درابتدا درمورد رفع این مشکل باید بگوییم که در برخی از موارد امکان رفع کامل این مشکل وجود ندارد و تنها می توانید آن را به حداقل برسانید؛ اما از سویی دیگر درصورتی که تصویر به مدت زیادی به صورت ثابت روی نمایشگر باقی نمانده باشد، امکان رفع کامل مشکل وجود دارد.
قبل از ظهور نمایشگرهای تخت کریستال مایع، تنها تلویزیون ها و مانیتورهای CRT مجهز به لامپ پرتوی کاتدی در بازار موجود بود. در این تلویزیون ها هر یک از پیکسل ها دربردارنده ی فسفرهای قرمز، سبز و آبی هستند و هر یک از آن ها بسته به شدت فسفرهای شان، با رنگ متمایزی نمایش داده می شوند. در صورتی که تصویری برای مدت زیادی روی این تلویزیون باقی بماند، شدت فسفرها به میزان محسوسی کاهش می یابد و شبحی از تصویر روی نمایشگر باقی می ماند که به آن سوختگی تصویر گفته می شود.
البته امروز نمایشگرهای LCD و LED جایگزین نمایشگرهای پلاسما و CRT شده اند که طرز کار آن ها کاملا متفاوت است. در این نمایشگرها از کریستال مایع نور پس زمینه برای ایجاد تصویر استفاده می شود. در این نمایشگرها نور پس زمینه ی سفیدی از فیلتر کریستال های مایع عبور می کند که باعث می شود هر یک از پیکسل ها رنگ متفاوت و خاصی نمایش دهند.
اگرچه نمایشگرهای LCD و LED دچار همان نوع سوختگی تصویر تلویزیون های CRT و پلاسما نمی شوند؛ اما از این مشکل مصون هم نیستند. درواقع این تلویزیون ها دچار مشکلی به نام جاماندگی تصویر یا image persistence می شوند.
علت ایجاد پدیده ی سوختگی تصویر
اجازه دهید قبل از آموزش نحوه ی برطرف کردن مشکل سوختگی تصویر، ابتدا دلیل آن را بیان می کنیم. اگرچه شدت این مشکل در تلویزیون های LCD و LED به اندازه ی تلویزیون های پلاسما و CRT شدید نیست؛ اما در هر نوع نمایشگری اگر تصویر به مدت زیادی ثابت باقی بماند، اثری دائمی از خود به جای می گذارد.
ابتدا علت ایجاد این مشکل در تلویزیون های پلاسما را توضیح دهیم؛ اما قبل از آن باید بدانید که این پدیده در تلویزیون های CRT چگونه رخ می دهد؛ همان طور که قبلا گفتیم زمانی که تصویر مدت زیادی روی این تلویزیون ها باقی بماند، عناصر فسفر هر پیکسل روشنایی شان را از دست می دهند. در مواردی که شدت سوختگی تصویر زیاد باشد، شبحی از تصویر روی نمایشگر باقی می ماند و از بین نمی رود.
تلویزیون های پلاسما نیز دارای عناصر فسفر هستند و ممکن است این ماده در این تلویزیون ها نیز آسیب ببینند. پدیده ی سوختگی تصویر زمانی در نمایشگرهای پلاسما رخ می دهد که پیکسل ها بر اثر ثابت بودن تصویر به مدت طولانی، آسیب ببینند. در چنین شرایطی فسفرها شدت روشنایی شان را از دست می دهند و تنها رنگی را نمایش می دهد که قبلا به صورت مکرر مجبور به نمایش آن بوده است
آیا تلویزیون های LCD و LED هم دچار سوختگی تصویر می شوند؟
احتمال ایجاد مشکل سوختگی تصویر در تمام نمایشگرها وجود دارد
تلویزیون های LCD و LED هم از این مشکل در امان نیستند؛ اما به شکل دیگری آسیب می بینند و نسبت به تلویزیون های نسل قبل دیرتر دچار چنین مشکلی می شوند؛ یعنی پس از گذشت مدت طولانی تری از ثابت ماندن این تصویر، اثر تصویر برای همیشه روی نمایشگر باقی می ماند. درضمن در تلویزیون های LCD و LED از این مشکل تحت عناوین احتباس تصویر (متداول ترین نوع سوختگی تصویر)، ماندگاری تصویر یا سایه ی LCD یاد می شود.
