جراحی چانه یا ژنیوپلاستی (بصورت ژینوپلاستی نیز مصطلح است) یک عمل جراحی زیبایی چانه است که به منظور بهبود ظاهر چانه ی فرد، از جمله کوچک کردن چانه (در صورتیکه چانه بیش از حد بزرگ است) یا اصلاح انحراف چانه انجام می شود. انواع مختلف ژنیوپلاستی عبارتند از:
- ژنیوپلاستی استخوانی یا ژنیوپلاستی اسلایدینگ
- ژنیوپلاستی چانه نامتقارن
- ایمپلنت چانه
ژنیوپلاستی یک روش تهاجمی است که نیاز به بیهوشی عمومی دارد. بسته به نوع عمل جراحی، فرآیند متفاوت خواهد بود، اما عموما استخوان چانه به صورت کنترل شده شکسته می شود و سپس به جلو یا عقب به سمت موقعیت جدید منتقل می شود و با پیچ و صفحات فلزی ثابت می شود. از این روش برای بزرگ کردن چانه نیز استفاده می شود.
این جراحی دائمی بوده و استخوان به محل جدیدش متصل می شود. جراحی ژنیوپلاستی برخلاف انتظار دردناک نیست، اما باعث ایجاد ناراحتی، بخصوص تا دو یا سه روز پس از جراحی می شود. ورم بعد از جراحی می تواند تا دو هفته یا بیشتر طول بکشد.
عوارض
عوارض خفیف عمل عبارتند از ورم بعد از عمل،هماتوم (تشکیل لخته خونی) و گزگز و مورمور شدن موقتی لب. تمامی این عوارض معمولا با مداخات درمانی ساده قابل حل هستند. سایر عوارض این جراحی (که کمی جدی تر هستند) عبارتند از: عفونت، تغییر در بافت پوست، تغییر در بافت استخوان و جابه جا شدن پروتز از جای اصلی خود.
در روش برش داخل دهانی تا حدود کمی احتمال عفونت وجود دارد. با غوطه ور کردن پروتز در محلول آنتی بیوتیک (قبل از قرار دادن آن در چانه) می توان از احتمال عفونت کاست. در صورت بروز عفونت می توان اقدام به مصرف آنتی بیوتیک کرد و برای جلوگیری از زخم شدن و آسیب دیدن بافتِناحیه ی جراحی شده، می توان پروتز را از چانه خارج کرد. مواردی که تا کنون در موردبروز عفونت بعد از این جراحی گزارش شده، هم بلافاصله بعد از جراحی و هم با گذشت مدت زمانی از جراحی بوده است.
در مواردی، اختلال در عملکرد ماهیچه ایِ چانه گزارش شده است، که بر اثر قرار دادن ناصحیح ماهیچه ی منتالیس بعد از قرار دادن پروتز بوده است. اختلال در عملکرد ماهیچه می تواند بر اثر کم شدن حجم ماهیچه، جابه جا شدن ماهیچه از جای اصلی خود، کشیدگی تارهای عضلانی یا بستن ناصحیح ماهیچه روی پروتز باشد. این مشکلات منجر به افتادگی چانه می شود. از طرف دیگر ممکن است ماهیچه ها دچار انقباض شوند که باعث جمع شدن و فرو رفتگی در ظاهر چانه می شود. جابه جایی عضلات کاهنده در چانه می تواند منجر به بروز چنین مشکلاتی شود. هر گونه تغییر یا جابه جایی در عضلات منتالیس موجب افتادگی یا برگشتن لب پایینی به سمت بیرون می شود و در این موارد، بیمار از داشتن مشکلاتی در عملکرد دهانی خود شکایت می کند. این عوارض جدی، می تواند منجر به جابه جایی پروتز در چانه یا فرسایش فک پایینی نیز بشود.
آز آن جایی که با تقبل هزینه پروتز چانه ، پروتز چانه در یک ناحیه دینامیک (متحرک) از بدن قرار داده می شود، جزو پروتز های میکروموشن قرار دارد، چرا که حرکات لب و دهان در هنگام حرف زدن، تغییر حالات صورت و بلعیدن غذا موجب حرکت چانه نیز می شود. این موضوع می تواند موجب تغییراتی در استخوان زیر ایمپلنت شود. در صورتی که فرسایش استخوان فک تا ۳ میلیمتر باشد از نوع ۱، بین ۳ تا ۵ میلیمتر باشد، از نوع ۲ و در صورتی که بیشتر از ۵ میلیمتر باشد از نوع ۳ دسته بندی می شود.
