مسجد سن پترزبورگ (به روسی: Санкт-Петербу́ргская мече́ть) مسجد معروفی در سن پترزبورگ، روسیه است که در هنگام پایان بنای آن در ۱۹۱۳ بزرگ ترین مسجد اروپا محسوب می شد. این مسجد با ارتفاع ۴۸ متری و ارتفاع ۳۹ متری گنبد در جنوب شهر سن پترزبورگ واقع است و به سادگی از روی پل های سه گانه بر روی رود نوا قابل رؤیت است.سنگ بنای این مسجد در ۱۹۱۰ هنگام جشن بیست و پنجمین سالگرد خلافت عبدالاحد خان بر بخارا نهاده شد. تعداد مسلمانان سن پترزبورگ در آن دوران بالغ بر ۸٬۰۰۰ نفر بود. معمار آن نیکلای واسیلیف بود.
یکی از نقاط فتوژنیتکی که در سنت پترزبورگ که با آن مواجع می شوید این مسجد شگفت انگیز است که تا حدودی شبیه مقبره تامرلان در سمرقند ازبکستان می باشد. این مجموعه ساختمان در سال ۱۹۱۳ در جزیره پتروگرادسکی ساخته شده و در زمان خود یکی از مهم ترین مساجد روسیه و بزرگترین مسجد اروپا به شمار می رفت. این مسجد که ۴۵ متر طول دارد می تواند در حدود ۵ هزار عبادت کننده را در خود جای دهد.
مسجد سن پترزبورگ (به روسی: Санкт-Петербу́ргская мече́ть) ، هنگامی که در سال 1913 افتتاح شد بزرگترین مسجد اروپا در خارج از ترکیه بود.مناره های مسجد سن پترزبورگ 49 متر و گنبد آن 39 متر ارتفاع دارند. این مسجد در مرکز شهر سن پترزبورگ واقع شده است و می تواند تا پنج هزار نمازگزار را در خود جای دهد.
سنگ بنای این مسجد در سال 1910 در بیست و پنجمین سالگرد سلطنت عبدالاحد خان در بخارا گذاشته شد.این مسجد که هدیه ای از امیر بخارا به شهر سن پترزبورگ است گنبد موزاییکی به رنگ آسمان دارد و مناره های دوقلوی آن از سراسر شهر قدیمی روسیه قابل مشاهده است. در آن زمان ، جامعه مسلمانان پایتخت وقت روسیه بیش از 8000 نفر جمعیت داشت و ساختار پیش بینی شده برای این مسجد قادر به پذیرش بیشتر آنها بود.
معمار «نیکولای واسیلیف» این مسجد را بر اساس الگوی «گور امیر» ، مقبره تامرلان در سمرقند بنا کرد و ساخت آن تا سال 1921 به پایان رسید.عبادت کنندگان در این مسجد بر اساس جنسیت در هنگام عبادت از یکدیگر جدا می شوند. زنان در طبقه اول عبادت می کنند و مردان در طبقه همکف.گزارش ها حاکی از آن است که این مسجد از سال 1940 تا 1956 به روی نمازگزاران بسته بود.در سال 1882 « Selim-Girei Tevkelev » که در سال 1865 به عنوان مفتی اورنبورگ منصوب شد در مورد لزوم ایجاد مسجدی در سن پترزبورگ با وزیر «کانت تولستوی» توافق کرد. در سال 1906 تولستوی کمیته ویژه ای به ریاست آهون آتاولا بایازیتوف تشکیل داد تا در طی 10 سال 750 هزار روبل برای ساخت مسجد جمع کند.
آنها مجموعه هایی را در شهرها و ولایت های روسیه ترتیب دادند و از طرف بسیاری از حامیان مالی کمک مالی دریافت کردند.علاوه بر این کمیته اوراق بهادار ورودی به مبلغ کل 142 هزار روبل و همچنین تمبر برای اجرایی شدن پروژه مسجد منتشر کرد.بزرگترین اهدا کننده کمک های مالی برای ساخت این مسجد «سعید عبدالاحد» امیر بوچارا بود که تمام هزینه های ساخت را به عهده گرفت.اجازه خرید این مکان توسط امپراطور نیکلاس دوم در پیترهوف در 3 ژوئیه 1907 داده شد. نمای ساختمان با ترکیب زیور آلات شرقی و موزاییک های آبی فیروزه ای ساخته شده است.در 3 فوریه 1910 ، مراسم گذاشتن سنگ بنای این مسجد توسط بنیاد «اهون بایازیتوف» با حضور شخصیت های حکومتی ، مذهبی و اجتماعی انجام شد.از جمله کسانی که در این مراسم حضور داشتند می توان به «محمد علیم خان» ، سفیران امپراتوری های عثمانی و ایران و «توکلف» ، رهبر حزب مسلمانان در دوما اشاره کرد.دیوارهای مسجد با گرانیت خاکستری ساخته شده و گنبد و هر دو مناره با سرامیک موزاییکی به رنگ آبی آسمانی پوشانده شده اند.
همه اینها توسط پیتر وولین در کارگاه خود در کیکرینو ساخته شدند و صنعتگران ماهر از آسیای میانه در ساخت مسجد مشارکت داشتند. نمای مسجد با آياتی از قرآن با استفاده از خط عربی تزئين شده است و ستون های داخلی از سنگ مرمر سبز ساخته شده اند.این مسجد توسط فرش های بزرگ ساخته شده ویژه ای که توسط صنعتگران آسیای میانه بافته شده بود ، پوشانده شده بود.در سال 1940 ، مقامات شوروی این خدمات را ممنوع و ساختمان را به انبار تجهیزات پزشکی تبدیل کردند.اما ده روز پس از سفر سوكارنو ، اولین رئیس جمهور اندونزی به سن پترزبورگ مسجد این شهر در سال 1956 به جامعه مذهبی مسلمانان سن پترزبورگ بازگردانده شد.گفتنی است مرمت اساسی مسجد سن پترزبوگ در سال 1980 انجام شد.
نگاهی به مسجد قل شریف کازان در روسیه
