معمولاً تشخیص اینکه فردی کاریزماتیک است یا خیر آسان است. آنچه اغلب سخت است تشخیص ویژگی های آن افراد است. اینکه دقیقاً چه مهارت ها و توانایی هایی دارند که افراد عادی، فاقد آن هستند. شرایط وقتی پیچیده تر می شود که بدانید انواع مختلفی از افراد کاریزماتیک وجود دارد. برخی ممکن است ساکت تر باشند و از طریق سکوت موثر واقع شوند. برخی شاید برای تأثیرگذاری بر دیگران، بیشتر به جذابیت شخصی و ظاهری خود متکی باشند تا کلمات و نحوه صحبت کردن. در نهایت کاریزما نتیجه مهارت های ارتباطی عالی بین فردی می باشد.
تعریف کاریزما
بطور کلی کاریزما یعنی اینکه بتوانید اطرافیانتان را جذب کنید و بر آن ها تأثیر بگذارید. محققان دانشگاه تورنتو یک مطالعه با مقیاس آماری بزرگ در مورد ویژگی های کاریزما در افراد انجام دادند که شامل بیش از هزار نفر بود. آن ها دریافتند که کاریزما شامل ترکیبی از آنچه که ویژگی های محبت آمیز و تأثیرگذار می نامند، می باشد. کاریزما، نوعی نفوذ به عنوان توانایی رهبری و قدرت تاثیرگذاری و مهرورزی و محبت به عنوان قابلیت دسترس بودن و خوشایند بودن تعریف شد. به نظر می رسد که می توان کاریزما را به شکل کمی اندازه گیری کرد و همچنین سطوح کاریزمای خودارزیابی در مقایسه با رتبه بندی توسط افراد دیگر به طرز شگفت آوری دقیق است.
اصولی که کمک می کند مهره مار پیدا کنید
نخستین گام در ایجاد هر ویژگی جدید این است که باور داشته باشیم شخصیت و رفتار ما در نتیجه آموزش هایی که میبینیم و تلاش هایی که می کنیم قابل تغییر است و این ما هستیم که می توانیم انتخاب کنیم در جهت تقویت کدام ویژگی های درونی مان قدم برداریم. در اینجا شما را با راههای مؤثر برای افزایش قدرت کاریزما آشنا می کنیم که مهارت برقرار کردن ارتباط بهتر با سایرین و محبوب شدن را برایتان به ارمغان می آورد.
۱. بی هیچ توقعی محبت کنید
به دیگران بدون هیچ چشم داشتی خوبی کنید، به این معنی که از کسی کینه به دل نگیرید، به روی دیگران لبخند بزنید، به لطیفه هایی که تعریف می کنند بخندید، به کسانی که مِهرشان را در دل دارید، هدیه بدهید، پای درددل شان بنشینید، تجارب و شکست هایتان را نزد دیگران بازگو کنید تا از اشتباهات شما درس بگیرند. خلاصه ی کلام اینکه عشق و محبت تان را با دست ودل بازی خرج کنید. کلمه ی کاریزما از کلمه ای یونانی با مفهوم لطف بی دریغ ریشه می گیرد. ماهیت کاریزما درواقع عشق و علاقه است و خیلی از افرادی را که در آماج محبت شما قرار می گیرند، مجاب می کند تا لطف و توجه تان را با خوبیِ متقابل پاسخ بدهند و شاید روزی درجایی که انتظارش را ندارید، دست تان را بگیرند. اما اگر محبت تان بی پاسخ بماند یا طرف مقابل تان قدرنشناسی کرد، به خودتان یادآوری کنید که شما بدون هیچ چشم داشتی خوبی کرده اید، پس جای ناراحتی نیست!
۲. روراست و دست و دل پاک باشید
هرگز دروغ نگویید و به خلافِ آنچه عمل کرده اید، وانمود نکنید. یادتان باشد که دیگران حواس شان به شماست و رفتار و کردارتان را رصد می کنند. اگر واقعا سعی دارید که به شخصیتی کاریزماتیک تبدیل شوید، باید آن قدر شجاع باشید که از بیان حقیقت، حتی اگر به گوش مخاطب تلخ و ناگوار بنشیند، نهراسید. پس درهرحال از دورویی بپرهیزید و خودتان را به فریب و تظاهر آلوده نکنید.
