برج خلیفه یا برج دبی (به عربی: برج خليفة) آسمان خراشی در شهر دبی امارات متحدهٔ عربی است. این برج با ۱۶۳ طبقهٔ قابل استفاده و ۸۲۸ متر بلندی، هم اکنون بلندترین سازه و آسمان خراش ساخته شده به دست انسان است. ساخت این برج، از ژانویهٔ ۲۰۰۴ آغاز شد و در روز چهارم ژانویهٔ ۲۰۱۰ گشایش یافت.برج خلیفه در ابتدا با نام «برج دبی» شناخته می شد اما در روز افتتاحیه توسط محمد بن راشد آل مکتوم، نام آن به افتخار حاکم امارات، خلیفه بن زاید آل نهیان، به «برج خلیفه» تغییر کرد.برج خلیفه دارای بیش از هزار واحد آپارتمان، ۴۹ طبقه اداری، ۴ استخر و یک کتابخانه مخصوص ساکنان است. همچنین هتل آرمانی با ۱۶۰ اتاق به طراحی جورجیو آرمانی در طبقات اولیهٔ برج واقع است.طراحی این برج اثر شرکت آمریکایی اسکیدمور، اوینگز، مریل (SOM) و ادرین اسمیت با الهام از معماری اسلامی، طبیعت صحرا و گل هایمنوکالیس است.
تاریخچه برج خلیفه دبی
برج خلیفه در ابتدا با نام برج دبی شناخته می شد؛ اما در زمان افتتاح رسمی آن در سال ۲۰۱۰ به برج خلیفه تغییر نام پیدا کرد. کلمه «خلیفه» از نام شیخ خلیفه بن زاید آل مکتوم، حاکم ابوظبی و امارات متحده عربی گرفته شده است. در زمان ساخت برج خلیفه و دیگر پروژه های عمرانی در دبی، بحران اقتصادی باعث شد که کارهای ساخت وساز در آستانه تعطیلی قرار بگیرند. در این زمان سخت، ابوظبی بود که به کمک دبی رفت و همین موضوع دلیل اصلی تغییر نام برج به حساب می آید.دولت دبی تصمیم به ساخت بلندترین ساختمان جهان گرفت و اهداف متفاوتی را دنبال می کرد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
۱. دبی می خواست گردشگری را به دومین صنعت امارات تبدیل کند تا وابستگی به تجارت نفت کاهش یابد.
۲. ساخت برجی با این عظمت می توانست هویت شهر و شهرت آن را تا حد زیادی در جهان بهبود بخشد و توجه جهان را به خود جلب کند.
۳. عنوان بلندترین ساختمان جهان را به خاورمیانه بازگرداند؛ همان طور که هرم بزرگ جیزه در مصر برای بیش از ۴,۰۰۰ سال این عنوان را در اختیار داشت.
۴. حاکم دبی یک بار در توییتی گفته بود که ایده ساخت برج خلیفه در زمان بازدید از ساختمان امپایر استیت در شهر نیویورک در چند دهه در ذهنش ایجاد شد؛ سازه ای که در آن زمان بلندترین ساختمان جهان محسوب می شد. او که عمیقا تحت تاثیر این سازه قرار گرفته بود، به فکر ساخت بلندترین سازه جهان در سرزمین خود افتاد.
برج خلیفه توسط «آدریان اسمیت» (Adrian Smith) از شرکت معماری اسکیدمور، اوینگز، مریل (SOM) در شیکاگو طراحی شده است. پروژه های قابل توجه دیگری مانند برج جین مائو، مرکز گرینلند ووهان در چین و برج جده در عربستان نیز در کارنامه کاری او به چشم می خورند.«شرکت اعمار» ( Emaar Properties) که یک شرکت املاک و مستغلات محلی است، توسعه دهنده این پروژه بود. این شرکت به عنوان یکی از بزرگ ترین توسعه دهنده های املاک در امارات متحده عربی، توسعه بسیاری از آسمان خراش های دبی را در دست داشته است و اکنون روی بلندترین سازه بعدی جهان موسوم به «برج کریک دبی» کار می کند. سامسونگ کانستراکشن، زیرمجموعه گروه سامسونگ، پیمانکار ساخت برج خلیفه بود. پیمانکاران دیگری که به ساخت برج کمک کردند، شامل گروه بلژیکی «Besix» و گروه امارتی «Arabtec» بودند؛ ضمن اینکه «شرکت ساخت وساز ترنر» (Turner Construction Company) به عنوان مدیر پروژه انتخاب شد.