احتباس تصویر با سوختگی تصویر تفاوت دارد (البته این مشکل قبل از ایجاد پدیده ی سوختگی تصویر رخ می دهد). اجازه دهید برای فهم بهتر این موضوع مثالی را بیان کنیم؛ تصور کنید بتدا می خواهید نقاشی قطاری را بکشید و این تصویر باید چند ساعت ثابت باقی بماند و پس از تکمیل نقاشی، فیلم ببینید یا بازی کنید اگر پس از نقاشی تان و درحین انجام بازی به دقت به نمایشگر نگاه کنید، خط و خطوط و تصویر تار و کمرنگی از قطار را می بینید؛ البته در بیشتر موارد این تصاویر در مدت کوتاهی محو می شود و معمولا با حرکت تصاویر و تغییر رنگ ها، تصویر قبلی به تدریج از بین می رود. اگر بخواهیم تفاوت بین سوختگی تصویر و احتباس تصویر را به ساده ترین شکل ممکن بیان کنیم، باید بگوییم که احتباس تصویر مشکلی موقتی است و می توان آن را برطرف کرد؛ اما سوختگی تصویر مشکلی دائمی محسوب می شود و برطرف کردن آن تقریبا امکان پذیر نیست.
البته چنانچه تلویزیون های LED یا OLED دچار سوختگی تصویر شوند؛ به هیچ وجه نمی توان این مشکل را برطرف کرد و دلیل این موضوع هم به نحوه ی کار این تلویزیون ها مربوط می شود. متصاعد شدن نور از لامپ های LED تلویزیون ها باعث می شود پیکسل ها به مرور زمان کارایی خود را از دست بدهند. زمانی که تصویری تعدادی از پیکسل ها را دربر می گیرد و برای مدت زیادی ثابت باقی می ماند، آن پیکسل ها سریع تر از پیکسل های اطراف شان خراب می شوند و در صورتی که پیکسلی سوخت، هیچ راهی برای احیای آن وجود ندارد.
البته درصورت استفاده ی معمولی از تلویزیون های LED ،OLED ،QLED و سایر انواع صفحهن مایش اصلا نباید نگران این موضوع است و خطر سوختگی تصویر تنها زمانی تلویزیون تان را تهدید که هر روزی برای چند ساعت متوالی شبکه ی ثابتی را تماشا کنید؛ شبکه های مختص پخش خبر. این شبکه ها یکی از عوامل اصلی پدیده ی سوختگی تصویر محسوب می شود؛ زیرا هم جای لوگوی شبکه روی تصویر باقی می ماند و هم ممکن امکان جاماندگی کادرهای مختص زیرنویس کردن روی نمایشگرها وجود دارد.
نکته ی حائز اهمیت این است که هیچ نمایشگری در مقابل این مشکل مصون نیست و تنها شدت و نوع مشکل در نمایشگرهای مختلف تفاوت دارد. مدت زمانی که ثابت بودن تصویر موجب آسیب دیدن پیکسل ها می شود، به نوع نمایشگر، نوع پنل، اندازه ی تلویزیون و سازنده بستگی دارد.
حل مشکل بجاماندگی تصویر تنها در تلویزیون های پلاسما و LCD امکان پذیر است و روش های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد. میزان تأثیر این روش ها در حل این مشکل به میزان آسیب وارد شده بستگی دارد. در ادامه روش های ممکن برای برطرف کردن این مشکل را بیان می کنیم؛ البته قبل از این ایجاد چنین مشکلی با استفاده نکردن از تصاویر ثابت به مدت طولانی به راحتی می توانید از این مشکل جلوگیری کنید.
