اگر ماشین دنده ای داشته باشید ممکن است عادت داشته باشید قبل از این که سوییچ را بچرخانید، ابتدا کلاچ را نگه دارید و سپس استارت بزنید. حتی ممکن است افراد مسن تری را هم ببینید که این کار را انجام می دهند. کاملاً از روی عادت و شاید خیلی ها دلیل انجام این کار را هم ندانند. اگر ماشین شما اتوماتیک است که هیچ، اما اگر ماشین دنده ای دارید توصیه می کنیم با ما همراه باشید. در این مقاله بررسی می کنیم که آیا گرفتن کلاچ قبل از استارت زدن ضروری است؟
همان طور که می دانید وظیفه سیستم کلاچ انتقال قدرت میان موتور خودرو و گیربکس و قطع آن در زمان لازم است. به صورت عمومی تصور بر این است که وقتی دنده در وضعیت خلاص قرار دارد هیچ نیروی اضافه ای بر روی موتور نیست چراکه کلاچ عملاً نیرو را از موتور خودرو می گیرد، اما در سمت دیگر نیرو منتقل نمی شود، ولی واقعیت آن است که مجموعه کلاچ خودرو حتی در شرایط خلاص بودن دنده ها نیز باری را بر موتور خودرو تحمیل می کند.
این بار تحمیل شده البته بسیار اندک است و به همین دلیل به طور معمول نیازی به گرفتن کلاچ در هنگام روشن کردن خودرو نیست، اما در مورد خودرو هایی که باتری ضعیفی دارند و یا در هوای بسیار سرد، به دلیل آنکه مجموعه روغن های به کار رفته در مسیر انتقال قدرت غلیظ تر شده اند، کلاچ نیروی اضافه بیشتری را به موتور خودرو وارد می کند و به همین دلیل توصیه می شود در زمستان برای روشن شدن بهتر خودرو کلاچ بگیرید. البته در مورد خودرو هایی که موتور آن ها به خوبی تنظیم شده است و وضعیت باتری مناسبی دارند نیازی به این کار نیست، اما بسیاری از رانندگان برحسب عادت در هنگام روشن کردن خودرو کلاچ می گیرند.
کلاچ دقیقا چه کاری انجام می دهد؟
وظیفه اصلی موتور تولید انرژی لازم برای حرکت خودرو است. گیربکس یا جعبه دنده این انرژی را از موتور به چرخ ها انتقال می دهد و در نتیجه خودرو حرکت می کند. جعبه دنده می تواند مشخص کند که چه میزان نیرو باید به چرخ ها برسد و در واقع به وسیله دنده ها می توانید میزان حرکت چرخ ها و سرعت ماشین را انتخاب کنید. زمانی که شما پدال کلاچ را فشار می دهید در واقع می خواهید ارتباط بین موتور و گیربکس را قطع کنید تا دنده عوض کنید و سرعت دیگری را برای ماشین انتخاب نمایید.وظیفه ی دیگر این پدال زمانی است که می خواهید با موتور روشن در نقطه ای ثابت و بدون حرکت باقی بمانید. در واقع با گرفتن پدال اجازه نمی دهید که گیربکس نیرویی به چرخ ها برای حرکت کردن برساند.
پیش از استارت زدن خودرو چه باید کرد؟
در خودرو های مختلف استارت با یکدیگر متفاوت است اما این تفاوت جزئی است و عملکرد همه آنها بطور کلی یکسان است ، هنگام استارت زدن ، استارتر خودرو که یک موتور الکتریکی با گشتاور راه اندازی بالا است ، موتور را از طریق چرخ دنده هایی با نسبت زیاد ، می چرخاند تا موتور راه افتد.جعبه دنده خودرو به واسطه کلاچ به موتور وصل است و هنگامی که دنده در حالت خلاص است چرخ دنده های هرزگرد و پینیون آزادانه می چرخند. وقتی وضعیت دسته دنده تغییر می کند، ماهک ها جابجا می شوند و دنده های خودرو درگیر شده تا بدین صورت نیروی موتور به جعبه دنده و بعد به چرخ ها انتقال یابد.
شیوه های استارت زدن خودرو
در خودرو های مختلف استارت با یکدیگر متفاوت است اما این تفاوت جزئی است و عملکرد همه آنها بطور کلی یکسان است، هنگام استارت زدن، استارتر خودرو که یک موتور الکتریکی با گشتاور راه اندازی بالا است، موتور را از طریق چرخ دنده هایی با نسبت زیاد، می چرخاند تا موتور راه افتد.جعبه دنده خودرو به واسطه کلاچ به موتور وصل است و هنگامی که دنده در حالت خلاص است چرخ دنده های هرزگرد و پینیون آزادانه می چرخند. وقتی وضعیت دسته دنده تغییر می کند، ماهک ها جابجا می شوند و دنده های خودرو درگیر شده تا بدین صورت نیروی موتور به جعبه دنده و بعد به چرخ ها انتقال یابد.
