به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، یکی از جنبه های ارزهای رمزنگاری شده، DeFi است که با عنوان امور مالی غیر متمرکز شناخته می شود. آرمان دنیای ارزهای رمزنگاری شده، این است که پول و پرداخت را به طور جهانی در دسترس دیگران قرار دهد؛ مهم نیست که در کجای دنیا قرار دارند. جنبش DeFi این قول را یک گام فراتر می برد. این جنبش، یک گزینه جهانی و آزاد را برای هر سرویس مالی که امروز استفاده می شود، مانند: پس انداز، وام، تجارت، بیمه و سایر موارد؛ برای همه افراد در جهان با تلفن هوشمند و اتصال اینترنت دست یافتنی می کند. در ادامه این مطلب به تعریف جامع تری از DeFi و مزیای آن پرداخته ایم.
معنی DeFi
DeFi به معنای “امور مالی غیرمتمرکز” است، اصطلاحی برای انواع برنامه های مالی در ارزهای رمزپایه یا بلاک چین که برای برهم زدن واسطه های مالی به وجود آمده است. این مفهوم به خدمات مالی با استفاده از قراردادهای هوشمند اشاره دارد، که به صورت خودکار قابل اجرا هستند و نیازی به واسطه هایی مانند بانک یا وکیل ندارند و به جای آن از فناوری بلاک چین آنلاین بهره می برند.
DeFi چگونه کار می کند؟
DeFi از فناوری بلاک چین الهام گرفته است، فناوری پشت ارز دیجیتال بیت کوین که به چندین نهاد امکان می دهد نسخه ای از تاریخ معاملات را نگه دارند. این یعنی معاملات بیت کوین توسط یک سیستم مرکزی کنترل نمی شوند.
این ویژگی مهم است، چون سیستم های متمرکز و دروازه بان های انسانی نمی توانند در این حالت، سرعت و پیچیدگی معاملات را محدود کنند. در نتیجه کاربران کنترل بیشتری بر پول خود دارند. امور مالی غیر متمرکز استفاده از بلاکچین را از انتقال ارزش ساده به موارد استفاده مالی پیچیده تر گسترش می دهد.
پارامترهای سرمایه گذاری Defi
حوزه امور مالی غیرمتمرکز به سرعت در حال پیشرفت است. روزانه پروژه های جدیدی با ایده های نوین در این حوزه ظهور می کند که فقط باید دنبال کننده این حوزه باشید تا از ایده آن مطلع باشید. فعالیت در حوزه امور اقتصادی غیرمتمرکز نیازی به دریافت مجوز از هیچ نهادی نداشته و فضایی کاملا آزاد برای فعالیت توسعه دهندگان و البته کلاهبرداران است. کسی نمی تواند مانع از فعالیت این افراد شود و تنها باید کاربر تحلیل و ارزیابی شخصی خود را داشته باشد. اما برای ارزیابی شخصی باید چه عواملی را مدنظر قرار دهیم؟ در ادامه این پارامترها را معرفی خواهیم کرد.
۱. هدف پروژه چیست؟
اولین سوالی که باید از خود بپرسید این است که این پروژه DeFi به چه هدفی ایجاد شده است؟ ایده اصلی آن چیست و به دنبال ارائه چه خدمتی است؟ چه مشکل و کمبودی را رفع می کند؟ آیا هدفی که به دنبال رفع آن است، واقعا یک نیاز اساسی است؟
بسیاری از پروژه های جدیدی که در بازار معرفی می شوند و مدعی هستند که ایده جدیدی را معرفی کرده اند، واقعا ایده جدیدی ندارند و همان ایده پروژه های قبلی را اجرا می کنند. حتی ممکن است کدهای این پروژه جدید، صددرصد کپی از کدهای پروژه های قدیمی باشد و واقعا ایده نوینی را ارائه ندهد. اگر از بازار و ایده های سایر پروژه ها اطلاع نداشته باشید، ممکن است در دام تبلیغات این پروژه بیافتید. پس در مواجهه با یک پروژه جدید، به دنیال نوآوری ارائه شده و ایده اصلی آن پروژه باشید؛ اگر ایده اصلی آن تکراری و کپی از پروژه های قدیمی است، چه دلیلی برای رشد آن وجود دارد؟ ایا پروژه تمایزی نسبت به پروژه های قبلی خود ایجاد کرده است؟ اگر پاسخ منفی است؛ چه دلیلی برای رشد این پروژه وجود دارد؟
برای دستیابی به این اطلاعات مطالعه وایت پیپر و مقالاتی که توسط تیم توسعه دهنده در شبکه های اجتماعی مانند Medium ارائه می شود را به دقت مطالعه کنید. اگر در وایت پیپر پروژه ایده جدیدی نیافتید، نسبت به سرمایه گذاری در این پروژه دیفای بسیار احتیاط کنید.
