ساعدنیوز
ساعدنیوز

بوتیل گلیکول چیست؟

  سه شنبه، 09 مرداد 1403   زمان مطالعه 3 دقیقه
بوتیل گلیکول چیست؟
بوتیل گلایکول، یا 2-بوتوکسی اتانول (2-Butoxyethanol) یک ترکیب شیمیایی با فرمول C6H14O2 و جرم مولکولی 118.17 گرم بر مول است که به صورت مایعی بی‌رنگ ظاهر می‌شود. این ترکیب کاربرد فراوانی در محلول‌های لکه‌بر و پاک‌کننده‌های جوهر دارد.

گلیکول اترها، با داشتن هر دو گروه عاملی اتر و الکل در یک مولکول، از متنوع‌ترین کلاس‌های حلال‌های آلی محسوب می‌شوند. تولید گلیکول اترها شامل دو مرحله است: در مرحله اول، الکل با اکسید اتیلن واکنش داده و مخلوطی از مونو، دی و گلیکول اترهای سنگین‌تر را تولید می‌کند. در مرحله دوم، این مخلوط تقطیر شده و اجزای آن از هم جدا می‌شوند. این مایع با نقطه جوش بالا و فراریت کم، بوی ضعیفی دارد و به طور گسترده‌ای به عنوان حلال در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بوتیل گلایکول چیست؟

بوتیل گلایکول، یا همان بوتیل گلیکول، یک ترکیب شیمیایی با فرمول C6H14O2 است که به صورت مایعی بی‌رنگ با بویی شبیه به اتر در محیط ظاهر می‌شود. این ماده از واکنش اتیلن اکسید و بوتانول معمولی (n-butanol) در حضور کاتالیزور تولید می‌شود.

این ترکیب در دمای اتاق با آب، کتون، الکل و اتر قابل اختلاط است. بوتیل گلایکول یک الکل با نقطه جوش نسبتاً بالا است و چگالی کمتری نسبت به آب دارد. این ماده با هر نسبتی در آب حل می‌شود، اما به مقدار ناچیز در تتراکلرید کربن قابل حل است.

2-بوتوکسی اتانول، یک ماده قابل احتراق است. این محصول و هر ظرف خالی آن را باید دور از حرارت، جرقه و شعله نگهداری کرد و مطابق با شیوه‌های ایمنی و بهداشت صنعتی عمل نمود.

گلیکول اترها شامل گروه بزرگی از حلال‌های آلی هستند که به طور گسترده در فرموله کردن محصولات پاک‌کننده و پوشش‌های محافظ استفاده می‌شوند. 2-بوتوکسی اتانول، یکی از ساده‌ترین اترهای مونو آلکیل گلیکول، به طور گسترده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت انبوه تولید می‌شود.

کاربردهای بوتیل گلیکول

بوتیل گلایکول، یکی از پرمصرف‌ترین ترکیبات آلی در صنایع مواد و محصولات شیمیایی است. بیش از 75% از تولیدات 2-بوتوکسی اتانول در صنایع رنگ و پوشش مصرف می‌شود. این حلال آلی به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، از جمله افزایش زمان خشک شدن و بهبود جریان رنگ و پوشش، بسیار محبوب است. بوتیل گلایکول دارای فراریت بسیار پایینی است.

سایر کاربردهای بوتیل گلایکول در صنایع به شرح زیر است:

  • تولید جوهرهای چاپ و رنگ‌های نساجی: بوتیل گلایکول به عنوان حلال در تولید این محصولات استفاده می‌شود.

  • مایعات هیدرولیکی: بوتیل گلایکول به عنوان یکی از اجزای اصلی در فرمولاسیون مایعات هیدرولیکی به کار می‌رود.

  • روغن‌های حفاری و برشکاری: این ترکیب به عنوان جزئی از روغن‌های مورد استفاده در حفاری و برشکاری کاربرد دارد.

  • پخش‌کننده‌های نشت روغن: بوتیل گلایکول به عنوان جزء اصلی ترکیبات پخش‌کننده‌های نشت روغن استفاده می‌شود.

  • تولید بوتیلن گلیکول استات: بوتیل گلایکول به عنوان ماده اولیه برای تولید این ترکیب آلی که یک حلال آلی است، به کار می‌رود.

  • تهیه پلاستی‌سایزرها: در واکنش با فتالیک انیدرید، بوتیل گلایکول به عنوان ماده اولیه در تهیه پلاستی‌سایزرها استفاده می‌شود.

  • مواد شوینده خانگی: 2-بوتوکسی اتانول به عنوان حلال در تولید مواد شوینده خانگی به کار می‌رود.

  • تمیزکننده‌ها و پاک‌کننده‌های صنعتی: بوتیل گلایکول در تولید انواع تمیزکننده‌ها و پاک‌کننده‌های صنعتی استفاده می‌شود.

