گربه گوش سیاه یا سیاه گوش در خاورمیانه و آفریقا بسیار به چشم می خورد نوعی از گربه سانان کوچک است که در بین آن ها جزء سنگین ترین به لحاظ وزنی و سریع ترین به لحاظ سرعتی می باشد. اگر شما نیز جزء افرادی هستید که به گربه ها علاقه بسیاری دارید و دوست دارید با انواع آن ها بیشتر آشنا شوید با ما همراه باشید.
گربه گوش سیاه، سیاه گوش کاراکل و یا منگوله گوش گربه است که در حیات وحش آفریقا و خاورمیانه بسیار دیده می شود. در زمان های گذشته این گربه جزء طبقه بندی سرده Lynx قرار داشت و در زبان های اروپایی به لینکس ایرانی صحرایی یا آفریقایی شناخته می شد. اما امروز خود برای خودش دارای طبقه بندی است و جزء خانواده گربه سانان کوچک می باشد.
از ویژگی های ظاهری این حیوان می توان به وزن بین 16 تا 22 کیلوگرمی او و قد 40 تا 45 سانتی متری او اشاره کرد. طول بدن این گربه 55 تا 90 سانتی متر بدون دم است. دم آن ها معمولا بین 22 تا 34 سانتی متر است. رنگ بدن آن ها نیز معمولا بین تن های قرمز شرابی خاکستری، خاکی و گاهی نیز مشکی تغییر می کند. گوش های این حیوان که در واقع نماد اقتصادی او است نسبت به دیگر گربه سانان بسیار بلند است و قدرت شنوایی بی نظیر او باعث شده تا در بین دیگر حیوانات به راحتی بتواند خطر را حس کند و برای محافظت از خود آماده شود.
طول سر و بدن 80 تا 130 سانتیمتر، طول دم 12 تا 19 سانتیمتر، ارتفاع بدن 50 تا 75 سانتیمتر و وزن 11 تا 29 کیلوگرم است. نر و ماده همشکل هستند. دست و پاهایی بلند دارد که کف آنها پهن و بزرگ است، به طوریکه حیوان را قادر میسازد تا در برف عمیق به سهولت حرکت کند. موهای بلند کف دست و پا (با نقش عایق بودن) در زمستان سازگاری دیگری برای این گربهسان است. رنگ بدن قهوهای مایل به خاکستری و زیر بدن سفید چرک است. سطح بدن پوشیده از خالهای کوچک و بزرگ است که گاهی روی کمر به صورت نوار دیده میشود. دم بسیارکوتاه و نوک آن سیاه است. در انتهای گوش نیز دسته موی سیاهرنگ مشخصی به طول 4 سانتیمتر دیده میشود.
سیاه گوش ارتباط نزدیکی با یوز گربه دارد و تقریبا هم اندازه اش می باشد اما این دو گربه سان در محیط های مختلفی زندگی می کنند. به عنوان مثال یوز گربه ها دوست دارند در مناطق مرطوب شکار کنند در حالی که سیاه گوش ها محیط های خشک و بیابانی را ترجیح می دهند.این گربه سان سرعت بالایی دارد و سرعتش هنگام دویدن به 80 کیلومتر در ساعت نیز می رسد. همچنین شکارچی ماهری محسوب می شود و می تواند پرنده ای را در حال بلند شدن از زمین شکار کند.
سیاه گوش ها بر خلاف شیرها که به صورت گله ای زندگی می کنند، اغلب اوقات تنها هستند. همچنین روحیه تهاجمی دارند و به شدت از قلمروی خود در برابر حیوانات دیگر محافظت می کنند.این حیوان برای زنده ماندن به آب زیادی نیاز ندارد و با دریافت مایعات مورد نیاز بدنش از شکارها با کمبود آب در محیط خود سازگار شده است. همچنین برای ذخیره بیشتر انرژی در طول روز استراحت می کند و شب ها که هوا خنک تر است به شکار می پردازد.
جالب است بدانید سیاه گوش ها گاهی برای پیدا کردن طعمه حدود 19 کیلومتر در قلمروی خود می پیمایند. همچنین به دلیل سبک زندگی تنها و بی و سر و صدا بودن معمولا از دیدها پنهان می مانند و با استتار در محیط اطراف خود، راحت تر شکار کرده و از تیررس دشمنان دور هستند.
اکثر سیاه گوش ها در جنوب صحرای آفریقا و همچنین بخش هایی از خاورمیانه زندگی می کنند و خانه های خود را در محیط های خشک ساوانا، جنگل ها و حتی مناطق کوهستانی می سازند.این حیوان برای خوابیدن مکان هایی همچون گودال ها، شکاف های داخل سنگ ها، بوته های انبوه یا حتی شاخه درختان را انتخاب می کند.
