به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از اقتصادآنلاین، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی چند روز پیش اعلام کرد که حجم آب دریاچه ارومیه با دومیلیارد و ۴۵۰ میلیون مترمکعب فعلی نسبت به مدت مشابه سال گذشته نصف شده است. این درحالی است که ستاد احیای دریاچه ارومیه تا پایان دولت دوازدهم ۱۵ هزار میلیارد تومان بودجه گرفته است تا بتواند دریاچه را تا سال ۱۴۰۱ احیا کند.
البته رقم دقیقی که برای احیای دریاچه هزینه شده به همراه شکل هزینه کرد آن همچنان نامشخص است و گفته های متناقضی درباره آن وجود دارد. مثلا آذر ۹۹ مدیر دفتراستانی ستاد احیای دریاچه ارومیه ادعا کرده بود که تا همان تاریخ اعتباری حدود ۶۰۰۰ میلیارد تومان برای احیای دریاچه ارومیه هزینه شده است که به قول خودش به ارزش روز حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان می شد.
اما چند ماه قبل از آن، یعنی در بهار ۹۹، مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه گفته بود که از زمان شروع عملیات احیای این ستاد درسال ۱۳۹۳ تا آن زمان چهارهزار و ۶۰۰ میلیارد تومان معادل یک میلیارد دلار هزینه شده است.
علاوه بر این ها، عیسی کلانتری، دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه و رئیس سابق سازمان محیط زیست رقم۱۱ هزار میلیارد تومان را برای بودجه ستاد احیای دریاچه ارومیه طی ۷ سال تایید کرده بود.
با همه این ها دست آخر ۳۱مردادماه سال جاری دفتربرنامه ریزی وتلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه رسما اعلام کرد که تاکنون نه چهار، شش یا ۱۱هزار میلیارد تومان بلکه ۱۵ هزار میلیارد تومان برای اجرای پروژه های احیای دریاچه ارومیه هزینه شده است. پولی که مشخص نیست کجا و چطور صرف شده که حال و روز دریاچه این است. ضمنا ناگفته نماند که در کنار این میلیاردها تومان بودجه، کمک های میلیون دلاری ژاپن هم برای دریاچه رسید ولی آن هم ناپدید شد.
جالب تر اینجاست که نه تنها آب دریاچه نصف شده بلکه اخیراً هم اعلام کردند اگر حقابه مورد نظر دریاچه به آن نرسد تمام برنامه هایی که برای احیای آن تنظیم شده است برباد می رود و این دریاچه احیا نخواهد شد!
شکست طرح های بودجه خوار ستاد احیای دریاچه ارومیه
اصلاح الگوی کشت، بارورسازی ابرها، انتقال آب به دریاچه ارومیه از طریق رودخانه ارس (که به دلیل هزینه بر بودن با شکست مواجه شد)، انتقال پساب تصفیه خانه ها، رهاسازی آب سدها، صرفه جویی ۴۰ درصدی میزان مصرف آب بخش کشاورزی، انتقال آب از زاب، کاهش میزان مصرف آب بخش صنعت و خانگی و ...از جمله طرح های بی نتیجه برای نجات بخشی دریاچه ارومیه از سوی ستاد احیا بود که میلیاردها تومان بودجه بلعید و به هیچ رسید.
تا جایی که حتی ۳۱ مرداد ماه نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: «ادعای دولت دوازدهم مبنی بر احیای دریاچه ارومیه دروغی بیش نبود. دریاچه ارومیه به کمک نزولات جوی جان دوباره به خود دید».
به گفته او ۲۷ عنوان برنامه برای احیای دریاچه ارومیه تدوین و به عهده ستاد احیای دریاچه ارومیه گذاشته شد ولی فقط انتقال آب به دریاچه ارومیه اجرایی شد و مابقی ۲۶ پروژه راکد مانده اند.
حالا هم در مجلس طرح تحقیق و تفحص از ستاد احیای دریاچه ارومیه به راه افتاده است. هرچند با این که ماجرای این طرح از اردیبهشت ماه امسال آغاز شده هنوز خبری از نتیجه آن نشده است.
