کلاژن یک پروتئین مهم است که بدن ما برای جوان و سالم نگه داشتن پوست به آن نیاز دارد. امروزه ثابت شده است که می توان از برخی روش های طبیعی و غیر تهاجمی برای تحریک کلاژن یا به عبارت دیگر، کلاژن سازی پوست خود استفاده کرد، اما همچنان افسانه های متعددی نیز درباره آن وجود دارد. برای اینکه بدانید کلاژن چیست و چه تاثیری بر سلامت و جوان ماندن پوست ما دارد، و همچنین از بهترین روش های کلاژن سازی پوست در خانه مطلع شوید، این مقاله را از دست ندهید. ما روش های بسیار ساده و کاربردی را برای جوان تر و زیباتر شدن پوست شما معرفی می کنیم که می توانید به سادگی در منزل انجام دهید، بدون آنکه عوارض جانبی خاصی را متحمل شوید.
کلاژن چیست؟
کلاژن فراوان ترین شکل پروتئین در بدن است. در بسیاری از بافت های ماهیچه ها، استخوان ها، تاندون ها، عروق خونی و دستگاه گوارش یافت می شود. با این حال، وقتی مردم در مورد اهمیت کلاژن صحبت می کنند، عموماً به مزایای آن برای پوست اشاره می کنند. البته این موضوع چندان بی راه هم نیست. زیرا کلاژن پروتئین اصلی ساختاری در پوست است که مانند داربست عمل کرده و حجمی را ایجاد می کند تا پوستی صاف و بدون چین و چروک داشته باشیم.
عوامل محیطی بسیاری مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید و آلودگی می توانند کلاژن را تجزیه کنند. این امر باعث می شود پوست شما افتاده و دچار چین و چروک شود. سن نیز عامل مهمی است. پزشکان می گویند: با افزایش سن، تولید کلاژن کاهش می یابد. بنابراین پوست نیز نازک تر به نظر می رسد و از حمایت ساختاری کمتری برخوردار خواهد بود. به همین دلیل است که افراد با افزایش سن متوجه سستی یا افتادگی پوست خود می شوند. شاید در گذشته راهی برای جلوگیری از این موضوع یا حداقل کند کردن این روند طبیعی وجود نداشته است. اما امروزه به اندازه ای درباره این پروتئین مهم اطلاعات داریم که می تواند در بهبود شرایط پوست و به تاخیر انداختن پیری پوست موثر باشد. بنابراین با کلاژن سازی پوست بوسیله برخی روش های خانگی یا کلینیکی می توانیم میزان تولید کلاژن را تحریک کرده و از چروک شدن و افتادگی زودرس پوست خود جلوگیری کنیم.
وقتی سطح کلاژن بالا باشد، پوست نرم، صاف و سفت می شود. کلاژن به سلول های پوست کمک می کند تا خود را احیا و ترمیم کنند. این پروتئین همچنین به مرطوب نگه داشتن پوست کمک می کند. به همین دلیل است که کلاژن در طول سال ها به عنوان یک عنصر بسیار مهم برای مراقبت از پوست و ماده ای مهم برای داشتن پوست صاف در نظر گرفته شده است.
فاکتور هایی که در کاهش و یا از بین رفتن کلاژن پوست نقش دارند:
به طور کلی، کلاژن دارای خواص ضد پیری بوده و پوست ما را جوان و سالم نگه می دارد اما در طول زمان، عوامل متعدد محیطی می تواند موجب نابودی و از بین رفتن کلاژن شود. در ادامه به این فاکتورهای کاهش دهنده کلاژن پوست اشاره شده است.
افزایش سن
هر چه سن بالاتر می رود بدن کلاژن کمتر و با کیفیت پایین تری تولید می کند که باعث کم شدن استحکام و انعطاف پذیری پوست می شود. سرعت این فرآیند نیز بستگی به ژنتیک فرد دارد.
عوامل محیطی
عواملی مثل قرار گرفتن در معرض اشعه های UV و هوای آلوده که سرعت پیری پوست را افزایش می دهند.
رژیم غذایی نادرست
استفاده ی زیاد از شکر و کربوهیدرات های تصفیه شده مانند آرد سفید باعث کاهش کلاژن بدن می شوند چرا که در توانایی کلاژن در ترمیم خود تداخل ایجاد می کنند.
سبک زندگی نادرست
برای مثال سیگار کشیدن باعث تاخیر در ترمیم زخم های پوستی می شود و یکی از عوامل ایجاد کننده ی چین و چروک است.
