اگر جزو آن دسته افرادی هستید که تا کنون سفری به کردستان نداشته اید شانس بسیار بزرگی را از دست دادید چراکه این منطقه به قدری بکر و رازآلود و جذاب است که فکر و ذهن هر گردشگری را به سمت خود درگیر می کند تا جایی که گردشگر را به بهانه جستجوی زیبایی ها به هر سمتی می کشاند و حسی عجیب و وصف ناپذیر به وجودش می بخشد. یکی از بکرترین مناطق کردستان ، روستای قرآن و نگل است که از جاذبه های گردشگری استان کردستان می باشد و کمتر کسی پیدا می شود نام آن را فراموش کند. در دهستان نگل از توابع بخش "کلاترزان" سنندج روستایی به نام نگل در 65 کیلومتری سنندج در مسیر سنندج-مریوان واقع است. این روستا به یمن برکت وجود قرآن تاریخی به عنوان یکی از قطب های گردشگری استان و کشور به شمار می رود و همه ساله میزبان گردشگران و زائران بسیاری از ایران و حتی کشورهای خارجی می باشد.
چرا بازدید از روستای نگل پیشنهاد می شود؟
- قرآن خطی مربوط به دوران صدر اسلام باعث شهرت هرچه بیشتر این روستا شده است.
- اولین موزه روستایی کشور در روستای نگل واقع شده است و باعث تکمیل مجموعه توریستی و گردشگری این روستا شده است.
- بزرگترین پل دوره صفویه در این روستا قرار دارد.
- قلعه یزد گرد سوم که متعلق به دوران ساسانی است در جنوب این روستا قرار دارد.
- طبیعت بکر و بی نظیر نگل هر بیننده ای را متحیر می کند و از جاذبه های طبیعت گردی سنندج است.
تاریخچه روستای نگل سنندج
بیشتر شهرت روستای نگل به دلیل قرآن مقدس آن است. مردم نگل نگارش این قرآن را که مربوط به قرن ۴ هجری است به عثمان بن عفان، خلیفه سوم، نسبت می دهند. داستان Negel’s Quran بسیار جالب است، گفته می شود که روزگاری، چوپانی هنگام چرای گوسفندان در این منطقه، ناگهان جذب یک گل زیبا شد. وقتی گل را از زمین بیرون آورد، روزنه ای ایجاد شد و جعبه ای را دید. از آنجا که او قادر به بیرون آوردن جعبه نبود، به دنبال کمک رفت. مردم در داخل جعبه قرآن بزرگی پیدا کردند و به لطف این نعمت الهی، مسجدی را به نام Nogol (که به معنی یک گل یا شکوفه جدید است) در آنجا تأسیس کردند که با گذشت زمان به نگل تبدیل شده است.
علاوه بر این، موزه نگل در سال ۱۳۹۲ هجری شمسی توسط سازمان میراث فرهنگی استان کردستان ساخته شد. موزه نگل شامل دو قسمت است: اولی بخش قرآن و دومی موزه مردم نگاری است که برخی اشیای باستانی در آن نگهداری می شود. تمام اشیای موجود در موزه توسط مردم محلی از جمله بسیاری از وسایل معیشتی یا فرهنگی از ۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش تهیه شده است. اشیای موزه شامل موارد مختلفی از جواهرات گرفته تا تجهیزات کشاورزی و مبلمان منزل است. امروزه این موزه در داخل حیاط اصلی مسجد مرکزی واقع شده است. اشیایی مربوط به دوره اشکانیان نیز در بین آثار این موزه دیده می شود. همچنین این روستای سنتی با معماری پلکانی زبانزد خاص و عام است.
طبیعت اطراف روستای نگل
- دریاچه طبیعی چال ئاو: این دریاچه در ۵.۱ کیلومتری روستای نگل واقع شده و از جمله مناطق تفریحی و گردشگری این روستا به شمار می رود.
- آبشار قه لوه زه: این آبشار بلند و زیبا در مسیر روستای نگل به قله کوره میانه و در دره کانی چه رمو واقع شده و در تمام فصول سال جریان دارد.
- تپه های باستانی نگل: نگل دارای چندین تپه باستانی به نام های تپه قلعه گاه و تپه می خان است که تپه باستانی قلعه گاه به عنوان آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
- پل خشتی: نخستین پل خشتی که راه ارتباطی سنندج به مریوان بود در نگل تاسیس شد.
