آشنایی با روند جراحی پیوند رحم
پیوند رحم، جایگزین کردن رحم در زنانی است که از نظر فاکتور رحم (AUFI) کاملا نابارور هستند. زنان مبتلا به AUFI (اصطلاحی که برای توصیف هر دلیلی بر عدم توانایی بارداری در زن استفاده میشود) میتوانند دارای وضعیت مادرزادی و ناهنجاریهای مربوط به رحم یا شرایطی باشند که با گذشت زمان ایجاد میشوند مانند چسبندگی و فیبروم. این نوع ناباروری همچنین میتواند در نتیجه رحم کاملاً غایب نیز اتفاق بیوفتد.
زنی که رحم پیوندی دریافت میکند، غالباً رحم را بخاطر بارداری و حمل جنین دریافت میکند. موارد خاصی وجود دارد، مانند تولد بدون رحم، که در آن یک زن رحم پیوندی را برای تعادل در سلامت باروری دریافت میکند.
مدت زمانی است که به دلیل نتیجه اولین آزمایش بالینی بحث در مورد پیوند رحم وجود دارد. اولین پیوند رحم در ابتدا موفقیت آمیز بود، اما بلافاصله پس از پیوند به دلیل مرگ بافتی، رحم برداشته شد. علیرغم عدم موفقیت در اولین آزمایش، پیوندهای رحمی موفقیت آمیزی انجام شده است که در برخی از آنها حتی حاملگیهای تمام مدت و نه ماهه وجود دارد.
پیوند رحم چگونه انجام میشود؟
در ابتدا باید یک رحم به همراه رگ و عروق آن از یک اهداکننده زنده و یا یک فرد فوت شده جدا شود. سپس ارگان جدا شده باید به سرعت به فرد دریافتکننده منتقل شود و عملکرد صحیح داشته باشد و در نهایت عملکرد صحیح رحم باید منجر به قاعدگی در فرد شود.
فرزند حاصل از این پروسه باید از طریق سزارین به دنیا بیاید تا اولا به عضو پیوندی استرس وارد نشود و ثانیا فرد به دلیل عدم پیوند سیستم عصب به رحم نمیتواند عضلات خود را منقبض کند. پس از پیوند و در زمان بارداری نیز فرد گیرنده باید داروهایی برای پس نزدن عضو پیوندی مصرف کند که ممکن است عوارض جانبی برای فرد به همراه داشته باشد.
پس از آن او باید یک سال به انتظار بماند تا در صورتیکه فرد عوارض و مشکل حادی نداشته باشد از طریق لقاح آزمایشگاهی باردار شود. در این شیوه یک تخمک در لوله آزمایشگاهی بارور میشود و بعد درون رحم کاشته شود. زن با رحم پیوندی نمیتواند به طور طبیعی باردار شود، زیرا تخمدانها به رحم پیوندی متصل نیستند. مادر خواهد توانست رحم را برای یک تا دو بارداری نگه دارد و بعد لازم خواهد بود که پزشکان این رحم را خارج کنند تا زن بتوانند مصرف داروهای ضد رد پیوند را متوقف کند.
دلایل خروج رحم پیوند شده
امروزه بسیاری از زنان که از داشتن عضو رحم محروم بوده اند، عمل پیوند رحم را انجام داده اند.فردی که می خواهد برای پیوند رحم کاندید شود، می بایست در سن خاصی که از آن به نام سن تولد فرزند یاد می شود، قرار داشته باشد یعنی حدودا سی سالگی. همچنین باید فاقد رحم باشد.
این پیوند دائمی نبوده و موقت است و بعد از این که زن فرزندان خود را به دنیا آورد، می تواند رحم را از بدن خویش خارج کند.دلیل خروج رحم پس از پیوند، جلوگیری از تضعیف سیستم ایمنی بدن است. چرا که در این صورت بدن سعی می کند عضو خارجی (رحم) را پس بزند.
بنابراین فرد باید در این مدت از داروهای سرکوب کننده استفاده کند که می توانند بدن را بسیار آسیب پذیر کنند.بسیاری از جراحان بزرگ معتقدند که پیوند اعضا بسیار کارآمد تر از پیوند رحم است و موفقیت در این پیوند بسیار پیچیده خواهد بود.چرا که نه تنها باید رحم درست کار کند بلکه باید نوزاد سالمی را به دنیا آورد.
مشکلات و خطرات این عمل جراحی چیست؟
هر نوزاد این زن باید از طریق عمل سزارین متولد شود، چراکه رحم پیوندی احتمالا بیش از حد شکننده است که بتواند زایمان طبیعی را تحمل کند.
