به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، برای والدین بسیار سخت است که فرزندشان خواسته و یا ناخواسته برای پوشاندن کار های خود اقدام به دروغگویی کنند. این امر گا ها باعث عصبانیت والدین نسبت به این عمل زشت می شود. شاید برای شما نیز این اتفاق افتاده باشد که به فرزند خود گفته باشید که آیا مسواک زده است یا نه؟ اما کودک تان با قاطعیت می گوید بله مسواک زده ام، اما درست زمانی که شما از او می خواهید که از نزدیکتر بیاید تا شما به دندان هایش نگاه کنید، امتناع می کند. چنین شرایطی باعث می شود که اکثر والدین در برابر دورغ گویی فرزند خود اقداماتی بکنند تا به هر صورتی به او بفهمانند که دورغ گفتن به نفع او نیست و این کار در آینده می تواند روی اعتبار و ارزش او تاثیر بسیار نامطلوبی بگذارد.
دروغگویی در کودکان به دلایل مختلفی اتفاق می افتد؛ شناسایی و رفع این علت ها باعث تضمین رشد سالم فرزندتان می شود. این علت ها را در کودکان و در رفتار خود بیابید. راهکارهای موثری برای هر کدام وجود دارد.
_ خیال پردازی های کودکانه
_ترس از تنبیه
_توقعات والدین
_احساس تحقیر
_عدم داشتن اعتماد به نفس
_الگو گرفتن از پدر و مادر
نحوه برخورد با کودکان دروغگو
برای کودکان قبل از سنین مدرسه، به کار بردن لفظ «دروغگو» جایز نیست؛ چرا که آن ها بیشتر خیال پردازی می کنند. با کسب اطلاعات از دروغ کودک می توانید به او کمک کنید تا واقعیت و افکار خیالی را از هم تشخیص دهند. مثلا وقتی می گوید یک سگ پرنده وارد اتاقم شده است، به جای انکار و اثبات دروغ، با مهربانی از او سوال کنید "تو دوست داشتی یک سگ پرنده در اتاقت داشته باشی؟" یا "اگر همچین چیزی داشتی با او چه کار می کردی؟"
یا مثلا وقتی فرزندتان در مورد ماشین کنترلی پرنده با دوستانش حرف می زند و آن را توصیف می کند، می توانید به او پیشنهاد دهید که به دوستانش بگوید شوخی کرده و واقعیت را توضیح دهد. در ادامه نحوه برخورد با دروغگویی کودکان را در مقابل دلایل مختلف بررسی کرده ایم:
1. انتخاب تنبیهی متناسب
گاهی خود والدین محرک دروغ گفتن کودک می شوند. وقتی خراب کاری می کند، واکنش های تند و هیجانی نشان داده و داد و فریاد می کنند. پس کودک برای دفاع از خود و ترس از عصبانیت مادر دروغ می گوید.
برای اشتباهات کوچک، کودک تان را به سختی تنبیه نکنید. با کمی اخم و با ملایمت به او بگویید "چون فلان چیز را شکستی از دستت ناراحت و عصبیم"، سپس تنبیه کوچکی متناسب با آن کار اشتباه در نظر بگیرید.
وقتی کودک دروغ می گوید با او بحث نکنید و سوالات پی در پی نپرسید. به او اطمینان دهید که اگر راستش را بگوید، مشکلی برایش پیش نمی آید چون دروغگویی جریمه اش را 2 برابر می کند و حتما به این حرفتان عمل کنید. هرگاه دروغ گفت علاوه بر تنبیه کار اشتباه، برای دروغ گفتنش هم تنبیهی جدا در نظر بگیرید مثلا او را یک روز از دیدن برنامه مورد علاقه اش محروم کنید.
2. تکالیف سنگین ندهید
یکی از راه های نحوه برخورد با کودکان دروغگو این است که متناسب با قدرت و توانایی کودک انتظارات خود را متعادل کنید. با این کار به مرور دروغگویی او درمان می شود. خیلی از والدین متوجه این امر نیستند چراکه کودک از رنجش والدین و اینکه او را تنبل بشناسند می ترسد. وقتی نمی تواند کاری فراتر از توانش انجام دهد، برای حفظ موقعیتش به دروغ پناه می برد. اگر احساس می کنید توانایی کودک بسیار کمتر از حد معمول است، به یک متخصص مراجعه نمایید.
