به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، فیوزها (Fuse) اتصالات ساده ای هستند که در مواقع لزوم جریان برق را قطع کرده تا تجهیزات برقی آسیب نبینند. به عبارت دیگر فیوز خودرو قطعه ایست که وظیفه تنظیم برق ورودی به دستگاه مورد نظر در خودرو را داشته و در صورت ایجاد بار اضافی، اتصال جریان برق را قطع کرده و باعث می شود دستگاه مصرف کننده، آسیب نبیند.
نوسانات جریان برق در خودرو می تواند آسیب زیادی به مصرف کننده ها و تجهیزات الکتریکی وارد کند. اما وجود فیوز سبب می شود تا این نوسانات با عبور از پلی به نام فیوز کنترل شوند.
نقش و عملکرد فیوز در ماشین
وقتی جریان برق در خودرو بیش از حد مورد نظر شود فیوز که اتصال فلزی با آلیاژ خاصی است آب شده و مانع از انتقال این جریان به مصرف کننده می شود.
عنصر اصلی ساخت فیوز، یک نوار فلزی است که در یک محفظه غیر رسانا قرار دارد. با عبور جریان بیش از حد مجاز، نوار فلزی ذوب می شود و مدار الکتریکی قطع می شود.
هرگاه یکی از تجهیزات برقی کار نمی کند ممکن است فیوز محافظ آن سوخته باشد. در شکل زیر چند فیوز سالم را مشاهده می کنید. اما در فیوز سوخته قسمت هشتی وسط فیوز آب شده و جریان را انتقال نمی دهد.
اما اگر فیوزی سوخته باشد برای عوض کردن آن باید مراحل ساده ای را رعایت کرده تا بتوانید آن را به راحتی عوض کنید.
روی هر فیوز خودرو معمولا اطلاعاتی در رابطه با حداکثر شدت جریان عبوری از خود نوشته شده است که نشان می دهد اگر نوسانات برق خودرو از مقدار مشخص شده بیشتر باشد، اصطلاحا فیوز آب شده و قطع می گردد.
این قطعه سبب می شود تا دستگاه مصرف کننده ای که برق خود را از طریق فیوز می گیرد، دیگر برق رسانی نداشته باشد و از مدار خارج گردد. این عمل به این دلیل انجام می گردد تا از بروز مشکلات اساسی در خودرو با نوسانات شدید جلوگیری گردد.
علائم سوختن فیوز خودرو
اکنون اگر بخواهیم در مورد فیوز و علائم نشان دهنده از سوختن آن کمی صحبت کنیم باید قبل از آن بگوییم که فیوزها انواع مختلفی دارند که هر کدام نیز مشخصه های خود را دارا می باشد که از جمله معروف ترین آن ها که اغلب شما ها در جعبه فیوز ماشین خود تقریبا آن را دیده اید، فیوز مستطیلی می باشد.
ساختار فیوز مستطیلی به گونه ای است که از دو عدد پایه فلزی و یک روکش عایق ساخته شده و در صورتی که فیوز سوخته شده باشد تقریبا رنگ روکش عایق یا حتی پایه ها تیره می شود.
نوع دیگری از فیوزها که با گرفتن آنها در جلوی نور خورشید به علت شفافیتی که در ساختار خود دارند می توانیم به راحتی متوجه سوختن آنها شویم، فیوزی است که دارای روکش شیشه ای می باشد.
البته با دیدن شکستگی هایی بر روی فیوز یا حتی ذوب شدن نوار های فلزی داخل قاب هم می توان به سوخته شدن فیوز پی برد. یک سری از علائم و موارد هم هستند که به سوختن فیوز کمک خواهند کرد که باید به آنها توجه کنیم، مانند:
- کیفیت فیزیکی اجزای سازنده فیوز
- آسیب دیدن و خرابی دینام
- جابه جا کردن باتری خودرو به صورت غیر اصولی
- ایجاد اتصالی یا توقف جریان برق در سیم های مربوط به برق رسانی خودرو
- افزودن موارد اضافی مانند تجهیزات یا سیستم هایی باعث ایجاد فشار بیش از حد به منبع برق خودرو می شود
در مواردی ممکن است که با قطع شدن ناگهانی فیوزها به طور مستقیم روی دستگاهی که آن فیوز مجری تنظیم میزان شدت جریان آن بوده است تاثیر وارد شود و آن را از مدار به طور کلی خارج کند.
در چنین صورتی بهترین کار مطمعنا تعویض فیوز می باشد. در فیوزهایی که دارای روکش شفاف در ساختار خود هستند می توان این موارد را به طور واضح با چشم مشاهده کرد و در صورت مشاهده قطعی در اتصال فیوز می توان به سوخته بودن آن و علامت هشدار آن پی برد.
دستگاهی به نام مولتی متر یا همان چراغ آزمایش هم وجود دارد که می توان به کمک آن تشخیص داد که آیا فیوز سوخته است یا سالم می باشد. این دستگاه برای فیوزهایی که روکش تیره و غیر شفاف دارند بهترین گزینه می باشد.
روش استفاده از این دستگاه هم به گونه ای است که باید دو سر فیوز خودرو را به دو سر چراغ آزمایش متصل کرده و پس روشن شدن چراغ دستگاه می توان به سالم بودن فیوز و عبور جریان از آن پی برد.
همانطور که در بالا هم اشاره شد ما انواعی از فیوزها را در بازار مشاهده می کنیم که اگر بخواهیم دو نمونه از پرکاربردترین آن ها را مشاهده کنیم به فیوزهای سرامیکی و مستطیلی می رسیم.
در ساختار این مدل فیوزها دو پایه وجود دارد که در داخل آنها با توجه به میزان جریان عبوری از سیمی با ضخامت حداکثری بین دو پایه فیوز استفاده می شود. نوع دیگر فیوزها هم فیوز فلزی نام دارد که در صورت عبور جریانی با شدت بسیار بالا و خارج از محدوده، باعث قطعی مدار می شود. در آخر فیوز شیشه ای را معرفی می کنیم که با سیمی نازک در میان قسمتی شفاف و واضح اتصال بین دو پایه آن برقرار می شود.
فیوزهای یک خودرو و دلایل سوختن و از کار افتادن آنها
به صورت کلی عنوان کردیم که تمام فیوزها بر اثر اضافه شدن جریان بیش از قدرت و توان آن ها خواهند سوخت.
اما چرا این جریان الکتریکی از حد معمول خود تجاوز می کند؟
در این قسمت برخی از این دلایل را عنوان می کنیم، که عبارتند از:
- افزودن وسایل و تجهیزات غیر استاندارد به خودرو
- خرابی در دینام خودرو
- وجود اتصالی در مدار جریان برق
- اتصال تجهیزاتی خارج از وسایل خودرو