چرا گیاه بعد از جابه جایی دچار شوک می شود؟
همه گیاهان بعد از جابه جایی مکان و یا تعویض گلدان دچار شوک می شوند و این مسئله اجتناب ناپذیر است. اما چرا این اتفااق می افتد؟ در جواب باید بگوییم که گیاهان از اساس برای جابه جا شدن ساخته نشده اند. ما با جابه جا کردن آن ها بر خلاف طبیعتشان عمل می کنیم و به همین دلیل گیاه با مشکلاتی روبه رو می شود. هننگام جابه جایی ممکن است ریشه گیاه آسیب دیده و یا کرک های ریز روی ریشه کنده شوند. این اتفاق باعث می شود که جذب مواد مغذی توسط ریشه از خاک کم شده و گیاه دچار شوک شود.
علائم شوکه شدن گیاه در اثر جابه جایی
اگر شما هم اهل نگهداری و پررورش گل و گیاه آپارتمانی باشید حتما با پدیده پژمررده شدن گیاهان بعد از جابه جایی گیاه یا تعویض گلدان آشنا هستید. اما علت این پژمرده شدن چیست؟ برای این که از پژمرده شدن گیاهان بعد از تعویض گلدان جلوگیری کنیم چه اقداماتی لازم است انجام دهیم؟ در این مقاله با علائم شوکه شدن گیاه مثل پژمرده شدن گل بعد از تعویض گلدان و علت توقف رشد گیاه آشنا شده و روش های پیشگیری و درمان شوکه شدن گیاه مثل دادن آب قند به گیاهان را معرفی می کنیم. با ما همراه باشید.
- یکی از مهم ترین و اصلی ترین علائم شوک شدن گیاه، کاهش رشد است. در چنین شرایطی گیاه رشد نمی کند و یا رشد آن بسیار کند است.
- طویل و باریک شدن گیاه یکی از نشانه های اختلال رشد گیاه می باشد. همچنین کوچک شدن اندازه برگها و کوتاه شدن فاصله بین گره ها و خمیده شدن شاخه ها از علائم کندی رشد هستند. گیاهانی که پس از جابه جایی آب کافی دریافت نمی کنند، پژمرده و چروکیده می شود.
- یکی دیگر از علائم متداول شوکه شدن، پژمردگی برگها است. همچنین ممکن است برگها پیچ خورده و لوله شوند یا به رنگ زرد در بیایند. در گیاهان خزان دار بافت بین رگبرگها یا در امتداد حاشیه برگها زرد شده و خشک و سپس قهوه ای می شود.
نکات مهم در شوکه نشدن گیاه هنگام تعویض گلدان
یکی از مهم ترین و اصلی ترین علائم شوک شدن گیاه کاهش رشد گیاه است در اینصورت رشد آن یا کلا متوقف و یا کاهش پیدا می کند. علت دیگر شوکه شدن گیاه طویل و باریک شدن گیاه می باشد. کوچک شدن برگ ها و خمیده شدن شاخه گیاه نیز از علائم شوکه شدن گیاه می باشد.
- تا حد امکان به ریشه ها هیچ کاری نداشته باشید و به آنها دست نزنید: هنگام انتقال آن به محل دیگر (خواه مقصد گلدان دیگر باشد یا باغچه)، هر چه کمتر به توپ ریشه دست بزنید بهتر است. در صورتی که مشکل تنگی گلدان یا در هم پیچیدگی ریشه (Root Bound) وجود داشته باشد چاره ای به جز عوض کردن گلدان ندارید اما نباید بگذارید خاک اطراف سیستم ریشه بریزد، نباید آن را تکان بدهید و باید با ریشه ها با ملایمت برخورد کنید.
- تا حد ممکن همه ریشه ها را همراه گیاه منتقل کنید: همان طور که در بالا گفته شد، برای جلوگیری از تنش باید تا حد ممکن همه ریشه را همراه گیاه جا به جا کنید. هر چه ریشه های بیشتری همراه گیاه باشد، شوک وارد شده کمتر خواهد بود.
- پس از تعویض گلدان، آبیاری کامل و عمیق انجام دهید: یکی از راهکارهای مهم پیشگیری از تنش جا به جایی در گیاه، این است که مطمئن شوید پس از انتقال آب کافی دریافت میکند. به این صورت گیاه به موقعیت جدید خود خو می گیرد.
- حتما هنگام جا به جایی ریشه ها مرطوب باشند: باید سیستم ریشه در هنگامی که گیاه به خاک جدید منتقل می شود، رطوبت داشته باشند تا استرس زیادی به آن وارد نشود. هر بخشی از ریشه که خشک باشد، آسیب می بیند.
درمان شوکه شدن گیاه
هیچ راه مطمئنی برای درمان قطعی تنش حاصل از تغییر گلدان وجود ندارد، اما می توانید برای به حداقل رساندن تاثیر آن کارهایی انجام دهید.
مقداری قند اضافه کنید: شاید باور نکنید اما تحقیقات نشان داده اند که دادن محلول رقیق آب و قند (قند یا شکر ساده که از مغازه ها خریداری می کنید) به گیاهان پس از جا به جایی و تعویض خاک، می تواند به کاهش زمان شوک آنها کمک کند. همچنین میتوان از آن به عنوان محافظ در مقابل شوک انتقال، استفاده کرد. این روش تنها به برخی از گیاهان کمک میکند اما به هر صورت هیچ ضرری برای آنها ندارد بنابراین ارزش امتحان دارد.
گیاه را هرس کنید: هرس کردن کمک میکند گیاهان بر رشد و تولید ریشه تمرکز کنند. در گیاهان چند ساله تقریبا یک سوم کل آن را هرس کنید. در انواع یکساله اگر نوع آن بوته ای است، یک سوم را هرس کنید و در صورتی که یک ساقه اصلی دارد، نیمی از هر برگ را ببرید.
ریشه ها را مرطوب نگه دارید: در این شرایط باید رطوبت خاک را حفظ کنید اما اطمینان حاصل کنید که خاک زهکشی خوبی دارد و آب در داخل آن جمع نمی شود.
انتخاب زمان مناسب برای جا به جایی گیاه
آغاز بهار یا پایان پاییز، امن ترین زمان برای جا به جایی گیاه است و در این زمان بهترین شرایط برای انتقال گیاه به مکان جدید وجود دارد. فقط در نظر داشته باشید که جابه جایی گیاهان به ویژه گیاهان در حال رشد بهتر است در روزهای فصل تابستان انجام نشود. همچنین کارشناسان توصیه می کنند جابه جایی نهال های تازه کاشته شده، بهتر است در اواخر بعد از ظهر انجام شود.