چطور پیک مناسب برای گیتار خود انتخاب کنیم؟

در حالت کلی سه فاکتور مهم در انتخاب پیک گیتار وجود دارد. نخست طراحی پیک است. بزرگی محیط پیک و نحوه ی طراحی آن در ارتباط شما با سیم ها تاثیر مستقیم دارد. نوازندگان ریتم و گیتار آکوستیک معمولا ترجیح می دهند از پیک های بزرگ تر استفاده کنند. در حالی که نوازندگان جز و متال بیشتر از پیک های کوچک و نوک تیز بهره می برند.

دومین عامل در انتخاب پیک، ضخامت آن است. پیک های باریک تر برای اجرای ریتم مناسب تر هستند، هرچند اجراهای بیس با پیک های ضخیم تر بهتر اتفاق می افتند. در نهایت مواد اولیه ی به کاررفته در پیک تاثیر زیادی در صدا و سادگی نگه داشتن آن دارند. پیک های نایلون و سلولید، صدایی گرم تر و سنتی دارند. هرچند پیک های تورتکس و اکرلیک صدایی شفاف تر را به مخاطب منتقل می کنند.

اکثر نوازندگان بر این عقیده اند که تُن خوب، از خود گیتار یا شاید هم امپ یا پدال ها نشأت می گیرد. چیزی که معمولاً در این میان نادیده گرفته می شود، پیک یا مضراب است. با اینکه این وسیله کوچک و ارزان تأثیر زیادی روی صدا و نوازندگی گیتار دارد، آخرین چیزی است که نوازنده ها به آن اهمیت می دهند. با توجه به مواردی از قبیل ضخامت، اندازه، شکل و جنس، نکات بسیاری درباره مضراب هست که باید درک شود.

جنس پیک

جنس پیک فاکتور مهم در انتخاب این ابزار است. رایج ترین مواد اولیه در ساخت پیک نایلون و پلاستیک هایی نظیر دلرین ( delrin ) و اولتم ( ultem) هستند .از مواد دیگری نظیر سنگ چوب و حتی فلز نیز در ساخت پیک استفاده می شود که کمتر رایج هستند. در ادامه، به مواد متداول در ساخت مضراب اشاره می کنیم.

سلولوئید (Celluloid)

وقتی به مواد ساخت مضراب فکر می کنیم، اولین ماده ای که به ذهن می رسد، سلولوئید است؛ زیرا سلولوئید معمول ترین و رایج ترین ماده در ساخت مضراب است. پیک های سلولوئیدی، اَتک های روشن، ترد و تروتازه ای ارائه می کنند، ولی بسیار بی دوام هستند. همچنین، این نوع مضراب ها، به دلیل انعطاف پذیری سلولوئید، گرایش به تولید صدایی شُل و ول دارند. حالا اینکه این ویژگی صدایی چیز خوبی است یا بد، کاملاً به شخص نوازنده بستگی دارد.

نایلون (Nylon)

بعضی از نوازندگان مثل جین سیمونز و جیمی پیج، روی نایلون قسم می خورند. مضراب های نایلونی، صدای روشنی تولید می کنند و بسیار انعطاف پذیر هستند. روی سطح اکثر این مضراب ها، برای چسبندگی بهتر، نوعی بافت شبیه به کنده کاری ایجاد می شود. این بافت، به خصوص برای کسانی که دستانشان زیاد عرق می کند، بسیار کاربردی است.

استال (Acetal)

پیک های Tortex و Delrin از این ماده بسیار بادوام ساخته می شوند. کمپانی های سازنده پیک، در سال ۱۹۷۳ به استفاده از این ماده روی آوردند؛ یعنی زمانی که استفاده از لاک لاک پشت برای ساخت پیک ممنوع شد. پیک های اسِتالی از پیک های نایلونی سفت تر و از پیک های ساخته شده از Ultem نرم تر هستند. این پیک ها بادوام هستند و اَتک هایی قوی تولید می کنند.

