ناخن ها نشان دهنده سلامتی بدن می باشند. بیماری ها، فرایندهای داخلی بدن، کمبودهای غذایی و یا تماس طولانی با مواد شیمیایی و یا نور ماورای بنفش باعث تغییراتی در ناخن ها می شوند.افزایش سن نیز باعث تغییراتی در ناخن ها می شود که شامل تغییر میزان رشد، بافت، ضخامت، شکل و رنگ ناخن می باشد.
1- میزان رشد ناخن
میزان رشد ناخن ها در هر ماه با افزایش سن، کم می شود.به طور متوسط، ناخن های انگشتان دست حدود 3 میلیمتر و ناخن های انگشتان پا تنها 1 میلیمتر در هر ماه رشد می کنند.اوایل 25 سالگی، میزان رشد ناخن حدود نیم درصد در سال کم می شود.بنابراین در سن 85 سالگی، ناخن های انگشتان دست ممکن است فقط 2 میلیمتر در هر ماه رشد کنند.
2- بافت ناخن
با افزایش سن، ناخن ها ممکن است شکننده شوند.شستن و خشک کردن زیاد دست، قرار گرفتن در معرض مواد تمیز کننده قوی، برداشتن پوست اطراف ناخن ها و براق کردن ناخن ها می تواند شکنندگی ناخن ها را بدتر کند.شکنندگی ناخن باعث تیز شدن و متلاشی شدن آن می گردد.مشکلاتی مانند کم خونی (آنمی)، سخت شدن رگ های خونی (تصلب شرایین) و مشکلات هورمونی می توانند باعث شکنندگی ناخن ها گردند.اگر متوجه تغییر بافت ناخن تان شدید، به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
3- عفونت های قارچی
ناخن ها با افزایش سن، ضخیم تر می شوند.بیماری های پوستی از قبیل پسوریازیس و اگزما هم می تواند باعث ضخیم شدن ناخن ها گردد.عفونت های قارچی که مسبب بدشکلی ناخن ها هستند و در افراد مسن شایع ترند نیز می توانند موجب ضخیم شدن و تغییر رنگ ناخن گردند.ناخن های انگشتان پا بیشتر آسیب پذیرند، زیرا کفش ها محیط گرم و مرطوبی را برای رشد قارچ های پوستی فراهم می کنند.
جنسیت مذکر، کشیدن سیگار، ابتلا به بیماری های خاص مثل دیابت و نقص سیستم ایمنی بدن می تواند افراد را مستعد ابتلا به عفونت های قارچی ناخن کند.فشار کفش تنگ و یا بدشکلی پا می تواند باعث فرورفتن ناخن در گوشت گردد.راه درمان عفونت قارچی ناخن شامل مصرف داروهای خوراکی و یا موضعی ضدقارچ می باشند.نوع داروی شما به شدت عفونت و داروهایی که مصرف می کنید بستگی دارد، لذا بهتر است با دستور پزشک عفونت قارچی ناخن را درمان کنید.
4- شکل ناخن
اگر شکل ناخن تغییر کند و به صورت گرد درآید، می تواند نشاندهنده کمبود اکسیژن باشد.گرد بودن ناخن می تواند در انواع بیماری هایی نظیر بیماری های قلبی-عروقی، بیماری های غدد درون ریز و یا بیماری های مربوط به دستگاه گوارش رخ دهد.
فشار کفش تنگ و یا بدشکلی پا می تواند باعث فرورفتن ناخن در گوشت گردد. این فرورفتن ناخن ها در میان جوانان شایع است، اما در افراد مسن نیز وجود دارد و باعث درد قابل توجه و مشکل در راه رفتن می شود.درمان این فرورفتن ناخن ساده است و شامل خیساندن پا می باشد که با تکه های کوچک پنبه، ناخن تورفته را بیرون بیاورید.یک جراحی کوچک برای بیرون آوردن ناخن از پوست و برای جلوگیری از فرورفتن ناخن در آینده بسیار مفید است.
5- رنگ ناخن
با افزایش سن، ناخن ها ممکن است کم رنگ تر شوند و به رنگ های زیر درآیند: زرد کم رنگ، خاکستری، رنگ پریده و یا کدر.عفونت قارچی هم باعث تغییر رنگ ناخن ها می گردد.یک نوع تغییر رنگ شامل خطوط تیره و یا برآمدگی هایی در طول ناخن می باشد.افرادی که پوست تیره تری دارند، با افزایش سن، این نوع تغییر رنگ در ناخن هایشان بوجود می آید.