۲. فعالیت توسعه دهندگان پروژه را رصد کنید
عمده پروژه های فعال در حوزه دیفای یک پروژه متن باز هستند. کدهای استفاده شده در این پروتکل ها به صورت شفاف در دسترس عموم مردم قرار دارد. این پروژه ها عموما توسعه دهندگانی دارند که وظیفه پیشبرد اهداف پروژه را بر عهده دارند. تمام این فعالیت ها عموما در گیت هاب پروژه نمایان است. فعالیت این توسعه دهندگان را بررسی کنید.
اگر در حوزه کدنویسی دانشی دارید، حتما شخصا کدهای پروژه را بررسی کنید. ببینید دقیقا این پروژه از چه المان هایی استفاده کرده است. فعالیت توسعه دهندگان و کدنویسان پروژه را به دقت زیر نظر بگیرید. آیا توسعه دهندگان این پروژه به صورت مداوم فعالیت دارند یا به ندرت به پروژه خود سر می زنند؟
برای انجام این ارزیابی وارد سایت پروژه شوید. در سایت اصلی پروژه به دنبال گزینه Developers بگردید و وارد Github پروژه شوید. هر آنچه نیاز دارید در این صفحه قرار دارد. در قسمت Repositories پروژه، تمام فعالیت هایی که توسعه دهندگان و برنامه نویسان بر روی این پروژه انجام می دهند را مشاهده خواهید کرد. اگر برنامه نویسان و توسعه دهندگان بر روی یک پروژه فعالیت کمی دارند، در سرمایه گذاری بر روی این پروژه دیفای احتیاط کنید.
۳. بازرسی قرارداد هوشمند
Audit کردن یک قرارداد هوشمند به معنی بررسی کدهای قرارداد هوشمند است. زمانی که یک قرارداد هوشمند اجرا شود، دیگر کسی قادر به کنترل آن نیست و تمام کارها بر اساس الگوریتمی که در کدهای آن استفاده شده، صورت می گیرد.
بیشتر پروژه ها پیش از راه اندازی پروژه، کدهای آن را در اختیار برخی شرکت ها قرار داده و آن شرکت ها کدها را بازرسی می کنند. عبور یک پروژه دیفای از این فیلتر، قابلیت اعتماد بالاتری را تامین می کند. عبور یک پروژه از بازرسی کدهای قرارداد هوشمند، ایمن بودن پروژه را تا حد زیادی تضمین می کند. اما دقت کنید که هیچ ضمانت صددرصدی در این حوزه وجود ندارد. بسیاری از پروژه های مطرح بازار علی رغم داشتن ایده های خوب، تیم توسعه قوی و عبور از بازرسی کدهای قرارداد هوشمند، هک شده و بخشی از دارایی خود را از دست داده اند. حتما این نکته را در مورد پروژه Defi بررسی کنید، پروژه ای که کدهای آن بازرسی نشده، ریسک بسیار بالایی دارد.
نکته مهم این است که حسابرسی کدهای یک پروژه هزینه نسبتا بالایی دارد. پروژه هایی که به دنبال کلاهبرداری بوده و یا ارزش سرمایه گذاری ندارند عموما راضی به پرداخت این هزینه نمی شوند. اما داشتن تاییدیه حسابرسی کدهای یک پروژه به معنی صددرصد ایمن بودن آن پروژه نیست.
