پاسخ ایران به ترور اسماعیل هنیه با هدف قرار دادن مقامات اسرائیلی 

به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از تابناک، مذاکرات آتش بس غزه با حضور کشورهایی چون امریکا، قطر و مصر در دوحه قطر برگزار شد و مقرر شد ادامه رایزنی برای بررسی جزئیات در هفته جاری(شمسی) در قاهره دنبال شود.

در حالیکه آمریکا، قطر و مصر گفتگوها را سازنده و مثبت ارزیابی کرده اند، حماس آنرا اتلاف وقت خوانده است. از سوی دیگر وزیر خارجه قطر در تماس تلفنی با باقری کنی سرپرست وزارت خارجه ایران، وی را در جریان روند مذاکرات قرار داده است.

برخی ناظران معتقد هستند که نتایج این مذاکرات در تصمیم ایران و حزب الله برای انتقام جویی از ترور هنیه حائز اهمیت است. این در حالی است که ایران علیرغم تاکید بر اولویت بودن آتش بس غزه، اعلام کرده است که خونخواهی ترور شهید هنیه مستقل از مذاکرات آتش بس غزه دنبال می شود.

*مذاکرات آتش بس غزه در حالی در دوحه قطر به پایان رسید که سه کشور امریکا، قطر و مصر آنرا سازنده اعلام کردند و مقرر شد بررسی جزئیات در نشست هفته آینده در قاهره ادامه یابد. ارزیابی شما از این مذاکرات چیست؟

مطمئناً میانجی‌ها تلاش و اولویت زیادی برای این کار دارند. اگرچه ممکن است توافق به آن اندازه که دولت بایدن مطرح می کند نزدیک نباشد، من فکر می کنم شانس دستیابی به نوعی توافق تا حدودی بیشتر از یک یا دو ماه پیش وجود دارد. زمینه های اصلی اختلاف فعلی شامل مواردی مانند حجم حضور نظامی اسرائیل در امتداد مرز مصر، ایست های بازرسی برای بازگشت فلسطینیان به خانه های خود در شمال غزه و فهرست اسرای فلسطینی است که باید آزاد شوند. می‌توان شکاف‌ها در این زمینه را پر کرد.

در خصوص این موضوع، گفت‌وگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام شده که در ادامه می آید.

«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال 2005 پس از 28 سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پپلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد و کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (1983)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (2001)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، 11 سپتامبر و اصلاح اشتباهات (2011)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (2016)».

*حماس اعلام‌کرده که مذاکرات دوحه اتلاف وقت بود و خواستار اجرای مذاکرات قبلی شده است. حماس‌ معتقد است نتانیاهو با طرح مذاکرات جدید به دنبال زمان خریدن است. آیا اجرای طرح سه مرحله ای امریکا برای آتش بس غزه محقق خواهد شد؟

نتانیاهو به وضوح به دنبال به تعویق انداختن هرگونه توافق بوده است، زیرا دلایل خود را برای ادامه جنگ دارد. یکی از سناریوهای محتمل این است که نوعی توافق مشابه ایده سه مرحله ای آمریکا حاصل شود، اما هرگز از مرحله اول فراتر نمی رود، زیرا اسرائیل پس از آن اعلام می کند که مذاکرات در مورد آتش بس کامل به بن بست رسیده است و عملیات نظامی را از سر می گیرد.

*تحقق آتش بس به عمر سیاسی نتانیاهو پایان می دهد. نتانیاهو با آگاهی ‌از این موضوع خواهان آتش بس نیست. آیا امریکا قادر خواهد بود به دولت نتانیاهو در این زمینه فشار وارد کند؟

سوال در مورد فشار ایالات متحده بر دولت اسرائیل همیشه در مورد توانایی نیست، بلکه در مورد تمایل سیاسی بوده است. من هیچ تغییر قابل توجهی در سیاست ایالات متحده در این زمینه پیش بینی نمی کنم. اگر هریس انتخاب شود، ممکن است کمی کمتر از بایدن نسبت به اسرائیل احترام بگذارد، اما در هر صورت تا تشکیل دولت جدید ایالات متحده هنوز پنج ماه باقی مانده است.

*به نظر می رسد ایران و حزب الله برای واکنش نظامی به اسرائیل، نتایج مذاکرات آتش بس را مد نظر دارند. هر چند ایران اعلام‌ کرده آتش بس غزه اولویت است اما واکنش‌ایران را مستقل از آن خوانده است. ارزیابی شما چیست؟

خب، واکنش ایران به ترور هنیه واقعاً مستقل از موضوع آتش بس غزه نیست. و منطقی است که ایران نوعی ارتباط بین این دو موضوع برقرار کند، زیرا آتش بس در غزه به خودی خود مهم است، زیرا موضوعی است که ایران حمایت خود را از فلسطینی ها نشان می دهد، و چون با آتش بس، ایران می تواند بگوید که کمک کرد تا اسرائیل از چیزی مهم عقب نشینی کند - شاید این موضوع ایران را از نیاز به انجام کاری قوی تر در پاسخ به این ترور رها کند.

* به نظر شما آیا ایران مستقیماً به اسرائیل حمله خواهد کرد تا قدرت بازدارندگی خود را نشان دهد و از اعمال خط قرمز جدید توسط اسرائیل جلوگیری کند؟

تصمیم گیرندگان ایرانی احتمالا هنوز در این مورد به تصمیمی نرسیده اند، هم به دلیل دشواری شناسایی گزینه های جذاب و هم به دلیل اینکه منتظر دیدن نتایج مذاکرات غزه هستند. رگبار موشکی در آوریل نمونه‌ای از کاری بود که ایران می‌تواند انجام دهد که بزرگ و چشمگیر است، اما به گونه‌ای تنظیم شد که از تشدید تنش بیشتر توسط اسرائیل جلوگیری کند.

با این حال، من فکر نمی‌کنم که رهبران ایران بخواهند صرفاً چنین پاسخی را تکرار کنند. احتمال دیگر این است که از این نوع حمله مستقیم به اسرائیل اجتناب شود و در عوض با چیزی شبیه به تلاش مخفیانه برای ترور یک مقام اسرائیلی در خارج از کشور پاسخ دهیم - که در پاسخ به ترور هنیه تقریباً یک تلالو خواهد بود. اما همچنین ممکن است اگر توافق آتش‌بس در غزه حاصل شود، ایران اعتبار بخشی از آن را متعلق به خود می داند و ممکن است بگوید که عقب‌نشینی اسرائیل از آتش‌بس، خود پاسخی کافی برای این موضوع است.