چگونه جای زخم یا اسکار را سه سوتِ رفع کنیم؟ 

جای زخم یا اسکار در نتیجه التیام زخم ایجاد شده و در واقع به محل جوش خوردن آن گفته می شود. وجود اسکار عموماً تاثیری بر سلامتی ندارد اما باقی ماندن آن روی پوست ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس شود. برطرف کردن این مشکل، فرایندی طولانی و زمان بر است و در برخی موارد ممکن است به طور کامل برطرف نشود. در ادامه به موضوع بهبود و رفع جای زخم با روش های خانگی خواهیم پرداخت.

جای زخم چیست؟

اگر می خواهید از این عارضه خلاص شوید قبل از هر چیز باید بدانید جای زخم یا اسکار چیست و چگونه می توانید آن را برطرف کنید. تشکیل اسکار بخشی از روند بهبود آسیب دیدگی است. هنگامی که لایه میانی پوست – درم – آسیب می بیند، بدن به طور طبیعی رشته های کلاژنی را جهت ترمیم این آسیب تولید می کند و همین موضوع باعث ایجاد اسکار روی پوست می شود.

نکاتی درباره جای زخم

• در بیشتر موارد، هرچه زخم سریع تر بهبود یابد و کلاژن کمتری رسوب کند، جای زخم کمتر به نظر می رسد.
• معمولاً شدت آن بستگی به شدت جراحت یا آسیب دارد.
• بر روی قسمت های مختلف بدن به شکل های متفاوتی ایجاد می شود.
• بسته به سن فرد مصدوم به شکل متفاوتی بروز می کند.
• انواع مختلفی دارد.

انواع جای زخم

زخم ها و جراحات از معضلات زندگی بشر محسوب می شوند؛ چرا که از بین بردن جای این زخم ها امری دشوار است. زخم و جراحت لکه های تیره رنگی را روی پوست افراد ایجاد می کند. جای زخم انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی های منحصر به فردی دارند.

• آتروفیک: جای زخم آتروفیک به دلیل از بین رفتن بافت ایجاد می شود. این نوع اسکار که معمولاً بعد از آکنه و آبله مرغان پدید می آید، ظاهری به شکل فرورفته، دندانه دار یا مسطح روی پوست دارد. اغلب اسکارهای آتروفیک نسبت به سایر قسمت های پوست دارای رنگدانه های تیره تری هستند.
• هیپرتروفیک: جای زخم های هیپرتروفیک به شکل بافت اضافه روی پوست ایجاد می شوند. این نوع جای زخم برخلاف جای زخم های کلوئیدی (زخم هایی که گوشت اضافه می آورند)، خارج از ناحیه آسیب دیده رشد نمی کنند و معمولاً تیره تر از سایر قسمت های پوست بدن است.
• کلوئیدی (keloid scar): جای زخم های کلوئیدی در نتیجه بهبود تهاجمی زخم و تولید بیش از حد بافت ایجاد می شود. این نوع اسکار ظاهری برجسته، گوشتی و پف دار داشته و معمولاً از پوست اطراف تیره تر است. برخلاف جای زخم های هیپرتروفیک، جای زخم های کلوئیدی می توانند فراتر از ناحیه آسیب دیده رشد کنند.
• انقباضی (کنتراکچر): جای زخم های انقباضی در قسمت هایی که مقدار زیادی از بافت پوست از بین رفته یا دچار آسیب های بسیار شدید شده باشد (مانند سوختگی) به وجود می آید. در چنین جای زخم هایی پوست سفت و براق شده و حرکت آن محدود می گردد.

چند درمان خانگی برای رفع جای زخم

هیچ روش شناخته شده ای برای درمان جای زخم به طور کامل وجود ندارد، اما بسیاری از آن ها به مرور زمان خود به خود محو می شوند. طرفداران درمان های طبیعی بر این باورند که با کمک درمان های خانگی می توان روند محو شدن جای زخم را تسریع کرد تا از این طریق کمتر به چشم بیاید. در ادامه چندین روش درمانی که برای برخی افراد می تواند موثر باشد را می خوانیم.

