به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از همشهری آنلاین، حمیدرضا بوجاریان: نگرانی از شیوع موج دوم کرونا سبب شده است مسئولان بیمارستان ۲ بخش جدید را برای پذیرش بیماران آماده کنند. به بهانه نگرانی از موج شدید بیماری و همچنین روش ها و دستورالعمل های درمان بیماران با دکتر محمدرضا هاشمیان، پزشک فوق تخصص مراقبت های ویژه بیمارستان مسیح دانشوری و استاد دانشگاه شهید بهشتی که اظهارنظر اخیر او درباره ضرورت استفاده از داروی جدیدی که می تواند به درمان بیماران کرونایی کمک کند و این نظرش واکنش ها و حاشیه های زیادی به پا کرد هم صحبت شده ایم.
- در یک ماه ونیم گذشته با چندگانگی در ماجرای درمان بیماری کرونا مواجه بودیم.روزانه از داروهای مختلفی در درمان کرونا صحبت می شود. اخیرا هم دارویی را خود شما معرفی کردید و خواهان این بودید که از این دارو در پروتکل های درمان کرونا استفاده شود. سؤال این است که آیا دستورالعمل مشخصی برای درمان کرونا در کشور داریم و از الگوی روشنی برای تجویز دارو در بیمارستان ها پیروی می شود؟
بیماری کرونا، بیماری جدید و وحشتناکی بوده و هست. تا امروز داروی اختصاصی برای درمان بیماری پیدا نشده است. اخیرا در حد مولکول و سلول داروهایی درحال بررسی و تولید است که می تواند برای درمان بیماری مؤثر باشد که این موضوع خبر خوبی است. این موضوع را باید درنظر داشت که برای تأیید شدن این داروها به زمان زیادی نیاز است. چون بیماری درمان مشخصی ندارد باید مراحل درمانی مختلفی روی آن آزمایش شود. کرونا بیماری ای است که همه توان خود را برای از بین بردن ریه ها گذاشته است. حمله به ریه سبب کاهش مقدار اکسیژن در خون و اختلال در تنفس فرد می شود. کاهش اکسیژن می تواند به ایجاد مشکلات قلبی، مغزی و کلیوی و در نهایت درگیری کامل بدن فرد مبتلا شود. به این دلیل، استفاده از داروهای مختلف برای مشکلات ثانویه ایجاد شده از سوی ویروس غیرقابل اجتناب است.
- در مراحل اولیه چه داروهایی باید استفاده شود؟
وقتی بیمار به بیمارستان مراجعه می کند در مراحل اولیه داروی هیدروکلروکین که داروی ضدمالاریاست، تجویز می شود. این دارو در داروخانه های کشور به مقدار فراوانی وجود دارد چرا که مالاریا بیماری با سابقه ای در ایران است و پزشکان تجربه های زیادی دراستفاده از این دارو درکشور دارند. این دارو می تواند بخشی از مشکلات ثانویه ای که کرونا در بدن فرد مبتلا ایجاد می کند را کاهش دهد و با توجه به در اختیار بودن دارو، تجویز استفاده از آن از سوی پزشکان انجام می شود. از سوی دیگر، مدتی اینطور تصور می شد که کپسول تامی فلو و اوسلتامیویر که در درمان آنفلوآنزا عملکرد مناسبی داشت، ازسوی مراکزپزشکی جهان برای مقابله با کرونا تجویز می شد. در ایران نیز براساس یافته های جهانی این دارو تجویز شده بود. پس از مدتی پزشکان در مراکز علمی جهان به این نتیجه رسیدند که این دارو کمکی به مقابله با کرونا نمی کند و ازاین رو استفاده از آن از دستور کار خارج و توجه بر استفاده از داروهای جدیدی متمرکز شد تا شاید درمان بهتری پیدا شود.
- دلیل تفاوت در تجویز داروها به دلیل کسب تجربه های تازه در مبارزه با ویروس است؟
قطعا همین است و دلیل دیگری ندارد. براساس پروتکل های وزارت بهداشت، نوع دارو و مقداری که برای مبارزه با کرونا یا هر بیماری دیگری نیاز است، مشخص می شود. در هر مرحله ای، اگر اثبات شود دارویی کارایی لازم را ندارد و مجامع بین المللی نیز به آن اذعان داشته باشند، داروها به روزرسانی می شود. به این علت، ممکن است در بازه ای از زمان برای بیماران یک دارو و در بازه ای دیگر داروی متفاوتی تجویز شود که این تفاوت در تجویزها ناشی از به روزرسانی پروتکل های بهداشتی در درمان بیماری است.
