم ها بود. دفتر کار وزیران هم در بخش شرقی کاخ بیلربیی قرار داشت که همه امروز به همان شکل قابل بازدیدند.
قسمت اعظم کف پوش های کاخ را با حصیرهایی مخصوص پوشاندند که از مصر آورده بودند. پس از ورود به فضای داخلی کاخ، ساعت های فرانسوی، لوسترهای کریستالی بوهمیایی، و گلدان های چینی عتیقه را مشاهده می کنید. در یکی از سالن های پذیرایی یک حوض و آب نمایی زیبا قرار دارد که احتمالا توجه تان را جلب خواهد کرد. وجود حوضچه و آب روان، یکی از ویژگی های بارز قصرهای عثمانی است. در این قسمت از کاخ می توانید از شنیدن صدای دلپذیر آب و خنکی هوا لذت ببرید.
معرفی فضای بیرونی کاخ بیلربیی
اطراف کاخ بیلربیی استانبول، در کنار اسکله دو کیوسک دریایی کوچک را می بینید. سلاطین معمولاً برای صرف چای یا قهوه و تماشای کشتی های دریایی به آنجا می رفتند. در پشت کاخ هم تونلی قدیمی و یک باغ پلکانی کوچک با دو آلاچیق را مشاهده می کنید که در عین سادگی جذاب و دیدنی هستند. وجود انواع درختان، مجسمه های زیبا، گیاهان کمیاب و گل های رنگارنگ مگنولیا فضای اطراف کاخ بیلربیی را رویایی و دل نشین کرده اند.
مهمانان کاخ بِیلَربِیی
دوک و دوشز ویندزور و خانم اوژنی. حتی سلطان حمید دوم هم سال های آخر عمر خود را در کاخ بیلربی استانبول سپری کرده است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این کاخ که باعث تمایز آن از سایر بناهای تاریخی شده است این است که این کاخ عایق صداست و دیواره های آن عایق صوت هستند.به طور کلی یکی از دلایلی که باعث می شود که گردشگران به دیدن این کاخ بروند معماری خاص و لوازم کاخ بیلربی استانبول است. از جمله ویژگی های این کاخ می توان خانه های ییلاقی و کاخ اصلی اشاره کرد که طراحی بسیار منحصر به فردی دارد. این کاخ دارای دوطبقه اصلی و زیرزمین می باشد که بخش های انبار و آشپزخانه آن در قسمت زیرزمین بنا قرار دارد. همچنین این کاخ دارای سه در ورودی مجزا می باشد. هنگامی که شما وارد کاخ بیلربی استانبول می شوید 6 اتاق پذیرایی می بینید که بسیار زیبا تزیین شده اند. به طور کلی این کاخ علاوه بر این 6 اتاق دارای 26 اتاق دیگر نیز است که برای مهمانان مختلف تدارک دیده شده است. این کاخ به دلیل آب و هوای مساعد در تابستان ها بیشتر مورد توجه بوده و افراد بسیاری از خانواده سلطنتی آن را برای اقامت و استراحت خود انتخاب می کردند. در زمان های گذشته معمولا از این کاخ برای برگزاری جشن ها و مراسم مختلف استفاده می شده است. همچنین در بخش هایی از این این کاخ مقبره ها و آرامگاه هایی به چشم می خورد که در آنجا اشراف زادگان و بزرگان عثمانی به خاک سپرده شده اند.
زیبایی های کاخ بیلربیی
یکی از بارزترین جزئیات دکوراسیون کاخ بیلربیی استانبول، تزیینات سقف و کتیبه های عربی ست. علاوه براین روی دیوارها نیز نقاشی های رنگ روغن بسیار زیبایی را می بینید. سلطان عبدالعزیز علاقه و استعداد زیادی در نقاشی داشت. به همین منظور شخصاً نقاشان زبردست اروپایی را برای خوشنویسی و نقاشی به کاخ بیلربیی آورد. اکثر طرح های به کاررفته در این کاخ از الگوهای سبک شرقی و طبیعت الهام گرفته شده اند. در کاخ بیلربیی جدا از ساختمان اصلی، مکان ها یا اصطلاحاً غرفه هایی برای اهداف خاص ساخته شده اند. کوشک زرد، اصطبل های انبار، کوشک های مرمری و آلاچیق های دریایی از مهم ترین غرفه های کاخ بیلربیی هستند. در ادامه درباره زیباترین غرفه های کاخ بیشتر می خوانید.
- آلاچیق زرد گوشه ای آرام در کاخ بیلربیی: در کاخ بیلربیی غرفه ای با نمای سنگ های زرد روشن به چشم می خورد. این غرفه نزدیک به غرفه مرمره و در سمت چپ استخر بزرگ قرار گرفته است. آلاچیقی زیبا در گوشه ای دنج که می توان ساعت ها در آنجا استراحت کرد. فضای داخلی این غرفه را با تزیینات سقفی قلمکاری تزئین کرده اند.
- به اصطبل سلطنتی سری بزنید: یکی از غرفه های به جامانده از دوره سلطنت سلطان محمود دوم اصطبل انبار است. این اصطبل معروف به اصطبل سلطنتی، بالاتر از آلاچیق مرمر قرار دارد. این غرفه شامل ۲۰ محفظه در دو طرف اصطبل بوده که اسب ها را آنجا می گذاشتند. روی سقف ها تصاویری از حمله شکارچیان به حیوانات نقاشی شده است. چلچراغ های آن هم بر اساس فرم سر و چشمه اسب طراحی و ساخته شده اند.
- اتاق والده سلطان با نمایی رو به دریا: یکی از این غرفه های زیبای کاخ بیلربی متعلق به مادر سلطان است. اتاق والده سلطان موازی با دریا و در بخش غربی امارت قرار دارد.
- اقامتگاه شکاری: اقامتگاه شکاری سلطان محمود دوم در پشت استخر بزرگ کاخ بیلربیی قرار گرفته است. این اقامتگاه با نمایی از سنگ مرمر ظاهری ساده دارد. سنگ مرمر به کاررفته در این غرفه از ورود گرمای تابستان جلوگیری می کند. داخل این آلاچیق، استخر و تعدادی آب نما را می بینید. حوضی بیضی شکل در تالار بزرگ، به وسیله ناودانی به فواره های طلاکاری شده در دو دیوار کناری متصل است. نقاشی های شکار روی دیوارهای داخلی، جلوه خاص اقامتگاه شکاری را دوچندان کرده اند.
این کاخ دارای باغ های دیدنی و آثاری نفیس از دوره شاهان عثمانی است که موزه تبدیل شده است و شما عزیزان می توانید از آنها بازدید کنید و نهایت لذت را ببرید. ما به شما توریستان عزیز پیشنهاد می کنیم اگر به شهر استانبول ترکیه سفر کردید حتما به بازدید این موزه کاخ بروید و تقریبا چیزی در حدود 3 تا 4 ساعت زمان برای بازدید از این موزه کاخ وقت نیاز دارید. از کاخ بیلربی استانبول می توان تمام روزهای هفته به غیر از دوشنبه و پنج شنبه از ساعت 9 صبح تا 4:30 بعد از ظهر بازدید کرد. آدرس دقیق این کاخ از این قرار می باشد.
ترکیه، استانبول، اسکودار، 34676، خیابان عبدالله آقا