برج خلیفه کجاست؟
برج خلیفه در شهر دبی امارات متحده عربی و در بلوار شیخ محمد بن راشد یک، درست کنار دبی مال قرار دارد. در واقع این جاذبه دیدنی در مرکز شهر دبی خودنمایی می کند؛ ناحیه ای که در امتداد جاده شیخ زاید واقع شده و یکی از چندین منطقه شهر است که تعداد زیادی آسمان خراش را در خود جای داده است. برج خلیفه در فاصله ۳٫۳ کیلومتری از دریا قرار دارد و با اینکه مناظر طبیعی اطراف آن به اندازه مارینای دبی وسوسه انگیز نیستند، دریاچه ها و رودخانه های دست ساز زیادی در اطراف برج وجود دارد که تاحدودی این کمبود را جبران کرده اند.
مراحل ساخت برج خلیفه
کار ساخت برج خلیفه در سال ۲۰۰۴ کلید خورد و سازه آن در سال ۲۰۰۵ شروع به بالارفتن کرد. پس از آن ساخت وساز برج سرعت بیشتری گرفت و در مدت زمان کمتر از یک سال، ۳۰ طبقه آن ساخته شد. از ژانویه ۲۰۰۷، این برج به آسمان خراش فوق العاده ای تبدیل شد که بیش از ۱۰۰ طبقه آن ساخته شده بود؛ گرچه فقط یک ماه بعد، این برج جایگاه سازه ای با بیشترین طبقه در دنیا را از آن خود کرد. این آسمان خراش از برج تایپه ۱۰۱ پیشی گرفت که روزگاری بلندترین سازه جهان بود و تا ژوئیه ۲۰۰۷ بلندترین ساختمان جهان از نظر ارتفاع معماری شد.
با ادامه روند ساخت وساز، ارتفاع برج خلیفه، از برج سیرز با ارتفاع ۵۲۷ متر و همین طور برج CN فراتر رفت. اگرچه برج خلیفه تا اینجا به بلندترین سازه جهان تبدیل شده بود، ارتفاع آن همچنان سیر صعودی داشت. در سال ۲۰۰۸ سرعت کار ساخت وساز آسمان خراش به دلیل بحران اقتصادی کاهش یافت و اگر این مشکلات مالی نبود، برج خلیفه احتمالا تا پایان سال ۲۰۰۸ تکمیل می شد. با ادامه روند ساخت وساز، ارتفاع برج خلیفه، از برج سیرز با ارتفاع ۵۲۷ متر و همین طور برج CN فراتر رفت. اگرچه برج خلیفه تا اینجا به بلندترین سازه جهان تبدیل شده بود، ارتفاع آن همچنان سیر صعودی داشت. در سال ۲۰۰۸ سرعت کار ساخت وساز آسمان خراش به دلیل بحران اقتصادی کاهش یافت و اگر این مشکلات مالی نبود، برج خلیفه احتمالا تا پایان سال ۲۰۰۸ تکمیل می شد.
ساختار و امکانات برج خلیفه دبی
برج خلیفه دارای کاربردهای مختلفی است که از آن جمله می توان به بخش های اداری، مسکونی، هتل ، رستوران، سکوی تماشا و ارتباطات اشاره کرد.طبقه ۳۹ و طبقات زیرین برای هتل آرمانی استفاده می شود؛ طبقات ۳۹ تا ۱۰۸ عمدتا به عنوان بخش های مسکونی به کار می روند که درمجموع شامل ۹۰۰ آپارتمان شخصی می شوند که بنا به گفته مسئولان برج، فقط در عرض هشت ساعت از آغاز فروش، تمامی واحدها فروخته شدند. این آپارتمان ها شامل استودیوها و سوئیت های یک، دو، سه و چهار خوابه هستند. برج خلیفه دبی دارای مجموعه وسیعی از امکانات رفاهی و خدماتی است که تجربه ای بی نظیر از سبک زندگی را برای ساکنان و مهمانان فراهم می کند. لابی های اختصاصی اسکای در طبقات ۴۳، ۷۶ و ۱۲۳ شامل پیشرفته ترین امکانات تناسب اندام، استخرهای سرپوشیده و روباز، جکوزی و اتاق سرگرمی برای دورهمی ها و رویدادها است.
طبقات بالاتر از ۱۰۸ تا ۱۵۴ به فضاهای اداری اختصاص دارند؛ به استثنای طبقات ۱۲۴، ۱۲۵ و ۱۴۸ که سکوی تماشا برای گشت وگذار عمومی هستند. همچنین یک رستوران در طبقه ۱۲۲ فعالیت می کند. طبقات بالای ۱۵۴ تا ۱۶۳ همگی برای تاسیسات سازه در نظر گرفته شده است. استخرهای برج در طبقات ۴۳ و ۷۶ قرار دارند.