۳. خوش بین و امیدوار باشید
برای اینکه کاریزماتیک شوید، ناگزیرید باور کنید که دیگران نیز ظرفیتش را دارند که خوش جنس و باذکاوت باشند یا از پسِ انجام کارهای خاص برآیند. به جای اینکه انرژی خود را با اخم و عصبانیت هدر بدهید، لبخند بزنید تا دیگران نیز روحیه بگیرند. یکی از خصوصیات بارز «فرانکلین روزولت» این بود که در دوران ریاست جمهوری خود هرگز به توانایی مردم کشورش در مقابله با بحران اقتصادی فلج کننده ای که در سال های پیش از جنگ جهانی دوم رخ داده بود، شک نکرد. جالب است بدانید که در آن دوران، نظر اغلب مردم نیز این بود که اوضاع رو به بهبودی است، درحالی که «روزولت» راه حلی برای رفع بحران نداشت و سیاست های وی اساسا نامنسجم بودند.
۴. به اهداف خود ایمان قلبی داشته باشید
از خودتان بپرسید که به طور قطع چه چیزی برای شما اهمیت دارد و کار درست را در چه اقدامی می بینید. خیلی سخت است که دیگران را درمورد چیزی که خودتان به آن باور ندارید، قانع کنید. ناپلئون می گفت بیشتر از اینکه خودش به مردم فرانسه احتیاج داشته باشد، این مردم فرانسه هستند که به او احتیاج دارند و مردم او را پادشاه فرانسه کردند و حتی وقتی شکست خورد، مجددا عده ای کوشیدند تا بار دیگر به تاج وتختش برگردد. نقل شده است که وقتی ناپلئون از تبعید در جزیره ی اِلبا گریخت، درمیان جمعی از وفادارانش فریاد برآورد که به انجام ضرورت ها پایبند بمانند و حتی اگر ضرورت در این بود که به امپراطورشان شلیک کنند، از این اقدام نگریزند. در این لحظه، نظامیان حاضر زانو زدند و شعار زنده باد امپراطور سر دادند.
۵. خوش قول باشید
تنها چیزی که در این دنیا دارید، چیزی جز آبرو و اعتبارتان نیست. برای اینکه از خود نام نیک برجای بگذارید، باید یک عمر تلاش کنید، اما فقط یک لحظه لغزش کافی است تا آبرو و اعتباری را که طی سالیان دراز جمع کرده اید، به باد فنا بدهید. خوش قولی یکی از خصوصیات بارز انسان های آبرومند و معتبر است. پس حتی اگر دیگران سر قول شان نماندند، شما همیشه سعی کنید که قول تان قول باشد.
۶. تقصیرات را به جان بخرید
آیا به دنبال مقصر اتفاق اخیر می گردید؟ گاهی اوقات سیاست حکم می کند که حتی اگر خودتان مقصر نیستید، تقصیر را به گردن بگیرید. بعد از اینکه خودتان را دستی دستی مقصر اعلام کردید، باید اتفاق تحت بررسی را عیب یابی کنید و ببینید که اول چه کاری از دست خودتان و بعدا چه کاری از دست دیگران ساخته است و درنهایت، در جست وجوی راه حلی باشید تا از بروز مجدد همان خطا در اتفاقات آینده بکاهید. برای مثال فرض کنید که مربی یک تیم ورزشی غیرحرفه ای هستید و مشکل اصلی تیم تان این است که بازیکن ها در همه ی بازی ها یکسان تلاش نمی کنند و هرکدام شان در بازی های مختلف بسته به میزان علاقه ای که به بُردِ همان بازی دارند، انرژی می گذارند. درچنین حالتی می توانید پیش از هر بازی از تک تک بازیکن ها بپرسید که از ۱ تا ۱۰ چقدر برای بُرد بازی می کنند. سپس می توانید استراتژی بازیِ پیش رو را براساس میانگین پاسخ های دریافتی از بازیکنان تان بچینید.