همه ی این عوامل هم چنین با تشکیل رادیکال های آزاد سرعت تجزیه ی کلاژن را افزایش می دهند. البته بعضی اختلالات خود ایمنی مانند بیماری لوپوس نیز کلاژن بدن را کاهش می دهند.
غذاهای مؤثر در کلاژن سازی پوست
متخصصین تغذیه می گویند: “رژیم غذایی نقش شگفت انگیزی در ظاهر و شادابی پوست شما ایفا می کند. و این همه به کلاژن برمی گردد.” کلاژن پروتئینی است که به پوست ساختار ، نرمی و کشش می بخشد. انواع مختلفی از کلاژن وجود دارد اما بدن ما عمدتا از نوع ۱ ، ۲ و ۳ تشکیل شده است. مکمل های بسیاری در بازار وجود دارند که ادعا می کنند می توانند در تولید کلاژن بیشتر موثر باشند. اما آیا استفاده از این مکمل ها بهترین راه است؟ پیشنهاد ما این است که از مواد غذایی تازه و سالم که در زیر به آن ها اشاره می کنیم، استفاده کنید.
۱. آب قلم
با اینکه تحقیقات اخیر نشان می دهد آب قلم منبع قابل اطمینان کلاژن نیست، اما این گزینه تا به حال رایج ترین روشی است که مردم به یکدیگر توصیه می کنند. اعتقاد بر این است که با جوشاندن استخوان در آب کلاژن آن استخراج می شود. از آنجا که آب قلم از استخوان و بافت همبند تشکیل شده است، حاوی کلسیم، منیزیم، فسفر، کلاژن، گلوکوزامین، کندرویتین، اسیدهای آمینه و بسیاری از مواد مغذی دیگر است که مصرف آن نه تنها ضرری ندارد، بلکه می تواند به سلامتی شما نیز کمک کند.
۲. مرغ
اگر تا به حال یک مرغ کامل را خورد کرده باشید، حتما متوجه شده اید که چقدر بافت همبند در بدن این پرنده وجود دارد. همین امر مرغ را به یک منبع غنی از کلاژن تبدیل می کند. چندین مطالعه ثابت کرده اند که می توان از گردن مرغ و غضروف آن به عنوان منبع کلاژن برای درمان آرتریت استفاده کرد.
۳. توت ها
توت ها نیز مانند مرکبات منبع غنی از ویتامین سی و سایر آنتی اکسیدان ها هستند که نقش بسیار مهمی در سلامت و محافظت از پوست ما در برابر آسیب های محیطی ایفا می کنند.
۴. ماهی و صدف
ماهی و صدف مانند دیگر حیوانات دارای استخوان و رباط هایی هستند که از کلاژن ساخته شده اند. برخی ادعا کرده اند کلاژن دریایی یکی از راحت ترین موادی است که جذب بدن می شود.
درست است که مصرف گوشت ماهی می تواند به میزان مصرف کلاژن شما اضافه کند، اما توجه داشته باشید که “گوشت” ماهی کلاژن کمتری نسبت به سایر قسمت های دارد که معمولا تمایلی به خوردن آن نداریم. مانند سر، فلس یا کره چشم. در حقیقت، محققان از منبع ماهی به عنوان منبع پپتیدهای کلاژن استفاده می کنند.
۵. سفیده تخم مرغ
اگرچه تخم مرغ مانند بسیاری از محصولات حیوانی دیگر بافت پیوندی ندارد، اما سفیده تخم مرغ دارای مقدار زیادی پرولین است که یکی از اسیدهای آمینه ضروری برای تولید کلاژن به شمار می رود.
۶. مرکبات
ویتامین C نقش مهمی در تولید پیش ساز کلاژن در بدن ایفا می کند. بنابراین، دریافت مقدار کافی ویتامین C بسیار مهم است. همانطور که احتمالاً می دانید، مرکبات مانند پرتقال، گریپ فروت، لیمو ترش و لیمو شیرین سرشار از این ماده مغذی هستند. از این ماده در ساخت بسیاری از محصولات مراقبت پوست استفاده می شود.
۷. میوه های گرمسیری
میوه های گرمسیری مانند انبه، کیوی، آناناس و گواوا را در لیست میوه های غنی از ویتامین C قرار می دهیم. گواوا همچنین دارای مقدار کمی روی است که یکی دیگر از عوامل تولید کلاژن است.
