«بردری دوزی» یکی از انواع رودوزی های سنتی زیبای ایران می باشد و به دوختی اطلاق می شود که پس از اتمام کار، پارچه حالت تور به نظر آید. در این رودوزی به وسیله بخیه های ریز و موازی، طرح را دوخته، وسط گل ها یا طرح را با قیچی نوک تیز در آورده و خالی می نمایند، تا حالتی توری به خود گیرد، سپس اطراف قسمت های توری شده را با دوخت های دیگر تزیین می نمایند.
این دوخت در زمان های قدیم در ایران به شکل های مختلف رایج بوده و چون در کشورهای اروپایی نظیر این دوخت رایج است. اکثر کارشناسان این نوع دوخت را صرفا دوخت اروپایی می دانند و واژه فرانسوی «بردری» نیز از اروپا آمده است. البته به این هنر بریده دوزی گفته می شود.
شاخه های بردری دوزی
بردری دوزی شامل شاخه های متفاوتی است که می توان این شاخه ها را با ماشین دوخت انجام داد. این شاخه ها عبارتند از:
- حلقه دوزی
- عنکبوت دوزی
- فندق دوزی
- توردوزی
- ژوردوزی
انواع بردری دوزی
- بردری دوزی ساده: ابتدا طرح را با مداد بر پارچه انتقال دهید سپس به وسیله ماسین دوخت و با پهن و باریک کردن خطوط طرح بردری دوزی نمایید. در پایان گلدوزی، پشت و روی پارچه را منزه از نخ های اضافی کنید و به وسیله هویه محیط هایی از خطوط داخلی طرح را بسوزانید اگر در بعضی جاها سیاهی به جای ماند باید به وسیله قیچی از پشت، سیاهی ها را بچینید تا تمیز و زیبا گردد. برای تمیز نمودن هویه بهتر است از سنباده نرم و یا پارچه های لی بهره جویید تا سیاهی های منتقل شده بر سر هویه را بزداید.
- حلقه دوزی: شیوه نوین که برای یقه لباس، لبه آستین دار و شلوار، روکش بالشت، روتختی و کف سینی، کیف و غیره کاربرد دارد، از شیوه های جدید و دوست داشتنی مطرح است. البته کاری است بسیار دشوار که باید با مهارت انجام گیرد. حلقه را بر پارچه ارگانزا در جای مشخص قرار دهید سپس با مهارت کافی روی آن را بدوزید.
- فندقی دوزی: محیطی را انتخاب نمایید معمولاً این محیط ها از اشکال هندسی طراحی می شود سپس با دوردوزی فشرده کار نمایید و دور محیط را گلدوزی کنید. بعد از پایان این مرحله از دوخت داخل طرح را چیده و بدور اندازید همان طور که پارچه در کارگاه است به وسیله خش ساده یا خش زیگزاک فضای خالی شده را با خطوط افقی، عمودی و مورب گلدوزی کنید. پس در هر جا که دوخت به طور کامل نمایان است می توانید به صورت چرخشی فضا را فندقی نمایید.
- عنکبوت دوزی: شاخه ای دیگر از بردری دوزی عنکبوت دوزی است. این دوخت با الهام از تاربافی عنکبوت ها انجام می شود پارچه را در گارگاه زده و طرح را بر روی پارچه کشیده آنگاه یک دور زیگزاک فشرده در محیط داخلی را چیده و با درجه خش دوزی ساده خطوط افقی، عمودی و مورب بدوزید. سپس حالت چرخشی و دورانی در دوخت داشته باشید اما این خطوط نباید به هم چسبیده باشد. تنها باید محیط طرح شما را پر کند. پس تفاوت عنکبوت دوزی و فندق دوزی در چرخش خطوط فشرده و یا باز می باشد.
بردری دوزی براساس جنس پارچه
بردری دوزی بر حسب جنس پارچه مورد استفاده به دو گروه جدا تقسیم می شود:
- بردری دوزی روی پارچه های کتانی و نخی
- بردری دوزی روی پارچه های نایلونی و سوزاندنی
سخن آخر
برودری دوزی یا بریده دوزی، به نوعی از دوخت گفته می شود که در آن بخش هایی از طرح منتقل شده بر روی پارچه؛ بریده و از آن جدا شود. امیدواریم این مطلب مورد پسند شما عزیزان قرار گرفته باشد. نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.
آشنایی با هنر زیبای نقطه کوبی