3. با تحقیر به دروغ دامن می زنید
احساس تحقیر در کودک به شکل گیری شخصیتش ضربه وارد می کند و در نتیجه برای جلب توجه دروغ های بزرگ می گوید. کودکی که در خانواده مورد تحقیر و اهانت قرار گرفته با راست گویی و بیان حقیقت نمی تواند افکار دیگران را به خود جلب کند. مثلا با وحشت و اضطراب ساختگی فریاد می زند "مغازه پدرم آتش گرفت". وقتی اعضای خانواده با نگرانی و وحشت به سمت محل حادثه می دوند کودک دروغگو لذت می برد که والدین خود را مسخره کرده و اهانت های آن ها را تلافی کرده است. این مساله حتی ممکن است منجر به اختلالات رفتاری در کودک شود.
حتی در این مواقع هم او را دروغگو خطاب نکنید. هرگز کودک خود را به ویژه در جمع تحقیر نکرده و از مقایسه او با همسالانش بپرهیزید.
4. والدین منشا اصلی اعتماد به نفس کودک
نداشتن اعتماد به نفس در کودک باعث می شود که خود را قبول نداشته و تلاش کند تا شخصیت حقیقی خود را با دروغ تغییر دهد. مثلا در جمع دوستانش از سفرهای خارجی پدرش صحبت می کند، در حالی که اصلا واقعیت ندارد.
برای نحوه برخورد با کودکان دروغگو باید توانایی های کودک را به او بشناسانید. برای هر کار خوبی که انجام می دهد حتما او را تشویق کنید. از رفتارهای درست او در جمع تعریف کنید. این کار در افزایش اعتماد به نفس کودک تاثیر زیادی دارد. اگر والدین احساس کنند که فرزندشان در حال دروغ گفتن است، باید جلوی ادامه حرف هایش را بگیرند. سعی کنید در کمال آرامش وی را از رفتار زشتش نه در جمع بلکه در گوشه ای با خبر کنید و ترجیحا به او بفهمانید که با دروغ گفتن نمی توان زشتی ها و تنبلی ها را پوشاند. به کودک اطمینان دهید که شاید گاهی مواقع رفتارش را دوست ندارید، اما هیچ چیز عشق شما به او را تغییر نمی دهد.
5. شما خود الگو باشید
کودکان می بینند، ضبط می کنند، تقلید می کنند و یاد می گیرند. دروغ گویی کودک می تواند الگوبرداری از رفتار والدین خود باشد. پس اگر می خواهید فرزندتان دروغ نگوید، شما نیز در هر شرایطی صداقت داشته باشید.
6. آموزش مفهوم واقعیت
خیلی مواقع کودک واقعا قصد دروغ گفتن ندارد و حرف هایی که می زند بیشتر جنبه خیال پردازی و تصور دارد. در این مواقع والدین باید بتواند این موضوع را تشخیص دهند و مفهوم واقعیت، خیال و دروغ را به کودک آموزش دهند.
7. تحسین و تشویق راستگویی
یکی دیگر از مهم ترین راه های نحوه برخورد با کودکان دروغگو این است که به جای تنبیه کردن کودک بعد از دروغگویی، پس از راستگویی او را تشویق کنید. مثلا اگر کودک وسیله ای را شکسته و به شما می گوید، از او به خاطر راستگویی اش تشکر کرده و بگویید که این برایتان خیلی اهمیت دارد. اینگونه می توانید راستگویی را در وجود کودک نهادینه کنید.
8. کمک گرفتن از متخصص
اگر دروغگویی های کودک بسیار زیاد باشد و پس از سنین 10 سالگی نیز از بین نرفت، باید با یک مشاور در زمینه کودک صحبت کنید تا ریشه دروغگویی کودک را پیدا کرده و برای درمان آن به شما کمک کند.
نکات کلیدی در درمان دروغگویی کودکان
هنر عذر خواهی را به فرزندتان بیاموزید و توضیح دهید که همه اشتباه می کنند اما باید مسولیت کار خود را قبول کنند. مسئولیت پذیری در کودک دروغگویی او را درمان خواهد کرد.
اگر کودک چیزی را درخانه شکسته، به جای اینکه بگوید «من نکردم» می گوید «ببخشید». در این صورت فورا بگویید از راستگویی تو خوشحالم و بعد از تحسین رفتار او، در تنبیه کار اشتباه تخفیف قائل شوید.
هرگز از کودک به خاطر اشتباهش بازجویی نکنید؛ این کار او را تحریک می کند تا در دفاع از خود دروغ بگوید.
استفاده از کتاب داستان، فیلم و انیمیشن هایی دررابطه با زشتی دروغ گویی و مزایای راستگویی می تواند مفید واقع شود.
به جای این که به او دروغ را گوشزد کنید، بهتر است این را بپرسید که مثلا "به نظر می رسد که می ترسی حقیقت را به من بگویی. چطور است راجع بهش صحبت کنیم؟"