درضمن چنانچه قصد دارید به مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر تلویزیون نگاه نکنید، بهتر است آن را خاموش کنید. این کار به افزایش عمر تلویزیون نیز کمک می کند.
کاهش شدت مشکل
اکثر نمایشگرها درست کالیبره نشده اند و این مشکل باعث می شود کنتراست و روشنایی تصویر به میزان زیادی افزایش یابد. با کاهش میزان نور و کنتراست تلویزیون یا هر صفحه نمایش دیگری می توانید شدت سوختگی تصویر را کاهش دهید با حتی این مشکل را برطرف کنید. کنتراست کمتر موجب نوردهی بیشتر در قسمت های مختلف نمایشگر می شود. این موضوع باعث می شود قسمت های خاصی از نمایشگر فشار کمتری را تحمل کنند و به نوبه ی خود به جلوگیری از سوختگی تصویر کمک می کند.
روش های حل مشکل
استفاده از تصویر سفید
درصورت آسیب دیدن نمایشگرتان، می توانید تصویری کاملا سفید را ثابت و به مدت ۱۲ تا ۱۴ ساعت روی تلویزیون تان نگه دارید. تغییر دائمی بین رنگ های سیاه و سفید با الگوهای تصادفی می تواند به حذف شبح تصویر کمک کند. متاسفانه در صورتی که مشکل شدید باشد، این راه حل نمی تواند مشکل را برطرف کند. برخی از تلویزیون ها دارای قابلیتی کاربردی برای انجام بهتر این کار هستند. در تلویزیون های مجهز به این فناوری ضربه هایی به نمایشگر وارد و سطح نمایشگر با این الگوهای تصادفی پر می شود.
استفاده از قابلیت پیکسل شیفت (pixel shift) یا اسکرین شیفت (screen shift)
برخی از نمایشگرها مجهز به فناوری پیکسل شیفت (تغییر پیکسل) یا اسکرین شیفت (تغییر صفحه نمایش) هستند که تصویر و پیکسل های مورد استفاده را کمی تغییر می دهد. در صورتی که تلویزیون شما مجهز به این ویژگی باشد، برای فعال کردن این ویژگی باید به تنظیماتش مراجعه کنید. پیکسل شیفت برای جلوگیری از مشکل برگشت ناپذیر سوختگی تصویر در تلویزیون های LED و OLED، ویژگی ساده و موثری محسوب می شود. این ویژگی می تواند برای برطرف کردن مشکل سایه ی LCD نیز مناسب باشد. در تلویزیون های جدید قابلیت هایی برای رفرش شدن صفحه نمایش ایجاد شده است که می تواند از مشکل احتباس تصویر یا سوختگی تصویر جلوگیری کند.
استفاده از ابزار JScreenFix برای برطرف کردن مشکل نمایشگرهای کامپیوتر
استفاده از نرم افزار JScreenFix بهترین روش نرم افزاری برای حل مشکل سوختگی تصویر استِ البته این نرم افزار درواقع برای برطرف کردن مشکل پیکسل سوخته طراحی شده است؛ اما نسخه ی جدید این نرم افزار یعنی JScreenFix Delux می تواند برای برطرف کردن مشکل سوختگی تصویر نیز بکار گرفته شود و عمر تلویزیون های LCD و پلاسما را نیز افزایش دهد.
JScreenFix Delux رایگان است؛ اما در صورتی که می خواهید هر بار بیشتر از ۲۰ دقیقه از آن استفاده کنید، باید برای خرید لایسنس نرم افزار ۲۵ دلار بپردازید.
چنانچه مطمئن نیستید که پیکسل های نمایشگر تان سوخته است یا خیر، می توانید از نرم افزارهای تشخیص پیکسل سوخته نظیر UDPixel استفاده کنید (برای استفاده از این نرم افزار باید Microsoft .NET Framework را نصب کنید).
