پل بسفر یا پل نخست بسفر (به ترکی استانبولی: Boğaziçi Köprüsü) پلی است در استانبول که روی تنگهٔ بسفر احداث شده است و قسمت آسیاییِ استانبول را به قسمت اروپاییِ این شهر متصل می کند. این پل، پلی معلق و فولادی است که ۱۱۵۰ متر طول، ۳۹ متر عرض و ۱۰۵ متر ارتفاع دارد. فاصلهٔ سطح آب تا زیر پل ۶۴ متر است. ساخت این پل در سال ۱۹۷۰ شروع شد و در تاریخ ۳۰ اکتبر ۱۹۷۳ افتتاح شد. این پل بین اورتاکوی در قسمت اروپایی و بَیلَربَیی در قسمت آسیایی استانبول واقع شده است.
سازنده پل بسفر کیست؟
ساخت پلی بر فراز تنگه بسفر، از سری تصمیمات نخست وزیر ادنان مندرس در سال ۱۹۵۷ بود. وی در سال ۱۹۶۸ قراردادی با شرکت انگلیسی فریمن فاکس و شرکا در جهت انجام مهندسی این سازه بست. سازنده ی پل بسفر، مهندسین معروفی همچون سر گیلبرت رابرتز، ویلیام براون و مایکل پارسونز بودند. پل های هامبر ، سورن و فورث رود از دیگر شاهکارهای این مهندسین انگلیسی هستند که شهرت جهانی دارند. این سازه در ماه فوریه سال ۱۹۷۰ شروع به کار کرد و با به کارگیری ۳۵ مهندس و ۴۰۰ مرد در تاریخ ۳۰ اکتبر ۱۹۷۳ به پایان رسید.
تاریخچه پل بسفر استانبول ترکیه
تاریخچه پل بسفر بسیار طولانی و پربار می باشد که توصیف همه آن در این مطلب نمی گنجد ولی تا حدی بدانید بدک نیست ! در اصل ایده ابتدایی این پل برای اولین بار در حوالی سال 500 قبل از میلاد مطرح شده است درست زمانیکه داریوش ” امپراتور ایرانی ” پلی موقتی به جهت تعقیب سکاهای فراری بر روی تنگه بسفر ساخته بود و اینکه در سال 480 قبل از میلاد ، مجدد پل موقتی دیگری بر فراز تنگه ” داردانل یا هلسپونت ” که تنگه ای واقع در جنوب شهر و دریای مرمره می باشد نیز ساخته شده است که این پل توسط پادشاه ایرانی خشایار شاه جهت حمله به نیروهای یونان و اسپارتا بنا نهاده شده بود و جالب است که این دو پل تاریخی موقتی بودند درست تا زمانیکه در سال 1973 میلادی پل اول در استانبول پایتخت ترکیه ساخته شد و مهم است بدانید که تا آن زمان همه حمل و نقل های صورت گرفته از میان این تنگه به وسیله قایق انجام می شده است و خیلی بامزه است که در حال حاضر این قایق ها همچنان جهت حمل و نقل استفاده می شوند و وسایل نقلیه محبوب و مورد علاقه گردشگران در فصل های مختلف به خصوص فصل بهار است چرا که به هر صورت در این زمان آب و هوا کمی معتدل تر و مناسب تر است ، حتما تنگه بسفر را برای گشت و گذار و گردش های دریایی خود امتحان کنید و از قایق سواری در فصل بهار در این تنگه نهایت لذت را ببرید .
اگر بخواهیم دقیق تر بگوییم این طور است که تاریخ نوین پل بسفر در سال 1900 میلادی در استانبول آغاز شد درست در زمانی که شرکت راه آهن بسفر پلان هایی شامل یک راه آهن بین دو قاره را طراحی کرده بود و در ضمن موضوع مهم این بود که تا سال 1957 میلادی که ترکیه هنوز یک جمهوری مستقلی بشمار نمی رفت تصمیم جدی و اساسی مینی بر شروع ساخت بنا گرفته نشده بود و سالها بعد بالاخره ساخت و سازش در سال 1970 آغاز و ساخت پل یک روز پس از ” پنجاهمین سالگرد استقلال کامل “ انجام شد و بدانید که شرکت مهندسی انگلیسی ای که طراحی پل بسفر را بر عهده داشت ، چندین پل معروف دیگری همچون پل بندرگاه آوکلند ( Auckland Harbour ) در نیوزلند ، پل هامبر ( Humber ) در انگلستان و پل رود ولتا ( Volta River ) در آفریقای غربی را طراحی کرده است که هر کدام آوازه و شهرت خاص خودشان را دارند .
