آشنایی با موزه خودروهای کلاسیک در تهران

اتومبیلی که از آن صحبت می کنم فقط یک ماشین ساده نیست، سرگذشت یک کشور، خاطرات یک ملت و تاریخ متحرک است. شاید بتوان گفت که هرآنچه در گذشته اتفاق افتاده، روی چهارچرخ این ماشین ها سوار شده و حالا درست از جلوی چشم ما می گذرد. خودروها، تاریخ متحرک زندگی مردم سوار بر چهارچرخ اند که در موزه خودروهای تاریخی روی دور تند حرکت می کنند. هر ماشین قصه ای دارد که باید به آن گوش جان بسپاریم و به همین خاطر بین موزه های تهران، این موزه را انتخاب کردم؛ دلم می خواست یکی از قصه های بی نام ونشان ماشین ها را راوی باشم. کسی چه می داند که در حساس ترین لحظه های تاریخ، چه گفت وگوهایی در این خودروها اتفاق افتاده است! وقتش است شروع کنیم، نه؟

ایرانی ها چه زمانی سوار ماشین شدند؟

فکر می کنم برای اینکه بتوانم از موزه خودروهای تاریخی بگویم اول باید از «ب» بسم الله شروع کنم و بگویم اصلا قضیه خودرو در ایران از کجا شروع شد! واقعیت این است که زمان زیادی از استارت خوردن اولین ماشین در ایران نمی گذرد. طبق روایتی که از جعفر شهری در کتاب تاریخ تهران آمده، پای اولین اتومبیل در دوران قاجار به ایران باز شده است.

مظفرالدین شاه در یکی از سفرهایش به اروپا، دو اتومبیل به همراه راننده به کشور آورد و این موضوع به قدری عجیب و پیش بینی نشده بود که حتی درباره مدل این ماشین ها اطلاعات دقیقی نداریم. بعضی ها می گویند که اولین اتومبیلی که به ایران رسیده بوده است فورد کروکی کلاچی با تایرهای توپر بوده و عده ای هم فکر می کنند این دو اتومبیل، رنوی فرانسوی بوده است.

حالا اگر بحث اینکه کدام مدل اول بوده است، کنار بگذاریم، به هرحال اولین خودرو را مظفرالدین شاه به ایران آورد و بعد از آن راه ورود باقی اتومبیل ها به کشور باز شد. البته سرنوشت همین دو خودرو هم خیلی روشن نیست، یکی از این دو ماشین در مسیر دچار مشکل شد و به ایران نرسید؛ دومی هم در ترور نافرجام محمدعلی شاه در دوشان تپه منفجر شد و از بین رفت. درنهایت هیچ اثری از این دو خودرو باقی نمانده و سند رسمی هم در رابطه با آن ها وجود ندارد، هرچه هست حدس و گمان است.

درباره قاجارها و اینکه چطور حاکمانی بودند حرف و حدیث زیاد است اما باید درباره علاقه ای که به واردکردن ماشین به ایران داشتند قدردانشان باشیم چون سومین خودرویی که وارد ایران شد هم به دست احمد شاه قاجار بود.

در آن دوران تا سالیان سال اتومبیل وسیله ای لوکس محسوب می شد که فقط خاندان سلطنتی از آن استفاده می کردند اما به مرورزمان تجار، سرمایه گذاران و افراد مهم کشور هم شروع به خرید و استفاده از خودروهای شخصی کردند که بین مردم با عنوان کالسکه دودی شناخته می شدند. کم کم تنوع ماشین های وارداتی به کشور بیشتر شد و حتی برخی از اتومبیل ها به عنوان وسایل حمل ونقل عمومی در اختیار مردم عادی قرار گرفتند.

جالب است بدانید که در سال 1300 اصلی ترین کالای وارداتی کشور، خودرو بود که طرفداران زیادی داشت. تقاضای زیاد مردم باعث شد که سرمایه گذاران خارجی به فکر ساخت کارخانه های اتومبیل سازی در ایران افتادند و مسیر جدیدی در صنعت خودروسازی کشور ایجاد شد.

تاریخچه تاسیس موزه خودرو

قبل از سال ۱۳۵۷ مجموعه ای غنی از خودروهای تاریخی به ایران وارد شد که در تاریخ ۲۹ام اردیبهشت ۱۳۸۲ توسط شهرداری در موزه خودروهای تاریخی در تهران به نمایش گذاشته شد. این موزه ساختاری سوله مانند داشت که به دنبال طرح توسعه موسسه فرهنگی موزه های بنیاد مستضعفان، در سال ۱۳۹۹ ساختمان جدید این موزه با هزینه ۱۲۰ میلیارد تومان توسط شرکت های مطرح و بزرگ بین المللی باز طراحی و ساخته شد. با توجه به گفته مدیر عامل موسسه فرهنگی موزه های بنیاد مستضعفان این موزه قرار بود در بهار ۱۴۰۰ افتتاح شود؛ اما ظاهرا به دلیل محدودیت کرونا افتتاح آن را به تعویق افتاد.

