استان خراسان رضوی در شمال شرقی ایران، سه دریاچه زیبا و دیدنی دارد که دریاچه بزنگان یا گل بی بی یکی از مهم ترین آن هاست. مهم ترین ویژگی دریاچه این است که زیستگاه پرندگان مهاجر و انواع آبزیان محسوب می شود. آنچه که توجه گردشگران را در مورد این دریاچه به خود جلب می کند، امکان اسکان راحت و دسترسی آسان به سایر مناطق توریستی در آن است. بنابراین مقصدی مناسب برای تور یک روزه یا چند روزه طبیعت گردی محسوب می شود.
شهر سرخس و جاذبه های اطراف آن
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، از هفتاد و سه شهرستان استان خراسان رضوی، سرخس دهمین شهرستان پرجمعیت این استان به شمار می آید. سرخس از منظر جغرافیایی در بالای شهر تربت جام واقع شده و توسط سه شهر کلات، مشهد و تربت جام در ایران احاطه شده است؛ در حقیقت، این شهر در مرز ایران و ترکمنستان قرار گرفته است. در قدیم به این شهر، ساریکا نیز گفته می شد و از نظر تاریخی، بسیار حائز بوده است. این شهر استان خراسان رضوی، دارای امکان دیدنی متعددی مانند دریاچه بزنگان، غار مزدوران، بنای رباط ماهی، آرامگاه شیخ لقمان، سد دوستی، کاروانسرای رباط شرف و پل خاتون است. از سوغاتی های سرخس می توان به میوه هایی مانند خربزه و پسته اشاره کرد و این شهر مرکز صادرات به خارج از کشور است.
غار مزدوران
غار مزدوران، از منظر ساختار افقی آن با طولی حدود هزار متر، در شمار کم نظیر ترین غار ها به شمار می رود و با نام مزداوند نیز شناخته می شود. این غار در شهر مزدوران، در جنوب غربی شهر سرخس و ۹۵ کیلومتری شهر مشهد، واقع است. غار مزدوران، در سال ۱۳۳۵ توسط منوچهر مهران و زنده یاد خورشیدی از غارنوردان کشورمان، برای اولین بار دیده شد. از ویژگی های منحصر به فرد این غار، عدم وجود چشمه در آن می باشد، که در نتیجه به آن غار خشک نیز گفته می شود. البته چشمه ای در نزدیکی این غار برای تامین آب وجود دارد. با همه اینها، داخل غار هوایی خنک تر از بیرون غار دارد. درون غار مزدوران ستون هایی از جنس آهک استالاگ تیت و استالاگ میت وجود دارد که بسیار چشم نواز و دیدنی هستند. خفاش های نعل اسبی از ساکنان این غار هستند که اکنون با توجه به اینکه غار به محلی برای بازدید گردشگران بدل شده است، خفاش ها به قسمت های تاریک تر غار مهاجرت کرده اند. از نکات مهمی که غار مزدوران را به مکانی مناسب برای گردشگران و طبیعت دوستان تبدیل کرده است، می توان به امکان رفت و آمد آسان و وجود غار بزنگان با قدمتی بیش از دو هراز سال در نزدیکی غار مزدوران، اشاره کرد.
روستای بزنگان
روستای بزنگان، در سال ۱۲۰۰، با نام سمنگان ایجاد شد که اولین انسان هایی که در آن سکونت داشتند از قبیله موریها بودند. این روستا، از روستا های شهرستان سرخس به حساب می آید. از جاذبه های دیدنی این روستا می توان به قلعه ای از دوره افشاریه، دریاچه بزنگان و غار بزنگان اشاره کرد.
معرفی دریاچه بزنگان سرخس
دریاچه بزنگان مشهد یکی از شگفت انگیزترین دریاچه های ایران است؛ زیرا این دریاچه، یک دریاچه کاملاً طبیعی است. در کف این دریاچه چشمه های آبی وجود دارد که آب آن را تأمین می کنند. همچنین رودهای کل بی بی و کرق غلام که آب شیرین دارند به آن می ریزند. همه اینها به علاوه باران های فصلی، در تأمین آب دریاچه بزنگان سرخس موثر هستند. وسعت این دریاچه حدود 80 هکتار و عمق آن 10-12 متر است. جالب است بدانید به دلیل زیادبودن میزان املاح آب دریاچه بزنگان سرخس، سطح آب آن هیچگاه یخ نمی بندد. پوشش گیاهی این منطقه شامل کاسنی، شب بو، غلات و چتریان است.
