نام : محمد
نام خانوادگی : بن سلمان
متولد : 31 اوت 1985
تحصیلات : کارشناسی حقوق
سمت فعلی : ولیعهد و نخست وزیر عربستان
محمد بن سلمان در 31 اوت 1985، در جده متولد شد. نام مادرش فهده بنت فلاح بن سلطان آل حثلین العجمی و پدرش ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی است. محمد بن سلمان بزرگترین پسر ملک سلمان از زن سوم او است.
محمد بن سلمان تحصیلات خود را در مدارس ریاض سپری کرد و در طول تحصیل بعضی دورههای آموزشی و برنامههای تحصیلی را پشت سر گذاشت. وی مدرک کارشناسی حقوق را از دانشگاه ملک سعود در ریاض دریافت کرد.
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در آوریل 2008 با دختر عموی خود شاهزاده "ساره بنت مشهور عبدالعزیز" ازدواج کرد.
وی برخلاف بسیاری از دیگر مردان در این کشور، بنا به گفته خودش، تکهمسری را برگزیده است.
او از تنها همسرش پنج فرزند، دو دختر و سه پسر دارد.
محمد بن سلمان از سال 2009 فعالیت دولتی خود را در تشکیلات محلی ریاض آغاز کرد. در سالهای 2011 و 2012 وی به عنوان مشاور امور دولت مرکزی و مشاور پدرش سلمان بن عبدالعزیز ولیعهد وقت شد.
در 23 ژانویه 2015، ملک عبدالله بن عبدالعزیز درگذشت، سلمان بن عبدالعزیز آل سعود قدرت را در دست گرفت و امیر محمد به وزارت دفاع منصوب شد. مدتی بعد سمت نایب ولیعهد و نایب دوم نخستوزیر به وی داده شد. محمد بن سلمان در ماههای پس از رسیدن به وزارت در سفر به کشورهای دیگر و من جمله در دیدار از واشینگتن و مسکو با دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیسان جمهوری دو کشور دیدار داشت..
روز چهارشنبه 21 ژوئن 2017، سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی، محمد بن سلمان را با حفظ سمت به عنوان وزیر دفاع به عنوان ولیعهد جدید این کشور معرفی کرد. وی جانشین محمد بن نائف، برادرزاده پادشاه میشود که تاکنون ولیعهد این کشور بودهاست. محمد بن سلمان هم چنین نایب رئیس شورای وزیران برگزیده شدهاست.
روز چهارشنبه 21 ژوئن دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا، در تماس تلفنی با شاهزاده محمد بن سلمان، انتصاب وی به مقام ولیعهدی را تبریک و نسبت به تعمیق روابط میان دو کشور ابراز امیدواری کرد. کاخ سفید آمریکا اعلام کرد که در این تماس تلفنی، شاهزاده محمد بن سلمان و ترامپ بر سر مبارزه با کمک رسانی به تروریسم به توافق رسیدند.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر ضمن ارسال پیامی به محمدبن سلمان انتصاب وی را به عنوان ولیعهد عربستان سعودی به وی تبریک گفت و برای بهبود روابط برادرانه دو کشور ابراز امیدواری کرد.
در 4 نوامبر 2017، مطبوعات عربستان اعلام کردند ولید بن طلال، میلیاردر و شاهزاده سعودی که به کرات در رسانههای خبری انگلیسی زبان به عنوان میهمان حضور مییابد و از سهامداران عمده سیتیگروپ، نوز کورپ و توییتر، و نیز بیش از 40 تن از امیران و وزرای حکومتی به خواست ولیعهد به دلیل اتهامات فساد و پولشویی بازداشت شدهاند.
کارشناسان معتقدند که با این کمپینها، عربستان سعودی پای خود را به سمت گذار به اقتصاد بازار آزاد گذاشته و برای تشویق سرمایهگذاریهایی که ستون فقرات اقتصاد عربستان برای فاز پسا نفتی هستند، مطابق با چشمانداز 2030 تلاش میکند.
محمد بن سلمان معتقد است که فساد منجر به هدر رفتن منابع و فرصتهای رشد اقتصادی و عدم همگامی با اقتصاد جهانی میشود و خویشاوند سالاری مهمترین مانع است که توسعه ملی را مختل و ایجاد توسعه پایدار را به تأخیر میاندازد.
