چگونگی گرفتن بذل مدت در صیغه موقت توسط زوجه

تعریف بذل

بذل در لغت به معنی بخشیدن و گذشت کردن از حقی آمده است و در اصطلاح بذل در ازدواج موقت، منظور بخشیدن بقیه مدت تعیین شده در نکاح بودن زن است که توسط مرد صورت می پذیرد.

بذل مدت در عقد موقت چیست

به موجب ماده 1139 قانون مدنی، روش های انحلال عقد موقت یا صیغه مشخص شده است که بر اساس آن، انقضای مدت و همچنین بذل مدت می تواند سبب خاتمه یافتن صیغه موقت بشود. اما در پاسخ به این سوال که بذل مدت در صیغه چیست، باید گفت از آن جهت که عقد نکاح موقت محدود به یک زمان مشخص شده است، مرد می تواند مدت زمانی که از این عقد مانده است را به زن ببخشد و با این کار، زن را از قید زوجیت خود رها سازد که این امر تحت عنوان بذل مدت شناخته می شود. لازم به ذکر است که بذل مدت در عقد موقت حق و اختیاری است که به شوهر تعلق دارد؛ به این صورت که مرد هر زمانی که بخواهد می تواند باقی مانده مدت عقد را به زن ببخشد. همچنین، رضایت یا عدم رضایت زن برای بذل مدت از طرف شوهر ملاک صحت بذل مدت نمیباشد و نمیتواند جلوی بخشیدن مدت از سوی مرد را بگیرد.

ماهیت بذل مدت

همانگونه که گفتیم اساسا بذل مدت به اراده شوهر به وقوع می افتد. بخشیدن مدت در ازدواج موقت با طلاق متفاوت است؛ طلاق یک ایقاع تشریفاتی است که به صیغه خاص و با حضور دو مرد عادل انجام میشود. اما بذل مدت به هیچگونه تشریفاتی نیاز ندارد. ادامه عقد موقت از حقوق مرد است و هرگاه بخواهد می تواند از آن صرفنظر کند. لذا وجود شرایطی که برای صحت طلاق لازم است، مانند اینکه طلاق نباید در زمان عادت ماهیانه باشد، در بذل مدت لازم و ضروری نیست. فلذا می تواند با هر لفظی واقع بشود. اما برای صحت بذل مدت یا بخشیدن مدت زمان صیغه موقت مرد باید عاقل و بالغ و رشید و مختار باشد و همچنین بایستی اراده خود را اعلان کند و قصد درونی او به تنهایی اثری نخواهد داشت. فلذا می توان گفت که بذل مدت ماهیت ویژه ای دارد که با فسخ نکاح و طلاق متفاوت است.

دعوی الزام به بذل مدت را تحت چه شرایطی می توان طرح نمود؟

پیش تر گفتیم؛ عقد نکاح موقت برای مدت زمان معلوم و محدودی منعقد می گردد. انقضای مدت عقد موجب انحلال عقد نکاح موقت خواهد بود، این امکان وجود دارد عقد نکاح موقت یا به اصطلاح همان صیغه برای مدت زمان طولانی منعقد گردد در این صورت انحلال عقد صرفاً با انقضای مدت یا بذل مدت از جانب مرد تحقق خواهد یافت. در اینجا مناسب است این سوال مطرح گردد؛ چنانچه ازدواج موقت برای مدتی طولانی منعقد شود اما شوهر به تکالیف قانونی خود در قبال زوجه عمل ننماید و حاضر به بذل مدت باقی مانده نیز نشود، تکلیف چیست؟ در این موارد چه راهکار قانونی برای حمایت از زن و جلوگیری از تضییع حقوق قانونی وی متصور است؟

در پاسخ باید گفت، چنانچه مرد حاضر به بذل مدت باقی مانده نشود به نحوی که موجبات عسر و حرج زن فراهم گردد زن می تواند با مراجعه با دادگاه و ارائه ادله مربوط به عسر و حرج خود اقدام به طرح دعوی الزام به بذل مدت نماید. در صورتی که دادگاه ادله زن را مورد پذیرش قرار دهد حکم الزام شوهر به بذل مدت را صادر خواهد نمود.