Ultem

پیک های ساخته شده از این ماده، مثل پیک های Dunlop Ultex، بسیار خشک و سفت هستند و هر ضخامتی که داشته باشند، صدای روشنی تولید می کند. این مضراب ها بین نوازندگان ماندولین بسیار پرطرفدار شده اند.

پیک های تگوا

پیک های تگوا (که به آن ها کروزو یا عاج گیاهی نیز می گویند) از یک درخت نخل (بومی آمریکای جنوبی) تولید می شود. تگوا ماده ی سفید و سختی است که از دانه های این گیاه محافظت می کند.

تگوا به اعتقاد بسیاری جایگزین عاج در پیک های گیتار است. تاگوا بسیار آسیب پذیر است و به همین دلیل این پیک ها اکثرا با ضخامت بالا تولید می شوند.

پیک پوست نارگیل

این پیک به شکل غافلگیرکننده ای خوش صدا است. هرچند مانند تاگوا انعطاف پذیری پایینی دارد. این پیک ها حس خوبی را به دست و به گیتار منتقل می کنند. همچنین به سادگی از سیم ها جدا می شوند و سرعت نوازندگی را بالا می برند.

پیک سنگی

سنگ ماده ی اولیه ی بسیار سختی است و در عین حال صدای منحصر به فردی دارد. هرچند کار با پیک های سنگی (مخصوصا در ضخامت های پایین) چندان ساده نیست. این پیک ها معمولا از ضخامت های ۱.۹ میلی متر به بالا عرضه می شوند.

پیک های سنگی بیشتر برای اجراهای سولو مناسب هستند. همچنین صدای قوی و سنگینی دارند. سطح آن ها نیز ممکن است صدایی مشابه شیشه در زمان برخورد به سیم ها ایجاد کند. پس بهتر است از آن ها برای اجرای گیتار الکتریک استفاده کنید.

پیک چوب شیشام

چوب معمولا ماده ی اولیه ی مناسبی برای تولید پیک گیتار نیست. به این دلیل که به سادگی ساییده می شود و تغییر شکل می دهد. هرچند انواع مختلف چوب، سختی های متفاوتی نیز دارد. این پیک که توسط شرکت کلایتون تولید می شود از چوبی به نام شیشام تولید شده است. این چوب در درجه بندی جانکا (که سختی چوب را مشخص می کند) دارای درجه ی ۱۷۸۰ است.

پیک دلرین

یکی از رایج ترین مواد اولیه ی به کار رفته در ساخت پیک، دِلرین است. بسیاری از پیک های موجود در بازار از دلرین در ساخت خود استفاده می کنند. این ماده سطحی مات دارد و به همین دلیل نگه داشتن پیک را آسان تر می کند. این پیک ها بخاطر مقاومت بالای خود بسیار محبوب هستند. صدای آن ها کمی گرم است اما صدای منحصر به فرد تورتکس را ندارند. پیک های دلرین تحت عنوان های تجاری مختلف (از جمله گیتور) به فروش می رسند.

پیک تورتکس

پیک های تورتکس محصول شرکت دانلوپ و احتمالا مشهورترین پیک های جهان هستند. بسیاری از نوازندگان مشهور (از جمله اسلش) به دلیل صدای منحصر به فرد تورتکس از آن استفاده می کنند. این پیک ها از سایر محصولات دانلوپ (از جمله اولتم) سریع تر قدیمی می شوند و ساییده می شوند. فرمول دقیق ساخت پیک های تورتکس را تنها خود شرکت دانلوپ می داند.

این سری از پیک ها محبوب ترین محصولات این شرکت هستند و بسیاری از پیک های دیگر دانلوپ نیز در اصل با اعمال تغییرات کوچکی در تورتکس ساخته شده اند. پیک های تورتکس برای شروع به نوازندگی بسیار مناسب اند و سبک های مختلف را پوشش می دهند.