در 27 سپتامبر 2022، محمد از سوی ملک سلمان به عنوان نخستوزیر منصوب شد. بهطور سنتی، پادشاه عنوان نخستوزیر را داشتهاست.
در ژانویه 2015، محمد به عنوان رئیس شورای جدید التاسیس امور اقتصادی و توسعه، که جایگزین کمیسیون منحل شده عالی اقتصادی شده بود، معرفی شد. در آوریل 2015، در پی انتصاب محمد به عنوان ولی عهد کنترل آرامکو با فرمان سلطنتی به او داده شد.
در دسامبر 2017، محمد تصیمیم به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل توسط آمریکا را محکوم کرد. در مارس 2018, او از ترکیه به عنوان بخشی از «مثلث شر» در کنار ایران و اخوانالمسلمین یاد کرد. در سال 2018, او حمایت خود را از یک میهن یهودی اسرائیل اعلام کرد. این اولین باری است که یک شاهزاده ارشد سعودی چنان گرایشهایی را علناً ابراز میکند. در سپتامبر 2019، او برنامه بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل را برای الحاق بخش شرقی اشغالی کرانه باختری موسوم به دره اردن محکوم کرد.
در دوره رهبری محمد، عربستان سعودی روابط خود را با ولادیمیر پوتین رهبر روسیه تحکیم کردهاست. در سال 2016, توافقی با روسیه برای همکاری در بازارهای جهانی نفت امضا کرد. پس از این که محمد به قتل جمال خاشقجی متهم شد، پوتین یکی از معدود رهبران جهان بود که محمد را پذیرفت. در سال 2021, محمد با روسیه یک توافق همکاری نظامی امضا کرد.
اجازه شرکت دختران در زنگ ورزش مدارس، حضور زنان در ورزشگاه به بهانه سالگرد جشن سالگرد تشکیل کشور سعودی، صدور فرمان پادشاه برای اعطای آزادی حق رانندگی زنان، انتخاب ریما بنت بندر آل سعود به عنوان سخنگوی وزارت عربستان در واشینگتن، انتخاب یک زن برای اولین بار به سمت معاون شهرداری برای استان الخبر و پخش موسیقی خواننده زن مشهور جهان عرب، آزادی واردات نوشیدنی الکلی به عربستان و آزاد کردن سینما از جمله اولین اقدامات بنیادین اصلاحات فرهنگی و اجتماعی او بودهاست.
بن سلمان برای توسعه زیرساخت کشور و رهایی از اقتصاد وابسته به نفت، سند چشمانداز 2030 را تدوین نمود که جزئیات آن در 25 آوریل 2016 توسط ولیعهد اعلام شد. طرحها شامل 80 پروژه هستند که هر کدام از 3٫7 تا 20 میلیارد دلار هزینه دارند. حدود 76 درصد صادرات عربستان را نفت و مواد نفتی و حدود 15 در صد صادرات را محصولات شیمیایی و پتروشیمی تشکیل میدهد که آن هم وابسته به نفت است.
در 15 سپتامبر 2021، محمد بن سلمان برنامه توسعه ظرفیت انسانی را که یکی از برنامههای تحقق چشمانداز 2030 است، با هدف اصلاح نظام آموزشی راه اندازی کرد. این برنامه شامل: "89 ابتکار با هدف دستیابی به 16 هدف استراتژیک چشمانداز 2030 است.
برنامه شامل سه رکن اصلی است:
توسعه یک پایه آموزشی محکم و منعطف برای همه
آمادهسازی افراد برای بازار کار آینده برای کار در کشور و جهان
کمک به ارتقای ارزشهای: اعتدال و مدارا، جدیت و استقامت، نظم و تسلط بر نفس
هدف کلی برنامه دستیابی به ارزشهای شهروند جهانی و ارتقای رقابت پذیری و ارتقای قابلیتهای یک شهروند سعودی، همانطور که در تعریف برنامه آمده میباشد.
در طول دههها، قوه قضاییه سعودی به دلیل «روند آهسته دادرسی» و «ابهام در سازوکار صدور احکام» و «نبود ضمانت اجرایی» مورد انتقاد حقوق بشر قرار گرفته بود.