۴. تیم پروژه را بشناسید
تمام دنیا، بازار ارزهای دیجیتال را با بیت کوین می شناسند. ساتوشی ناکاموتو خالق بیت کوین است که هیچ کس از هویت واقعی او اطلاعی ندارند. هرچند مشخص نبودن هویت واقعی تیم یک پروژه در نگاه اول نکته منفی به نظر می رسد، اما بسیاری در پاسخ خواهند گفت که هویت خالق بیت کوین نیز مشخص نیست. سوال اصلی اینجاست که آیا مشخص نبودن هویت تیم یک پروژه دیفای نکته ای منفی است؟
ماجرای بیتکوین و مشخص نبودن هویت ساتوشی ناکاموتو را نباید با سایر پروژه ها مقایسه کرد. مشخص نبودن هویت تیم توسعه یک پروژه ریسک سرمایه گذاری را افزایش خواهد داد. اما این به معنی کلاهبرداری بودن آن پروژه نیست. برای مثال هویت خالق پروتکل سوشی سواپ نیز مشخص نیست و این پروژه یکی از شبکه های موفق در حوزه DeFi است. اما این نکته فرصت خوبی برای کلاهبرداران است که به پیروی از پروژه هایی مثل سوشی سواپ هویت خود را پنهان کنند و از این فرصت نهایت استفاده را بکنند. اما بررسی تیم توسعه یک پروتکل و ارزیابی سوابق کاری آنها دید خوبی نسبت به یک پروژه می دهد.
برای بررسی سوابق کاری تیم توسعه پروژه، وارد سایت اصلی پروژه شوید. در صورتی که تیم پروژه مشخص باشد، اطلاعات اعضای تیم یا موسس آن در سایت نشان داده می شود. اسم تک تک اعضای تیم را در گوگل جستجو کنید. توییتر و لینکدین اعضای تیم را بررسی کنید. سوابق تحصیلی، سوابق شغلی هر یک را به دقت مطالعه کنید. تیمی که در گذشته پروژه های موفقی را راه اندازی کرده، احتمالا این پروژه را نیز با موفقیت راه اندازی خواهد کرد.
۵. ابعاد اقتصادی توکن های پروژه را بررسی کنید
فارغ از ابعاد فنی پروژه، نکته بسیار مهم در مورد بررسی ارزش سرمایه گذاری بر روی یک رمز ارز، برنامه عرضه و توزیع توکن ها آن است. پروژه ای که عمده توکن های آن در دست تیم پروژه است، نکته منفی برای بازار توکن های آن به شمار می رود. کنترل قیمت چنین توکنی در دست هولدرهای بزرگ آن است. پروژه ای که ۶۰ درصد توکن های آن در اختیار تیم پروژه قرار دارد، به مراتب سرمایه گذاری خطرناک تری در مقایسه با پروژه ای است که ۲۰ درصد توکن هایش در اختیار تیم توسعه آن است.
ریپل مثالی خوبی برای نشان دادن اهمیت این موضوع است. Jed McCaleb هم بنیانگذار ریپل، پس از چند سال فعالیت در شبکه ریپل تصمیم به خروج از این شبکه گرفت و از آن سال به صورت مداوم دست به فروش کوین های XRP خود زده است. فشار فروش ایجاد شده در اثر عرضه سنگین جد مک کالب همیشه به عنوان یکی از مهم ترین عوامل در عدم رشد قیمت این رمز ارز معرفی می شود. در مورد پروژه های دیفای به دلیل پایین بودن مارکت کپ یا حجم معاملات آنها، این مسئله تاثیر بیشتری بر قیمت خواهد داشت.
یکی از مثال ها پروژه چین لینک و توکن LINK است. بیش از ۵۰ درصد توکن های LINK در اختیار تیم پروژه است. این نکته به خودی خود ایرادی ندارد؛ اما باید توجه داشته باشید که اگر بنا به هر دلیلی تیم پروژه تصمیم به فروش دارایی خود بزنند، فشار فروش به قدری افزایش خواهد یافت که هیچ خریداری قدرت مقابله با آن را ندارد.
عموما پروژه ها توکن های خود را به صورت تدریجی و در یک بازه زمانی چند ساله عرضه می کنند. نرخ روزانه عرضه یک توکن را محاسبه کنید. کاربرد و موارد استفاده از آن را نیز بررسی کنید. مقایسه این دو عدد، کمک زیادی به تعادل میان عرضه و تقاضای یک توکن به شما خواهد داد. اگر ارتباط میان عرضه و تقاضا در بازار یک توکن، تعادل نداشته باشد و عرضه بسیار بیشتر از تقاضا باشد، افت قیمت سرنوشت محتوم آن توکن خواهد بود.