۸. سیر
سیر دارای مقدار زیادی گوگرد است. گوگرد یک ماده معدنی کمیاب است که به سنتز و جلوگیری از تجزیه کلاژن کمک می کند. اما نکته مهم در تاثیرگذاری این ماده مقدار مصرف آن است. اگر عاشق سیر هستید، توصیه می شود که مقدار آن را در دستور غذای خود دو برابر کنید.
ماسک های خانگی برای تحریک تولید کلاژن پوست صورت
دستورالعمل هایی وجود دارد که می توانید با ساده ترین مواد طبیعی که در هر خانه ای وجود داد، بهترین ماسک خانگی را برای صورت خود بسازید. برخی از موثرترین ماسک های خانگی به شرح زیر هستند:
۱. ماسک کلاژن مرطوب کننده
انگور قرمز حاوی یک ماده شیمیایی به نام رزوراترول است. یک آنتی اکسیدان قوی که به افزایش تولید کلاژن کمک می کند. این ماسک که با روغن زیتون که یک آبرسان پوست قوی است، ترکیب می شود، پوست شما را صاف و در عین حال سفت می کند.
مواد مورد نیاز:
- ۵ عدد انگور قرمز
- ۲ تا ۳ قاشق چایخوری روغن زیتون (یا هسته انگور)
- یک قاشق غذاخوری عسل
برای تهیه ماسک، انگور، روغن و عسل را در مخلوط کن ترکیب کنید. ماسک را روی صورت بمالید و بگذارید ۱۰ – ۱۵ دقیقه بماند. سپس با آب گرم بشویید.
۲. ماسک سفیده تخم مرغ
چه کسی می دانست که سفیده تخم مرغ حاوی کلاژن است؟ پروتئین بالای این ماده به این معنی است که حاوی مقدار زیادی کلاژن است. اما همچنین پرولین و لیزین بالایی نیز دارد که برای پوست شما عالی است.
ماده مورد نیاز:
- ۱ عدد سفیده تخم مرغ
برای تهیه این ماسک ساده، یک عدد سفیده تخم مرغ را هم بزنید و مستقیماً روی صورت بمالید. روی ناحیه را با دستمال کاغذی یا دستمال توالت بپوشانید و بگذارید خشک شود تا کاغذ سفت شود. سپس آن را جدا کرده و صورت خود را با آب گرم بشویید.
۳. ماسک لیفت صورت
این ماسک ۲ دقیقه ای به لطف سفیده تخم مرغ پر از کلاژن و آب لیمو که سرشار از ویتامین C است، پوست شما را سفت و روشن می کند.
مواد مورد نیاز:
- سفیده تخم مرغ ۱ عدد
- ۲ قاشق چایخوری آب لیمو
سفیده تخم مرغ و آب لیمو را با هم ترکیب کنید. روی صورت بمالید و بگذارید ۲ دقیقه بماند. سپس با آب خنک بشویید.
۴. ماسک کلاژن ساز و طراوت بخش
هلو حاوی کلاژن و ویتامین C است و برای پوست شما بسیار مفید است! این ماسک میوه با ماست یونانی غنی از پروتئین ترکیب شده و پوست شما را سفت و شاداب می کند و بوی آن را دوست خواهید داشت!
مواد مورد نیاز:
- هلو ۱ عدد پوست کنده و پوره شده
- ۳ قاشق غذاخوری ماست یونانی
پوره هلو و ماست را با هم ترکیب کنید. مخلوط را روی پوست تمیز بمالید و ۲۰ دقیقه صبر کنید. سپس صورت خود را با آب گرم بشویید.
۵. ماسک لایه بردار
کیوی یکی دیگر از میوه هایی است که سرشار از ویتامین C است و برای تحریک تولید کلاژن عالی است. دانه های آن به همراه شکر موجود در این دستور غذا به لایه برداری پوست نیز کمک می کند.
مواد مورد نیاز:
- ۱ عدد کیوی پوست کنده و له شده
- ۳ قاشق غذاخوری شکر دانه درشت
کیوی و شکر را با هم ترکیب کرده و بلافاصله روی صورت خود بمالید. مخلوط را به آرامی و به صورت دورانی روی صورت خود بمالید و سپس آبکشی کنید.
داشتن پوستی شاداب، سالم و جوان خواست همه ی ما است و بعضی از ما از به کارگیری بسیاری از روش ها برای جلوگیری از پیری پوست و چین و چروک دریغ نمی کنیم. امیدواریم با به کارگیری روش های گفته شده از پیری پوست جلوگیری شود و پوستی سالم و جوان داشته باشید.