موقعیت جغرافیایی روستای نگل کردستان
محل قرار گیری این روستا دره زیبایی می باشد که رودخانه ای "شو شیر" از جنوب آن عبور می کند. روستای نگل از سمت شمال به کوه "حسن عالی" و جنوب به کوه "قژاکان" ،از شمال غربی به دره "کانی چرمو" و کوه "کوره میانه" ، از شمال شرقی به "رسنی دره" و از سمت جنوب شرقی به کوه "پل چرمو" و در نهایت از غرب و جنوب غربی به "کاچول" محدود می شود.این روستا شامل جاذبه های گردشگری بسیار زیادی است که مطمئنا بدون دیدن هر کدام از آنها ترک کردن آن بسیار سخت می شود .
بهترین فصل سفر به روستای نگل در کردستان
به دلیل موقعیت جغرافیایی این منطقه زمستان های بسیار سرد و تابستان های بسیار معتدلی را دارا است . بهترین فصل سفر به این روستا، فصل های بهار و تابستان هستند، اگر در فصل بهار به این منطقه سفر کنید زیبایی ها و سرسبزی منطقه بدون شک خاطرات خوشی را برایتان رقم خواهد زد.
نحوه پیدا شدن قرآن نگل
درباره روستا و نسخه خطی قرآن نگل داستان ها و حکایات بسیار جالبی گفته می شود که شنیدنشان خالی از لطف نیست. داستان پیدا شدن این قرآن و پیدایش روستایی به قدمت اسلام بسیار شنیدنیست. می گویند که حدود هزار سال قبل، یک چوپان از آبادی های اطراف گوسفندانش را برای چرا به یک دره ای با صفا برده بود. گوسفندان مشغول چرا بودند و چوپان هم در گوشه ای مشغول استراحت کردن. به ناگاه گلی بسیار زیبا و خوش آب و رنگ توجه این چوپان را به خود جلب می کند و چوپان برای چیدن آن از زمین بر می خیزد. این چوپان تلاش می کند تا گل را به طور کامل و بدون هیچگونه آسیبی از خاک بیرون بکشد. همین امر باعث پدیدار شدن چاله ای در خاک می شود. در این هنگام، یک صندوقچه در زیر این گودال پدیدار می شود که چوپان به تنهای از پس بیرون کشیدن آن بر نمی آید.
این چوپان اهالی روستای خود را به این دره می کشاند و همه با هم صندوقچه را که حامل یکی از ارزشمن ترین گنجینه های خطی و تاریخی کشور است از دل خاک بیرون می کشند. از این پس اهالی روستا، این مکان را مقدس می شمارند و یک مسجد را در آن مکان احداث می کنند. پس از احداث این مسجد، رفته رفته اهالی روستا خانه هایشان را هم به این مکان انتقال می دهند و روستای نگل شکل می گیرد. قرآن نگل بر پوستی مانند پوست آهو و به زبان کوفی نگاشته شده است.
قرآن نگل در داخل مسجد تاریخی این روستا نگه داری می شود. بنا به عقیده مردم این روستا و برخی کارشناسان، این قرآن مبارک در زمان خلیفه سوم نگاشته شده است و جزء ۴ نسخه ای از قرآن است که در آن زمان به مناطق مختلف دنیا (که یکی از آن ها ایران بود) فرستاده شده است. جنس کاغذهای این قرآن از چرم (پوست آهو) و رنگ آن قهوه ای است. این نسخه با خط کوفی نوشته شده و توسط آب طلا اعراب گذاری و تزئین شده است. نقوش گیاهی زیبایی هم در حاشیه های قرآن نگل مشاهده می شود.
طول این قرآن بزرگ که به تازگی مرمت و بازسازی خوبی هم بر روی آن صورت گرفته است، ۳۸ سانتی متر و عرض آن ۲۱ سانتی متر است. این نسخه خطی ارزشمند در طول تاریخ بارها به سرقت رفته است. اما خوشبختانه هر بار دوباره پیدا شده و به روستای نگل بازگردانده شده است. به عنوان مثال پس از بازپس گیری این قرآن از سارقان و بازگرداندن آن به روستا در سال ۷۱، هزاران نفر از اهالی روستا طی یک مراسم با شکوه به قربانی کردن گاو و گوسفند در روستا پرداختند.
