فرمول ریختن اشک بر اثر خرد کردن پیاز کمی پیچیده است، ولی به بیان بسیار ساده، پیاز حاوی اسیدهای آمینه به نام «سولفوکسید»ها است و وقتی آن را برش می‌دهید، به پوسته آن‌ها آسیب می‌رسانید. این آسیب پوستی، سولفوکسیدها را به یک ماده شیمیایی آزاردهنده تبدیل می‌کند. دو بخش آنزیمی و گوگردی موجود در پیاز بعد از برش، در هوا پخش شده و تبدیل به گاز می‌شوند.
این ترکیبات گوگردی هنگامی که با اشک چشم ترکیب شوند، باعث ایجاد اسید سولفوریک و ریزش اشک خواهند شد. با این فرآیند، غده‌های اشک فعال شده و اسید سولفوریک بر پایه‌های عصبی چشم اثر می‌گذارند. این روند، سوزش چشم را به دنبال خواهد داشت.
کارشناسان دانشگاه بریستول بر این باورند که بهترین راه برای جلوگیری از ریزش اشک ناشی از خرد کردن پیاز این است که در وهله اول گاز از چشم دور شود، اما راه‌های دیگری هم در کنار این مورد وجود دارند که در ادامه آورده ایم. با ما همراه باشید.
اگر این سوال را از خانم های خانه دار و یا سرآشپزها بپرسید، از متفاوت بودن جواب هایشان متعجب می شوید. ممکن است همه این روش ها برای شما کارساز نباشد، اما حتما یکی از آن ها برای شما کاربردی است. ما در اینجا بهترین ترفندهایی که می توانید استفاده کنید تا از اشک ریختن با پیاز جلوگیری کنید را، برایتان فهرست کرده ایم. با ما همراه باشید.
پیشگیری بهتر از درمان است. اگر عینکی دارید که مانند عینک شنا کاملا روی صورت فیکس می شود، می توانید از آن کمک بگیرید. شاید کمی خنده دار باشد اما صد درصد کاربردی است به شرط آن که هنگام برداشتن عینک، دست خود را که به پیاز زده اید دوباره به چشمانتان نزدیک نکنید. حتما دست خود را خوب بشویید و سپس عینک را بردارید. کسانی که از لنز نیز استفاده می کنند تاثیر مشابه ای را خواهند دید.
به سراغ ریشه بروید. اصل گوگردی که باعث اشک ریختن شما می شود، در ریشه پیاز است. پس اگر ابتدا به شکل مخروطی ریشه و مرکز آن را خارج کنید، دیگر برای خرد کردن پیاز مشکلی نخواهید داشت و اشکتان سرازیر نخوهد شد.
سرتان را بالا بگیرید. هدف این است که چشمانتان را از مسیر گازهای پیاز دور کنید. البته اگر پیاز خیلی تند باشد، این کار چندان کارساز نیست اما می تواند از شدت اشک ریختن کم کند. تنها کافی است سرتان بالای پیاز نباشد.
اگر در فصل گرما قصد خرد کردن پیاز، آن هم به میزان زیاد دارید، می توانید به کمک یک پنکه، گازها را از خود دور کنید. البته می توانید در کنار پنجره و یا هواکش قوی نیز این کار را انجام بدهید. علاوه بر پنکه، خرد کردن پیاز کنار بخار کتری یا قابلمه نیز می تواند مفید باشد.
اگر به دنبال منحرف کردن گازهای آزاد شده از پیاز هستید، قبل از خرد کردن پیاز، شمعی را نزدیک تخته برش روشن کنید. گازهای آزاد شده، به سمت شعله شمع کشیده می شوند. البته بهتر است جهت اطمینان همچنان سرتان را دور نگه دارید.
حتما برایتان پیش آمده که بعد از برخورد چاقو به پوست مرکبات، آب آن در چشمتان پریده و باعث ریزش اشک شده باشد. عین همین اتفاق برای پیاز نیز می افتد. به همین دلیل است که توصیه می کنند تا هرگز با نوک چاقو پیاز را خرد نکنید تا باعث پخش شدن آب آن به اطراف نشود. بهتر است از بدنه چاقو استفاده کنید.
چه کار کنیم تا آنزیم کمتری آزاد شود؟ انجماد و سرما می تواند در این مورد کارساز باشد. کافی است تنها 10 دقیقه پیاز را داخل فریزر قرار دهید. البته این را در نظر داشته باشید که اگر می خواهید پیاز را در یخچال سرد کنید بهتر است کنار سیب زمینی و سیب نباشد چرا که بوی نامطبوعی در یخچال تولید می کند.
کبابی ها، اغلب پیاز را برش زده و کمی در آب خنک می گذارند. این کار باعث می شود تا کمی از تندی پیاز کاسته شود. البته کمی پیاز را نرم نیز می کند. اما تاثیر بدی روی طعم آن نمی گذارد. روش ساده ای است و به امتحان کردنش می ارزد.
آشپزها اغلب از چوب کبریت استفاده می کنند. به این شکل که چند چوب کبریت را به صورتی که سر گوگردی آن به خارج باشد در دهان قرار می دهند. بعضی آشپزها متعقدند این کار باعث می شود اشک کمتری هنگام خرد کردن پیاز بریزند
آدامس بجوید! البته این کار برای بعضی ها سخت است. چون باید همزمان روی دو کار تمرکز کنند. لحظه ای متوقف کردن جویدن، می تواند اشک را سرازیر کند.علاوه بر آدامس، جویدن نان نیز می تواند موثر باشد. البته باید یک تکه از نان خارج از دهانتان باشد. البته این روش ظاهر خوشایندی ندارد و از آن جاییکه باعث ایجاد بزاق در دهان می شود، چندان مورد پسند عموم نیست.
مراقب باشید که در صورت ریزش اشک از چشمانتان با دستی که پیاز را خرد می‌کنید، چشمتان را پاک نکنید. با این کار حتما مدت زیادی چشمانتان می‌سوزد.