فرسایش استخوان زیر پروتز یکی از جدی ترین عوارض جراحی زیبایی برجسته کردن چانه است که شایع نیز هست. این عارضه در موارد استفاده از ایمپلنت های سیلیکونی و ایمپلنت های سخت تر مانند Medpor گزارش شده است. در صورتی که در هنگام جراحی از تکنیک ساب پریوستیل استفاده نشود، می توان تا حدودی از این عوارض پیشگیری کرد. همچنین قرار دادن صحیح پروتز در چانه نیز تا حدودی از این عوارض جلوگیری می کند. پروتز های بزرگ نیز موجب عارضه فرسایش استخوان فک می شوند. بروز این عارضه، چند ماه بعد از جراحی زیبای چانه گزارش شده است.
جابه جایی پروتز نیز از دیگر عوارض جراحی زیبایی فک و چانه است. جابه جایی پروتز با تغیییراتی که در ظاهر فک ایجاد می کند، نمایان می شود. در صورتی که جابه جایی پروتز به طرفین باشد، فرم چانه تغییر می کند (کج می شود). در صورتی که جابه جایی پروتز به سمت عقب باشد، زاویه منتوسرویکس در فک تغییر می کند و زیر چانه حالتی مانند غبغب ایجاد می شود. در صورتی که جا به جایی پروتز به سمت بالا باشد، زاویه بین چانه و لب تغییر می کند و ممکن است این موضوع در عملکرد لب ها و نحوه صحبت کردن بیمار تغییراتی ایجاد کند. علاوه بر این جابه جایی پروتز به سمت بالا می تواند باعث فرسایش استخوان آلوئول و ریشه های دندان ها شود. با جابه جایی پروتز، خصوصا در صورت بروز عفونت، احتمال بیرون زدگی پروتز وجود دارد.
عمل زیبایی چانه برای چه افرادی توصیه می شود؟
عمل زیبایی چانه برای افرادی مفید است که مشکلی در قسمت دندانی فک ها ندارند. به این ترتیب که دندان های شان به راحتی روی هم جفت می شوند و محل قرار گرفتن فک بالا و فک پایین آنها طبیعی است
اما استخوان چانه آنها یا عقب است یا خیلی بلند به نظر می رسد. همین موضوع می تواند در زیبایی صورت افراد مشکل ایجاد کند.افرادی که از سلامت جسمی و روانی مناسبی برخوردارندو در خصوص نتایج عمل انتظارات واقع بینانه ای دارند.حداقل 20 سال سن داشته باشند، زمانی که رشد استخوان چانه به انتهای خود رسیده باشد.
مراقبت های پس از عمل زیبایی چانه
پس از عمل جراحی، جراح به شما دستور می دهد که دو روز آنتی بیوتیک خوراکی مصرف کنید. بخیه های دهان قابل جذب هستند، بنابراین مجبور نیستید که به بیمارستان بروید تا ان ها را بکشید.
به محض اینکه احساس می کنید آماده هستید، می توانید به طور طبیعی غذا بخورید. رژیم غذایی مایع یا نرم غذایی توصیه می شود. شما باید پس از هر وعده غذایی دهان خود را با آب و یا دهان شویه های ضد عفونی کننده بشویید.
پس از سه الی پنج روز، شما می توانید بانداژ زخم و نواری که برای فشره سازی فک و چانه قرار داده شده بود را بردارید و به زندگی روزانه خود برگردید. 10 روز از جراحی تمرین ورززشی نداشته باشید. برای 6 الی 8 هفته در ورزش هایی که در آن تماس بین افراد وجود دارد شرکت نکنید.
ممکن است تورم، قرمزی یا کبودی داشته باشید که بعد از چند روز باید از بین برود.
اگر متوجه هرکدام از موارد زیر شوید، باید بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- تب از دمای 4/100 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد) یا بالاتر باشد
- کبودی، قرمزی یا تورم که در عرض یک هفته از بین نرود
- بوی قوی در ناحیه برش
- ترشحات زرد یا سبز
- خون ریزی که نمی تواند با فشار کم متوقف شود