خیلی وقت ها موقع مراقبت از گیاهان آپارتمانی مان وقتی می بینیم حالشان خوب نیست اول از همه به این فکر می کنیم که مقدار آبیاری آنها زیاد بوده یا کم و یا اینکه میزان نور دریافتی شان را بررسی می کنیم. اما عاملی که خیلی از اوقات نادیده گرفته می شود، خاک گیاه است. موضوع خاک زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که موضوع مورد بحث گیاهان آپارتمانی و خانگی باشد. در این حالت به دلیل شرایط خاص داخل خانه نوع خاکی مصرفی اهمیت بالایی دارد.
با توجه به اهمیت بالای این موضوع، در این مقاله ما بررسی بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی و خانگی و طرز تهیه آن می پردازیم. خاک مورد استفاده برای گیاهان خانگی باید حاوی مقدار مناسبی مواد طبیعی و شیمیایی داشته باشد و همچنین بتواند هوادهی و زهکشی مناسبی را با توجه به نوع گیاهان ایجاد کند. ( برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید مقاله potting soil for indoor plants را در وب سایت Floristkid مطالعه نمایید.)
در بخش اول این مقاله ، برخی از خاک ها و مواد معدنی موجود در بازار برای تهیه خاک گیاهان آپارتمانی را به طور اجمالی بررسی کنیم و پس از آن به این موضوع می پردازیم که برای گیاهان مختلف چه ترکیبی از این اجزا مناسب است و بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی و خانگی چه خاک هایی هستند؟
انواع بسترها و خاک ها
-
پیت ماس
پیت ماس در واقع لاشه نوعی خزه است که آن را خزه تورب و به انگلیسی اسفاگنم ( Sphagnum) می نامند. استفاده از پیت ماس درصد ماده آلی خاک را بالا می برد و ساختمان خاک را بهبود می بخشد. پیت ماس تنفس و هوادهی خاک را بالا می برد. یکی دیگر از مزایای پیت ماس آن است که آب را درون خود نگه می دارد و آن را به تدریج در اختیار گیاه قرار می دهد. ضمناً پیت ماس یک محیط استریل برای گیاه ایجاد می کند که بذر علف هرز و عوامل بیماری زا ندارد. پیت ماس خاصیت اسیدی کم یا نزدیک به خنثی دارد.
-
پرلیت
پرلیت یک نوع سنگ معدنی است. وجود تخلخل در پرلیت، تبادلات هوایی را در خاک برای ریشه گیاه به سهولت فراهم می آورد و به این علت باعث اصلاح سیستم هوادهی و آبدهی خاک و تهویه خاک می شود. با حضور پرلیت در خاک می توان، آب را به میزان زیاد و به مدت طولانی و با یک توزیع و پخش یکسان در دل خاک در اختیار ریشه قرارداد و از هدر رفتن آن جلوگیری کرد. پرلیت همچنین مانع از شسته شدن مواد غذایی خاک می شود.
-
ورمی کمپوست
ورمی کمپوست یک نوع کود طبیعی و آلی است که نتیجه هضم طبیعی غذا در سیستم گوارش کرم خاکی است و به دلیلِ داشتن مواد آلی دوره رشد گیاه را تسریع می نماید. این کود در مقایسه با کودهای آلی عناصر غذایی بیشتری دارد. ورمی کمپوست حاوی عناصر آهن، روی، مس و منگنز است و محرک های رشد گیاه است. یکی از مزیت های مهم ورمی کمپوست این است که عاری از آلودگی های متداول خاک ها است و نسبتاً تمیز است. ورمی کمپوست قابلیت بالایی در نگهداری آب و مواد غذایی دارد.
-
کوکوپیت
کوکوپیت نوعی بستر کشت است که از الیاف دور میوه نارگیل یا الیاف تنه درختان نارگیل به وجود می آید. پتانسیل کوکوپیت برای نگهداری آب، نسبت به دیگر انواع بستر کاشت، بسیار زیاد است و به جوانه زنی بهینه گیاه کمک می کند. این ماده شبیه اسفنج عمل کرده و آب را تا ۲۰ برابر وزن خود در خاک نگه می دارد.
-
خاکبرگ
خاکبرگ از پوسیده شدن موادی مانند برگ درختان، چمن های قیچی شده و غیره حاصل می شود. خاکبرگ برای گل ها و گیاهان ارزش غذایی ندارد و فقط به خاطر سبک و نفوذپذیر کردن خاک از آن استفاده می شود. از خاک برگ به عنوان یکی از بستری های متداول برای گیاهان زینتی و آپارتمانی استفاده می شود. این نوع خاک می تواند زهکشی مناسب در کنار نگهداری مناسب آب را ایجاد نماید.
انواع گیاهان و ترکیب خاک ها در باغبانی خانگی
امروزه در باغبانی خانگی انواع گیاهان پرورش داده می شود. اگر بخواهیم این گیاهان را دسته بندی نماییم می توان آن ها را به چهار دسته مختلف تقسیم نمود: 1) گیاهان آپارتمانی 2) ساکولنت ها و کاکتوس ها 3) ریز سبزی و نشاء 4) سبزیجات. هر کدام از این گیاهان نیازهای خاص خود و در نتیجه به ترکیب خاکی خاص خود نیاز دارد. در ادامه مقاله به بررسی بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی و خانگی می پردازیم.
بهترین برای گیاهان آپارتمانی
خاک مناسب گیاهان آپارتمانی باید به میزان کافی خلل و فرج داشته باشد. همچنین این خاک باید زهکشی مناسب و میزان مناسبی از مواد مغذی را دارا باشد. مخلوط پیت ماس، ورمی کمپوست و پرلیت رطوبت را به خوبی جذب می کنند و گیاه را محکم در خاک نگه می دارند. همچنین به دلیل وجود ورمی کمپوست مواد مغذی گیاه تا حد زیادی تأمین می شود اما برای اطمینان لازم است کودهای شیمیایی سه بیست (یک قاشق چای خوری محلول در یک لیتر ونیم آب) را هم به آن اضافه کنید.
برای تهیه بهترین خاک برای گیاهان آپارتمانی می توانید 2 قسمت پیت ماس یا کوکوپیتِ از قبل مرطوب شده را با 1 قسمت پرلیت یا پوکه، 1 قسمت خاک برگ و 1 قسمت ورمی کمپوست مخلوط نمایید.
خاک مناسب برای ساکولنت ها
ساکولنت ها و کاکتوس ها برای رشد مناسب به خاکی با زهکشی خوب نیاز دارند. خاک های معمولی رطوبت زیادی را در خود نگه می دارند و منجر به پوسیدگی ریشه شده و مانع از رشد کاکتوس ها و ساکولنت ها می شوند.
استفاده از 3 قسمت پیت ماس (که آب را به تدریج در اختیار گیاه قرار می دهد)و 3 قسمت شن و ماسه و 2 قسمت پرلیت (که تخلخل بالا ایجاد می کند) برای ساکولنت ها ترکیب مساعدی است.
ترکیب دیگری هم که برای خاک کاکتوس ها پیشنهاد می شود 3 قسمت پیت ماس، 2 قسمت شن و ماسه درشت و 1 قسمت پرلیت یا پوکه است.
توجه : برخی گیاهان آپارتمانی نظیر سانسوریا به دلیل گوشتی بودن برگ هایشان، خاک مورد نیازشان از نظر میزان زهکشی به خاک ساکولنت ها شبیه است. به عنوان مثال برای تهیه خاک مناسب سانسوریا، ترکیب : یک قسمت پیت ماس، یک قسمت خاک رس، یک قسمت خاک برگ، سه قسمت شن، یک قسمت ورمی کمپوست پیشنهاد می شود. ( برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید مقاله Best Soil For Snake Plant را مطالعه نمایید.)
خاک مناسب برای نشا کاری و کاشت ریز سبزی
وقتی هدفمان بهبود جوانه زنی یک گیاه باشد باید تأمین مواد مغذی، ظرفیت نگهداری آب و خاک و عدم حضور آفت و بیماری ها را مد نظر داشته باشیم تا مطمئن شویم گیاه مراحل ابتدایی رشد را به سلامت طی می کند. در مراحل ابتدایی کاشت بذر و دانه می توان از مخلوط پیت ماس (ظرفیت نگهداری بالای آب) و پرلیت(بهبود سیستم هوادهی) و ورمی کمپوست (تأمین مواد آلی مورد نیاز) استفاده کرد. البته در کشت های هیدورپونیک از کوکوپیت هم برای تسریع جوانه زنی استفاده می کنند.
همچنین در یک ترکیب دیگر می توانید برای تهیه خاک مناسب برای نشاکاری 1 قسمت کوکوپیت را با نیم قسمت پرلیت و نیم قسمت ورمی کمپوست مخلوط نمایید. اما تجربه نشان داده که بهترین گزینه برای نشاءکاری استفاده پیت ماس خالی و یا ترکیب 3 به 1 و یا 4 به 1 پیت ماس و پرلیت است.
بهترین خاک برای سبزی کاری در خانه
سبزیجات باید آب و مواد مغذی بسیاری دریافت کنند تا محصول سالم و فراوانی داشته باشند. به طور کلی، خاک سبزیکاری علاوه بر مواد مغذی کافی، باید زهکشی خوب و مناسبی داشته باشد. این خاک نباید خیلی سنگین (یعنی خاک رسی) یا خیلی شنی باشد.
یک ترکیب مناسب برای کاشت سبزیجات ترکیبی است که در آن 50 درصد پیت ماس (به دلیل داشتن مواد آلی) و 50 درصد خاکبرگ (به دلیل میزان زهکشی بالا) مخلوط شود.
ترکیب دیگری هم برای کاشت سبزیجات توصیه می شود که شامل یک قسمت ورمی کمپوست، یک قسمت ماسه و یک قسمت خاک برگ است.
نتیجه گیری
در این مقاله به انواع ترکیبات مناسب برای گیاهان آپارتمان و گیاهان خانگی پرداخته شد. با توجه به اهمیت بالای کیفیت خاک هنگام استفاده در محیطداخل منزل و همچنین ویژگی های منحصر به فرد هر یک از گیاهان، پیشنهاد می شود که همواره از ترکیبات مناسب برای پرورش گیاهان خود استفاده نمایید. تمامی اقلام ذکرشده در این مقاله به راحتی از فروشگاه های کشاورزی و بازارهای گل قابل تهیه هستند. تنها کافی است که این اقلام را تهیه نمایید و با توجه به دستورالعمل های ذکرشده در این مقاله، بهترین خاک را برای گیاهان آپارتمانی و خانگی خود تولید نمایید.
منبع : floristkid.com