سیاه گوش مانند دیگر گربه های طبیعت یک گوشت خوار است و سرعتش به او اجازه می دهد تا انواع مختلف حیوانات از جمله خرگوش، پرندگان، مارها، مارمولک ها و گاهی حشرات را شکار کند. گاهی نیز برای شکار گوسفند، بز و سایر دام ها به مزارع حمله می کند.جالب است بدانید سیاه گوش ها از خوردن موهای سفت حیوانات امتناع کرده و قبل از خوردن از چنگال خود برای از بین بردن موها استفاده می کنند. با این حال در خوردن پر مشکلی ندارند و در مواقعی که به شدت گرسنه هستند گوشت فاسد نیز می خورند.
شیر و کفتار دو شکارچی اصلی سیاه گوش ها هستند و از آن جا که هر سه حیوان همگی در ساوانا به شکار می پردازند، ممکن است در قلمروی خود با هم تداخل پیدا کنند.سرعت عمل سیاه گوش با ارزش ترین ابزار دفاعی این حیوان در برابر دشمنانش می باشد. همچنین به دلیل پوشش بدن و توانایی استتار می تواند خود را از دشمنان در امان نگه دارد. گاهی حتی برای جلوگیری از دیده شدن توسط شکارچیان روی زمین دراز می کشد.
انسان از دیگر دشمنان سیاه گوش ها محسوب می شود. بسیاری از کشاورزان برای جلوگیری از شکار دام های خود توسط سیاه گوش ها، این گربه سان را از بین می برند. از سوی دیگر ساخت و ساز و شهر نشینی باعث کمبود غذای کافی شده و این حیوان را در معرض گرسنگی قرار داده است.
یکی از منحصر به فردترین صداهای سیاه گوش صدای مربوط به جفت گیری است که شبیه سرفه کردن می باشد.گاهی چند سیاه گوش نر برای جلب توجه سیاه گوش ماده با هم مبارزه می کنند و در نهایت سیاه گوش ماده یکی از آن ها را برای جفت گیری انتخاب می کند. بعد از جفت گیری، سیاه گوش نر سیاه گوش ماده را ترک می کند تا به تنهایی بچه هایش را بزرگ کند.
دوره بارداری سیاه گوش 69 تا 81 روز است. در این مدت مادر سعی می کند لانه ای برای خودش پیدا کرده و به دور از شکارچیان و سایر تهدیدها زایمان کند.سیاه گوش در هر زایمان ممکن است 1 تا 6 بچه به دنیا بیاورد اما اغلب اوقات 2 بچه خواهد داشت.بچه سیاه گوش به اندازه یک همستر خانگی است و همانند گربه های اهلی با چشم های بسته متولد می شود. حدود 6 تا 10 روز طول می کشد تا چشم های بچه گربه کاملا باز شود.
بچه ها از 10 هفتگی شروع به خوردن گوشت می کنند و شکار را از مادر خود یاد می گیرند. آن ها معمولا تا 10 ماهگی با مادرشان زندگی می کنند. از آن جا که پرورش بچه ها حدود یک سال طول می کشد سیاه گوش در سال فقط یک بار باردار می شود.
میانگین طول عمر سیاه گوش های نر و ماده در طبیعت وحش حدود 12 سال است اما در باغ وحش به حدود 17 سال نیز می رسد زیرا توسط شکارچیان تهدید نمی شود، غذای کافی دریافت می کند و در صورت نیاز از مراقبت های پزشکی برخوردار می باشد.سیاه گوش با افزایش سن در طبیعت ممکن است به دلیل عفونت های پوستی درمان نشده و عفونت های ناشی از جراحات بیمار شود. همچنین مانند گربه های خانگی گاهی از حیوانات دیگر هاری گرفته و می میرد.
این حیوان می تواند در کنار انسان به عنوان یکی از حیوانات خانگی زندگی کند اما زمانی که از کودکی در کنار انسان باشد و با خلق و خوی انسان وقف گرفته باشد. به هیچ عنوان نمی توانید با مراجعه به طبیعت گربه سیاه گوش وحشی را طعمه کرده و آن را برای نگهداری به خانه بیاورید زیرا در این صورت این حیوان برای انسان بسیار خطرناک است.
سیاه گوش چالاک از حمله کردن به حیواناتی که سه برابر بزرگ تر از اندازه او هستند ترسی ندارد
این حیوان درست مانند پلنگ، گاهی اوقات باقی مانده غذایش را در میان درختان و بوته ها پنهان می کند
سیاه گوش می تواند بیش از 4.5 متر در هوا پرش کند و در یک جهش قادر به کشتن 10 تا 12 پرنده می باشد. در گذشته خانواده های سلطنتی ایرانی به خاطر این مهارت از سیاه گوش برای سرگرم شدن استفاده می کردند
گفته شده سیاه گوش در هر گوش خود 20 ماهیچه دارد که شنوایی خوبی به او بخشیده و در ردیابی طعمه ها به او کمک می کند