به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، کودکان کوتاه قد والدین را نگران می کنند که چرا رشد نمی کنند؟ چرا از هم سن و سالهایشان کوتاه قد تر هستند ؟ چه کنیم تا مشکل کوتاهی قد آنها حل شود و.. که پاسخ همه را در ادامه خواهید یافت.
تاخیر رشد زمانی رخ می دهد که یک کودک به میزان نرمال نسبت به سن خود رشد نمی کند این تاخیر ممکن است ناشی از شرایط سلامتی نظیر کمبود هورمون رشد یا کم کاری تیروئید باشد در برخی موارد، درمان اولیه می تواند به کودک برای رسیدن به یک قد عادی یا نزدیک به نرمال کمک کند. اگر حدس می زنید که فرزند شما با سرعت معمولی رشد نمی کند، با پزشک ملاقات کنید.
علل کوتاهی قد در کودکان
علل کوتاهی قد را می توان در سه دسته عمده تقسیم بندی نمود:
بیماری های مزمن (برای مثال، سوء تغذیه)، عوامل ژنتیکی و خانوادگی و یا ایجاد اختلال در فرایند رشد کودکان (مثلاً بلوغ زودرس یا دیررس). در سراسر جهان، سوء تغذیه شایع ترین علت نارسایی رشد است و معمولاً به فقر و یا عدم توسعه یافتگی جوامع باز می گردد. سوء تغذیه در کشورهای توسعه یافته، اغلب ناشی از رژیم های نامناسب غذایی است. در این موارد وزن گیری ناکافی کودک بیشتر قابل توجه است تا کوتاهی قد.
کودکانی که از لحاظ ژنتیکی کوتاه هستند، معمولاً پدر و مادری کوتاه قد دارند. این کودکان سرعت رشدشان طبیعی (میزان رشد نسبت به زمان) است و رشد استخوان آن ها نیز مراحل طبیعی (که توسط مقایسه سن استخوانی و سن تقویمی مشخص می شود.) خود را طی می کند. آن ها در زمان مناسب وارد مرحله بلوغ خود می شوند و به طور معمول طول قدشان با قد پدر و مادرشان ساز گاری دارد.
“تأخیر سرشتی رشد” اصطلاحی است که برای توصیف فرزندانی که کوچک تر از سن طبیعی خود هستند، اما نرخ رشدشان طبیعی است، بکار می رود. نشانه های “تأخیر سرشتی رشد” عبارت اند از: تأخیر در سن استخوان ها، سرعت رشد طبیعی، رشد قد بر اساس الگوی رشد خانواده. “بلوغ تأخیری” اصطلاحی است که اکثراً برای کودکان مبتلا به “تأخیر سرشتی رشد”، بکار برده می شود. معمولاً این افراد دارای بستگان نزدیکی هستند که او نیز به این عارضه مبتلا می باشد. به عنوان مثال ممکن است در خانواده آن ها دختری باشد که پس از ۱۵ سالگی، اولین قاعدگی او رخ می دهد. یا پسری که بعد از ۱۸ سالگی به سن بلوغ برسد.
هرچند که نادر است، اما اختلالات غدد درون ریز، مانند کم کاری تیروئید (کمبود هورمون های تیروئید) و یا کمبود هورمون های رشد نیز می تواند در رشد کودک مؤثر باشند.
معمولاً قد و قامت کوتاه می تواند با بیماری های ژنتیکی نیز مرتبط باشد، مانند جهش ژن SHOX، سندرم داون، یا سندرم ترنر.
معاینه و آزمایشات
پزشک سابقه و شرح حال دقیقی از کودک دریافت می کند سپس معاینات فیزیکی را انجام می دهد از جمله: اندازه گیری قد، وزن، اندازه اندام ها و تنه کودک.
ممکن است پزشک برای بررسی اختلالات هورمونی و ژنتیکی، آزمایش خون درخواست دهد.
آزمایش ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
• برای ارزیابی کمبود هورمون هورمون های رشد: آزمایش بررسی سطح انسولین مثل فاکتور رشد ۱ (IGF-1) و پروتئین IGF -3 (IGFBP-3)
• برای ارزیابی بیماری های خونی: آزمایش شمارش کامل سلول های خونی
• برای ارزیابی کم کاری تیروئید: آزمایش سطح تیروکسین (T4) خون و هورمون محرک تیروئید (TSH)
• برای ارزیابی سندرم ترنر(یکی از علت های شایع کوتاهی قد در دختران): آزمایش کاریوتایپ برای تشخیص ناهنجاری های کروموزومی
• برای ارزیابی جهش های ژنتیکی:، آزمایش خون برای آنالیز DNA
ممکن است پزشک به منظور تعیین سن استخوانی کودک، با کمک اشعه ایکس از مچ و دست چپ تصویر برداری نمایید. اگر پزشک به وجود تومور شک کند و آن را عامل کوتاهی قد بداند، ممکن است اسکن ها و ازمایشات خاص دیگری را نیز برای شما درخواست دهد.
درمان های پزشکی
درمان ها به عوامل به وجود آورنده کوتاهی قد در کودکان بستگی دارند.
برای کودکانی که به طور طبیعی قدشان کوتاه است، به طور کلی ضرورتی برای درمان و بلند شدن قد وجود ندارد. والدین باید درک نمایند که استفاده از هورمون های رشد در کودکانی که به صورت ذاتی کوتاه قد هستند، مؤثر نمی باشد (بدان معنی که آن ها بیماری خاصی ندارند).
داروها
درمان با دارو به علت کوتاهی قد بستگی دارد. استفاده از هورمون های تیروئید بسیار آسان و برای کودکان مبتلا به کم کاری تیروئید بسیار مؤثر است. درمان با هورمون های نوترکیب رشد انسانی (سوماتوتروپین مشتق شده از rDNA) بسیار مؤثر و ایمن است. و ۱۰برای کسانی که به علت کمبود هورمون های رشد قدشان دچار اختلال شده است مفید می باشد. FDA آن را تأیید کرده و برای برخی از بیماری های دیگر مرتبط با کوتاهی قد نیز مفید است. با این حال، هورمون رشد برای کودکانی که به طور ذاتی کوتاه قد می باشند، مؤثر نیست (کودکانی که به صورت خانوادگی کوتاه قد هستند). هورمون های رشد باید تحت مراقبت متخصص غدد کودکان استفاده گردد.
عمل جراحی
درمان جراحی بستگی به علت زمینه ای کوتاهی قد دارد. اگر یک تومور مغزی باعث کمبود هورمون رشد شده باشد، ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد.