پارچه های ژاکارد معمولا کمی خشک و آهاردار می باشند که دارای طرح های مختلفی در بافت هستند. پارچه های ژاکارد در مقایسه با انواع پارچه های دیگر، مقاومت بیشتری دارند. هیچ طرحی بر روی این پارچه ها حک نمی شود و دارای تزئینات و گلدوزی نیستند، بلکه هنگام بافت پارچه ، طرح ها ایجاد می شوند. البته باید توجه داشت که به جنس پارچه ژاکارد گفته نمی شود، بلکه طرح و بافت آن، موجب تمایز با دیگر پارچه ها می شود. ماشینی که برای بافت پارچه ژاکارد استفاده می شود با ماشین های دیگر تفاوت دارد.
این ماشین برای اولین بار در سال 1809 توسط جوزف ژاکارد برای بافت پارچه طراحی شد و از آن پس نام این پارچه، ژاکارد لقب گرفت .پارچه های ژاکارد در انواع مختلفی در بازار وجود دارد . ماشین های مدرن امروزی، در بافت ژاکارد امکان کار چند دستگاه را بر روی یک ماشین فراهم می کنند. این کار تنوع بیشتری در پارچه می دهد.
خصوصیات پارچه های ژاکارد
تنوع و زیبایی پارچه های ژاکارد موجب شده است که طراحان مد، در طراحی لباس های خود از آن استفاده کنند. برخلاف پارچه های دیگر که پس از بافت طرح و شکل و تزئین می گیرند، هنگام بافت دارای طرح می شوند. به همین دلیل مضرت استفاده از رنگ های شیمایی پس از بافت را ندارند. برای تولید ژاکارد باکیفیت باید از مطلوب ترین نوع نخ کارخانه ای استفاده شود. برخی از پارچه های ژاکارد در دو رو با رنگهای متفاوت بافته می شوند که می توان از هر دو روی آن استفاده کرد. معمولا طرح و بافت متفاوت این پارچه ها باعث تمایز و شناسایی آنها از دیگر انواع پارچه می شود. پارچه های ژاکارد با توجه به الیاف به کار رفته در آن، قیمت گرانی دارند، اما دوام و کیفیت زیاد آن مهمترین دلیل برای خرید است.
جنس پارچه ژاکارد چیست؟
پارچه ژاکارد نوعی بافت است که می تواند از طیف گسترده ای از الیاف بافته شود. از جمله این الیاف می توان به کتان، ابریشم، پنبه، پشم و الیاف ترکیبی اشاره کرد که محبوب ترین آنها ژاکارد ابریشمی و ژاکارد پنبه ای است.
ژاکارد ابریشمی
ژاکارد ابریشمی از ابریشم خالص یا ترکیب با ابریشم بافته می شود. بر خلاف ابریشم چاپ شده، طرح این پارچه از بافت پیچیده آن به دست می آید که اغلب بافت آن قابل لمس و برجسته است. اساسا هر پارچه ابریشمی بافته شده در دستگاه ژاکارد، به عنوان ژاکارد در نظر گرفته می شود. برخی از نمونه های این پارچه عبارتند از:
- ارگانزای ابریشمی (silk organza)
- تافته ابریشمی (silk taffeta)
- کرپ ابریشمی (silk crepe de chine)
- شیفون ابریشمی (silk chiffon)
- ساتن ابریشمی (silk satin)
ژاکارد پنبه ای (Cotton)
ژاکارد پنبه ای نوع دیگری از ژاکاردهای طبیعی است که از الیاف پنبه ای درست می شود. ژاکارد پنبه ای چروک نمی شود، برای پرده های دراپه بسیار مناسب است، واقعا بادوام است، عموما سبک و نرم است و به همین دلیل برای پیراهن، دامن، کت و شلوار هم مناسب است.مانند هر پارچه پنبه ای دیگر، ژاکارد پنبه ای ضد آلرژی و سازگار با محیط زیست است. ژاکارد پنبه ای عمدتا در هر دو رو طرح دارد که می تواند از دو رنگ یا ترکیبی از چند رنگ باشد.یک روی آن برجسته و روی دیگر آن فرو رفته است. اگر در یک روی آن رنگ های تیره و در روی دیگر پارچه رنگ های روشن به کار رفته باشد، این رنگ ها در چنین طرح هایی مانند آینه منعکس می شوند.
ویژگی های پارچه ژاکارد
اگر بخواهیم شاخص ترین ویژگی های این نوع پارچه ها را برشماریم، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- برای دکوراسیون دارای نمای زیبایی هستند.
- کشسان هستند و از این نظر مقاومت خوبی دارند.
- در مقایسه با دیگر پارچه ها کمتر چروک می شوند و در نتیجه به راحتی می توانید آن ها را اتو کشی نمایید.
شست و شوی پارچه های ژاکارد به چه نحوی باید صورت گیرد؟
- باید بگویم که نحوه شست و شوی هر پارچه ای متناسب با جنس آن پارچه متفاوت است. برای نمونه؛ پارچه های ژاکارد معمولی را می توانید با ماشین یا دست بشویید اما دمای آبی که برای شست و شو استفاده می کنید نباید بالا باشد. سعی کنید در شست و شوی این نوع پارچه ها از آب ولرم استفاده کنید.
- توجه داشته باشید که اگر روی این پارچه ها لک ایجاد شد به هیچ وجه از مواد سفید کننده استفاده نکنید. در بعضی مواقع شما می توانید این لک ها را با یک دستمال مرطوب پاک کنید. چرا که اکثر پارچه های ژاکارد آب را به خود جذب نمی کنند و هرگونه لکی را می توانید به آسانی برطرف کنید. اما اگر لکه ای روی پارچه ایجاد شد که به راحتی از بین نرفت، می توانید پارچه را با استفاده از ماشین لباسشویی بشویید.
- بهتر است این نوع پارچه ها را بعد از شست و شو روی یک سطح صاف و با دمای معمولی خشک کنید. اما باید به یک موضوع مهم دقت داشته باشید و آن هم اینکه نور خورشید به این پارچه ها آسیب می زند؛ در نتیجه برای خشک کردن، آن ها را مقابل نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
- انتخاب مواد شوینده نیز بسیار مهم است. در نظر داشته باشید، هنگام شست و شوی این نوع پارچه ها از مواد شوینده قوی استفاده نکنید زیرا طرح و رنگ پارچه ممکن است آسیب ببیند.
- برای اتو کشی پارچه های ژاکارد نیز باید دقت بالایی داشته باشید چرا که ین پارچه ها دارای طرح برجسته هستند. آن ها را از پشت اتو نمایید تا طرح پارچه نخوابد.
در پایان لازم به ذکر این نکته است که بهترین روش برای شست و شوی پارچه های ژاکارد، در صورتی که اطلاع زیادی از نحوه صحیح شست و شو ندارید، سپردن آن به خشک شویی است