با توجه به مورد مذکور مسجد روستا به نام مسجد عبدالله بن عمر نامگذاری شده و قرآن موجود در این مسجد هم در سال ۸۲ به شماره دو در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.این قرآن بعد از انقلاب تاکنون دو بار توسط قاچاقچیان عتیقه به سرقت رفته و سپس به محل اصلی آن بازگردانده شده است.
موزه روستای نگل
در سال ۱۳۹۲ با توجه به همکاری اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان موزه ای به همین نام تاسیس شد که شامل دو بخش قرآنی و مردم شناسی بود. در واقع می توان گفت با تاسیس این موزه که اولین موزه روستایی کشور نیز محسوب می شد، روستای توریستی نگل از لحاظ گردشگری تکمیل شد و همه اجناس موزه را مردم به صورت خود جوش تهیه و به موزه نگل اهدا کرده اند که شامل کلیه اقلام معیشتی و فرهنگی منطقه از ۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش بوده و از زیورالات گرفته تا اجناس و ابزار کشاورزی و منزل و …را شامل می شود.
دریاچه چال ئاو ، آبشار قه لوه زه و تپه های باستانی نگل
بعد از موزه نگل و بازدید از قرآن تاریخی نوبت به طبیعت گردی در این روستا می رسد، دریاچه طبیعی «چال ئاو» در مسیر صعود به قله «کوره میانه» در ۵/۱ کیلومتری این روستا قرار دارد و می تواند گزینه مناسبی برای استراحت در روزهای گرم سال باشد.
در مسیر روستای نگل به قله «کوره میانه» و در دره «کانی چه رمو» آبشاری زیبا و بلند به نام «قه لوه زه» قرار دارد که در تمام فصول سال جاری است و از آب برف های دامنه قله تغذیه می شود.
تپه قلعه گاه، تپه می خان و قلعه دی یه ر، از جمله تپه های باستانی موجود در روستای نگل هستند. در میان تپه های این روستا تپه باستانی قلعه گاه در تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ به عنوان آثار ملی کشور به ثبت رسیدند.
نخستین پل خشتی روستای نگل
تقریبا در فاصله ی یک کیلومتری روستای نگل در کردستان پلی خشتی واقع شده است که می توان گفت این پل نخستین پل خشتی بود که به منظور راهی ارتباطی از سنندج به مریوان در نگل تاسیس شد. این پل که مردم آن را به نام پل بزرگ می شناسند در زمان حکومت امان الله خان اردلان والی سنندج و همزمان با بنای مسجد دارالاحسان سنندج و به دلیل ارادت ویژه ای که او به نگل و قرآن موجود در آن داشته، ساخته می شود. درست همزمان با ساخت پل خشتی در این منطقه مسجدی هم در روستای نگل در کرستان تاسیس شد که در سال ۱۳۴۰ متاسفانه به دلیل بازسازی های مورد نیاز در این روستا تخریب شد.
محصولات محلی روستای نگل (نان، صنایع دستی و …)
در حین طبیعت گردی هایی که در روستای نگل در کردستان انجام می دهید، حتما به محلی های روستا سر بزنید و خودتان را به عنوان توریست به آن ها معرفی کنید، پس از آن خواهید دید که با چه روی خوشی از شما استقبال می کنند و شروع به گپ و گفت با شما خواهند کرد. در حین صحبت کردم به شما از نان های محلی معروف خودشان هم تعارف می کنند و ما پیشنهاد می کنیم برای این که رونق اقتصادی که هدف اصلی صنعت گردشری محسوب می شود نان های آن ها، همینطور صنایع دستی و … را از آن ها بخرید.
امکانات روستای نگل برای گردشگران
این روستا به دلیل اینکه همواره در طول سال به ویژه ایام تعطیلات میزبان مهمانانی از اقصی نقاط ایران و حتی خارج از کشور است، دارای امکانات مناسبی برای پذیرش مسافران از جمله زائرسرا و اقامتگاه های خصوصی وکمپ گردشگری است. از جمله امکاناتی که در روستای نگل در کردستان برای گردشگران فراهم آورده شده است پارکینگ، پارک کودک، مرکز بهداشت، درمانگاه و داروخانه، پست بانک و مخابرات، کتابخانه عمومی و فروشگاه ها می باشند.
آشنایی با باغ ملک آباد مشهد