تعداد طبقات به حدی زیاد است که از طبقه همکف تا طبقه ۱۶۰ درمجموع ۲,۹۰۹ پله وجود دارد. با اینکه تعداد طبقات برج را عموما ۱۶۳ طبقه معرفی می کنند؛ اما سازه ای به ارتفاع ۸۲۸ متر نمی تواند فقط همین تعداد طبقه را داشته باشد. در واقع، طبقات بالای ۱۶۳ تا زیر منار مخروطی که مسکونی نیستند و برای بخش تاسیسات به کار نمی روند، شامل ۴۶ طبقه می شوند و بنابراین، از نظر فنی ساختمان دارای ۲۰۹ طبقه است. اطراف برج در روی زمین با آب نماها، فضای سبز و خیابان های عریض مناسب برای پیاده روی احاطه شده است.طراحی داخلی بخش های عمومی در برج خلیفه نیز توسط شرکت معماری اسکیدمور، اوینگز، مریل (SOM) و به سرپرستی «نادا آندریک» (Nada Andric) انجام شد. در فضای داخلی از شیشه، فولاد ضدزنگ و سنگ های تیره صیقلی همراه با کف تراورتن نقره ای، دیوارهای گچ بری ونیزی، فرش های دستباف و کفپوش سنگی استفاده شده است. فضای داخلی با الهام از فرهنگ محلی بوده؛ در عین حال که به این سازه به عنوان نماد و اقامتگاهی جهانی نگاه شده است.
رستوران اتمسفر
«رستوران اتمسفر» (At.Mosphere) در طبقه ۱۲۲ برج خلیفه و ارتفاع ۴۴۲ متری از سطح شهر قرار دارد و با سه فضای لوکس غذاخوری از مهمانان خود پذیرایی می کند.از لحظه ای که وارد آسانسور سریع برج می شوید تا زمانی که پشت میز کنار پنجره با چشم انداز مرکز شهر دبی و دریا می نشینید، تجربه ای فراموش نشدنی برایتان رقم می خورد. این رستوران با منوهای نوآورانه و استفاده از بهترین مواد اولیه و ۲۰ سال تجربه سرآشپز «جروم لاگارد» (Jerome Lagarde)، وعده غذایی به یادماندنی را برایتان تضمین می کند.
معماری برج خلیفه دبی
برج خلیفه در ابتدا قرار بود یک برج مسکونی باشد و به همین دلیل، طرح اولیه آن بر اساس برج مسکونی «Samsung Tower Palace 3» در کره جنوبی شکل گرفت.آدریان اسمیت اولین طراحی از قسمت بالای ساختمان را نپسندید و ۲۷ طبقه جدید و یک منار آلومینیومی به بالای آن اضافه کرد. همچنین دکل ارتباطات تلویزیونی و رادیویی در سال ۲۰۰۷ به برج افزوده شد.برج خلیفه که از بتن مسلح و روکش شیشه ای ساخته شده، از سه عنصر تشکیل شده است که در اطراف یک هسته مرکزی قرار گرفته اند. این سازه ابتدا از روی یک سطح صاف بالا می رود و سپس در هر طرح مارپیچی، عقب نشینی هایی دارد که باعث می شود، حجم برج به تدریج کاهش یابد. هسته مرکزی در نقطه نهایی سازه بیرون می زند و به شکل منار ظاهر می شود.ساخت این برج ۲۸۰ هزار متر مربعی با سرعت نسبتا زیادی پیش رفت؛ به طوری که از گودبرداری تا ساخت طبقه پنجاهم آن در مدت زمان دو سال انجام شد و کل مراحل آن تا افتتاح رسمی و بهره برداری ۶ سال طول کشید.
برج خلیفه چند طبقه است؟
برج خلیفه ۱۶۳ طبقه دارد؛ با این حال، طبقات بالای ۱۶۳ تا زیر منار مخروطی شامل ۴۶ طبقه می شود. بنابراین، می توان گفت که این برج باشکوه ۲۰۹ طبقه دارد.