ورقه ها و ژل های سیلیکونی

از بین تمام درمان های خانگی موجود جهت رفع جای زخم، سیلیکون بیشترین شواهد را برای کارایی دارد.تحقیقاتی که در طی ۲۰ سال گذشته صورت گرفته نشان می دهد، که استفاده از ورقه ها یا ژل های سیلیکونی می توانند به تدریج اسکار را بهبود بخشند:

• بر اساس مطالعات صورت گرفته ورقه های سیلیکونی به عنوان راهکاری ثابت شده، جهت درمان جای زخم استفاده می شود.
• دیگر تحقیقات نشان می دهد که ژل موضعی سیلیکونی باعث بهبود جای زخم های کلوئیدی و هیپرتروفیک می شود.

ژل ها و ورقه های سیلیکونی را می توان بدون نیاز به نسخه پزشک تهیه کرد. پزشکان معمولاً این روش درمانی را بعد از عمل جراحی و یا برای کمک به تشکیل اسکار بعد از آسیب دیدگی تجویز می کنند. برای کمک به رفع جای زخم، ژل ها یا ورقه های سیلیکونی باید به مدت 12 ساعت در روز به مدت حداقل 3 ماه روی جای زخم قرار داده شوند. سیلیکون عوارض جانبی کمی داشته و معمولاً استفاده از آن آسان و بدون درد است.

آلوورا برای رفع جای زخم

• ژل آلوورا دارای خواص ضد التهابی است و می تواند به کاهش تحریک پوست، جلوگیری از تشکیل اسکار و بازسازی سلول های پوستی کمک کند.
• پوست تیره و سبز رنگ اطراف برگ آلوورا را جدا کنید.
• ژل شفاف آن را بیرون آورده و با حرکات دایره ای روی جای زخم بزنید.
• بعد از نیم ساعت، ژل را با آب سرد بشویید.
• این کار را روزی ۲ بار تکرار کنید.

ویتامین E

• شواهد علمی در مورد تاثیر ویتامین E روی اسکار قطعی نیست. تحقیقات در مورد اینکه چگونه ویتامین E می تواند آکنه را درمان کند و باعث رفع جای زخم شود، بی نتیجه بوده است.
• کپسول ویتامین E را از وسط باز کرده و روغن داخل آن را بر روی جای زخم بریزید (ممکن است برای پوشش دهی کامل اسکار به بیش از یک کپسول نیاز داشته باشید).
• به مدت ۱۰ دقیقه روغن را به آرامی در اطراف و روی جای زخم ماساژ دهید.
• بعد از ۲۰ دقیقه روغن را با آب گرم بشویید.
• این کار را حداقل ۳ بار در روز انجام دهید.

عسل

• عسل خام یک درمان قدیمی برای محو کردن جای زخم است. این ماده حاوی ترکیباتی است که بازسازی بافت را تحریک کرده و می تواند به رفع جای زخم کمک کند.
• قبل از خواب روی جای زخم خود لایه ای عسل مالیده و روی آن را با باند بپوشانید.
• اجازه دهید تمام شب، عسل روی اسکار بماند.
• هنگام صبح باند را برداشته و عسل را با آب گرم بشویید.
• تا زمان بهبودی، این کار را هر شب انجام دهید.
• هرقدر زودتر شروع به استفاده از عسل کنید، اثر ترمیمی آن بیشتر خواهد بود. هنگامی که خود زخم ترمیم شد و دیگر ترشح یا خونریزی نداشت می توانید استفاده از عسل را آغاز کنید.

روغن نارگیل

روغن نارگیل حاوی آنتی اکسیدان ها و ویتامین هایی است که می توانند رشد سلول ها و بافت های پوست را تقویت کرده و در نتیجه به رفع جای زخم کمک کنند. اگر دما پایین است و روغن نارگیل به شکل جامد درآمده، مقداری از آن را روی اسکار بگذارید، با حرارت بدن مایع می شود. به مدت ۱۰ دقیقه روغن را روی اسکار ماساژ دهید. اجازه دهید تا روغن جذب پوست تان شود، این کار حدوداً یک ساعت زمان می برد. این روند را دو تا چهار بار در روز تکرار کنید.

