سندرم بچه پولدار یا ریکوپاتی اختلالی است که کودکان خانواده های طبقه متوسط و ثروتمند را تحت تاثیر قرار می دهد، و یک نوع افسردگی به حساب می آید و معمولا مربوط به کودکانی است که تمام خواسته هایشان بدون قید و شرط توسط والدین فراهم شده است.در این بخش به ذکر نشانه های سندروم ثروت در کودکان و توضیح آن می پردازیم.
سندروم ثروت در کودکان
این اصطلاح برای اولین بار نه توسط انجمن های روانی بلکه از دهه 90 توسط مردم و از کتاب طلایی به کار برده شد. این اصطلاح در کتاب طلایی ظاهر شد. نویسنده این کتاب درباره کودکانی صحبت می کند که در خانواده های ثروتمند مورد حمایت زیاد قرار می گیرند و رفتار های غیر مسئولانه از خود نشان می دهند و فاقد هم دلی هستند.هر دوی این احساسات، ننتیجه حمایت های بیش از حد و بدون قید و شرط خانواده ها از فرزندان خود می باشد.چگونه بفهمیم که آیا کودک ما نیز دچار چنین اختلالی هست یا نه؟ در ادامه به ذکر نشانه های سندروم ثروت در کودکان و توضیح آن می پردازیم.
نشانه های سندروم ثروت در کودکان
برخلاف باور بسیاری از مردم سندرم بچه پولدار در خانواده های مرفه و ثروتمند رخ نمی دهد، بلکه این سندرم بیشتر در کودکان و نوجوانان خانواده های طبقه متوسط رایج است. در خانواده های متوسط والدین برای تامین نیازهای خانواده زمان زیادی را به کار کردن اختصاص می دهند و کمتر فرصت وقت گذراندن و توجه کردن به فرزندان خود را دارند، به همین خاطر برای جبران این خلاء از روش های نادرستی مثل دادن هدیه و تامین نیاز های مالی کودکان به شکل نادرستی استفاده می کنند.
یکی از نشانه های اولیه سندروم ثروت در کودکان هنگامی است که کودکان اغلب خستگی خود را بیان می کنند، آن ها با وجود داشتن اتاقی پر از اسباب بازی و هر نوع ابزار جدید، باز هم دارای چنین احساسی هستند.در این شرایط والدین و خانواده ها برای آرام کردن کودک و جلوگیری از کج خلقی و عصبانیت او اقدام به فراهم کردن امکانات بیشتر و فراهم نمودن خواسته های آن ها می کنند اما متاسفانه، این امر موجب تشویق این سندروم می شود. به عبارت دیگر، اگر والدین برای هر کاری که کودک انجام می دهد و یا برای خوب رفتار کردن به آن ها پاداش بدهند، می تواند تاثیر منفی بر روی کودک داشته باشد.
یک راه دیگر که ممکن است باعث تشویق سندروم بچه ثروتمند شود، این است که والدین به جای تهیه نیاز های ضروری تر خانواده و با وجود نبودن پول کافی، باز هم اقدام به تهیه هدایای گران قیمت برای کودک نمایند. به طور کلی اگر والدین تنها برای برتری داشتن فرزندشان به دیگران با اعمال فشار بر فرزندان، آن ها را به فعالیت های متعدد تشویق کنند، اگر بی توجهی ها نسبت به کودکان خود را با پول و هدیه جبران کنند، اگر از خطاهای کودک راحت چشم پوشی نمایند نسبت به کار های نادرست او سخت گیری نداشته باشند و به هر طریقی بخواهند کودک را راضی نگه دارند، کودکشان دچار اختلالات روانی خواهد شد.
خصوصیات والدین دارای کودک سندروم ثروت
والدین چنین کودکانی معمولا به طور مرتب و گاهی بدون مناسبت به کودکان خود هدایای گران بها می دهند.
- پدر و مادر چنین کودکانی همیشه سعی می کنند موقع هدیه دادن به فرزندشان محصولات آخرین فناوری را به آن ها هدیه بدهند. این در حالی است که حتی ممکن است هیچ نیازی به آن نباشد مثلا با وجود اینکه فرزندشان یک گوشی آیفون دارد، برای او یک مدل جدیدتر بخرند.