ارتفاع برج خلیفه
برج خلیفه دبی با ۸۲۸ متر ارتفاع، بلندترین آسمان خراش جهان به حساب می آید که تاکنون توسط انسان ساخته شده است. هزینه ساخت آن نیز با اندازه آن مطابقت دارد که رقمی بالغ بر ۱,۴ میلیارد دلار بوده است.برج خلیفه با ۸۲۸ متر ارتفاع، بلندترین آسمان خراش دنیا استارتفاع برج تا بالای منار مخروطی آن اندازه گیری می شود؛ زیرا این منار یک عنصر معماری است. تا قبل از سال ۲۰۱۰، ارتفاع برج خلیفه به عنوان یک راز بود تا مانع از پیشی گرفتن رقبای احتمالی شوند و جالب اینکه برای گمراهی رقبا، شایعاتی گسترش یافت که ارتفاع ساختمان ۸۱۷ متر است؛ عددی که بسیار پایین تر از ارتفاع اصلی سازه بود.سرانجام اعلام شد که ارتفاع استاندارد برج خلیفه ۸۲۸ متر و ارتفاع آن تا نوک ۸۲۹٫۸ متر است و بلندترین ساختمان جهان محسوب می شود. این برج تا سال ۲۰۲۲ عنوان بلندترین سازه جهان را در دست خواهد داشت؛ چراکه برج کریک دبی یا برج خور، گوی سبقت را از برج خلیفه خواهد ربود.
بلندترین طبقه مورداستفاده، طبقه ۱۵۴ است که ۵۸۴ متر از سطح زمین فاصله دارد. برای گشت وگذارهای عمومی، سه سکوی تماشا در طبقات ۱۲۴، ۱۲۵ و ۱۴۸ وجود دارد که سکوی طبقه ۱۴۸ در حال حاضر با ارتفاع ۵۵۵ متر از سطح زمین، مرتفع ترین سکوی تماشای جهان محسوب می شود.
آسانسور برج خلیفه
برج خلیفه مجهز به ۵۷ آسانسور و هشت بالابر است. آسانسورها برای جابه جایی ۱۲ تا ۱۴ نفر ظرفیت دارند که سریع ترین آن ها مهمانان را با سرعت ۳۶ کیلومتر بر ساعت جابه جا می کند. مهندسان در زمان طراحی آسانسور قصد داشتند، اولین آسانسور سه طبقه جهان را در این برج کار بگذارند؛ اما سرانجام از آسانسور دوطبقه استفاده کردند.آسانسور خدمات ساختمان و آتش نشان برای ۵,۵۰۰ کیلوگرم ظرفیت دارد و بلندترین آسانسور خدماتی جهان به حساب می آید. برج خلیفه ارتفاع بسیار زیادی دارد و در نتیجه از این آسانسورها برای تخلیه مهمانان و ساکنان در زمان آتش سوزی ها یا رویدادهای امنیتی استفاده می شود. آسانسورهای سکوهای تماشا شامل کابین های دو طبقه با ظرفیت ۱۲ تا ۱۴ نفر در هر کابین است. این آسانسورها با سرعت ۱۰ متر بر ثانیه حرکت کرده و طولانی ترین فاصله سفر جهان از پایین ترین تا بالاترین نقطه را طی می کنند.
سکوهای تماشا برج خلیفه
برج خلیفه مجهز به مرتفع ترین سکوی تماشا در داخل یک ساختمان در جهان است. هنگامی که برج برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ افتتاح شد، سکوی مذکور با نام «At The Top» در طبقه ۱۲۴ آغاز به کار کرد و دارای تراس روبازی در ارتفاع ۴۵۲ متری است که تقریبا در وسط ارتفاع برج قرار می گیرد.برج خلیفه در سال ۲۰۱۴ دومین سکوی تماشا خود با نام «At The Top SKY» را در طبقه ۱۴۸ و در ارتفاع ۵۵۵ متری از سطح زمین افتتاح کرد. این سکو علاوه بر فضای سرپوشیده، دارای یک قسمت بیرونی است و از همین رو، مرتفع ترین سکوی تماشای جهان در هر دو بخش فضای سرپوشیده و روباز محسوب می شود. گردش در این بخش از زمانی آغاز می شود که وارد اسکای لانژ برج خلیفه شده و از آنجا به آسانسور اختصاصی اسکورت می شوید.برای دسترسی به سکوهای تماشا نمی توانید به طور مستقیم از ورودی ساختمان استفاده کنید؛ زیرا این بخش فقط برای ورود افراد شاغل در برج، ساکنان و مهمانان هتل اختصاص دارد. به عنوان گردشگر باید ابتدا به طبقه پایین دبی مال مراجعه کنید و از طریق علائم راهنما، راه خود را به سمت ورودی سکوهای تماشا بیابید.در صورتی که قصد بازدید از هر سه سکوی تماشا را دارید، می توانید از تور شخصی با راهنما لذت ببرید. سپس در تراس بیرونی ۵۵۵ متری، حضور در بالاترین سکوی دیدنی جهان را تجربه کنید و مشهورترین نقاط دیدنی دبی را به نظاره بنشینید. در ادامه از نوشیدنی ها و خوراکی های سالن اسکای استفاده کنید. برای دسترسی به طبقه ۱۲۴ باید سوار سریع ترین آسانسور دو طبقه جهان با سرعت ۱۰ متر بر ثانیه شوید. در این طبقه علاوه بر سکوی تماشای سرپوشیده با پنجره های شیشه ای بزرگ از کف تا سقف، یک سکوی روباز نیز وجود دارد که می توانید با تلسکوپ های مدرن، دنیای زیر پای خود را از نزدیک مشاهده کنید. همچنین می توانید از مغازه هدیه، سوغاتی هایی برای دوستان و خانواده خود تهیه کنید.
