هر خودرو از قطعات و لوازم یدکی مختلفی تشکیل شده است که بطور کلی می توان تمام این قطعات را همانند انسان دانست که قلب تپنده آن موتور و چشمان آن چراغ جلو و پاهای آن چرخ و لاستیک های آن هستند. از این رو تمام قطعات خودرو در کنار هم مکمل همدیگر و می توانند نیازهای یکدیگر را رفع کنند.
یکی از مهم ترین قطعات هر ماشینی که بی شک حرکت بدون آن به هیچ وجه مقدور نیست، چرخ های اتومبیل است که باید به آن به میزان زیادی رسیدگی شود و میزان باد و آج لاستیک جزء مهم ترین بخش های هر لاستیک هستند. لاستیک از مهمترین و گرانترین لوازم مصرفی خودرو است که پس از طی مسافت یا عمر مفید باید تعویض گردد.
حائز اهمیت بودن این قطعه از این نظر می باشد که در صورت خراب بودن یا مشکل داشتن مستقیما با جان سرنشینان در ارتباط است و میتواند حوادث جبران ناپذیری را رقم بزند.
عمر لاستیک تحت علل گوناگونی نظیر لاستیک سایی به سرعت کم می شود. از همین رو در این مقاله قصد داریم به علت لاستیک سایی و نحوه تشخیص آن بپردازیم . و در نهایت به نحوه برطرف کردن آن اشاره ای خواهیم کرد.
لاستیک سایی خودرو و راه های تشخیص آن
هرگاه بخشی از سطح بیرونی لاستیک به صورت یک حلقه یا نوار سراسری دور تایر به طرزی غیرعادی و نامطابق با سایر قسمت ها دچار سائیدگی شد، آن گاه می توان به راحتی تشخیص داد که خودرو از لاستیک سابی رنج می برد. راحت ترین شیوه تشخیص نیز همین بازرسی چشمی است که باید در بازه های زمانی نسبتا کوتاه انجام شود.
بنابراین، هرگاه متوجه شدید که آج یک ناحیه از دورتادور لاستیک بیشتر از سایر قسمت ها صاف شده، به گونه ای که انگار مدت زمان بیشتری با سطح جاده در تماس بوده است، باید فکری به حال رفع مشکل لاستیک سابی اتومبیل خود کنید.
علت لاستیک سایی خودرو چیست؟
اگر به طور کلی بخواهیم به این سوال پاسخ بدهیم، باید بگوییم که هرگاه زاویه لاستیک نسبت به سطح جاده از حالت استاندارد خارج شود یا تعادل وزنی تایرها ( اصطلاحا بالانس چرخ خودرو) از دست برود، باید منتظر بروز عیب لاستیک سابی بود.
از سوی دیگر، اگر بخواهیم به صورت جزئی تر به این مسئله نگاه کنیم، می توان دلایل زیر را به عنوان منشاء بروز لاستیک سایی در نظر گرفت:
تنظیم ناصحیح زاویه چرخ ها
زوایای چرخ ها نسبت به سطح زمین، باید در حالت استاندارد قرار بگیرند تا تمامی سطح بیرونی لاستیک به صورت یکنواخت با سطح جاده تماس داشته باشد و به مرور با یک روند ثابت ساییده شود. زوایای چرخ خودرو، معمولا به سه نوع کمبر، کستر و تئو دسته بندی می شوند که عدم تنظیم صحیح هرکدام از آن ها، موجب بروز عیب لاستیک سابی خواهد شد. در تصویر زیر، می توانید منظور از این سه نوع زاویه را مشاهده کنید:
سیستم تعلیق معیوب
همان طور که می دانید، سیستم تعلیق یا همان مجموعه جلوبندی و فنربندی کل خودرو، به طور مستقیم با چرخ ها در ارتباط است. هرگاه بخش هایی از این سیستم نظیر میله های تعادل، بوش های ضربه گیر و سیبک و… دچار ایراد شوند، ممکن است بر فرایند چرخش یکنواخت تایرها لطمه وارد کنند و موجب ازبین رفتن تنظیم زاویه چرخ و بروز لرزش در لاستیک ها شوند. با این حساب، تایر خودرو از حالت متعادل خود خارج می شود و درنتیجه، سایش غیریکنواختی در بخش هایی از آن رخ خواهد داد؛ بنابراین، در صورت احساس هرگونه لرزش یا صدای نامتعارف از سمت سیستم تعلیق، حتما خودرو را به مراکز تعمیراتی و جلوبندی کاری منتقل کنید تا جهت رفع عیب اقدام شود.