جذاب ترین جاذبه استانبول با نام پل بسفر
پل بسفر که به انگلیسی ” Bosphorus Bridge ” و به ترکی ” Bogazici Köprüsü ” یا پل شهدای 15 جولای شناخته می شود و همچنین با نام اولین پل بسفر یا پل اول ” Birinci Köprü ” نیز شهرت دارد یکی از سه پلی است که در امتداد تنگه معروف بسفر امتداد پیدا کرده است و دو پل دیگر پل سلطان محمد فاتح و پل سلطان سلیم یاووز هستند که هر کدام در نوع خود منحصر به فرد هستند و در نتیجه اینکه این پل به نوعی اروپا را به آسیا متصل میکند و این پل دیدنی و جذاب یکی از تصاویر شگفت انگیز از ترکیه در کنار بناهای تاریخی ای همچون ایا صوفیه می باشد ، در ضمن پل اول استانبول نزدیکترین بنا به دریای مرمره بوده که در نزدیکی ” برج گالاتا ” دروازه ای به جاذبه های محبوب شهر قدیمی مثل کاخ توپکاپی و بازار بزرگ استانبول قرار گرفته و از آنجایی که این مسیر با حضور توریست ها در استانبول و برای اکثریت تجارت ها مورد استفاده قرار می گیرد همیشه شلوغ و بسیار پر ازدحام می باشد و بدین منظور پل سلطان محمد فاتح به همین دلیل ساخته شده است .
در ادامه توضیحی از ساخت و معماری بی نظیر این جاذبه دیدنی به شما بدهیم ، نخست وزیر عدنان مندرس در سال 1957 میلادی تصمیم گرفت پلی بر فراز بسفر بسازد و در پی این تصمیم درست در سال 1968 برای انجام مهندسی سازه آن قرار دادی با شرکت انگلیسی فریمن فاکس و شرکا ( Freeman Fox and Partners ) که بسیار هم شناخته شده هستند ، بست و جالب است بدانید که مهندسین انگلیسی مشهور یعنی : سر گیلبرت رابرتز ، ویلیام براون و مایکل پارسونز که همچنین پل های هامبر ، سورن ( Severn ) و فورث رود ( Forth Road ) که شهرت جهانی دارند را ساخته بودند با کمال میل طراحی پل بسفر را بر عهده گرفتند و در ادامه اینکه ساخت این بنا در ماه فوریه سال 1970 میلادی آغاز شد و لازم به ذکر است که رئیس جمهور جودت سونای و نخست وزیر سلیمان دمیرل نیز در مراسمی که تدارک و برگزار شده بود شرکت کردند .
باین پل جزو سومین پل روی تنگه بسفر بشمار رفته و همچنین جزو مهم ترین جاذبه های گردشگری استانبول به شمار رفته و اینکه این پل دارای هشت خط ترافیک و دو خط راه آهن می باشد و با هدف کاهش ازدحام و ترافیک دو پل دیگر بسفر کمک شایانی به توسعه بخش های شمالی شهر استانبول م یکند و هدف از ساخته شدن آنها همین موضوع بوده است.
دسترسی به پل بغاز استانبول
شما با استفاده از تاکسی، مترو یا اتوبوس می توانید خودتان را به پل بغاز برسانید. البته اگر از مترو استفاده کنید، دسترسی برای شما راحت تر خواهد بود. اگر در میدان تکسیم قرار دارید و قصد رفتن به پل بغاز را دارید، ابتدا باید از طریق فونیکولار به سمت ایستگاه کاباتاش بروید. بعد از پیاده شدن از این ایستگاه، به کمک تروای خط T1 به سمت ایستگاه Eminunu حرکت کنید. یک راه دیگر نیز وجود دارد. شما می توانید با خط ۴۲ به سمت ایستگاه بشیکتاش حرکت کنید. بعد از آن، تنها ۱۵ دقیقه پیاده روی لازم است تا به اورتاکوی برسید.
هدف از ساخته شدن این پل، کاهش ازدحام و ترافیک بوده است و به همین سبب، این پل با عظمت، هشت خط ترافیک و دو خط راه آهن دارد. رئیس جمهور ترکیه هم در مراسم افتتاحیه نیز اشاره کردند که پل بغاز برای ارائه تسهیلات حمل و نقل و رفاه هرچه بیشتر مردم ساخته شده است.
جاذبه های نزدیک به پل بسفر استانبول
در اطراف پل بسفر نیز جاذبه های دیدنی بسیاری قرار دارد که شما می توانید بعد از دیدن تنگه و پل بسفر از آن ها نیز دیدن کنید و عکس های به یاد ماندنی، بگیرید. هرگز از جاذبه های نزدیک این پل غافل نشوید.