پیک اکریلیک

اکریلیک ها معمولا سطحی شفاف دارند و بسیار لغزنده هستند. در مقابل خش برداشتن و ساییده شدن مقاومت بسیار بالایی نشان می دهند. هرچند نگه داشتن آن ها در گرما (و با دست عرق کرده) بسیار سخت است. پس بهتر است نمونه هایی را انتخاب کنید که دارای تکنولوژی گریپ هستند و صدای آن ها کمی شفاف تر است.

اما بهترین پیک چه جنسی است و شما باید کدام را انتخاب کنید ؟ مانند حالت قبل این موضوع نیز به خود شما بستگی دارد .مواردی که باید در نظر داشته باشید :

• صدایی که پیک ایجاد می کند
• احساسی که با در دست گرفتن آن پیک پیدا می کنید. بعضی پیک ها صاف و بعضی زبر تر هستند.
• دوام . بعضی از مواد دوام بیشتری نسبت به مواد دیگر دارند. همچنین بعضی از پیک ها دوام بالایی دارند مانند پیک های فلزی اما ممکن است به سیم های گیتار آسیب بزنند.

بهتر است پیک های مختلف را استفاده و در نهایت آن جنسی که با آن راحت تر هستید را انتخاب کنید.

ضخامت

ضخامت مضراب، بیشترین نقش را در گرمی یا روشنی صدا ایفا می کند. هر یک از قطرهای مختلف، مزایا و معایب خود را دارد.ضخامت پیک مهمترین عاملی است که باید در انتخاب خود در نظر داشته باشید. پیک ها در ضخامت های مختلف از خیلی نازک تا خیلی ضخیم وجود دارند. در ادامه در مورد کاربرد آنها توضیحاتی ارائه خواهد شد.

Thin

مضراب های نازک، ضخامتی بین ۰/۴۰ تا ۰/۶۰ میلی متر دارند. این مضراب ها، طبیعتاً صدای سبک تری ارائه می دهند و بهترین نتیجه را در نوازندگی های لطیف به ارمغان می آورند. پیک های نازک، به ویژه آنها که از سلولوئید ساخته شده اند، ارائه کننده صدایی شُل و بی جان هستند. این مضراب ها برای استرامینگ های گیتار آکوستیک عالی هستند. همچنین در مواردی که نیاز به ریتم های روشن و واضح است -مثل آنچه در بسیاری از آلبوم های راک و کانتری به گوش می خورد- کارایی بسیار خوبی از خود نشان می دهند.

پیک های نازک برای اجرای لید گیتار مناسب نیستند؛ زیرا آن صدای گِرد که مورد نیاز تُن لید است را عرضه نمی کنند. صدای این پیک ها برای اجرای لید، بیش از حد تیز است و فرکانس های بم کمی تولید می کنند. در ضمن، به واسطه نازکی و انعطاف پذیری، کنترل کمی برای لید نوازی به نوازنده ارائه می کنند.

Medium

پیک های مدیوم دارای ضخامتی مابین ۰/۶۰ تا ۰/۸۰ میلی متر هستند که رایج ترین ضخامت برای نوازندگی گیتار است. شاید این پیک ها، در هنگام استرام کردن با گیتار آکوستیک، از آن درخشش پیک های نازک بی بهره باشند، ولی هنوز به اندازه کافی انعطاف پذیر هستند که در ریتم نوازی خوب عمل کنند. از طرفی، از ضخامت کافی برای نوازندگی پارت های لید نیز برخوردار هستند. این ضخامت، ارائه کننده میدرنج های بالای خوبی است و بدون بم کردن صدا، فرکانس های میدرنج کافی را نیز به صدا می افزاید. هنرجوهای گیتار به استفاده از این ضخامت تمایل بیشتری دارند؛ زیرا این ضخامت، نقطه میانگین است و تقریباً همه نوع صدا و روش نوازندگی را پوشش می دهد.