سرکه سیب

اثربخشی سرکه سیب در جلوگیری از ایجاد اسکار آکنه در مطالعات بالینی اثبات شده است. یک مطالعه در سال 2014 این اثر را به اسید سوکسینیک موجود در سرکه سیب نسبت داد. اسید سوکسینیک می تواند التهاب ناشی از آکنه را کنترل کند. این موضوع به نوبه خود ممکن است از ایجاد اسکار جلوگیری کرده و به رفع جای زخم کمک کند.

• 4 قاشق غذاخوری آب مقطر را با ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب طبیعی مخلوط کنید.
• پنبه را به ترکیب آب و سرکه آغشته کرده، روی جای زخم بزنید و اجازه دهید تا خشک شود.
• این کار را هر شب قبل از خواب انجام داده و صبح روز بعد آن را بشویید.

اسانس روغنی اسطوخودوس و روغن زیتون

روغن اسطوخودوس دارای خواص ضد قارچی، ضد التهابی و ضد میکروبی است و می تواند با برطرف کردن پاسخ التهابی در عفونت های پوستی، به التیام ناحیه آسیب دیده کمک کند و به مرور زمان جای زخم تازه را از بین ببرد.

• سه قطره اسانس روغنی اسطوخودوس را با سه قاشق غذاخوری روغن زیتون فرابکر ترکیب کنید.
• ترکیب به دست آمده را به مدت ۵ دقیقه روی اسکار ماساژ دهید.
• بعد از گذشت نیم ساعت محل را با آب گرم بشویید.
• این کار را حداقل ۳ بار در روز انجام دهید.

لیمو

شواهد محکمی مبنی بر اینکه لیمو می تواند به رفع جای زخم کمک کند وجود ندارد. یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که استفاده موضعی از روغن لیمو به کاهش التهاب و آسیب پوستی در موش ها کمک می کند.

• لیموی تازه را برش دهید.
• لیمو را فشار داده و آب آن را روی جای زخم بریزید.
• بعد از ده دقیقه محل را با آب خنک بشویید.
• این کار را هر روز و در یک زمان مشخص انجام دهید.

پودر کردن سنگ آهک

استفاده از پودر سنگ آهک به همراه کمی زردچوبه تاثیر چشمگیری در درمان جای زخم دارد. نام دیگر این ماده Chuna است. زردچوبه و پودر سنگ آهک هردو حالت پودری دارند. برای درمان جای زخم بهتر است این دوماده را با کمی آبلیمو یا گلاب ترکیب کنید که حالتی خمیری به خود بگیرد. آبلیمو به دلیل خاصیت سفیدکنندگی باعث ازبین رفتن تیرگی ناشی از جای زخم می شود.

آلیسین موجود در پیاز

پیاز یک ماده ضدباکتریایی است. خواص درمانی پیاز بر هیچکس پوشیده نیست. بهترین ماده برای درمان هر نوع عفونتی که در بدن وجود دارد، پیاز است. ماده ای به نام آلیسین در پیاز وجود دارد که فرمانده ارتشی محسوب می شود که با جای زخم می جنگد. کافی ست پیاز را رنده کرده یا آن را به دونیمه تقسیم کنید، سپس روی محل موردنظر قرار دهید. این عمل را هفته ای دو یا سه بار به مدت ۳۰ دقیقه تکرار کنید. با ترکیب آب پیاز، عسل، آبلیمو، گلاب با روغن زیتون یک ماسک شگفت انگیز برای خود تهیه کنید.

روغن درخت چای

دو الی سه قطره از روغن درخت چای تمام آن چیزی است که شما برای از بین بردن جای زخم نیاز دارید. این روغن خاصیت ضدالتهابی و ضداکسیدانی دارد. روغن درخت چای به تنهایی کارساز تمام مشکلات است. حال اگر این روغن را با سایر مواد مغذی برای پوست ترکیب کرده و یک ماسک خانگی تهیه کنید، پوستی صاف، روشن و بدون لک خواهید داشت.