7. روش همدردی را بیاموزید
یکی از اهداف تعامل با دیگران این است که بتوانیم با نحوه ی خاص هر فرد در مواجهه با موضوعات مختلف آشنا شویم. باید سعی کنید که احتمال بروز سوء تفاهم را در روابط تان به حداقل برسانید تا کسی بیهوده از دست تان ناراحت نشود و بعد مجبور نباشید جهت رفع سوء تفاهم وقت و انرژی اضافی صرف کنید. اگر در ابراز همدلی با دیگران از مهارت های کافی برخوردار نیستید، از کسانی همچون روان شناسان کمک بگیرید. به ویژه توصیه می شود که درمورد تئوری های شخصیت و علائم زبان بدن مطالعه کنید تا یاد بگیرید که برای نمونه گریه، نشانه ی ناراحتی از یک اتفاق ناخوشایند است.
8. سپاسگزار و قدرشناس باشید
از تمامی کسانی که می شناسید، سپاسگزاری کنید؛ اگر از معلم محبوب تان که سال ها پیش شاگردش بودید، خبر دارید، برایش پیغام تشکر و قدردانی بفرستید. خانواده و دوستان تان را از صمیم قلب درآغوش بگیرید و اعتراف کنید که چقدر مایه ی افتخارتان هستند. به نویسنده یا سخنرانی که آثار و بیاناتش را می پسندید، نامه بنویسید. تنبلی نکنید و پست های تحسین برانگیزی را که در صفحات اجتماعی می بینید، لایک کنید. اما یادتان باشد که حتی اگر طرف مقابل اعتنایی نکرد، ناراحت نشوید، چرا که در درجه ی اول قرار است با قدرشناسی نشان بدهید که انسانی بلندهمت و شریف هستید.
9. از افراد شایسته تعریف و تمجید کنید
مردم به معاشرت با کسانی بیشتر تمایل دارند که در کنارشان علاوه بر احساس شادی و خوشی احساس امنیت و آرامش داشته باشند و از حس زیبای دوست داشته شدن بهره مند شوند. در نقطه ی مقابل، مردم از کسانی که هیچ کدام از این حس وحال مثبت را به آنها ندهند، دوری خواهند کرد. بسیاری از مردم به قدری که شایسته اش هستند، مورد تعریف و تمجید قرار نمی گیرند. پس چه بهتر که از این موضوع سود ببرید و خودتان را متمایز نشان بدهید. مطمئن باشید که اگر به جا و صادقانه از دوستان تان تعریف و تمجید کنید، برای داشتن شما در جمع خود سرو دست خواهند شکست.
10. شنونده ی خوبی باشید
همه ی مردم از اینکه کسی پای درددل شان بنشیند، بسیار خرسند می شوند. وقتی کسی چند لحظه از امور زندگی شخصی خود فاصله می گیرد و پای درددل دیگران می نشیند، به طرف مقابل این حس منتقل می شود که مهم است. از آنجایی که قصه ی زندگی اغلب مان پر از تلخی و شکست است، کمتر کسی حوصله ی شنیدن این تلخی ها و شکست ها را دارد. اگر پای این درددل ها بنشینید، می توانید شخصیت طرف مقابل تان را بهتر بشناسید و به طورکلی، بینش خود را درمورد طبیعت انسان ها وسعت ببخشید. با دانستن اینکه طرف مقابل چه فرازونشیب هایی را پشت سر گذاشته است، راحت تر می توانید درمورد طرز برخوردتان با او تصمیم بگیرید. اگر جایی از قصه ای که می شنوید، برایتان مبهم بود، می توانید از طرف مقابل بخواهید که قضیه را واضح تر توضیح بدهد. به بیان دیگر، درمورد کلمات و جملاتی که ابهام آمیز به نظر می رسند، از حدس وگمان بپرهیزید و درعوض، سؤال بپرسید. شرایط و تجربیات خاص زندگی هرکس آن قدر منحصربه فرد است که نمی توانید برای شناخت طرف مقابل فقط به پیش فرض هایتان بسنده کنید. توجه داشته باشید پیش از اینکه شخصیت تان کاریزماتیک تر و قدرتمندتر شود، باید حسابی تمرین کنید تا به شنونده ی قابلی تبدیل شوید، چون خوشبختانه یا متأسفانه، خیلی از مردم در مقابل افراد کاریزماتیک و قدرتمند طوری رفتار می کنند که با طرز برخوردشان با افراد معمولی متفاوت است.