داروهای ضد رد پیوند که مادر مجبور است دریافت کند، علاوه بر خطرات معمول عفونت، ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برساند.
نوزادانی که از این طریق به دنیا میآیند معمولا کوچکتر از حد میانگین خود هستند.
در این وضعیت مادر در معرض فشار خون بالا است.
جراحی پیوند رحم یکی از جراحیهای پیچیده است و از آنجاییکه سازمانهای بیمه تمایلی برای پرداخت پیوندهای رحم ندارند هزینه بالایی دارد.
پس از جراحی پیوند رحم چه اقداماتی انجام میشود؟
مهم است که گیرنده و اهدا کننده بلافاصله پس از پیوند در بخش مراقبتهای ویژه به مدت چند روز بمانند. این امر امکان کنترل درد همراه با نظارت پزشکی بر نحوه واکنش گیرنده به داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی را فراهم میکند. همچنین باید برای جلوگیری از عفونت و کنترل سطح درد، فرد اهدا کننده را مدتی تحت نظر داشت.فیزیوتراپی احتمالاً نشان دهنده افزایش قدرت در اهدا کننده و در فرد گیرنده است، زیرا هر روش جراحی عمده میتواند باعث ضعف عمومی شود.
1- پیشبینی شرایط
توجه به این نکته مهم است که پیوندهای رحم گزینههای دائمی در پاسخ به ناباروری یا شرایط رحم نیستند. خطر مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی به مدت طولانی، به ویژه در دوران بارداری و قبل از آن، مضر است و توصیه نمیشود. رحم پیوندی در هنگام اقدام به بارداری موقتی است و برای اطمینان از سلامتی گیرنده، عمل برداشتن رحم انجام خواهد شد.
با توجه به وقوع این پیوند در کشورهای مختلف و نتایج متغیر طولانی مدت پیوند، آمار مشخصی در مورد میزان زنده ماندن برای زنانی که پیوند رحم انجام میدهند وجود ندارد. بیشتر ادبیات دلسردکننده و حرفهای ناامید کننده زنان را از دریافت پیوند رحم منصرف میکند، زیرا پیوند برای درمان بیماری غیر تهدید کننده زندگی (ناباروری) بسیار خطرناک است.
2- پشتیبانی و حمایت و کنار آمدن با شرایط
در حالی که مطالعات نشان میدهد شیوع اختلالات روانپزشکی در بین کاندیداها و گیرندگان پیوند بیشتر است اما پاسخ روانشناختی به پیوند رحم بر اساس نتیجه متفاوت است. این یک واکنش طبیعی برای یک زن است که به طور بالقوه در پاسخ به پیوند رحم ناموفق و یا بارداری متعاقب ناموفق، واکنش منفی و ناراحت کننده بروز دهد. زنانی که علائم افسردگی را تجربه میکنند و بیش از چندین ماه است، باید توسط دکتر برای توصیههای روانپزشکی ارزیابی شوند.
برای کمک به احساسات معمول پس از پیوند باید یک روال منظم مدیریت استرس ایجاد شود. این ممکن است شامل گروههای پشتیبانی، صفحات گفتگوی آنلاین، ارتباطات اجتماعی با دوستان و خانواده، فعالیتهای تفریحی مورد علاقه و فعالیتهای آرامش بخشی مانند گذراندن وقت در طبیعت و مدیتیشن و مراقبه باشد.
بعد از هر عمل جراحی یا پیوند، باید ورزش را به برنامه روزانه اضافه کنید تا خطر عفونت را کاهش داده و گردش خون را بهبود ببخشید. تیم پیوند شما اغلب شامل یک متخصص است که میتواند یک رژیم مناسب برای بهبودی شما توصیه کند.
تغذیه مناسب برای بهبودی و همچنین حمایت از باروری و بارداری موفق ضروری است. تیم پیوند شما اغلب یک متخصص تغذیه را شامل میشود یا خودتان میتوانید به یک متخصص مراجعه کنید.
خلاصه مطلب
امروزه علم پزشکی به صورتی پیشرفت کرده که دیگر هیچ زوجی نگران بچه دار شدن یا نشدن خود نباشند. این پیشرفت ها تا به جایی رسیده که حتی زنانی که به صورت مادر زادی بدون رحم هستند، می توانند از طریق پیوند رحم، باردار شده و لذت مادر شدن را تجربه کنند. پیوند رحم معمولا برای زنانی انجام می شود که دچار آسیب رحم، سرطان رحم یا بدون رحم باشند.