دارچین معجزه آساست

یکی دیگر از مواد موثر برای درمان جای زخم در منزل استفاده از پودر دارچین است. بهتر است ابتدا خودتان چوب دارچین را تهیه کرده و آن را پودر کنید. اینگونه خیالتان از تازه و طبیعی بودن پودر دارچین راحت خواهد بود. دارچین نیز مانند سایر مواد نام برده خاصیت ضدالتهابی دارد. استفاده از حالت پودری این ماده ممکن است خیلی موثر واقع نشود. بهتر است پودر دارچین را با مواد موثر دیگری ترکیب کنید که حالتی خمیری به خود بگیرد. انجام این عمل ساده خواص ناشی از پودر دارچین را در بهبود جای زخم دوچندان می کند. ترکیبات زیادی از پودر دارچین به دست می آید. برای مثال این امکان برای شما فراهم است که پودر دارچین را با گلاب، روغن زیتون، روغن نارگیل، عسل یا روغن درخت چای ترکیب کنید.

سیب زمینی

شواهد محدودی نشان دهنده آن است که سیب زمینی می تواند به رفع جای زخم کمک کند. همچنین یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که پوست سیب زمینی ممکن است به بهبود سوختگی های جزئی کمک کند.

• سیب زمینی را به صورت برش هایی با ضخامت متوسط خرد کنید.
• به کمک حرکت های دایره ای، برش های سیب زمینی را روی اسکار بمالید.
• زمانی که برش سیب زمینی شروع به خشک شدن کرد، آن را دور انداخته و یک برش دیگر بردارید.
• این کار را به مدت ۲۰ دقیقه ادامه دهید و صبر کنید جای زخم به مدت ۱۰ دقیقه در هوای آزاد بماند تا خشک شود.
• محل را با آب سرد بشویید.
• این کار را حداقل یک بار در روز انجام دهید.

میوه گل رز و کندر

روغن میوه گل رز و روغن کندر حاوی ترکیباتی هستند که خواص ترمیم اسکار از خود نشان می دهند و می توان از آن ها برای رفع جای زخم استفاده کرد.

به مقدار مساوی اسانس روغنی میوه گل رز و اسانس روغنی کندر را با هم مخلوط کنید. مخلوط به دست آمده را کمی روی جای زخم ماساژ دهید. به مدت ۴۵ دقیقه صبر کرده، سپس به آرامی محل را با آب گرم بشویید. این کار را ۳ بار در روز انجام دهید.

رفع جای زخم با جوش شیرین

نتایج یک مطالعه قدیمی نشان داده استفاده از جوش شیرین به منظور ترمیم زخم پس از جراحی، بهبودی قابل توجهی ایجاد می کند. نکته: بدون مشورت با پزشک، هرگز از روش های خانگی برای ترمیم زخم جراحی استفاده نکنید. در صورتی که مطمئن شدید این روش برای شما ضرری ندارد، می توانید به این ترتیب عمل کنید:

• دو قاشق غذاخوری جوش شیرین را کم کم با آب مقطر مخلوط کرده تا به شکل خمیر دربیاید.
• به کمک آب مقطر محل زخم یا اسکار را مرطوب کرده و سپس خمیر را روی آن بمالید.
• خمیر را به کمک کمپرس گرم به مدت ۱۵ دقیقه روی جای زخم نگه دارید.
• محل زخم را بشویید.
• تا زمان بهبودی زخم، این کار را هر روز انجام دهید.

عصاره پیاز

یکی از قدیمی ترین و شناخته شده ترین راه های رفع جای زخم، استفاده از عصاره پیاز است. عصاره پیاز در اکثر محصولات طراحی شده برای درمان جای زخم استفاده می شود. برخی تحقیقات نشان می دهند:

• محصولات حاوی عصاره پیاز می توانند جای زخم ها را بعد از ۴ هفته بهبود بخشیده و نرم کنند.
• افرادی که از ژل حاوی عصاره پیاز استفاده کرده اند، بعد از ۴ هفته شاهد بهبودی اسکار از نظر بافت، نرمی، قرمزی و ظاهر کلی آن بوده اند.