بوتیل گلیکول

موارد ایمنی مربوط به بوتیل گلیکول

بوتیل گلیکول در مخازن و بشکه‌هایی از جنس فولاد کربنی، فولاد ضد زنگ یا تفلون ذخیره و نگهداری می‌شود. خرید و فروش این حلال آلی به صورت حمل در مخازن یا به صورت فله‌ای انجام می‌گیرد. با توجه به اینکه نقطه اشتعال‌پذیری این ترکیب آلی بسیار پایین است، لذا این ماده جزو ترکیبات شیمیایی خطرناک و قابل اشتعال دسته‌بندی می‌شود. در صورت رعایت شرایط حمل و نقل استاندارد برای مخازن این ترکیب، می‌توان آن‌ها را به صورت ایمن و بی‌خطر حمل نمود.

کارکنانی که با ترکیب بوتیل گلیکول سروکار دارند باید از دستکش و لباس کار مخصوص استفاده کنند. استنشاق بخارات این حلال شیمیایی موجب تحریک دستگاه تنفسی می‌شود؛ بنابراین توصیه می‌شود که کارگران انبار حتماً از ماسک تهویه استفاده کنند.

برای جلوگیری از تماس 2-بوتوکسی اتانول با چشم، لازم است افراد از عینک مخصوص کار استفاده کنند. پس از هر بار استفاده از این ماده، باید دست‌ها به طور کامل با آب فراوان شسته شوند.

عوارض و خطرات بوتیل گلیکول

قرار گرفتن در معرض بوتیل گلیکول می‌تواند موجب ایجاد تومورهای آدرنال در حیوانات شود (حدود 100 تا 500 قسمت در میلیون).

2-بوتوکسی اتانول توسط سازمان بهداشتی درمانی صنعتی دولتی آمریکا (ACGIH) به عنوان ماده‌ای سرطان‌زا در جوندگان معرفی شده است. با این حال، سرطان‌زایی آن بر روی انسان‌ها تایید نشده است و از این رو، این ماده به عنوان ماده سرطان‌زا برای انسان طبقه‌بندی نمی‌شود.