۱1. دوست خوبی باشید
حتما بارها از دوران کودکی شنیده اید که باید در انتخاب دوست با هوشمندی و دقت فراوان عمل کرد. دوست خوب از جمله معیارهای ثابت سنجش ثروت در زندگی به شمار می رود. دوست خوب حداقل دارای یکی از خصوصیاتی است که مورد تحسین شماست و دل تان می خواهد که آن خصوصیت را در خودتان نیز پرورش بدهید. کسانی که دوست واقعی هستند، ابعاد شخصیتی و اهداف زندگی یکدیگر را به خوبی درک می کنند و حتی اگر بعد از سال ها همدیگر را ببینند، اصلا انگارنه انگار که مدت ها از آخرین دیدارشان گذشته است!
۱2. ارتباطات اجتماعی خود را تقویت کنید
ارتباط تان را با کسانی که می شناسید، حفظ کنید. چطور می توانید به کسی که مدت طولانی از او خبر نداشته اید، رو بیندازید تا لطفی در حق تان بکند؟! اهل گفت و گو باشید و در شنوندگی نیز کم نگذارید. برای اینکه در زمینه ی روابط اجتماعی پیشرفت کنید، باید یاد بگیرید که چطور سرصحبت را با دیگران باز کنید. برای مثال وقتی در ایستگاه مترو یا مطب دکتر منتظر نشسته اید، می توانید به جای اینکه با گوشی همراه خود سرگرم شوید، سر صحبت را با کسی که کنارتان نشسته است، باز کنید. شاید در دفعات اول تیرتان به سنگ بخورد و نتوانید سر صحبت را آن طور که انتظار داشتید، باز کنید، اما به تدریج با تکرار این تمرین خواهید دید که دیگران به ادامه ی صحبت با شما ترغیب خواهند شد.
13. سرزنشگر نباشید
کسی که در انجام کاری به اصطلاح گند می زند، خودش در اکثر مواقع متوجه اشتباهش می شود و احساس خیلی ناخوشایندی دارد، اما اگر به عنوان مافوقِ فرد خاطی خشم بگیرید و او را جلوی دیگران تحقیر کنید، قطعا کاری از پیش نخواهید برد و فقط باعث می شوید که طرف مقابل احساس ناخوشایندتری پیدا کند. این رفتار نسنجیده حتی باعث خواهد شد فردی که مرتکب اشتباه شده است و نیز سایر کسانی که شاهد دادوبیدادتان بوده اند، از شما بیزار شوند یا بترسند. برای اینکه دیگران درموردتان احساسات منفی پیدا نکنند، همان طور که پیشتر نیز گفته شد، گاهی درصورت امکان می توانید بدون اینکه کسی را مقصر اعلام کنید، خودتان خلل ایجادشده را با تدبیری که خاص افراد کاریزماتیک است، سروسامان بدهید.
14. با مردم معاشرت کنید
باید با آدم های خیلی زیادی معاشرت کنید تا بتوانید یاد بگیرید که چگونه با انواع شخصیت ها روبه رو شوید. از روش های ارتباطی مختلف استفاده کنید؛ صحبت رودررو با برقراری ارتباط ازطریق ارسال پیام متنی یا صوتی متفاوت است و مهارت های خاص خودش را می طلبد. باید بفهمید که دربرقراری ارتباط با چه روشی و چه گروهی از افراد احساس راحتی نمی کنید و البته علت را نیز جویا شوید. سپس آن قدر روی خودتان کار کنید تا بتوانید دربرخورد باتمامی انواع شخصیت ها و برقراری ارتباط به هر روشی احساس راحتی کنید.
15. از احساسات مخرب دوری کنید
هرگز وقتی بسیار عصبانی، ناراحت، دستپاچه و مضطرب هستید، اقدام به تصمیم گیری نکنید، چراکه با این وضع در آخرِ کار بازنده خواهید شد. همچنین به خاطر داشته باشید که اگر به هریک از این احساسات مخرب دچار شدید، سعی کنید خیلی زود به حال طبیعی برگردید و آگاه باشید که این حالات دردسرساز می توانند شیره ی جان تان را بمکند و از کاریزمایی که به دنبالش هستید، منحرف تان کنند.
