به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از شرق، پاسخ وزارت بهداشت البته رد تمام این ادعا ها بود و حتی در چندین مورد از منتقدان شکایت هم کرد؛ اما مسئله همچنان پابرجاست.
در تازه ترین مورد دیروز و در صحن علنی، شورای شهر بار دیگر آماری از جان باختگان این ویروس در تهران منتشر کرد که در صورت صحت، از نادرستی آمار وزارت بهداشت حکایت دارد. گزارش دیروز رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران به همین آمار و ارقام از جان باختگان در تهران ختم نشد و نتایج یک بررسی اپیدمیو لوژی در تهران هم ارائه شد. گزارشی که می گوید کرونا در هیچ کدام از مناطق تهران مهار نشده؛ هرچند شدت شیوع آن در برخی مناطق کمتر است.
شیوع کرونا در شرق تهران شدیدتر است
گزارش دیروز «ناهید خداکرمی»، رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران، درباره بررسی پراکندگی کروناویروس در تهران بود که از یک پژوهش میدانی حاصل شده است.
خداکرمی در ابتدا و درباره هدف این بررسی گفت: «مطالعه ای در مورد بررسی اپیدمیولوژیک و پراکندگی بیماری ناشی از کروناویروس کووید۱۹ در مناطق ۲۲گانه شهر تهران انجام شد که هدف این مطالعه این بود که ما از نظر اپیدمیولوژیک ببینیم وضعیت کروناویروس در شهر تهران چگونه است».
تاریخ ورود و اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران چه نتایجی را در بر می گیرد؟ رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران دراین باره گفت: «ورود کروناویروس به ایران در تاریخ ۲۰ فوریه یعنی ۳۰ بهمن گزارش شده است و اولین مرگ کروناویروس در تهران را در تاریخ اول اسفند داشتیم که این نشان می دهد ورود کرونا به ایران خیلی قبل تر از تاریخ رسمی اتفاق افتاده و امروز بیش از هفت هزارو ۱۶۷ مورد از کسانی که به این ویروس آلوده شده اند، در بهشت زهرا (س) آرام گرفته اند».
بخش دیگری از توضیحات خداکرمی به نتایج این بررسی اپیدمیو لوژی اختصاص داشت که رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران در این باره گفت: «این گزارش با توصیف اپیدمیولوژی و شاخص های دموگرافیک کووید۱۹ جدید در تهران بزرگ با استناد به داده های جمعیت تحت پوشش سه دانشگاه علوم پزشکی مستقر در تهران تهیه شده است.
ما دانشگاه بقیه الله و دانشگاه های ارتش را وارد مطالعه نکردیم و مطالعه تنها در سه دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفت و از اول اسفند تا ۱۴ فروردین فعلا فاز اول آن امروز گزارش می شود و فاز دوم آن در دست بررسی است و باید اعلام کنم که متأسفانه در یک ماه اخیر ۱۴ هزار نفر در بیمارستان بستری شده اند»؛ اما وضعیت شیوع کرونا در تهران به چه شکلی پیش رفته و چه روندی را طی کرده است؟
خداکرمی درباره این موضوع و در پاسخ به این پرسش هم گفت: «هدف ما این بود که ببینیم وضعیت اپیدمی در طول زمان در تهران چگونه پیش رفته است که یافته های ما نشان داد که از ۱۴ فروردین در مطالعه ما ۲۷۵ هزار نفر شرکت کردند که علائم ویروس را داشتند؛ اما در طول انجام این مطالعه، تعداد سه هزارو ۶۹۶ نفر از بیماران در تهران که نتیجه تست پی سی آر آن ها مثبت قطعی بوده است، نیز وارد مطالعه شدند.