استفاده از این ترکیب در مصارف روزانه می‌تواند باعث اختلال در غدد درون‌ریز شود.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
افسانه چهره آزاد: روزی که ازدواج کردیم به خانواده گفتیم از ما بچه نخواهید چون من و شاهرخ تصمیم داریم که هیچ وقت بچه دار نشویم با اینکه خیلی بچه‌ها را دوست دارم+فیلم (131 نظر) الهام چرخنده: نشون به اون نشون که شهربانو منصوریان گفت من از بسیج ورزشکاری هستم من هم دو تا ربع سکه برای شما دادم از جیب خودم/ لال شده بودم عین مرده! من تهدیدت نمیکنم +فیلم (79 نظر) پاسخ جالب رهبر معظم انقلاب به سوال چالشی؛ حکم شرعی استفاده از ظروف به جای آلات موسیقی در عروسی‌ها توسط زنان و شنیده شدن توسط مردان چیست؟ (49 نظر) (ویدئو) ژاله صامتی: جوونیام وقتی وارد حرفه بازیگری شدم، اصلا خوشگل نبودم، میتونستم خونه‌نشین بشم/ از خانوادم به خاطر اعتمادبه‌نفسی که بهم دادن ممنونم (45 نظر) مات و مبهوت موندن رضا گلزار از دیدن همزاد خودش/ چقدرم که شبیه همدیگه هستن!+عکس (37 نظر) عصبانیت علی دایی از سوال یک خبرنگار و ترک نشست خبری/ میگه:من بردم و میرم، تو اصلا در حد و عددی نیستی که بخوای اینجا شروع بکنی این حرف ها رو زدن (33 نظر) گلوریا هاردی: ساعد وقتی گرسنه هست اصلا تحمل نداره باید سریع غذا بخوره/ من غذاهای فرنگی بلدم اما الان بیشتر غذاهای ایرانی درست می کنم (31 نظر) نامه شکرگزاری و خوشحالی سیدمحمد خاتمی از خبر موفقیت‌آمیز بودن عمل جراحی رهبر معظم انقلاب+ عکس (31 نظر) اشعار فارسی استاد شهریار؛ قسمت 1- پیرم و گاهی دلم یاد جوانی می کند+ متن صوتی با صدای اشکبار و پراحساس استاد (29 نظر) نفیسه روشن: کل سال برق نداریم من نمیدونم لوازم خانگی ما بسوزه کی میخواد جواب بده (28 نظر) (ویدئو) سردار تنگسیری: پهپاد جدید ما دنیا را متعجب می‌کند (26 نظر) نصرالله رادش: من هم خیلی زشتم هم معتادم میخوام همه بدونن ولی راحت میگم غلط کردم سیگار بهتر از هروئینه!+فیلم (26 نظر) بهنوش بختیاری: من دیگر مادر نمیشوم و شانس این را ندارم که مادر شدن را تجربه کنم ولی من از همسر خیلی شانس آوردم ! (26 نظر) گلوریا هاردی: آرزوی من این هست که کشور ایران و فرانسه با هم دوست باشند و روز به روز روابط بهتر و نزدیک تری داشته باشند، همان طور که حالا هم خوب هستند (26 نظر) (ویدیو) امیر مقاره: مادرم نمیاد هیچوقت کنسرتام بخاطر شرایط زندگیشه، ما تو خونمون حتی تلویزیون هم نداریم که شبکه 1 بگیره! (25 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
رحمان و رحیم سریال پایتخت: اولین بار که قرار شد بازی کنیم پدر و مادرمان موافق نبودند/ وقتی از بزرگان فامیل مشورت گرفتند و برخی از اقوام ما گفتند که برایشان آینده خوبی دارد راضی شدند
بچه دار نشدن سحر ولدبیگی و نیما فلاح بخاطر ... ؟!
فال ابجد روزانه یکشنبه 25 آذر 1403
فال انبیاء روزانه یکشنبه 25 آذر ماه 1403
فال حافظ با تفسیر امروز یکشنبه 25 آذر 1403 + فیلم
تکلیف تعطیلی مدارس و ادارات تهران و خراسان شمالی مشخص شد
فال قهوه با نشان روز یکشنبه 25 آذر ماه 1403
فال شمع روزانه امروز یکشنبه 25 آذر 1403
انتقاد شدید محمد فاضلی از ‎سعیدرضا عاملی: بچه‌های شما نمی‌پرسند شما چقدر دو رو و ریاکار هستید؟
فال روزانه امروز یکشنبه 25 آذر ماه 1403
25 خاصیت معجزه آسای لبوی قرمز برای درمان بیماری ها
گلر سابق استقلال، پیرترین بازیکن فوتبال ایران!/دوست دارم تا 60 سالگی در زمین باشم
افتخارآفرینی بانوان شوشتری در مسابقات ملی قرآن کریم!
خبر خوش برای بازنشستگان؛ هدیه یلدایی 5 میلیون تومانی واریز شد
مقایسه خودرو / مقایسه کامل اطلس با تیبا 2؛ کدام ارزش خرید دارد؟
منتخب روز   
حکایت‌های کهن/ داستان جالب زن زیبای پادشاه و وزیر خیانت‌کار اشعار فارسی استاد شهریار؛ قسمت 3- یار و همسر نگرفتم که گرو بود سرم/ ماجرای اشکبار دیدار استاد با عشق نافرجام جوانی‌ در کنار شوهر و فرزندش با صدای محسن چاوشی (ویدئو) اشتراک خنده‌دار جناب خان و کاپیتان طنز ایران، مهران مدیری😁/ جناب خان: یه شبایی تو خواب ناخدآگاه تخلیه میشم، دکترم گفته ترموستاتم مشکل داره (ویدئو) حسرت زندگی علیرضا خمسه: مادرم ملودیکارو کوبید رو سرم و شکستش و گفت: تا دیروز صدای قرآن خوندنت زبانزد همسایه‎‌ها بود، الان از این خونه صدای ملودیکا بیاد؟ توهین آشکار ثریا، همسر دوم محمدرضا پهلوی به مادرشوهرش؛ چهره‌ی او بسیار خنده‌دار بود و به محض اینکه با لپ های آویزان پرگویی می کرد خنده ای بی اختیار مرا می گرفت (ویدئو) سوپراستار سینمای ایران، محمدرضا گلزار: خدا میگه هرچیزی رو بیشتر ازمن دوست داشته باشی ازتون میگیرمش/یادتون باشه که عشق واقعی مال خداست تغییر چهره چشم‌نواز سارا و نیکا فرقانی، دوقلوهای دوست داشتنی پایتخت در 20 سالگی/ تفریح لوکس توی قایق لاکچری در آب‌های سوئد ساغر عزیزی بازیگر نقش فرح پهلوی: یک‌بار هم می‌خواستند لباس ملکه را بر تنم اتو کنند که پوستم سوخت، به خاطر سختی‌های نفش فرح دیبا حسابی اشک ریختم! پلوهای مخلوی/ روش تهیه زرشک پلو مجلسی با مرغ رولی گزارش بارش 20 سانتی برف در جاده چالوس / تردد روان است رونمایی سپیده بزمی‌پور از پدر جنتلمن و خوش‌تیپش در دونفره‌های پدر-دختریشون در بلژیک / چه پدر خانوم باکلاسی داره شاهرخ استخری سفر به عصر قاجار؛ افشای راز تابلوی چهره‌نگار ناصرالدین شاه / دو اثر تاریخی از یک عکس + عکس