موزه خودروهای تاریخی ایران در سال ۱۳۸۲ توسط شهرداری تهران در ساختمان نخستین خود شروع به فعالیت کرد

در نهایت در تاریخ یکم آبان ۱۴۰۰ موزه خودروهای تاریخی ایران با نمایش ۶۱ وسیله نقلیه منحصربه فرد تاریخی از دوران قاجار و پهلوی افتتاح شد. این موزه در زمینی به مساحت ۲۲ هزار متر مربع قرار دارد که ۱۰ هزار متر مربع آن اختصاص به سالن اصلی موزه دارد. از ۱۰ هزار متر مربع فضای مسقف، سه هزار مترمربع آن مختص به نمایش خودرو است. درمجموع چهار سالن برای نمایش این خودروهای بی نظیر طراحی شده است.

معرفی مهم ترین وسایل نقلیه موجود در موزه خودرو

چند سالی می شود که خودروهای کلاسیک، طرفداران زیادی پیدا کرده اند. البته دلیل این موضوع هم کاملا مشخص است. ظاهر این خودروها بسیار دیدنی و جذاب است و کیفیت ساخت بسیار بالایی دارند. به همین دلیل بود که شهرداری تهران در بیست و نهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۲ تصمیم به افتتاح موزه خودرو گرفت. این موزه در زمینی به مساحت ۲۲ هزار و ۲۰۰ متر مربع ساخته شده. سالن اصلی موزه، یک فضای ۱۰ هزار متر مربعی مسقف است که ۳ هزار متر آن به نمایشگاه اختصاص یافته و می توانید ساعت ها در آن مشغول تماشا باشید.جمع آوری این همه نمونه منحصر به فرد و خواستنی از خودروهای کلاسیک، کار بسیاری دشواری است که با صبوری تمام انجام شده. همچنین نگهداری از این خودروها کار بسیار حساسی است. کمی بی توجهی می تواند باعث آسیب این جواهرات کمیاب شود.

همانطور که اشاره کردیم، داخل این موزه زیبا و دیدنی، حدود ۵۰ وسیله نقلیه مختلف وجود دارد. اما قطعا برای مراجعه به موزه خودرو و پرداخت هزینه ورودیه، ترجیح می دهید که در مورد خودروهای داخل مجموعه، اطلاعات بیشتری داشته باشید. به همین دلیل در اینجا قصد داریم تا شما را با چند نمونه از خودروهای منحصر به فرد موزه خودرو آشنا کنیم.

کالسکه سلطنتی ناصر الدین شاه یا همان کالسکه نادری

آیا تا به حال نام کالسکه نادری به گوش شما خورده است؟ کالسکه نادری نام یک کالسکه سلطنتی معروف است که به دستور ناصرالدین شاه در وین ساخته شد. کالسکه نادری حدود ۱۲۰ سال قدمت دارد و در ساخت آن از طلا استفاده شده است. علاوه بر ظاهر زیبایی که این کالسکه دارد، داستان مهیجی نیز در پس آن نهفته است. ناصرالدین شاه در آخرین سفر عمر خود، عازم حرم حضرت شاه عبدالعظیم شد. اما نمی دانست که قرار است در این سفر به دست میرزا رضای کرمانی کشته شود. پس از اینکه میرزا رضای کرمانی او را ترور کرد، افراد سلطنتی تصمیم گرفتند تا جنازه ناصرالدین شاه را درون کالسکه قرار دهند تا مردم تصور کنند شاه هنوز هم زنده است. به این ترتیب قصد داشتند تا کشور را از هرج و مرج دور کنند. حال این کالسکه قدیمی و تاریخی، در ابتدای ورود شما به موزه خودرو ، در سمت راست سالن قرار گرفته است.

کالسکه تاج گذاری

کالسکه تاج گذاری نیز ساخته دست هنرمندان اتریشی است و حداقل یکصد سال قدمت دارد. قدمت این کالسکه زیبا به دوران قاجار باز می گردد. در آن دوران کالسکه به رنگ آبی لاجوردی بود. در ساخت نمای بیرونی آن از طلا استفاده شده است. این کالسکه زیبا حتی تا دوران پهلوی نیز کاربرد سلطنتی داشت. در دوران پهلوی این کالسکه را به رنگ مشکی در آوردند و از آن در مراسم تاج گذاری استفاده کردند. کالسکه تاج گذاری نیز در موزه خودرو کنار کالسکه نادری قرار دارد.