البته چنانچه از ویندوز استفاده نمی کنید یا تمایلی به استفاده از نرم افزار ندارید، می توانید از ابزارهای آنلاین نظیر وب سایت LCD استفاده کنید (برای استفاده از این وب سایت باید از فلش استفاده کنید و در صورتی که از مرورگر گوگل کروم استفاده می کنید، پس از کلیک روی آیکون دایره یا آیکون قفل در کنار نوار آدرس و کلیک روی گزینه ی Settings، کلمه ی Flash را در بخش Permissions بیابید و گزینه ی Allow را از منوی کشویی مقابل آن انتخاب کنید). در این وب سایت می توانید نمایشگرتان را با رنگ های سیاه، سفید، قرمز، سبز و آبی آزمایش کنید.
استفاده از اسکرین سیور سفید
استفاده از اسکرین سیور کاملا سفید نیز می تواند راه حل خوبی برای برطرف کردن سوختگی تصویر باشد؛ زیرا رنگ سفید یک دست می تواند مشکل سوختگی تصویر را حل کند؛ البته این راه حل بیشتر برای برطرف کردن جاماندگی تصویر مناسب است (البته این روش نمی تواند این مشکل را نیز کاملا برطرف کند، بلکه تاحدودی شدت آن را کاهش می دهد و آن را نامحسوس می کند)، اما می توانید آن را برای رفع مشکل سوختگی تصویر نیز امتحان کنید.
چنانچه تلویزیون تان دچار سوختگی تصویر شده است و لپ تاپ دارید، می توانید لپ تاپ تان را با کابل HDMI به تلویزیون متصل کنید و دسکتاپ را روی تلویزیون تان نمایش دهید و چند دقیقه منتظر بمانید تا ببینید این راه حل می تواند مشکل تان را برطرف کند یا خیر.
پخش ویدیویی سریع با رنگ های مختلف
پخش ویدیوهای سریع با تنوع بالایی از رنگ ها به مدت چند دقیقه تا نیم ساعت می تواند تاحدودی به رفع این مشکل کمک کند. این روش برای برطرف کردن مشکل نمایشگرهای گوشی و تبلت نیز مناسب است.
خاموش کردن نمایشگر
گاهی اوقات خاموش کردن نمایشگر به مدت چند ساعت می تواند مشکل را برطرف کند؛ البته توصیه می کنیم در صورت تمایل به انجام این کار، نمایشگر را به مدت ۴۸ ساعت خاموش نگه دارید. این روش می تواند برای برطرف کردن مشکل نمایشگرهای گوشی و تبلت نیز مناسب باشد (توصیه می کنیم برای رفع این مشکل، نمایشگر گوشی تان را حداقل یک ساعت خاموش کنید).
استفاده از خدمات پس از فروش
درصورتی که نمایشگرتان گارانتی یا خدمات پس از فروش داشته باشد، می توانید با مراجعه به مراکز تعمیر مجاز از افراد متخصص بخواهید این مشکل را برطرف کنند. درضمن برخی از نمایشگرها با ضمانت تعویض با دستگاه سالم نیز عرضه می شوند.
برای برطرف کردن مشکل نمایشگرهای گوشی علاوه بر روش های مطرح شده می توانید اپلیکیشن های موجود در گوگل پلی و اپ استور را نیز برای رفع مشکل امتحان کنید. از میان این اپلیکیشن ها می توان به OLED Tools (برای رفع مشکل احتباس تصویر) اشاره کرد. اگر هیچ یک از راه حل های مطرح شده مشکل تان را برطرف نکرد، چاره ای جز تعویض نمایشگر ندارید.
بهترین راه حل برای جلوگیری از سوختگی تصویر
تمام راه حل های معرفی شده در این مقاله می تواند بسته به نوع نمایشگر و شدت مشکل، مشکل سوختگی تصویر را حل کنند؛ البته زمانی که این مشکل شدید باشد، به طور کامل برطرف نمی شود و تنها شدت آن کمتر می شود. با استفاده از راه حل های مطرح شده در این مقاله می توانید از خراب شدن و کاهش کارایی تدریجی صفحه نمایش نیز جلوگیری کنید.
چگونه مشکل قطعی وای فای را رفع کنیم؟