وقتی دنده را می گیریم ، همه وزن خودرو بر موتور سوار می شود و هنگام روشن شدن، موتور با مشکل روبرو خواهد شد. شاید تا کنون هنگامی که خودرو در دنده است، آن را روشن کرده باشید در این صورت حتما می دانید موتور در این وضعیت به راحتی روشن نخواهد شد، پس حتما قبل از روشن شدن خودرو دسته دنده را در حالت خلاص قرار دهید.
در حالت خلاص چرخ دنده های هرزگرد گیربکس غوطه ور در روغن غلیظ در حال گردش بوده و این باعث تلف شدن انرژی موتورمی شود ، خصوصا زمانیکه هوا سرد است و روغن غلیظ تر می گردد.انرژی لازم برای اینکار زیاد نیست اما باری بر موتور می شود و همین موجب اعمال فشار بیشتر بر موتور استارتر شده و رفته رفته آن را ضعیف تر می کند بنابراین لازم است پیش از روشن کردن خودروهای دنده ای ، با فشار دادن پدال کلاچ ، موتور را کاملا از جعبه دنده خلاص کنید.بهتر است قبل از استارت زدن، دستی بر دنده گرفته و وضعیت آن را بررسی نمایید. حال اگر خودرو شما در حالت دنده قرار دارد، دو راه برای استارت زدن خودرو پیش رو دارید:
۱- پای خود را روی کلاچ قرار داده، خودرو را از حالت دنده خلاص کرده و بعد استارت بزنید.
۲- پای خود را روی کلاچ قرار دهید و در همان وضعیت استارت بزنید.
توجه باشید در صورتی که خودروی شما به اصطلاح در دنده باشد و شما استارت بزنید، خودرو تان جهشی رو به جلو خواهد داشت که اگر رو به روی دیواری قرار گرفته باشید، احتمالا اتومبیل خود را به آن دیوار خواهید کوبید.
مزایای فشردن پدال کلاچ قبل استارت زدن خودرو
پمپ های هیدرولیکی با فشاردادن پدال کلاچ به کار می افتند و با فشار روغن صفحه خورشیدی را فشار داده و دیسک و صفحه کلاچ از هم جدا می شوند و دیگر چرخش موتور بر گیربکس تاثیری نخواهد داشت.برخی از رانندگان برای روشن نمودن خودرو اول پدال کلاچ را فشار داده و سپس خودرو را استارت می زنند. با توجه به آنکه پیش از استارت زدن، با جابجایی دسته دنده می توان از خلاص بودن خودرو اطمینان حاصل کرد، سؤالی که معمولاً پیش می آید آن است که آیا گرفتن کلاچ در زمان روشن کردن خودروهای دنده دستی لازم است یا خیر؟
ضرورت گرفتن کلاچ قبل از استارت زدن خودرو
انتقال قدرت میان موتور خودرو و گیربکس و قطع آن در زمان لازم وظیفه سیستم کلاچ است. همه ما فکر می کنیم وقتی دنده در حالت خلاص است ، نیرویی بر موتور وارد نمی شود زیرا کلاچ عملاً نیرو را از موتور خودرو می گیرد اما واقعیت این است که کلاچ خودرو حتی در زمان خلاص بودن دنده ها نیز باربسیار اندکی را بر موتور خودرو تحمیل می کند.به این علت که بار تحمیل شده اندک است ، نیازی به گرفتن کلاچ در هنگام روشن کردن خودرو نیست. خودروهای دارای باتری ضعیف در هوای سرد باید برای روشن شدن بهتر خودرو کلاچ بگیرند زیرا در هوای بسیار سرد، روغن های به کار رفته در مسیر انتقال قدرت غلیظ تر می شود و کلاچ نیروی زیادی را به موتور خودرو وارد می کند.
آیا گرفتن کلاچ موقع استارت زدن به خودرو ضرر می رساند؟
پاسخ به این سوال خیر است. گرفتن کلاچ از فشار حین استارت زدن می کاهد و آسیبی به اتومبیل وارد نمی کند.باید بگوییم که گرفتن کلاچ به هیچ عنوان در خودروهای سالم با داشتن باتری خودرو مناسب مورد نیاز نیست، اما اگر شما از دسته رانندگانی هستید که معمولا خودرو را در حالت دنده خاموش می کنند، بهتر است عادت گرفتن کلاچ موقع استارت زدن را ترک نکنید تا آسیبی به خودرو و یا عابری که احتمالا از رو به روی اتومبیلتان می گذرد، وارد نسازید.
تاثیر گرفتن کلاچ قبل استارت زدن خودرو
اما لازم نیست خودروهای دارای باتری مناسب که موتور آن ها نیز به خوبی تنظیم شده است ، این کار را انجام دهند همچنین اگر استارت خودرو به خوبی عمل می کند و خودرو راحت در هوای سرد روشن می شود نیازی به این کار نیست اما انجام این کار بی ضرر است و فشردن پدال کلاچ کمی از بار روی سیستم استارت می کاهد.توصیه می کنیم اگر خودروی قدیمی دارید در روزهای سرد زمستان، قبل از روشن کردن خودرو پدال کلاچ را فشار دهید.