برخی موارد، خطوط تیره ناخن می تواند نشانه ای از یک بیماری خطرناک باشد، مثل ملانوما که بدخیم ترین سرطان پوست است.در بیماری بوون (Bowen) که نوعی سرطان پوست است، گاهی اوقات بر روی ناخن دست یک نوار سیاه ظاهر می شود.در اثر صدمه به ناخن ممکن است خونریزی و یا کبودی زیر ناخن بوجود آید و موجب نوار سیاه بر روی ناخن شود. این نوار سیاه به خودی خود از بین می رود.
ناخن های شکننده
دلایل: کمبود رطوبت یا کمبود ویتامین B بیوتین
راه حل: به گفته کارشناسان، ما باید روزانه ۲,۰۰۰ میکروگرم بیوتین دریافت کنیم. افزون بر این، ما باید روزانه ۱,۰۰۰ میلی گرم روغن ماهی مصرف کنیم تا رطوبت ناخن ها حفظ شود. به منظور آبرسانی خارجی به ناخن ها می توانید روزانه از روغن های طبیعی مانند روغن بادام استفاده کنید.
ناخن های نرم یا به سمت بالا خمیده شده
دلیل: کمبود آهن
راه حل: افرادی که از سطوح پایین آهن برخوردار هستند باید سه بار در روز ۳۲۵ میلی گرم سولفات آهن دریافت کنند.
برآمدگی های عمودی
دلیل: افزایش سن (خطوط عمودی روی ناخن ها را می تواند چین و چروک های روی ناخن در نظر گرفت)
راه حل: برای صاف کردن خطوط عمودی روی ناخن ها می توانید آنها را با چند قطره روغن بادام و سوهان چرم بز پولیش بزنید. این کار را می توانید سه یا چهار بار در هفته انجام دهید.
برآمدگی های افقی یا فرورفتگی ها
دلایل: این برآمدگی ها یا خطوط به واسطه صدمه یا چیدن کوتیکول، یا ضربه زدن مداوم با لبه جلویی ناخن روی یک سطح می توانند شکل بگیرند. فرورفتگی ها می توانند در نتیجه آسیب ناشی از جراحی، تب بالا، کمبود مواد مغذی یا سوریازیس رشد ناخن را تحت تاثیر قرار داده است.
راه حل: مردم باید روزانه ۱,۰۰۰ IU ویتامین A دریافت کنند تا به سوخت و ساز پروتئین در ناخن ها کمک کند و همچنین دریافت سه میلی گرم سیلیکون غذایی برای تقویت ناخن ها لازم است.
ضخامت ناخن های پاها
مورد بعدی که در سالمندان دیده می شود ، ضخامت ناخن های پاهاست . گاهی ناخن آنقدر ضخیم می شود که فرد در کفش پوشیدن ، راه رفتن و کوتاه کردن آن با ناخن گیر مشکل پیدا می کند . در این افراد عفونت های قارچی هم شایع و مقاوم به درمان است . گاهی لازم است فرد چند ماه برای از بین بردن عفونت دارو مصرف کند . تغییر رنگ به صورت زرد کمرنگ ، کدر شدن ناخن و … نیز در سالمندان شایع است . علت اصلی همه ی مشکلات به باریک شدن عروق و کاهش خونرسانی بستگی دارد . این مشکل را نمی توان حل کرد . زمانی که سالمند از این مشکلات رنج می برد باید به متخصص پوست مراجعه کند و درمان آغاز شود . درمان در مرحله اول مراقبتی است . چنین افرادی باید میزان شستشوی دست ها را به حداقل برسانند . برای شستن ظروف ، لباس و غیره از دستکش استفاده کنند . در مورد رشد ناخن نمی توان کار زیادی انجام داد ، ولی برای جلوگیری از شکنندگی ناخن ها می توان از کرم های مرطوب کننده روی ناخن استفاده کرد . این کرم ها باید روی بند آخر انگشت ، بافت نرم اطراف ناخن و روی سطح ناخن ، سه تا چهار بار در روز زده شود . کرم ها بسیار موثر هستند ، مشروط بر اینکه درمان تداوم داشته باشد. وقتی ناخن به شکل اول بر می گردد ، قطعا زیبایی و استحکام خود را هم تا حد زیادی باز خواهد یافت .