با توجه به اینکه دریاچه بزنگان، محل مناسبی برای زیست بوم ماهی هایی چون کپور و قزل آلا است، از آن به عنوان مکانی تفریحی برای برگزاری مسابقات ماهی گیری با همکاری سازمان محیط زیست استفاده می شود. در این مسابقات که جنبه تفریحی و فرهنگی دارد به افرادی که صید بیشتر و بهتری داشته باشند، هدایایی تعلق می گیرد. روستای بزنگان با وجود دریاچه بزنگان و محلی برای تجمع آبزیان، پرندگان و جانوران، می تواند مکانی مناسب برای تفریح و استراحت گردشگران، ماهی گیران و طبیعت دوستان باشد.
جاذبه های گردشگری دریاچه بزنگان مشهد
در نیمه اول هر سال، دریاچه بزنگان سرخس محل تجمع گونه های مختلف ماهی ها و آبزیان و پرندگان و جانوران دیگر است. این ویژگی باعث شده که دریاچه بزنگان مشهد، یکی از مناطق مناسب برای ماهیگیری باشد؛ به طوری که هر ساله مسابقات ماهیگری در این منطقه برگزار می شود. به گفته محلی ها، این دریاچه یکی از محل های پرورش قزل آلاست. همچنین عمق این دریاچه مناسب قایقرانی است؛ البته باید توجه داشته باشید که در دریاچه بزنگان سرخس امکانات قایق سواری وجود ندارد و در صورت تمایل، باید خودتان مجوز لازم و قایق را تهیه کنید.
دریاچه بزنگان و تفریحات آن
این دریاچه زیستگاه بسیار مناسبی برای آبزیان از جمله ماهی هایی همچون کپور و قزل آلا به شمار می آید. از این رو دریاچه بزنگان سرخس به عنوان مکانی تفریحی برای اهدافی مانند برگزاری مسابقات ماهیگیری تحت نظارت سازمان محیط زیست در نظر گرفته می شود. این مسابقات جنبه تفریحی و فرهنگی دارند و در این میان به افرادی که بتوانند ماهی های بیشتر و بهتری را صید کنند، هدایایی تعلق می گیرد.
علاوه بر این، روستای بزنگان نیز با وجود دریاچه بزنگان به عنوان مکانی برای سکونت، تجمع و تغذیه آبزیان، پرندگان و جانوران دیگر است. از این رو می تواند انتخاب مناسبی برای تفریح و استراحت گردشگران، ماهی گیران و دوستداران طبیعت به شمار آید. این دریاچه به دلیل ویژگی های خاص خود، از اهمیت علمی و تحقیقاتی بالایی برخوردار است.
از سوی دیگر، دریاچه همه ساله در پاییز، زمستان و اوایل بهار زیستگاه فوق العاده ای برای گذراندن فصل سرمای پرندگان مهاجر آبزی و برخی دوزیستان محسوب می شود. در همین راستا، سازمان حفاظت محیط زیست برای حفظ و بهره وری معقول از این پدیده طبیعی، این دریاچه را به یکی از مهم ترین مراکز مهم علمی پژوهشی و تفرجگاهی مبدل کرده است.
دریاچه بزنگان کجاست؟
این دریاچه در ۱۳۰ کیلومتری جاده مشهد به سرخس، در بلندی های کپه داغ و در جنوب کوه های هزار مسجد قرار دارد. بنابراین اگر به فکر بازدید از جاهای دیدنی مشهد هستید، این دریاچه را نیز در لیست مقاصد خود قرار دهید. از منظر جغرافیایی فاصله دریاچه بزنگان با شهر مشهد ۱۳۰ کیلومتر و با سرخس ۸۰ کیلومتر فاصله دارد و به طور دقیق در قسمت شمال شرق روستای بزنگان واقع شده است.
آدرس دریاچه بزنگان سرخس: یک کیلومتری جاده روستایی بزنگان و ۷۰ کیلومتری شهر سرخس
در این مقاله از مجله گردشگری ساعد نیوز، به شناخت بیشتر دریاچه بزنگان پرداختیم.امیدورایم این مقاله به شما در سفر به سرخس کمک کند.