Heavy

پیک های هوی دارای ضخامتی بین ۰/۸۰ تا ۱/۲ میلی متری هستند. نوازندگی با این ضخامت، بیشترین میزان کنترل را به نوازنده می دهد. مضراب های هوی با سروصدای اضافی کمتر، کلاً موجب تمیزی نوازندگی می شوند و به سولوهای شما داینامیک بهتری می بخشند. اگر بیشتر لید گیتار می نوازید، این ضخامت مضراب، مناسب شماست.

Extra Heavy

آن دسته از گیتاریست هایی که به مضراب ضخیم تر نیاز دارند، باید به سراغ پیک های Extra Heavy بروند. این مضراب ها دارای ضخامت ۱/۲ میلی متری به بالا هستند. معمولاً گیتاریست های bebop و جَز که خواهان صدایی بسیار گرم ونرم هستند، با پیک های Extra Heavy می نوازند. کمپانی Gravity Guitar Picks، مدل هایی با ضخامت ۶ میلی متر هم تولید می کند. اگر شما تابه حال نوازندگی با مضرابی با ضخامت بالای ۳ میلی متر را تجربه نکرده اید، پیشنهاد می کنیم آن را امتحان کنید.

همانطور که توضیح داده شد هر کدام از پیک ها در مواردی خاص عملکرد بهتری دارند. اما به طور کلی انتخاب پیک یک مسئله شخصی است. شما می توانید حتی از پیک های ضخیم نیز برای گیتار آکوستیک استفاده کنید و در نهایت پیک دلخواه خود را انتخاب کنید.

شکل و فرم

شکل مضراب نیز نقش مهمی در نوازندگی ایفا می کند و در چگونگی قرارگیری مضراب بین انگشتان و در نهایت، در راحتی نگهداری آن توسط انگشتان تأثیرگذار است.

شکل پیک شاید روی حسی که شما هنگام نواختن پیدا می کنید موثر باشد اما توجه کنید که این فاکتور می تواند روی صدای ساز نیز تاثیر بگذارد.

پیک های کوچکتر ، سنگین تر و پیک های اشکی بیشتر توسط گیتاریست هایی استفاده می شوند که به صدای واضح تری احتیاج دارند. به عنوان مثال گیتاریست های جاز و لید گیتاریست ها .

اما این موضوع نیز شخصی است و به استایل و صدایی که می خواهید از ساز بگیرید بستگی دارد. توضیه می شود هنرجویانی که در ابتدای راه هستند از پیک های اشکی شکل و استاندارد استفاده کنند.

Classic/Standard

اکثر گیتاریست ها با این فرم مضراب شروع می کنند و معمولاً هم با همین فرم مضراب ادامه می دهند. این امر بی دلیل هم نیست؛ این فرم و شکل مضراب، سال هاست که امتحان خود را پس داده است. اگر مطمئن نیستید کدام فرم مضراب را انتخاب کنید، این مضراب ها هرگز شما را ناامید نخواهند کرد.

Tri-Tip

مضراب های سه گوش، به واسطه آسانی قرارگیری بین انگشتان و نوک کندترشان، معمولاً مورد علاقه نوازنده های گیتار آکوستیک و بیس هستند. در ضمن با این فرم مضراب، می توان از هر سه گوشه پیک استفاده نمود. به نوعی مثل این است که سه مضراب خریداری کرده باشیم. وقتی یکی از نوک ها خراب شود، نوک های دیگر هنوز قابل استفاده هستند.

Jazz

درست است که اسم این شکل مضراب، جَز است، ولی می تواند پاسخگوی هر نوع موسیقی دیگر نیز باشد. این شکل برای نوازندگی سریع مناسب است. اگر تابه حال با مضراب های بزرگ تر مثل Tri-Tip می نواختید، سوئیچ کردن به مضراب های Jazz، فوراً باعث افزایش سرعت شما خواهد شد.

با این حال اگر حرفه ای تر هستید هیچ محدودیتی در انتخاب وجود ندارد. مادامی که بتوانید آن پیک را به راحتی در دستان خود نگه دارید

با انگشت گیتار بنوازیم یا با پیک؟