وکالت زن برای بذل مدت در عقد موقت

در شرایطی ممکن است زن نیز بتواند برای بذل و بخشش باقی مانده مدت صیغه اقدام کرده و حتی بدون رضایت مرد، به عقد موقت خاتمه بدهد. به این صورت که اگر ضمن عقد موقت، زن با شوهر شرط کرده باشد که در شرایط بخصوصی ( همچون عدم پرداخت نفقه ) امکان بذل مدت عقد موقت به وکالت از شوهر را داشته باشد، این شرط صحیح بوده و برای شوهر الزام آور خواهد بود. البته ممکن است اینگونه شرط شود که زن هر زمان بخواهد، بتواند نسبت به بذل مدت صیغه از طرف شوهر نیز اقدام نماید که در این صورت نیز شرط صحیح و معتبر می باشد. لذا در هر کدام از موارد ذکر شده، زن می تواند برای بذل مدت صیغه اقدام نموده و به صورت یک جانبه خاتمه یافتن عقد ازدواج موقت را اعلام نماید که به صرف اعلام بذل مدت به وکالت از مرد، این امر محقق خواهد شد و زن و شوهر از قید زوجیت هم خارج میشوند. در واقع وکالت زن برای بذل مدت در عقد موقت مانند وکالت زن برای طلاق در عقد دائم میباشد که به زن این امکان را می دهد بدون رضایت شوهر، از وی طلاق بگیرد.

قرارداد بذل مدت در عقد موقت

نظر به اینکه طبق سند نکاحيه منقطع شماره ………………………….. مورخ / / ۱۳ تنظیمی دفتر رسمی ثبت ازدواج شماره …………… تهران بانو: …………………. فرزند آقای ……………………… و نام مادر خانم ……………….. دارای شناسنامه شماره …………. صادره از …………… متولد ……………. ساکن …………………………….

بمدت ………………….. سال کامل شمسی از تاریخ وقوع نکاح همسر منقطعه اینجانب: ……………… فرزند آقای ………………… و نام مادر خانم ……………………… دارای شناسنامه شماره………………………… صادره از ………………… متولد ………………………. ساکن:…………………………………………………………….

بوده، علیهذا بموجب این سند رسمی (و داخل در مدت نکاح منقطع مزبور) باقیمانده مدت نکاح منقطع فوق الذکر را به بانوی مشارالیها بذل نموده و می نمایم و بنابراین بانوی نامبرده از زوجیت منقطعه اینجانب خارج میگردد و مهریه نیز طبق قبض سپرده شماره ………………………. (موجود در این دفتر) به صندوق ثبت بسود بانوی موصوفه تأدیه شده و تمامی شرایط صحت بذل مدت آن نکاحيه منقطعه از هر حیث باقرار جاری شده است.

رسیدگی به دعوی الزام به بذل مدت در صلاحیت کدام دادگاه است؟

با توجه به بند 9 ماده 4 قانون حمایت خانواده، رسیدگی به دعوی بذل یا انقضای مدت در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد.

در حال حاضر شما می توانید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نسبت به طرح دعوی الزام به بذل مدت اقدام نمایید. برای این منظور به همراه داشتن کارت ملی، دلایل مربوط به اثبات عسروحرج و کارت بانکی جهت پرداخت هزینه های مربوطه الزامی می باشد. توصیه و تاکید می نماییم؛ طرح هر دعوی نیازمند دانش و تخصص حقوقی می باشد. مراجعه خودسرانه به دادگستری دست آوردی به غیر از اتلاف وقت و هزینه در بر نخواهد داشت. وکلای رسمی دادگستری با داشتن اطلاعات تئوری و کاربردی مربوط به هر دعوی واجد دانش و تبحر کافی در پیشبرد دعاوی حقوقی در مسیر قانونی خود می باشند.

قوانین و مقررات عقد نکاح چیست؟