چرا بانک ها محکوم به بنگاهداری شده اند؟ 

به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی ساعدنیوز، دکتر محمد حسن قدیری ابیانه تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگویی اختصاصی با خبرنگار ما و در تحلیل حواشی پیش آمده در رابطه با سود بانکی و نقش بانک ها در رشد پایه پولی و تورم در کشور گفت: من یک جدولی را سال ها پیش درست کردم که در آن اندازه تورم و اندازه سود بانک های کشورهای مختلف را با همدیگر مقایسه کردم. نکته جالب توجه این بود که بانک های کشورهای غربی که اهل ربا هستند، سود به مراتب کمتری را از بانک های ایرانی که در یک کشور اسلامی قرار دارند دریافت می کنند! ولی با یک بررسی اجمالی در همین جدول مشخص می شود که سود بانکی در کشورهای غربی چند برابر نرخ تورم است.

قدیری ابیانه با اشاره به ناترازی نرخ سود بانکی و نرخ تورم در ایران افزود: اگر نرخ سود بانک ها را در ایران با نرخ تورم در کشورمان مقایسه کنیم درمی یابیم که بانک ها ایرانی به مراتب سود کمتری برای تسهیلات نسبت به تورم دریافت میکنند. بنابراین، بانک ها اگر راهی برای درآمدزایی برای خودشان در این شرایط تورمی پیدا نکنند، و به همین سود تسهیلات و کارمزد بسنده کنند، ورشکست می شوند. در شرایط تورمی، بانک ها برای حفظ ارزش دارایی های خودشان مجبور می شوند که این دارایی ها را به اموال تبدیل کنند.

این تحلیلگر مسائل ایران گفت: یکی از فتواهایی که اخیراً رهبر معظم انقلاب اسلامی صادر کردند این است که اگر شخصی به هنگام قرض الحسنه دادن شرط بگذارد که ارزش پولش را دریافت خواهد کرد، به هنگام ادای قرض، قرض دهنده حق دارد تا سقف تورم، از قرض گیرنده طلب ارزش پول قرض داده شده را بکند و این ربا محسوب نمی‌گردد. یادم هست یک زمانی یکی از دوستان با خود من درباره قرض دادن به یکی از اطرافیانش برای ساخت مسکن مشورت کرد. گفت من 10 سکه دارم و می توانم بفروشم و پولش را به او بدهم. گفتم شما نفروش همان سکه ها را به او بده و بگو باید عین همین سکه ها را به من بازگردانی. جالب است که فردی که قرض می خواست این درخواست را قبول نکرد! سکه آن زمان یک میلیون تومان بود الان 30 میلیون تومان! فرض کنید طرف می خواست الان پول دوست ما را به نرخ سابق بدهد، اندازه یک نیم سکه هم نمی شد!

قدیری ابیانه تصریح کرد: قرض الحسنه نباید طوری باشد که فرد قرض دهند ضرر کند. اگر این اتفاق بیفتد، قرض الحسنه عملا منسوخ می شود و این اتفاق درستی نیست. در شرایط تورم 40 درصدی، بانک اگر برای وام 40 درصد سود هم دریافت کند، باز طوری است که ضرر می کند چرا که فقط عین ارزش پولش را گرفته و در کنار آن هزینه های دیگر هم بر او تحمیل شده است. الان کسانی که در بانک سپرده برای دریافت سود می گذارند، از همین مسیر ضرر می کنند چرا که ارزش پول سپرده‌گذاری شده کاهش پیدا می کند، و خیلی ها از این موضوع اطلاع ندارند. قبلا با یک میلیارد تومان می شد چند واحد آپارتمان خرید ولی الان یک واحد هم نمی‌شود خرید.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: کاهش سود بانکی فقط از مسیر کاهش نرخ تورم میسر است. در غیراینصورت، اگر تکلیف کنیم که بانک ها بیایند وام 4 درصدی بدهند، این منشأ فسادهای بسیاری است. هستند کسانی که برای دریافت چنین تسهیلاتی حاضرند هر کاری بکنند. مثل برادر آقای روحانی که از شعبه یک بانک در خارج 400 میلیارد تومان با نرخ سود صفر درصد گرفته بود و در شعبه همان بانک در ایران برای دریافت سود 24 درصدی سپرده گذاری کرده بود! بانک ها زمانی برای تسهیل تولید هم قرار شد وام 4 درصدی بدهند. شرط گذاشتند که مرحله ای از کار باید پیش برود و بعد برای تجهیز کارخانه وام بدهند. همه رفتند سوله ساختند وام را گرفتند و در جای دیگر مصرف کردند! این یعنی فساد. به خاطر همین کلی سوله متروکه در ایران وجود دارد.

قدیری ابیانه تأکید کرد: فقط تصورش را بکنید که مابه التفاوت نرخ سود 4 درصدی تا نرخ تورم چنین تسهیلاتی از طرف دولت و از جیب ملت هزینه شده است و این عمق فسادآفرینی چنین طرح هایی را نشان می دهد. بنابراین، ما نمیتوانیم سود بانکی را عامل تورم بدانیم در حالی که این سود کمتر از خود نرخ تورم است. خود بانک ها به همدیگر وام‌های کلان می دهند با نرخ 23 درصد سود و بیشتر و با این وام ها، تنفسگاهی برای خودشان پیدا می کنند. همان طور که گفتم، برای حفظ ارزش اموالشان هم مجبورند که در شرایط تورمی بنگاه داری کنند هرچند این کار غلطی است! اگر این کار را نکنند ورشکست می شوند. همان اتفاقی که برای چندین بانک رخ داده است و فقط صدایش را درنمی آورند.