- گفته می شود برخی مسئولان داروی خاص استفاده می کنند. سؤال این است که فرقی بین دارویی که مردم مصرف می کنند با دارویی که مسئولان برای درمان کرونا استفاده می کنند وجود دارد؟
پزشکان وقتی قسم پزشکی خود را می خوانند تنها برای نجات جان بیمار تلاش می کنند. یک پزشک تفاوتی بین پدر و مادر خود یا یک بیمار عادی یا یک مسئول نمی بیند. بیمارستان مسیح دانشوری، بیمارستانی کاملا دولتی است و هزینه های آن کاملا از سوی دولت تأمین می شود. داروهای ما هم به این شکل تأمین می شود. در استفاده از دارو تفاوتی بین بیماران نیست. دقیقا همان کاری که برای مردم عادی از سوی کادر درمانی انجام می شود برای یک مسئول هم انجام می شود. شاهد هستیم که در برخی کشورها افراد با سنین بالا در بیمارستان ها پذیرش نمی شوند که این تأسف بار است. اما درایران بیماران با هر سنی درحال پذیرش هستند و کنار بیماران جوان تر درحال دریافت خدمات درمانی اند. ممکن است برخی محدودیت های در طب پزشکی سبب شود محدودیت هایی در ارائه خدمات درمانی با ریسک بالا به افراد با سن بالا داشته باشیم اما قطعا تفاوتی در برخورد پزشکان با افراد پیر و جوان یا مسئولان دولتی نداریم. این در حالی است که در برخی کشورها افراد با سن بالا را در بیمارستان ها پذیرش نکردند و این تأسف بار است.
- یعنی داروهای خارجی اهدایی کشورهای دیگر نیز در اختیار بیماران عادی قرار می گیرد؟
تمام داروهایی که ازکشورهای مختلف وارد کشور می شود، میان مراکز بیمارستانی تقسیم می شود و به شکل منظم در اختیار همه بیماران قرار می گیرد. روی هیچ دارویی نام مسئولی نوشته نشده است و کادر درمانی از داروها برای نجات جان هر بیماری که به آن نیاز دارد استفاده می کنند.
- اخیرا شنیده شد که برخی دستاوردهای پزشکی مقابله با کرونا در ایران از سوی پزشکان در آمریکا و کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است آیا این موضوع درست است؟
تمام داروها برای مقابله با کرونا، در حال آزمایش هستند. و نتایج آزمایش ها به شکل مستمر در اختیار محققان و مراکز پزشکی در سراسر جهان قرار می گیرد و در ایران نیز از نتایج به دست آمده استفاده می کنیم. خوشبختانه توانستیم در بیمارستان مسیح دانشوری به برخی نتایج علمی و دانشگاهی در برخورد با ویروس برسیم که این نتایج اکنون در اروپا و آمریکا مورد استناد قرار گرفته است و پزشکان از آن بهره برداری می کنند. این روند، فرایندی طبیعی است و با این روش قادر خواهیم بود، زودتر به درمان مؤثری برای مقابله با ویروس دست پیدا کنیم.
- پس چرا در درمان کرونا به نتیجه قطعی نرسیده ایم؟
مبارزه بشر در مقابل باکتری ها، سابقه بیشتری دارد. باتوجه به ساختار باکتری ها و شناخت دقیق تر آنها در آزمایشگاه ها و تنوع آنتی بیوتیک ها، در مبارزه با باکتری ها موفق تر بوده ایم. اما موضوع در مقابل ویروس ها فرق دارد. ویروس ها ساختارهای ژنتیک دارند و می توانند تغییرات پی درپی داشته و در مقابل داروها مقاومت زیادی داشته باشند. بیماری ایدز هم ناشی از ویروس است و کرونا نیز از خانواده ویروس هاست. با اینکه آمار مرگ ومیر بیماری های ویروسی بالااست اما به دلیل ساختارهای ژنتیک درمان قطعی برای مبتلایان به این ویروس ها خصوصا کرونا پیدا نشده است.