فقدان یک نظام حقوقی جامع قانونی -شرعی در قوه قضایی عربستان باعث میشد قضات قبل از صدور حکم بدون در نظر گرفتن یک رویه متصل قضایی برای هر مورد مستقلاً اجتهاد میکردند و احکام قبلی را چه از سوی خود و چه از جانب دیگران بود نادیده میگرفتند. این روش تفاوتهای زیادی در تفسیر ایجاد میکرد و حتی در پروندههای مشابه احکام متفاوتی صادر میشد.
محمد بن سلمان در 8 فوریه 2021 گفت «احکام قضایی پاسخگوی نیازها و خواستههای جامعه نیست.»
در 25 آوریل 2016، محمد بن سلمان چشمانداز 2030 را ارائه کرد. طرح جامع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی که ورود موفق کشور به دوران پس از نفت را تضمین میکند. رسیدن به چشمانداز 2030 مصادف با تکمیل هشتاد پروژه غول پیکر دولتی خواهد بود که هزینه آنها از چهار میلیارد ریال سعودی تا پروژههایی مثل متروی ریاض با بیش از صد میلیارد ریال سعودی است. طرح توسط شورای امور اقتصادی و توسعه تهیه و به شورای وزیران عربستان به ریاست ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود ارائه شد. پس از اعلام چشمانداز، محمد بن سلمان از طریق شورای امور اقتصادی و توسعه، برنامه تحول ملی را در 7 ژوئن 2016 و برنامه تراز مالی را در 22 دسامبر 2016 (که هر یک از ارکان چشمانداز هستند) را به کابینه عربستان سعودی ارائه کرد و هر دو تصویب شدند.
هدف چشمانداز 2030، افزایش شش برابری درآمدهای غیرنفتی عربستان از حدود 43٫5 میلیارد دلار در سال به 267 میلیارد دلار در سال و افزایش صادرات غیرنفتی از 16 درصد تولید ناخالص داخلی در سال 2016 به 50 درصد در سال 2030 است.
وی سه رکن برای چشمانداز تعیین کردهاست:
عربستان عمق عربی و اسلامی است، مکه مکرمه و مسجد النبی مهمترین اماکن مقدس مسلمانان بهشمار میروند. قبله بیش از 1٫8 میلیارد مسلمان بر روی زمین است و چشمانداز باید بر این عامل متوجه باشد.
ظرفیتهای عظیم سرمایهگذاری عربستان سعودی باید موتوری برای اقتصاد و منبع اضافی باشد. با این قابلیتها، هدف چشمانداز این است که پادشاهی عربستان سعودی را به یک قدرت سرمایهگذاری پیشرو تبدیل کند.
موقعیت استراتژیک جغرافیایی عربستان سعودی و گذرگاههای آبی آن - تنگه هرمز در شرق، تنگه باب المندب در جنوب غربی، کانال سوئز در شمال غربی - این کشور را به مهمترین مرکز اتصال سه قاره (آسیا، آفریقا و اروپا) تبدیل کردهاست. در گزارشی در سال 2021 اعلام شد که میزان صادرات غیرنفتی کشور در سال 2020 به 100 میلیارد دلار رسیده است که افزایش بیش از دوبرابر در مدت چهار سال را نشان می دهد.
محمد در رأس یک حکومت سرکوبگر اقتدارگرا در عربستان سعودی قرار دارد. کنشگران حقوق بشر و حقوق زنان در عربستان سعودی بهطور مرتب با سوءاستفاده و شکنجه از سوی حکومت مواجهند. منتقدان، روزنامه نگاران و خودیهای سابق شکنجه و کشته میشوند. حکومت مخالفان عربستانی که در خارج از این کشور به سر میبرند را هدف قرار دادهاست، که معروف ترینشان جمال خاشقجی از ستون نویسان واشینگتن پست بود که توسط این حکومت به قتل رسید. محمد بازداشت دسته جمعی کنشگران حقوق بشر را به این خاطر که برای اعمال اصلاحات در عربستان سعودی لازم است توجیه کردهاست.
محمد در دوره رهبری خود بهطور فزایندهای قدرت را در عربستان سعودی به انحصار خود درآورده است. او قدرت کمیته امر به معروف و نهی از منکر عربستان سعودی را بهطور قابل توجهی کاهش دادهاست.
محمد بن سلمان هم اکنون نخست وزیر و ولیعهد عربستان می باشد.
محمد بن سلمان صفحه ی رسمی به نام خود در اینستاگرام ندارد.