در طبقه ۱۲۵ نیز با سکوی وسیعی مواجه خواهید شد که با مشربیه عربی تزیین شده است و چشم اندازهای خیره کننده ۳۶۰ درجه ای را پیش روی شما می گذارد. در این طبقه فضای کافی برای گردش و گذراندن روی سکوی تماشا وجود دارد. راهنمای مهمانان نیز حقایق جالبی در مورد برج خلیفه به شما ارائه می دهد که بازدید شما را مفیدتر می کند. با استفاده از تلسکوپ می توانید همه نقاط دیدنی محبوب در دبی را شناسایی کنید.قبل از خرید بلیط حتما وضعیت آب وهوا را بررسی کرده و از روزهای مه آلود یا بارانی اجتناب کنید؛ هرچند تماشای برج خلیفه در ابر نیز جذابیت های خاص خود را دارد. شاید باور نکنید؛ اما آنچه که به وضوح از روی زمین به چشم می خورد، از ارتفاع بالا کاملا متفاوت است. علاوه بر این، در روزهای آفتابی بدون مه، چشم انداز ساختمان ها یا جزایر مصنوعی در فاصله طولانی بسیار واضح تر به نظر می رسد.با اینکه می توانید مدت زمان نامحدودی را در سکوهای ۱۲۴ و ۱۲۵ بگذرانید؛ برای تماشای چشم انداز شهر از سکوی ۱۴۸ فقط ۴۵ دقیقه زمان دارید. جالب است بدانید که امکان استفاده از سکوهای تماشا برای افراد با ناتوانی حرکتی نیز وجود دارد.
فصل مناسب برای بازدید از برج خلیفه دبی چه زمانی است؟
بازدید از برج خلیفه غالبا در بالای فهرست گردشگری مسافران دبی قرار دارد و می توان از منظره های دیدنی شهر گرفته تا غذاهای خوشمزه را در بلندترین آسمان خراش جهان تجربه کرد. بهترین زمان بازدید از سکوهای تماشای برج خلیفه، صبح زود بین ساعت ۱۰ صبح تا ۱۲ ظهر و همین طور قبل از تعطیلی سکوها است که کمترین جمعیت برای بازدید حضور دارند.دبی در طول ماه های آوریل تا اکتبر (فروردین تا مهر) کمترین تعداد گردشگر را دارد و اگر می خواهید در زمان بازدید خود از برج خلیفه با ازدحام جمعیت و ایستادن در صف مواجه نشوید، برنامه سفر خود به دبی را برای این ماه ها تنظیم کنید. از طرفی، هوای دبی در ماه های نوامبر تا مارس (آبان تا اسفند) در بهترین حالت خود است و به همین دلیل، بسیاری از گردشگران این ماه ها را برای سفر خود انتخاب می کنند.
و در پایان...
برج خلیفه بلندترین ساختمان جهان و یکی از معروف ترین جاهای دیدنی دبی است که ساخت آن ۶ سال به طول انجامید و در چهار ژانویه ۲۰۱۰ افتتاح شد. این سازه بتنی که ۸۲۸ متر ارتفاع دارد، اولین تلاش در تاریخ جهان برای سازه ای با این ارتفاع بوده است و در نتیجه طراحان و مهندسان از بهترین و جدیدترین فناوری و طراحی سازه برای آن استفاده کرده اند. این برج غول پیکر، نمونه ای بی بدیل از برتری معماری را به رخ دنیا می کشد. با توجه به عظمت ساختمان برج، تعجب آور نیست که بسیاری آن را به یک شهر عمودی توصیف می کنند که صدها آپارتمان خصوصی، هتل، یک سالن بدن سازی بزرگ، استخر، رستوران های متعدد و حتی مسجد را در خود جای داده است. طراحی این برج ۱۶۳ طبقه با تلفیق تاثیرات فرهنگی و فناوری مدرن همراه بود تا سازه ای با بهترین عملکرد در شرایط آب وهوایی دبی ساخته شود. امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.