مالزی به عنوان کشوری مسلمان در منطقه جنوب شرقی آسیا دارای مساجد مختلفی است که برخی از آن ها به دلیل سبک معماری فوق العاده شان شهرتی جهانی دارند . مسجد پوترا مالزی یکی از این مساجد دیدنی است که هجده سال پیش با هزینه ای بالغ بر 80 میلیون دلار در قسمت مرکزی پایتخت سیاسی کشور مالزی ، پوتراجایا به بهره برداری رسید . مسجد پوترا که به طور همزمان قابلیت پذیرش 15 هزار نمازگزار را دارد در کنار دریاچه پوتراجایا واقع شده و از یک طرف به خشکی راه دارد در واقع حدود سه چهارم از این مسجد زیبا در میان آب های دریاچه گسترده شده است به طوری که اگر از فاصله ای نه چندان دور به این مسجد نگاه کنید متصور خواهید شد که مسجد پوترا در میان آب قرار گرفته است . این مسجد که از جاذبه های گردشگری مالزی می باشد به مانند تصورات ما از نمای بیرونی یک مسجد نیست و همچون دیگر مساجد گنبد و گلدسته ای تزئین شده با کاشی کاری های آبی ، سبز ، فیروزه ای و ... ندارد بلکه رنگ صورتی با گرانیت های قرمز جلوه ویژه ای به مسجد پوترا بخشیده است .
اطلاعاتی در مورد مسجد صورتی پوترا مالزی
ساخت و ساز مسجد پوترا مالزی در مدت زمانی دو ساله به پایان رسید به طوری که عملیات احداث آن در سال 1997 آغاز شد و در سال 1999 نیز تکمیل شد و به عنوان محلی برای عبادت مسلمانان و جاذبه ای گردشگری برای غیر مسلمانان مورد استفاده قرار گرفت . معماری مسجد پوترا ترکیبی از معماری عربی ، معماری ایرانی مربوط به دوره صفویه و معماری ترکی است و نام آن از اسم اولین رئیس جمهور مالزی گرفته شده است . این مسجد که از دیدنی های مالزی به شمار می آید در کنار کاخ ریاست جمهوری این کشور واقع شده و انعکاس تصویر آن در دریاچه پوتراجایا منظره ای تماشایی خلق می کند که بسیار دیدنی است . مسجد صورتی پوترا که بیش از 1.3 هکتار وسعت دارد با عنوان مسجد جامع پوتراجایا نیز شناخته می شود و معماری منحصر به فرد و رنگ زیبای به کار رفته در ساخت آن این مسجد را از دیگر موارد متمایز ساخته است .
همانگونه که بیان شد معماری اصیل ایرانی مربوط به دوره صفویه یکی از سبک های به کار رفته در ساخت این مسجد است و برای تزئین نمای داخلی این مکان مقدس از این سبک الهام گرفته شده است به طور مثال ورودی اصلی مسجد مانند دروازه های ورودی ساختمان های دولتی ایران در عصر صفویه طراحی و ساخته شده است . جالب است بدانید که برای زیبائی و جذابیت محراب مسجد از خطوط و نقوش اسلامی استفاده شده و گنبد صورتی و اصلی مسجد پوترا توسط چند گنبد کوچکتر که به صورت پلکانی قرار گرفته اند احاطه شده است . مناره این مسجد دارای 5 ردیف نمایانگر پنج رکن اصلی اسلام است و با 116 متر ارتفاع از بلندترین مناره های موجود در منطقه است .
مسجد پوترا که از جاهای دیدنی مالزی به شمار می آید با سه بخش اصلی شبستان ، حیاط و اتاق های آموزشی سالانه مورد بازدید بسیاری از گردشگران تور مالزی اعم از مسلمان و غیر مسلمان قرار می گیرد . مناره مسجد با الهام از مناره مسجد شیخ عمر در بغداد ساخته شده و دیوارهای شبستان زیرین مسجد با الهام از مسجد سلطان حسن در کازابلانکا مراکش طراحی و اجرا شده است . توجه داشته باشید که برای بازدید از این مسجد هزینه ای دریافت نمی گردد و بانوان نباید لباس تنگ بپوشند و در صورت تنگ بودن لباسشان باید حتما چادرهای مخصوص مسجد را به تن کنند .
چرا مسجد پوترا مالزی؟
- از محبوب ترین مساجد نزد گردشگران مسلمان و غیر مسلمان مالزی.
- یکی از مدرن ترین مساجد دنیا است.
- دانستن همین که به این مسجد، لقب مسجد صورتی داده اند، خود جذاب و هیجان انگیز است.
- این مسجد معماری فوق العاده و چشم نوازی دارد.