برج گالاتا
از قدیمی ترین و شناخته شده ترین سازه های ترکیه می توان به برج گالاتا اشاره کرد. مناظر اطراف این برج زیبایی آن را دوچندان برابر کرده است. یک رستوران در بالای آن واقع شده است. این برج از نمادهای مهم ترکیه نیز به شمار می رود. بهترین زمان بازدید از برج گاتالا از نطر بسیاری از افراد، در هنگام غروب است. غروب آفتاب و منظره تنگه بسفر بی نظیر است. تا سال ۱۷۵۰ از این برج به عنوان بزرگ ترین سازه در استانبول یاد می شده است. امپراتور وقت روم شرقی، دستور ساخت آن را داد و این سازه به ۷۰۰ سال قبل برمی گردد. دیده بانی در برابر کشتی های دشمن، جهت حمله به این شهر هدف اصلی ساخت این سازه بود.
کاخ دولما باغچه
در قسمت اروپایی تنگه بسفر، کاخ دولنا باغچه واقع شده است. در اواخر قرن هجدهم، سلطان محمود یکم، تلاش زیادی را جهت ساختن کاخ دولما باغچه، به عنوان مرکز اصلی اداره ترکیه، کرد . کاخ دولما بخش های متفاوتی دارد. آپارتمان های اداری جهت انجام امور نیز بخشی از این کاخ را تشکیل می دهند. قسمت تشریفات، حرمسرا، اتاق ها و... نیز، از دیگر بخش های این کاخ محسوب می شوند.
کاخ توپکاپی
از کاخ توپکاپی به عنوان بکی از کاخ های زیبا و سلطنتی در قرن ۱۵ میلادی می توان یاد کرد. سلطان محمد دوم دستور ساخت این کاخ را داده است. معماری زیبای این قصر، توجه همه گردشگران را به خود جلب می کند. علاقمندان به تاریخ و هنر حتما مشتاق دیدن از کاخ توپکاپی هستند . نگین های موجود روی کاشی های این کاخ، به همراه جواهرات بسیار، جلوه خاصی به این کاخ می دهند. تنگه بسفر از فضای بالایی این کاخ قابل دیدن است.
برج دختر
احتمالاً شما هم افسانه های زیادی در مورد برج دختر شنیده اید. این برج، یک بخش آسیایی و یک منطقه اوسکودار دارد. برج دختر به عنوان سمبلی در شهر استانبول واقع شده است. تنها اثر باقی مانده از دوران بیزانس، برج دختر است. از مهم ترین دلایل معروفیت این برج به تاریخچه عظیم آن می توان اشاره کرد. در میان آب های استانبول این برج قرار دارد. این برج برای برگزاری عروسی نیز به کار برده می شود .
مسجد ایاصوفیه
مسجد ایاصوفیه در سال ۵۳۲ در زمان امپراطور بیزانس به فرمان جاستین اول بنا شد. این مسجد تا چندین قرن به عنوان کلیسای کاتولیک رومی فعالیت داشت. در سال ۱۴۵۳ به فرمان محمد دوم، ایاصوفیه از کلیسا به مسجد تغییر کاربری داد. بسیاری از بناهای معروف دیگر نیز وجود دارد که طراحی آن ها الهام گرفته از این مسجد است.
مسجد اورتاکوی
از جمله مساجد تاریخی استانبول می توان به مسجد اورتاکوی اشاره کرد. به فرمان سلطان عبدالمجید اول این مسجد بنا شده است. معماری خاص، رنگ نمای بیرونی و موقعیت مسجد اورتاکوی سبب جذب توریست های بسیاری به این مکان تاریخی شده است. به دلیل نزدیکی این مسجد به میدان اورتاکوی، ان را مسجد اورتاکوی می نامند. مسجد اورتاکوی دقیقا در کنار تنگه بسفر واقع شده است.
از دیرباز تا به امروز پل ها راه ارتباطی میان مردم بوده است. گاهی این پل ها دو انسان، دو جاده، دو شهر یا دو قاره را به هم پیوند می دهند و باعث اتمام دوری می شوند. در بسیاری از زمان ها این پل ها در دل کوه ها و بعضی اوقات در دل جنگل باعث نجات خیلی از راه ها و پیوند ها می شود. این پل ها می توانند از جنس های مختلفی همچون چو، فلز، طناب و شیشه ساخته شوند. این ساخت بشر در گوشه و کنار دنیا مورد توجه بسیاری از معماران و مهندسین راه و شهر سازی قرار گرفته است.