موریس آکسفورد قرمز

چه اهل خودروهای کلاسیک باشید چه نه، از تماشای موریس آکسفورد قرمز لذت خواهید برد. موریس آکسفورد قرمز از جمله خودروهای بسیار کمیاب در دنیا به حساب می آید. قدمت این خودرو به سال 1912 باز می گردد. موریس آکسفورد قرمز خودرویی ارزشمند در موزه خودرهای قدیمی تهران به حساب می آید. همان طور که مشخص است، این خودرو دارای رنگ قرمز بسیار زیباست. این رنگ محبوب ترین رنگ در تولیدات خودروی موریس آکسفورد به حساب می آید. موریس آکسفورد تولید کشور انگلستان است و در زمان خود محبوبیت بسیاری داشت. این خودرو ظاهری بسیار بامزه دارد؛ برای همین هم از تماشای آن نیز لذت خواهید برد. جالب است بدانید که خودروی موریس آکسفورد قرمز 10 اسب بخار قدرت داشت.

رولز رویس احمد شاه قاجار

اولین خودرویی که احمد شاه قاجار وارد ایران کرد، یک رولز رویس شش سیلندر خطی بود. این خودرو که در سال ۱۹۰۶ ساخته شده، می توانسته تا سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند. از طرف دیگر یکی از دلایل خاص بودن رولز رویس احمد شاه این است که تنها شش هزار دستگاه از این خودرو در جهان تولید شده است. این خودرو با استفاده از هندل و سوییچ روشن می شده و یک نسخه بسیار کم یاب است. مدل این رولز رویس، سیلورگوست دهه ۲۰ است.

همچنین به دلیل علاقه احمد شاه به خودروهای لوکس انگلیسی، خودروی رولز رویس دیگری نیز توسط او خریداری شد. این خودرو که مدل فانتوم ۴ بود، یک نمونه کاملا کم یاب در جهان به شمار می آید. تنها ۱۸ دستگاه از این خودرو در سطح جهانی تولید شده. حال جالب است بدانید که تنها یکی از این ۱۸ دستگاه، به صورت ضد گلوله طراحی شده و این همان خودرویی است که احمدشاه آن را خریداری کرده. ظاهر این خودرو شبیه به یک تانک است و شیشه ها و بدنه بسیار ضخیمی دارد. با این حال موتور هشت سیلندر می توانست فانتوم ۴ را تا سرعت ۲۶۰ کیلومتر در ساعت پیش ببرد.

مرسدس بنز K500

مسئولین موزه خودرو بر این باور هستند که مرسدس بنز K500، جزء با ارزش ترین اموال موزه به شمار می آید. K500 که در سال ۱۹۳۴ ساخته شده، جزء اولین خودروهای سوپر اسپرت جهان به شمار می آمده. این خودرو که تنها ۳۵۴ دستگاه از آن در سطح جهانی تولید شد، جزء اولین خودروهایی بود که می توانست تا سرعت ۲۰۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند. این مرسدس بنز را می توان اساسی بر ساخت مدل های به روز بنز دانست.

لیموزین ها

داخل سالن موزه خودرو، دو لیموزین بیش از همه خودنمایی می کنند. اولین لیموزین یک دستگاه بنز ۶۰۰ است که به قامت کشیده و زیبای خود می نازد. در طرف دیگر سالن، یک لیموزین بزرگ شش سیلندر وجود دارد که چراغ های جلوی آن روی سپر نصب شده است. دلیل نصب چراغ ها روی سپر، ایجاد دید بهتر بوده. اما نکته مهم در مورد این لیموزین، استفاده از شش کیلو طلا در ساخت آن است!

لامبورگینی کانتاش

اگر به خودروهای کلاسیک علاقه مند باشید، حتما با شنیدن نام لامبورگینی کانتاش، هوش از سرتان می پرد. لامبورگینی کانتاش جزء خودروهای سوپر اسپرت دهه هفتاد میلادی و ساخت کشور ایتالیا است. کانتاش را به جرات می توان جزء موفق ترین نمونه های لامبورگینی در تمام طول تاریخ دانست. کانتاش حاضر در موزه خودرو تهران، در سال ۱۹۷۴ ساخته شده و دارای یک پیشرانه ۱۲ سیلندر خطی است. این موتور با سه هزار و ۹۰۰ سی سی حجم، می تواند توانی بالغ بر ۳۷۰ اسب بخار تولید کند و تا سرعت ۳۱۰ کیلومتر در ساعت پیش برود.

تنها خودروی حاصل از شراکت پورشه، بنز و فولکس واگن

جالب است بدانید که در برهه ای از زمان، سه خودروساز آلمانی مطرح جهان، یعنی پورشه، بنز و فولکس واگن، تصمیم به همکاری مشترک گرفتند. این همکاری منجر به تولید یک خودرو شد که متاسفانه در بازار عمومی از آن استقبال نکردند. به همین دلیل این همکاری اول و آخر سه خودروساز معروف آلمانی بود. حال آخرین بازمانده از این همکاری در موزه خودرو تهران قرار دارد.

آشنایی با موزه عبرت تهران