بالانس ناصحیح چرخ ها
تایرهای هر خودرو، معمولا دارای وزن استانداری هستند که این وزن باید در تمام بخش های آن ها به صورت یکنواخت توزیع شود تا تایر هنگام چرخش، به صورت یک پارچه به حرکت درآید. اگر لاستیک خودرو از حالت تعادل یا بالانس خود خارج شود، هنگام حرکت و به ویژه حرکت با سرعت بالا، تایرها دچار لرزش می شوند و این لرزش، می تواند لاستیک سابی را به دنبال داشته باشد. خصوصا اگر حین حرکت با سرعت بالای ۱۱۰ کیلومتر احساس می کنید که تایرها دچار لرزش می شوند، حتما جهت انجام بالانس چرخ به تعمیرگاه های متخصص در این زمینه مراجعه کنید تا لاستیک های گران قیمت خودرو را به این زودی ها از دست ندهید.
افزایش عمر لاستیک های خودرو
همانطور که اشاره شد لاستیک های قطعاتی نستبا گران قیمت هستند که در صورت مراقبت از آنها عمر مفیدشان افزایش خواهد یافت از همین رو بهتر است برای این منظور موارد ذیل را رعایت نمایید.
1- تنظیم باد لاستیک ها
همانطور که اشاره شد تنظیم باد تایر ها می تواند نقش مهمی در عدم لاستیک سابی داشته باشد. بهتر است تنظیم باد لاستیک ها در زمانی صورت گیرد که لاستیک ها سرد هستند.
2-بازدید دوره ای لاستیک ها بصورت عینی
بطور مدام و در بازهای منظم لاستیک های خودرو بصورت عینی بازرسی کنید و هر گونه خوردگی غیر معمول را جدی بگیرید.
3-خارج کردن اشیایی نظیر سنگ و شیشه از بین عاج لاستیک ها
سنگریزه ها و خورده شیشه هایی که بعضا در بین عاج خودروها گیر کرده اند می توانند به مرور زمان باعث سوراخ شدن لاستیک ها گردند.
4-بالانس لاستیک و چرخها
بازدید دروه ای چرخها خودرو از نظر بالانس بودن بسیار حایز اهمیت است
5-جابجا کردن ضربدی لاستیک های عقب و جلو
چرخها جلو خودرو بدلیل فرمان پذیر بودن زودتر ساییده خواهند شد .از این رو بهتر است مطابق دفترچه راهنمای خودرو جای چرخها جلو و عقب خودرو را پس از هر 20 هزار کیلومتر و بصورت ضربدی با یکدیگر تعویض نمایید.
6-دپوی مناسب لاستیک ها در محلی بدور از نور مستقیم خورشید و بدون رطوبت
لاستیک را باید در محیط تمیز به صورت عمودی انبار کنید، جایی که از نور مستقیم آفتاب یا نورهای مصنوعی شدید، حرارت، موتورهای الکتریکی (به دلیل ایجاد اوزون) و هیدروکربن ها (برش های نفتی) دور باشد. اگر لاستیک را روی رینگ نگه می دارید، باد آن را روی 15psi تنظیم کنید تا از ترک برداشتن جلوگیری شود.