16. دیگران را به انجام هیچ کاری وادار نکنید
هرکسی حتی یک فرد کم هوش و بی درایت نیز اگر قادر به ارتکاب اَعمال شنیع و نابه هنجار باشد، می تواند دیگران را به انجام کار دلخواهش وادار کند، برای مثال تهدید جان شان. اما نیازی به گفتن نیست که چنین طرز برخوردی از اخلاق و انسانیت به دور است. افراد کاریزماتیک قادرند بدون اینکه به اهرم اجبار متوسل شوند، دیگران را به انجام آنچه در ذهن دارند، ترغیب کنند. کاریزما یعنی اینکه در ارتباطات تان با مردم باهوش و کاردان باشید.
راهکارهایی برای تقویت زبان بدن کاریزماتیک
زبان بدن به انواع شکل های ارتباط غیر کلامی یا رفتاری اشاره می کند که یک فرد از طریق رفتارهای فیزیکی خود، بدون آنکه صحبتی بکند با دیگران قادر است، ارتباط برقرار نماید. یادگیری نکات مربوط به زبان بدن و رعایت آن ها در موقعیت های مختلف، نه تنها باعث افزایش اعتماد به نفس شما میشود، بلکه به شما کمک می کند عادت هایی را ایجاد کنید که به شما در رسیدن به موفقیت و کسب جذابیت در زندگی تبحر داشته باشید.
1- صاف نشستن
خمیده بودن که خود یکی از ارتباطات غیر کلامی محسوب میشود، نشانه بی احترامی و بی اعتماد به نفسی است. زیرا این فرم از زبان بدن به مخاطب می گوید یا حوصله شما سر رفته یا علاقه ای به بودن در جایی که هستید ندارید و یا اعتماد به نفس کافی برای ابراز وجود ندارید. بنابراین با خمیده نشستن و قوز کردن دنبال پنهان کردن خود می باشید. هنگامی که صاف می نشینید یا می ایستید، نه تنها فضای اطراف خود را به شیوه ای کاریزماتیک پر می کنید، بلکه حسی از موفقیت را نیز منتقل می کنید. این به این دلیل است که قرار گرفتن در وضعیت عمودی و عقب راندن شانه ها یک وضعیت نمایش قدرت محسوب می شود.
افرادی که صاف می نشینند اعتماد به نفس دارند و آماده انجام اقدامات مورد نظر هستند. برای انجام این کار، به راحتی، شانه های خود را شل کنید و پاهای خود را کمتر از طول شانه از هم باز کنید. شما باید احساس کنید که به پشتی صندلی تکیه داده اید بدون اینکه آن صندلی واقعا وجود داشته باشد. دفعه بعد که می خواهید خموده و قوزکرده بنشینید به یاد داشته باشید که این حالت، نمایشی از فرو ریختن فرم شماست که فضای کمتری را اشغال کنید و ناتوان به نظر برسید.
2- تکیه دادن
هنگامی که شما تکیه می دهید در حالتی از راحتی بدن قرار می گیرید. در این شکل و فرم، مردم احساس می کنند که به آن ها گوش داده می شود که این به خودی خود مساله مهمی است. وقتی به فرد پاسخ می دهید، به طور طبیعی ممکن است کمی به عقب متمایل شوید که به شخص مقابل این فرصت را می دهد که به سمت شما متمایل شود و نشان دهد که به وضعیت موجود اعم از مکان و فضای حاکم بر آن و گفتگوی در جریان، علاقه دارد.
3- ژست گرفتن
حرکات خاص و منحصربفرد می تواند به افراد اطراف شما نشان دهند که شما شایستگی های شخصی دارید. در طول ارائه نظرات و یا سخنرانی و غیره، از نشان دادن آنچه به مردم اشاره می کند نترسید یا از دستان خود برای برقراری ارتباط با آن ها استفاده کنید. مردم وقتی می بینند که با حرکات و فیگورهای شخصی، چقدر راحت هستید احساس می کنند که شما شخصیت اثرگذاری دارید و بهتر متوجه می شوند که در مورد چه چیزی صحبت می کنید. اما از سوی دیگر، اغراق کردن در ژست ها می تواند به این معنی باشد که حقیقت را پنهان می کنید. باز کردن بازوها یا اشاره با دست های باز، حرکات دست مناسب نشان می دهد که چیزی برای پنهان کردن ندارید.