بخش های مختلف مسجد پوترا
زیبایی در این مسجد صورتی رنگ موج می زند، قایقرانان در دریاچه ی اطراف می چرخند و می چرخند و با خود گردشگرانی را به این سو و آن سوی مسجد می برند که همگی با چشمانی متحیر غرق تماشای این بنای زیبا هستند، ما می خواهیم به داخل مسجد پوترا برویم و به همه ی بخش های زیبایش سر بزنیم.
1- صحن مسجد
برای رسیدن به شبستان زیبای مسجد پوترا باید از حیاطی خوش نقش عبور کرد که با حوضچه هایی چشم نواز میهمانان را به داخل مسجد هدایت می کنند. همه ی این صحن، سنگ فرش شده و قدم زدن روی آن لذت بخش است. آرام آرام وارد شبستان می شویم. برای داخل شدن به مسجد باید از ورودی عظیمی استفاده کنیم که بسیار شبیه به دروازه های کهن شهرهای پارسی است و بدون شک از دروازه های ایرانی در ساختش ایده گرفته اند.
2- شبستان
با ورود به شبستان، گنبد زیبای این مسجد را از زاویه ی پایین می بینیم؛ گنبدی که حدودا 76 متر از سطح زمین بالاتر است. به بالا که بنگرید دورتا دور گنبد که با گُل هایی به رنگ صورتی پررنگ تزئین شده اند نظرتان را به خود جلب می کند. همچنین پنجره هایی وجود دارد که نوری ملایم را وارد سالن نمازگزاران می کنند.
دیوارها و داخل این شبستان همه به دست هنرمندان ماهر گچبری و زیبا سازی شده اند. زمینه ی دیوارها روشن و تقریبا سفید رنگ است اما با گچ بری های صورتی رنگ بسیار زیبا و شاخص می درخشند. دور تا دور این شبستان هم دالان هایی بسیار دیدنی وجود دارد. در حقیقت 12 ستون در اطراف این شبستان هستند که برای استحکام مسجد استفاده شده اند و در کنار هم قرار گرفتن این ستون ها چهره ی شبستان را دیدنی تر کرده اند.
مسجد پوترا دو طبقه دارد و به گونه ای ساخته شده که طبقه ی فوقانی کاملا مشرف به طبقه ی زیرین است. نکته ی قابل توجه دیگر درباره ی مسجد و شبستان دیدنی اش این است که گرداگرد محل نمازگزاران، درب هایی غول پیکر و چوبی وجود دارد که ابهت و جلوه ی شبستان را دو چندان کرده اند و نمازگزاران می توانند از هر سو وارد این مکان شوند.
در این شبستان منبر و محراب وجود دارد که برای اقامه ی نماز و برپایی سخنرانی استفاده می شوند و نمازگزاران می توانند در این سالن بنشینند و به سخنرانی ها گوش فرا دهند. در طبقه ی اول این شبستان 8000 نمازگزار مرد و 2000 نمازگزار خانم می توانند هم زمان نماز بخوانند.
3- سالن غذاخوری
در این مسجد سالنی برای نهارخوری گردشگران و نمازگزاران وجود دارد که می تواند هم زمان از 230 نفر پذیرایی کند. برخی علاقمندان مراسم های خود را نیز در این سالن برپا می کنند.متاسفانه از این سالن تصویری در دست نمی باشد.
4- سایر بخش های مسجد
در این مسجد مدرن و زیبا که به راستی افتخاری است برای معماری اسلامی؛ بخش های دیگری هم علاوه بر مواردی که اشاره کردیم وجود دارد مانند: اتاق هایی برای تحقیق، مباحثه و تدریس دروس دینی و یک اتاق هم برای کتابخانه در نظر گرفته شده است؛ همچنین این مسجد وضوخانه و محلی برای تشیع جنازه نیز دارد. متاسفانه تصویری از بخش های کتابخانه و یا وضوخانه در دست نیست.
معماری مسجد پوترا
سبک مسجد زیبای پوترا اسلامی است و برای ساخت آن ایده هایی از مساجد دوره صفوی در ایران گرفته اند. شکل کلی مسجد شبیه به مساجد پارسی است اما مناره ی ۱۱۶ متری اش شبیه به مناره مسجد شیخ عمر در بغداد و ستاره ای شکل است، دیوارهای سطوح پائینی آن شبیه مساجد مراکشی است، شیشه های رنگی که درها و پنجره ها استفاده شده آلمانی هستند، خوشنویسی های زیبایی در بنا به کار رفته و برای ساخت آن از ترکیبی از سنگ های مرمر و گرانیت استفاده شده است. گنبد آن ۷۶ متر ارتفاع دارد و با کاشی های قرمز و صورتی پوشیده شده است، گنبدهای پلکانی کوچکتری هم در اطراف گنبد اصلی وجود دارد.
