آیا باز کردن یک پنجره جدید در حالت ناشناس یا Incognito Mode تفاوتی در حفظ حریم شخصی شما ایجاد می کند؟ پاسخ کوتاه این است که «خیر». طبق نتایج تحقیقات انجام شده حدود 40% افراد تصور می کنند حالت ناشناس، موقعیت مکانی آنها را در وب سایت مقصد مخفی می کند و یک سوم افراد نیز بر این باورند که با این کار می توانند از دید کارفرما پنهان بمانند؛ در حالی که اینچنین نیست. در واقع حالت های مرور محرمانه به مراتب محدودتر از آن چیزی هستند که فکر می کنید: شاید سابقه فعالیت اینترنتی شما به شکل آشکار ثبت نشود، ولی انتظار بیشتری نداشته باشید. در ادامه بیشتر در مورد حالت ناشناس صحبت می کنیم.
حالت ناشناس برای این طراحی شده که هرگونه داده های محلی در نشست مرور وب کنونی را حذف نماید. بدین ترتیب تمام کوکی هایی که سایت ها به سمت شما می فرستند، مسدود یا حذف خواهند شد. همچنین هیچگونه سابقه ای از این نشست در تاریخچه مرور صفحات وب شما ثبت نشده و دیگر ردیاب های تحت وب، فایل های موقت و نوار ابزارهای ثالث هم از کار می افتند.
حالت های مرور محرمانه وب مثل حالت ناشناس فقط روی دستگاه های خاصی کار می کنند، آن هم روی اطلاعات مربوط به مرورگر روی همان دستگاه. بنابراین مجموعه بزرگی از اطلاعات وجود دارند که حالت ناشناس تأثیری روی آنها نمی گذارد.
همان طور که گفتیم حالت ناشناس فقط خود مرورگر را تغییر می دهد؛ یعنی Incognito Mode در گوگل کروم یا Private Window در فایرفاکس تنها روی همان مرورگر تأثیر دارند. با این حال مرورگر تنها نرم افزاری نیست که سابقه وب را ذخیره می کند. اگر از کامپیوتر ویندوزی استفاده می کنید، فرد دیگری می تواند با وارد کردن دستورات مناسب در خط فرمان و مشاهده فایل های DNS وب سایت هایی که مشاهده کرده اید را ببیند. حالت ناشناس معمولاً به این فایل ها کاری ندارند. بدین ترتیب پاسخ به سؤال فوق مثبت است. ار فردی بخواهد این کار را انجام دهد، همیشه راهی برای دستیابی به سابقه مرور وب پیدا می کند.
حتی راه های ساده تری هم برای مشاهده سابقه مرور وب در بعضی اپلیکیشن ها وجود دارند. بین این موارد می توان به اپلیکیشن های کنترل والدین اشاره کرد که به شکل مستقل تمام فعالیت های کودکان را زیر نظر گرفته و تجربه آنها در فضای اینترنت را ثبت و ضبط می کنند. حالت ناشناس تأثیری روی کارکرد این برنامه ها ندارد.
احتمال دارد، ولی در این مورد نمی توان با قطعیت سخن گفت. تحقیقات نشان داده اند اگر گوگل بخواهد، می تواند سابقه مرور حالت ناشناس را با حساب های کاربری جیمیل و یوتیوب مرتبط سازد. در واقع گوگل با استفاده از روش پس گرد (backtracking) می بیند که در چه سایت ها و مکان هایی حضور داشته اید، و سپس از این اطلاعات برای شناسایی کاربر ناشناس بهره می گیرد.
البته گوگل این ادعا را رد کرده و می گوید عاملان این تحقیق، فقط قصد تخریب آنها را داشته اند. این شرکت مدعیست که هیچگاه از این روش برای ردیابی کاربران استفاده نکرده است. بنابراین تصمیم با شماست که به گوگل (و دیگر شرکت ها) اعتماد کنید یا خیر.
پاسخ به این سؤال منفی است. شاید استفاده از حالت ناشناس در برخی موارد از سرقت اطلاعات شخصی شما جلوگیری کند، ولی این حالت مرور وب اساساً گزینه امنیتی محسوب نمی شود و برای جلوگیری از خطرات بدافزاری طراحی نشده است.