- نگرشی وجود دارد و شاهد هستیم که نزدیکان برخی بیماران خواهان آن هستند که بیمارشان در یک بیمارستان مشخص درمان شود. ایا تفاوتی در نحوه درمان در بیمارستان ها وجود دارد؟
ممکن است شیوه های درمانی در یک بیمارستان با بیمارستان دیگری متفاوت باشد اما اصول درمان تقریبا یکی است. همانطور که گفتم ویروس به ریه ها حمله می کند. اصل برای ما در درمان بیماران اکسیژن رسانی مناسب است. اگر اکسیژن رسانی به شکل مطلوبی انجام نشود همه روش های و داروهای درمانی کم اثر و بی اثر می شود. در مراحل بعدی، تغذیه و استفاده از ویتامین ها و نحوه استفاده از آنها اهمیت دارد.
- جهان بیماری ها و شیوع ویروس های مختلفی را تجربه کرده است. از نظر شما آیا وجه تمایزی بین کرونا و سایر بیماری های مشابه آن در رفتار نظام های علمی جهان می توان پیدا کرد؟ دلیل این تفاوت چیست؟
در هیچ اپیدمی ای مانند کرونا، هیچ مطالعه علمی ای با این سرعت در مجلات معتبر جهانی منتشر نمی شود و تا این اندازه محققان و پژوهشگران درکشورهای جهان خود را با آن درگیر نکرده اند. شاید دلیل آن را بتوان به حمله وسیع ویروس به ریه ها دانست که جان افراد را به خطر می اندازد.
- آیا کمبودی درباره داروهای مصرفی هست؟
کمبود اقلام مربوط به مبارزه با کرونا، موضوعی نیست که خاص ایران باشد. در آمریکا مسئله اصلی نبود ماسک و کلوکلین است. در ایران هم کمبودهایی چه از نظر اقلام محافظتی و چه از نظر برخی داروها در ابتدا وجود داشت. اما درمجموع کارنامه کشوری را از نظر درمان برای کرونا خوب می دانم. مشکل درباره یک دارو ممکن است باشد و چرا که دنبال درمان های جدیدتر هستیم و این مسائل طبیعی است. در ایران درمان های جدید را پیگیری کرده ایم و در بیمارستان ها از این روش ها استفاده می کنیم.
- مطرح بود که بیشتر افراد مسن به بیماری مبتلا می شوند. میانگین سنی مبتلایان به بیماری چقدر است؟
به زودی میانگین سنی منتشر می شود. درایران افراد جوان تر خانه نشین نشدند و به تصور اینکه کرونا بیماری افراد مسن است در خانه ها نماندند و از شهری به شهر دیگر رفتند. این رویه باعث شده است مقدار شیوع بیماری میان جوانان ایرانی در مقایسه با چین که مبدأ بیماری است بالاتر باشد. خوشبختانه مدارس تعطیل شد و مانع از شیوع بیشتر بیماری شد.
- توصیه شما در این شرایط به مردم چیست؟
ما هنوز درگیر بیماری هستیم و ممکن است به پیک دوم نزدیک شده باشیم. ما نمی توانیم از آینده خبر بدهیم اما می دانیم این ویروس آدم کش است و دوست نداریم که مردم ما دوباره به آن دچار شوند. ازسوی دیگر تعداد بالایی از کادرهای پزشکی کشور درگیر بیماری هستند. تنها در بیمارستان ما دست کم ۴۳پرستار و ۱۶پزشک از کادر درمانی بیمارستان مسیح دانشوری با درجه های مختلف به کرونا مبتلا شده اند. این افراد مجبور شدند ۲هفته مرخصی بروند. این موضوع بار کار همکاران ما را در بیمارستان دوچندان کرده است. در برخی موارد هم شاهد هستیم ۱۵پزشک یا ۲۵نفر از کادر پزشکی سراسر کشور روی تخت های بیمارستان ما بستری شدند. اگر قرار باشد این ماجرا ادامه پیدا کند و مردم قرنطینه را رعایت نکنند، گروه های پزشکی کم می آورند و روند درمان اختلال پیدا می کند. مردم قرنطینه را جدی گرفته و مسئولان تعطیلی ها را ادامه دهند تا بیماری ختم به خیر شود.