علی رغم مطالعات صورت گرفته، شواهد موجود در مورد عصاره پیاز در بعضی مواقع ضد و نقیض است. به عنوان مثال یکی از تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که عصاره پیاز بهتر از پماد (با پایه وازلین) برای درمان جای زخم عمل نمی کند. در هر حال به دلیل خواص متعدد آب پیاز، ارزش امتحان کردن را دارد. در نظر داشته باشید که رفع جای زخم و برطرف کردن کامل اسکار با اکثر روش های خانگی تا زمانی ممکن است که محل اسکار نسبتاً تازه باشد. بهترین زمان هنگامی است که زخم ترمیم شده اما جای آن همچنان ملتهب و قرمز یا صورتی رنگ است. پس از اینکه اسکار کهنه شد و روند ترمیم پوست متوقف شد، نه تنها اغلب روش های خانگی، بلکه بسیاری از کرم ها و پمادهای رفع اسکار نیز کاربرد چندان مطلوبی نخواهند داشت. پس دقیقاً پس از ترمیم زخم، برای رفع اسکار و پیش گیری از دائمی شدن جای زخم اقدام کنید.

روغن اسطوخودوس

روش های خانگی متعددی برای درمان جای زخم وجود دارد. یکی از این روش ها استفاده از روغن اسطوخودوس است. این روغن در رفع چین وچروک های پوستی نیز موثر واقع شده است. با افزایش سن وسال چروک های آزاردهنده ای در اطراف چشم افراد ظاهر می شود. استفاده روزانه از این روغن به مدت یک الی دو ماه شما را از شر این چین وچروک ها راحت خواهد کرد. بهتر است این روغن را به تنهایی استفاده کرده و با ماده دیگری ترکیب نکنید.

خاک مرداب

نام دیگر خاک مرداب سنگ نقره است. این ماده حالت پودری دارد و همانطور که از اسم آن مشخص است، به شکل خاک است. برای درمان جای زخم کافی است مقدار کمی از این خاک را روی محل موردنظر بمالید. بدون شک طی مدت زمان کوتاهی معجزه این محصول را مشاهده خواهید کرد. سنگ نقره در اغلب عطاری ها یافت می شود. بهتر است این ماده را به تنهایی استفاده کنید و با ماده دیگری ترکیب نکنید. حالت پودری این ماده از حالت خمیری آن بیشتر مورد تایید واقع شده است.

از خواص خیار غافل نمانید

دانه های ریز داخل خیار از عوامل اصلی التیام بخشی و بهبود جای زخم محسوب می شود. در فصل تابستان نیز از خیار و حتی پوست خیار برای بهبود نواحی که عرق سوز شده اند، استفاده می شود. خیار یکی از بهترین عوامل در درمان جای زخم، ترمیم پوست، روشن شدن پوست و غیره است. امروزه خواص درمانی خیار در بهبود وضعیت پوستی برای همه آشکار شده است. استفاده از خیار در انواع مختلف ماسک های خانگی مشاهده می شود. در ادامه روش تهیه بهترین و کارسازترین ماسک های خانگی را به شما آموزش خواهیم داد.

کره کاکائو

کره کاکائو یکی دیگر از عوامل موثر در درمان جای زخم است. کره کاکائو را هر شب قبل از خواب به صورت دورانی روی پوست خود ماساژ دهید. سپس اجازه دهید این کره تا صبح روی پوست شما باقی بماند. استفاده از این کره در یک دوره بیست روزه شما را از شر لکه های پوستی راحت خواهد کرد. با استفاده از کره کاکائو پوستی صاف، شفاف و روشن داشته باشید.

قرص آسپرین

برای محو کردن و از بین بردن جای زخم ابتدا چند عدد قرص آسپرین را خرد کنید. سپس مقدار کمی آب به آن اضافه کنید که حالتی خمیری پیدا کند. خمیر به دست آمده را حدود نیم ساعت بر روی پوست خود بمالید سپس با آب سرد بشویید.

بنابراین قبل از اینکه هر کدام از روش های گفته شده را انجام دهید، ابتدا جای زخم و اطراف آن را شسته و خشک کنید. یادتان باشد که از این روش های درمانی تنها برای بهبود اسکار استفاده کرده و از استعمال آن ها بر روی زخم های باز خودداری نمائید. در صورت تحریک پوست، سوزش یا قرمزی، استفاده از این روش ها را فوراً متوقف کنید. امیدوارم از محتوای پوست و مو نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به زیبایی بیشتر خود اهمیت میدهند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش سلامت خانواده ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.