حالت ناشناس توانایی ایجاد فایروال یا شناسایی ویروس ها را ندارد. اگر خودتان به اندازه کافی احتیاط نداشته باشید، حتی در حالت ناشناس هم احتمال دانلود بدافزار و اجرای آنها وجود دارد.
همچنین توجه داشته باشید که حالت ناشناس روی بدافزارهایی که داخل کامپیوتر شما فعال هستند، تأثیری ندارد. اگر جاسوس افزاری مثل کیلاگر روی دستگاه شما نصب باشد، همچنان امکان ردیابی کلمات و عبارات تایپ شده توسط شما و سرقت اطلاعات شخصی (از جمله نام کاربری و رمز عبور) را دارد، حتی اگر در حالت ناشناس قرار داشته باشید.
قطعاً می تواند. چه در شرکت ها و چه در مدارس، مسئول IT یا افراد دیگری که شبکه داخلی و شبکه اینترنت را تحت کنترل دارند، به راحتی می توانند فعالیت کارکنان یا دانش آموزان در حالت ناشناس را ببینند. این موضوع هم به لحاظ امنیتی و هم از نظر قانونی اهمیت دارد و اگر خودتان را جای کارفرما بگذارید، کاملاً منطقی به نظر می رسد.
البته نمی توان گفت که کارفرما همیشه شما را تحت نظر دارد. بسته به رویه های سازمانی و شرکتی، علاقه مدیر IT به فعالیت های خصوصی کارکنان و مشکلات احتمالی که از بازدید سایت های خاص به وجود می آید، وضعیت متفاوت خواهد بود.
کارفرما تنها کسی نیست که سابقه مرور وب شما در حالت ناشناس را می بیند. شرکت ارائه دهنده خدمات اینترنتی هم این توانایی را دارد. البته ISP ها معمولاً کارهای مهم تری انجام می دهند که زیر نظر گرفتن یک کاربر خاص در برابر آنها اهمیتی ندارد. با این حال در برخی شرایط خاص یا موارد قانونی می توان اطلاعات مرور وب کاربران خاص را از آنها دریافت کرد. اکثر ISP ها از آمار کلی مرور وب توسط مشترکین برای درآمدزایی استفاده می کنند.
این کار هم به شیوه های مختلف ممکن است، اما اوضاع به مرور تغییر می کند. حالت ناشناس می تواند کوکی ها را مسدود کرده و مانع از جمع آوری اطلاعات شخصی شما توسط وب سایت ها شود، ولی توانایی پنهان سازی کامل شما را ندارد. آدرس IP شما در حالت ناشناس هم آشکار است و سایت ها می توانند سابقه بازدید (بر اساس IP) و موقعیت مکانی شما را برای اهداف آنالیتیکز به دست آورند.
صفحه ورود به سایت هایی نظیر آمازون، اینستاگرام و گوگل اکانت (یوتیوب و غیره) به راحتی حضور شما را تشخیص می دهند. همچنین سایت ها با انجام تست های مختلف، استفاده از حالت ناشناس توسط کاربر را متوجه می شوند.
گوگل به این مورد آخر توجه ویژه داشته و در نسخه 64 مرورگر کروم، تشخیص حالت ناشناس توسط سایت ها را مسدود کرده است. در این حالت اندکی به محرمانگی فعالیت های شما اضافه می شود. البته این خبر خوبی برای سایت های خبری آنلاین نیست، به خصوص سایت هایی که چند مقاله رایگان را در هر ماه در اختیار کاربران می گذارند. گوگل در پاسخ به اعتراض آنها فقط گفته که «راه دیگری پیدا کنید».
بنابراین حالت ناشناس در مرورگرهای مختلف به تدریج دستخوش تغییر می شوند. گوگل و موزیلا همیشه راه های بهتری برای حفظ محرمانگی و حریم شخصی کاربران پیدا می کنند. حتی استفاده از ابزارهای تغییر IP و شبکه های خصوصی مجازی (VPN) هم در این راه به کمک شما می آیند. با این حال به نظر می رسد هیچکس در فضای وب کاملاً پنهان نخواهد بود و بالاخره اطلاعات مرور وب در جایی ذخیره خواهند شد. همچنین برای مشاهده ی مطالب مرتبط دیگر به بخش آموزش عمومی ساعدنیوز مراجعه نمایید.