برای ورود به این مسجد هیچ هزینه ورودی لازم نیست پرداخت کنید. خانم ها نباید با لباس های تنگ وارد مسجد شوند و باید حجاب داشته باشند.اکنون می خواهیم بخش های مختلف مسجد را از نظر معماری دقیق تر بررسی نماییم:
1- مناره
مسجد پوترا همان طور که متوجه شدید یک مناره به ارتفاع 116 متر دارد. این مناره چند ضلعی و شبیه به ستاره طراحی و ساخته شده و از نکات برجسته ی معماری این بنا به حساب می آید، می گویند مناره ی این مسجد بلندترین مناره در آسیای شرقی است اما فعلا منبع معتبری در این رابطه وجود ندارد.مناره ی این مسجد به صورت ستاره ای پنج پَر ساخته شده که هر یک از گوشه های آن نشان دهنده و سمبل یک موضوع است که در این بخش به معانی موجود در این مناره اشاره می کنیم:
- تشهد: اعلام و اعتقاد به یکتا بودن خداوند و پیامبری حضرت محمد ( ص ).
- نماز: اعتقاد به برپایی 5 بار نماز در روز
- زکات: پرداخت و کمک 2.5 درصد از اندوخته به فقیران
- حج: لزوم رفتن یک بار به زیارت خانه ی خدا در طول عمر
- روزه: روزه و کنترل نفسانی خود در طول ماه مبارک رمضان
2- گنبد
گنبد زیبای مسجد پوترا که شاخص ترین و دیدنی ترین بخش مسجد پوترا است 76 متر از سطح زمین ارتفاع دارد و با کاشی کاری های سرخ و صورتی تزئین شده و دور تا دور این گنبد و گنبدهای کوچک تری هم وجود دارند که به صورت پلکانی ساخته شده اند، با دیدن تصاویر زیر بیشتر می توانید با شکل و زوایای گوناگون گنبد صورتی مالزی آشنا شوید.
3- درب و پنجره های چوبی
از دیدنی های زیبای دیگر این مسجد صورتی رنگ، درب و پنجره های چوبی آن است که به راستی هنر دست هنرمندان سازنده اش را نشان می دهد که با ظرافت تمام این درب و پنجره ها را ساخته اند. دور تا دور شبستان با درب هایی زیبا و چوبی به رنگ قهوه ای تیره تزئین شده اند و همچنین پنجره های کوچکی که در قسمت های بالایی مسجد وجود دارند هم چوبی و بسیار زیبا می باشند.
گردشگران در مسجد پوترا
در ابتدا مسجد پوترا برای استفاده ی ساکنان محلی ساخته شد اما پس از مدتی به یکی از محبوب ترین مناطق گردشگری در مالزی و کوالالامپور تبدیل شد و اغلب تورهای گردشگری مسافرانشان را به این مسجد صورتی رنگ و زیبا می برند تا از معماری شاخص ایرانی، عربی، اسلامی آن لذت ببرند.
علاوه بر دیدن این مسجد صورتی رنگ و زیبا نکته ی دیگری هم وجود دارد که برای توریست ها جذاب است، آن ها در بدو ورود به این مسجد باید چادرهایی به رنگ صورتی بسیار خوش رنگ به تن کنند و حجابشان را رعایت نمایند، این چادرها با چادرهای موجود در ایران متفاوت است و در واقع لباسی بلند با کلاه است. جالب تر این است که حتی مردان هم این چادرها را می پوشند اما اغلب کلاه را به سر نمی گذارند. البته مانعی ندارد که مردان با لباس آستین بلند و شلوار معمولی نیز وارد مسجد شوند و یا زنان با حجاب کامل و لباس های خودشان، اما مهم این است که لزوما باید با حجاب وارد شوند.
اگر می خواهید به بازدید از یک مسجد مدرن تمام عیار بروید، مسجد پوترا یکی از مهم ترین مساجد مدرن دنیاست، همه چیز در این مسجد لوکس است و رنگ و بویی متفاوت دارد به همین دلیل بسیار مورد توجه توریست ها قرار می گیرد. تورهای گردشگری که از ایران مسافران را به کوالالامپور می برند اکثرا مسلمانان ایرانی را برای دیدن مسجد خاص و زیبای پوترا هم می برند.برای ورود به این مسجد هیچ محدودیتی از نظر این که گردشگران چه دینی دارند، وجود ندارد و از هر دینی می توانند وارد این مسجد شوند.
آشنایی با مسجد لالا مصطفی پاشا