- معمولا این دسته از والدین نیاز های ضروری تر خانواده را نادیده می گیرند و یا آن را به زمان دیگری موکول می کنند، تا هوا و هوس آنی فرزندشان را بر آورده کنند.
- والدین این نوع کودکان به فرزندان خود بدون این که کار به خصوصی انجام داده باشند، پول می دهند و یا برای انجام کوچک ترین کاری به آنها پاداش و هدیه می دهند.
- با اعمال فشار بر فرزندان، آن ها را به فعالیت های متعدد تشویق می کنند تا نسبت به دیگران برتری داشته باشند.
- بی توجهی ها نسبت به کودکان خود را با پول و هدیه جبران می کنند.
- چشم پوشی راحت از خطاهای کودک و عدم سخت گیری لازم نسبت به کار های نادرست آن ها.
عوارض سندروم ثروت در کودکان چیست؟
- اغلب کودکانی که تحت تاثیر قرار می گیرند اعتماد به نفس پایینی دارند و انگیزه خود را از دست می دهند.
- کودکان نمی توانند ناامیدی را تحمل کنند زیرا دچار توهمی می شوند که تصور می کنند سزاوار و لایق همه چیز هستند.
- این کودکان نمی توانند با مشکلات خودشان مقابله کنند زیرا بر این باورند پدر و مادر همیشه برای حل آن ها کمک می کنند.
- عدم حساسیت و بی خیالی در این کودکان باعث می شود آن ها فاقد نظم و انضباط باشند.
- این کودکان سطوح بالایی از استرس و اضطراب را در شکست های تحصیلی نشان می دهند و زمان سختی را برای حفظ روابط هارمونیک با همکلاسی های خود دارند.
- این کودکان برای چیزهای بی اهمیت عصبانی می شوند و اغلب زود رنج هستند و بر سر بی اهمیت ترین و کوچک ترین مسئله از خود واکنش و عصبانیت نشان می دهند.
جلوگیری از سندروم ثروت در کودکان
یکی از روش های مقابله و پیشگیری از این مشکل این است که به کودک آموزش دهیم تلاش های پدر و مادر برای حفظ یک زندگی مرفه راحت را درک کنند.
- کودکان باید از همان سال های ابتدایی زندگی آموزش ببینند که برای به دست آوردن بسیاری از نیاز هایشان باید تلاش کنند و گاهی باید سخت کار کنند.
- علاوه بر این ها پدر و مادر باید به آن ها آموزش دهند که در عین حال که باید از وجود امکانات لذت ببرند باید در حفظ و نگهداری آن ها نیز تلاش کنند و قدر شناس باشند.
- باید احساس مسئولیت را در کودکان به وجود آورده و آن را تقویت کرد. مسئولیت پذیری باید در کودکان به شکل عادت در بیاید و یاد بگیرند که در قبال آن، نیاز به پاداش ندارند. باید به آن ها آموزش دهیم که حداقل کار های شخصی خودش را خود به تنهایی و بدون کمک دیگران انجام دهد. مانند مرتب کردن اتاق و میز، و یا حتی در کار های دیگر نیز کمک کنند مانند بیرون بردن سطل زباله و... . انجام این فعالیت ها باعث می شود ارزش های آن ها تقویت شود.
- در این مورد والدین نیز باید کودکان را با دنیای واقعی آشنا کنند و آن را لمس کنند. آن ها باید یاد بگیرند که چگونه به دیگران احترام بگذارند و برای دیگران ارزش قائل شوند.
- باید زمان بیشتری را با بودن با کودکان اختصاص دهید و به آن ها کمک کنید تا با اخلاق و احساسات صحیح رشد کنند. اعمال محدودیت هایی برای کودکان سبب می شود تا آن ها برای آن چه که می خواهند به دست بیاورند تلاش کنند.
- باید مهارت های مقابله با نا امیدی را به آن ها آموزش دهیم زیرا نا امیدی بخشی از یادگیری است. با آموزش دادن به آن ها به رشد عاطفی و روانی آن ها کمک خواهیم کرد و این کار به آن ها کمک می کند تا در دوران بزرگسالی شاد باشند.
اصول پول توجیبی دادن به کودکان
