آشنایی با تپه سیلک کاشان و زیبایی های آن! 

تپه سیلک در جنوب غربی کاشان قرار دارد و در اصل ویرانه کهن‌ترین زیگورات باستانی ایران به شمار می‌رود که نخستین تمدن شهرنشینی در آن شکل گرفته‌ است. این تپه تاریخی برای اولین بار در سال 1311 توسط رومن گیرشمن مورد اکتشاف قرار گرفت.

یکی از ویژگی‌هایی که این منطقه را بیش از پیش برای علاقه‌مندان به تمدن‌های باستانی جالب می‌کند، زندگی 5000 ساله مردم است. ضمن اینکه کشف ابتدایی‌ترین نوع سفال‌‌ها تا پیشرفته‌ترین آن‌ها در این محوطه تاریخی، پیشرفت تمدن و زندگی مردم را نشان می‌دهد.

از نکات دیدنی این منطقه باستانی وجود خرده‌سفال‌های چند هزار ساله روی زمین و پیرامون این تپه‌ها است. همچنین دوک‌های ریسندگی و بافندگی نشانی از آشنایی این مردم از این صنعت دارد. علاوه بر این، ساکنان منطقه با ذوب فلزات برای خود وسایل و ابزارهای کار می‌ساختند. با کشف کوره ذوب فلزات در بخش جنوبی این تپه می‌توان شهر سیلک را جزو صنعتی‌ترین شهرهای آن دوران محسوب کرد.

مجموعه فضاهای نمایشگاه پایگاه باستانی سیلک شامل یافته‌های دوره‌های مختلف سیلک و یک سالن نمایش برای معرفی مستندهای نمایشی است. تپه‌های باستانی سیلک بخش مهمی از این پایگاه در فضای باز هستند که گردشگران می‌توانند بخشی از خمره‌ها، دفینه‌ها، ترانشه‌ها و کارگاه‌های پرفسور گریشمن، به‌عنوان نخستین کاوشگر در این محوطه را بازدید کنند.

چرا باید از تپه سیلک بازدید کنیم؟

• سیلک یکی از مکان‌های تاریخی پس از تمدن جیرفت کرمان در فلات ایران است.

• جایگاه اولین تمدن شهرنشینی بشر محسوب می شود.

تاریخچه تپه های سیلک

حدود 5000 سال قبل از میلاد مسیح مردمانی که غار نشین بودند به دلیل تغییر شرایط آب و هوایی و به وجود آمدن مزارع ناچار بودند محل سکونت خود را به دشت ها ببرند و زندگی جدیدی را شروع نمایند، بنابراین در تمدن غار نشینان می توان پیشرفت های زیادی را دید.

قدیمی ترین مردمی که دشت نشین شدند مردمان محله سیلک کاشان می باشند که آثار زندگی آن ها را در آن جا به دست آورده اند. میدان قدیمی و تاریخی سیلک در فین کاشان واقع شده که قدمتی حدود 7000 سال دارد.

تپه سیلک برای مردمان باستان نوعی زیگورات یا نیایشگاه به شمار می رفته که ساخت زیگورات ها به حدود 4500 سال پیش باز می گردد. تمدنی که مردمان تپه سیلک داشتند بر آریایی ها غالب است که نمونه ای از یادگاری ها آن ها با حفاری هایی که صورت گرفته پیدا شده است. سرانجام در سال 1310 هجری شمسی این اثر باستانی را در فهرست آثار باستانی ایران به ثبت رساندند.

معماری تپه سیلک کاشان

تپه سیلک از دو تپه شمالی و جنوبی که در فاصله 600 متری یک ‌دیگر قرار دارند و دو گورستان الف و ب تشکیل شده‌ است. گورستان الف با قدمت 3500 ساله در 200 متری جنوب قرار داشت که امروزه بروی آن بلوار امیرالمومنین کشیده شده است. گورستان ب نیز با قدمت 3000 ساله در زیرباغ ها و مزارع کشاورزی ضلع غربی تپه قرار گرفته است و تنها زیگورات سیلک است که 15.94 متر از ارتفاع آن باقی مانده است و از سه طبقه سکوی مطبق و یک پاگرد در جنوب سکوی اول و یک راه بالا رو ساخته شده است که در بازسازی جدید بنای زیگورات این راه به شکل پلکان نشان داده شده است. زیگورات سبک معماری مذهبی ویژه شهرهای عمده بین النهرین (عراق کنونی) و ایران بوده است که طبق آن بنا به‌ صورت برج مطبق هرمی شکل بنا می ‌شد.

در تپه سیلک از چه بناها یی می توان بازدید کرد؟

• حمام فین کاشان : حمام تاریخی فین در باغ فین کاشان قرار دارد. این حمام قدیمی به ‌دلیل قتل امیرکبیر مشهور است. در قسمت جنوبیِ باغ فین، دو حمام وجود دارد که به حمام کوچک و بزرگ معروف هستند. در فاصله‌ی 6 کیلومتری جنوب شهر کاشان، منطقه‌ای سرسبز و خوش آب و هوا قرار دارد که در گذشته به روستای فین کوچک مشهور بوده و با توجه به تقسیمات کنونی شهر کاشان در انتهای خیابان امیرکبیر واقع شده است.

• باغ فین کاشان: این باغ یکی از برترین نمونه های باغ های ایرانی است و همین خود دلیلی بوده تا در فهرست آثار تاریخی یونسکو به ثبت برسد. درون این باغ درختان سر به فلک کشیده، فواره های کوتاه و بلند و همچنین صدای عبور آب در دل سنگ فرش های باغ همگی در کنار هم بازدیدکنندگان را محسور خواهد کرد.

• موزه ملی کاشان: آخرین بخش باغ فین کاشان، موزه ملی کاشان است. این موزه دارای سه بخش باستان شناسی، مردم شناسی و صنایع دستی است. اشیای بخش باستان شناسی این موزه نیز از حفاری‌های انجام شده در تپه سیلک و چغازنبیل و حسنلو و خوروین و لرستان و… به دست آمده اند.