4- استفاده از تماس چشمی متناسب
تماس چشمی بسیار مهم است به شرطی که به درستی از آن استفاده کنید. شما باید ۶۰ تا ۷۰ درصد مواقع تماس چشمی داشته باشید. میانگین مدت زمانی که افراد ارتباط چشمی خود را حفظ می کنند ۷ تا ۱۰ ثانیه گزارش شده است. همسطح نگه داشتن چشمان خود با فردی که با او ارتباط برقرار می کنید به او نشان می دهد که از خود مطمئن هستید. این به خصوص اگر پیامی دشوار یا ارزشمند را توضیح یا ارائه می دهید به شما در میزان اثرگذاری کمک شایانی می کند.
به یاد داشته باشید که در برقراری تماس چشمی زیاده روی نکنید. اگر هرگز ارتباط چشمی خود را با کسی قطع نکنید، ممکن است شما را مردم ازار یا متخاصم فرض کنند. مطمئن شوید که هر از گاهی با نگاه کردن به اطراف خود تمرکز را از صورت مخاطب به محیط برگردانید. از آنجایی که نگاه کردن به پایین باعث می شود شما پنهان کار فرض شوید، نگاه خود را به طرفین بچرخانید.
5- معکوس کردن زبان بدن شخص مقابل
مردم افرادی را دوست دارند که شبیه خود آن ها باشد. زبان بدن می تواند به شما کمک کند بسیار شبیه شخصی که با او صحبت می کنید به نظر برسید. تحقیقات نشان می دهد که وقتی نشانه های غیرکلامی دیگران را تقلید می کنید، در واقع می توانید احساساتی را که آن ها تجربه می کنند بسیار بهتر درک کنید. اگر فرد به یک سمت متمایل شده است، شما باید همین کار را انجام دهید. اگر فرد دستی روی صورت خود دارد، شما نیز باید این کار را انجام دهید. این ها باید بصورت حرکاتی عادی و طبیعی انجام شوند تا فرد متوجه کاری که شما عمدا انجام می دهید نشود. بعلاوه، تقلید حالات صورت باعث می شود که طرف مقابل احساس مثبتی از تعامل داشته باشد.
6- توجه به پلک زدن خود
کنترل پلک زدن می تواند مشکل باشد زیرا پلک زدن غیرارادی است و وقتی سعی می کنید آن را کنترل کنید، ممکن است غیر طبیعی به نظر برسید. با این حال، پلک زدن بیش از حد نشانه آن است که از مکالمه ای که با آن فرد دارید احساس ناراحتی می کنید. سعی کنید آرامش داشته و اگر متوجه شدید که بیشتر از حد معمول پلک می زنید، سعی کنید چشم ها را فقط برای یک لحظه ببندید و دوباره باز کنید تا ببینید که سرعت آن ها کاهش پیدا می کند یا خیر.
نکات تکمیلی
کاریزماتیک بودن شامل برقراری ارتباط پویا، همراه با اشتیاق و در عین حال نشان دادن زبان بدن مثبت است. همه این ها شامل مثبت اندیشی، داشتن خوش بینی و اعتماد به نفس و همچنین متقاعدکننده بودن و ایجاد فضای احترام و اعتماد برای دیگران است. همه می توانند با توسعه مهارت های بین فردی خود از طریق درک و تمرین یاد بگیرند که کاریزماتیک تر باشند. با این حال، به یاد داشته باشید که هر چقدر هم کاریزماتیک باشید، نمی توانید همیشه همه مردم را راضی نگه دارید و حتی تلاش هم نباید کنید. افراد کاریزماتیک موقعیت شناس های حاذقی هستند و به خوبی می دانند که چه زمانی می توانند از اصولی که تا به اینجا مرور کردیم، تخطی کنند و باز هم جذاب و گیرا باقی بمانند، به این معنی که در تشخیص موارد استثنا بسیار هوشمندانه عمل می کنند. پس تا وقتی که حسابی استاد نشده اید، بهتر است از همین اصول پیروی کنید، چراکه شاید هنوز در شناسایی موقعیت های استثنا به قدر کافی ماهر نباشید و ناخواسته طوری ظاهر شوید که دیگران را از خودتان دور کنید.