هشدار حذف دریاچه ارومیه از نقشه کشور
محمدرضا محبوب فر،کارشناس بحران های محیطی و عضو انجمن مخاطرات محیطی و توسعه پایدار ایران، در این باره به اقتصاد آنلاین می گوید: برخلاف ادعای وزارت نیرو مبنی بر این که خبرهای خوبی درباره احیای دریاچه ارومیه در راه است، وضعیت دریاچه اسف بار است و تاکنون اقدام عملی و موثری از سوی وزارت نیرو ندیده ایم.
او با بیان این که باید ریشه تنش های آبی استان آذربایجان غربی که دریاچه را تحت تاثیر قرار داده، پیدا کنیم، می افزاید: ریشه این تنش ها علاوه بر بحث تغییرات اقلیمی کشور، برمی گردد به ناکارآمدی برنامه های ستاد احیای دریاچه ارومیه و بی کفایتی برنامه های شرکت مدیریت منابع آب ایران و وزارت نیرو.
این کارشناس توضیح می دهد: ما شاهد برخی سدسازی های بزرگ بودیم. سدهایی که در منطقه حوزه ابریز دریاچه ارومیه ایجاد شدند ولی فاقد پیوست زیست محیطی و خارج از برنامه جامع آبریزداری بودند. سدها به گونه ای احداث شدند که حق آبه های زیست محیطی تالاب ها و خود دریاچه ارومیه را کاملا نقض کرده است. در واقع مدیریت منابع آب در استان آذربایجان غربی بیشتر با تکیه بر ذخیره آب و تفکر سازه ای بوده است.همین مسئله هم موجب تنش آبی در آذربایجان به ویژه حوضه آبریز دریاچه ارومیه شده است.
محبوب فر عنوان می کند: جالب این است که اکنون اعلام کردند که قصد دارند دریچه چند سد را باز کنند به سمت دریاچه. درحالی که دریاچه ارومیه نزدیک ۱۶ میلیارد متر مکعب حق آبه طلبکار است اما سدها جمعا تا دو میلیارد متر مکعب حق آبه را تامین کنند.
او تاکید می کند: با این حرف ها و راهکارها نمی شود دریاچه را احیا کرد. پس دریاچه همچنان بیلان منفی خواهد داشت و با توجه به این که سطح آب های زیرزمینی در منطقه هم به طرز معنا داری کاهش پیدا کرده، تا پایان پاییز ممکن است دریاچه ارومیه از روی نقشه جغرافیایی ایران حذف شود، مثل تالاب هامون.
آنطور که این کارشناس پیش بینی می کند با حرکت به سمت فصل سرد سال و با توجه به این که در پاییز از بارش ها خبری نخواهد بود و حتی پیش بینی شده به دلیل تغییرات آب و هوایی زمستان هم بدتر از زمستان سال آبی گذشته باشد، باید منتظر سناریوی محو شدن دریاچه ارومیه از نقشه کشور باشیم.
۹۵ درصد دریاچه ارومیه خشک می شود؟
محبوب فر می گوید: همه برنامه های ستاد شکست خورده و میلیاردها تومان پولی که صرف احیای آن شده معلوم نیست کجاست و کسی پاسخگو نیست. حالا هم فاجعه بزرگتر از آن چیزی است که مسئولان می گویند و من فکر نمی کنم با این وضع بحرانی اب و تنش های سیاسی و اجتماعی، دریاچه ارومیه بتواند احیا شود و حتی روز به روزهم به دامنه پسرفت آن نیز اضافه می شود.
به گفته او تاکنون دریچه هیچ سدی به سمت دریاچه ارومیه باز نشده است. اگر این اتفاق نیفتد وضعیت بحران آب در دریاچه ارومیه و منطقه به قدری خطرناک است که احتمالا تا پایان پاییز ۹۵ درصد خشک می شود. اگر هم حق آبه آن، تا میزان شش میلیارد متر مکعب ، پرداخت شود و پرداخت آن هرساله تداوم داشته باشد، باز دریاچه ارومیه زودتر از ۱۴۰۷ احیا نخواهد شد.
(عکس) گردشگران در دریاچه ارومیه