از تعداد کل افراد موردمطالعه ۵۵۰ نفر معادل ۱۴.۹ درصد فوت شدند که نشان می دهد میزان کشندگی بیماری در موارد بستری ۱۴.۹ درصد بوده است. از کل افراد هزارو ۵۳۰ نفر (۴۱.۴ درصد) بهبود پیدا کردند و هزارو ۶۱۹ نفر باقی مانده تا زمان جمع آوری اطلاعات این مطالعه تحت درمان بوده اند و جالب است که میانگین سن ابتلا ۵۷ سال و چهار ماه بود. کم سن ترین مورد قطعی تا تاریخ ۱۴ فروردین یک کودک یک ساله و همین طور مسن ترین نمونه فردی صدساله بوده است».
خداکرمی با تأکید بر اینکه بررسی ها نشان می دهد که متأسفانه هیچ منطقه ای در تهران موفق به کنترل ویروس نشده است، گفت: «ما در کشور هم هنوز نتوانسته ایم مطابق دیگر کشور های جهان این بیماری را کنترل کنیم. ما در اوسط اردیبهشت ۹ مرگ در تهران داشتیم؛ ولی دیروز ۱۰۱ مرگ در تهران ثبت شد و این نشان دهنده آن است که سطح ابتلا رو به افزایش است».
ابتلای ۶۷ درصد مبتلایان به دلیل شرکت در اجتماعات
بخش دیگری از نتایج گزارش بررسی اپیدمیو لوژی که دیروز عضو شورای شهر منتشر کرد، به علائم مراجعه کنندگان اختصاص داشت که براساس آن «بیشترین مراجعه همراه با سرفه و تب بود که بررسی ها نشان می دهد در میان فوت شدگان، تب بیشتر بوده و مهم ترین دلیل مراجعه شان تنگی نفس و دیسترس تنفسی گزارش شده و بیشترین بیماری زمینه ای مبتلایان در تهران فشار خون بوده است».
به گفته خداکرمی، ۲۲ درصد از افراد مورد تحقیق به دلیل ارتباط با فرد مبتلا، آلوده شدند و ۶۷ درصد هم سابقه شرکت در اجتماعات را داشتند. خداکرمی همچنین با تأکید بر اینکه هدف غایی ما این بود که ببینیم پراکندگی ویروس در تهران چگونه است، توضیح داد: «مبتلایان به کووید۱۹ تقریبا همه مناطق تهران را فراگرفته اند؛ گرچه تا حدودی در نواحی شرقی تعداد مبتلایان از تراکم بیشتری برخوردار است؛ اما این در حالی است که موارد فوتی از الگوی مکانی خاصی پیروی نمی کند؛ اما در همین حال بیشتر موارد ترخیص شده در نواحی غربی یا گرایش به غرب است».
میزان ابتلا در کدام مناطق تهران بیشتر است؟
خداکرمی براساس نتایج این گزارش در این باره هم گفت: «تراکم موارد ابتلا در برخی مناطق پرتراکم جمعیتی مانند مناطق ۴ و ۸ و ۱۳ و همین طور وجود برخی خوشه های بیماری در محله هایی مانند تهرانپارس، خیابان های آیت و پیروزی از نکات درخور توجه است. برعکس فراوانی کمتر ابتلا و مرگ در مناطق غربی تهران مانند مناطق ۹ و ۱۸ و ۲۱ و ۲۲ از یافته های مطالعه است. هرچند در این مناطق هم خوشه هایی از ابتلا در نواحی شرقی منطقه ۱۸ و شرقی منطقه ۲۱ دیده می شود».
۵۰ درصد مرگ های کرونایی مربوط به تهران است؟
سخنان دیروز رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران بار دیگر ماجرای اختلاف اعداد اعلام شده از سوی سازمان بهشت زهرا و آمار رسمی وزارت بهداشت را هم آشکار کرد. در بخشی از گزارش خداکرمی آمده بود «بیش از هفت هزارو ۱۶۷ نفر در تهران بر اثر کرونا جان باختند و در بهشت زهرا آرام گرفتند».
این عدد و تعداد جان باختگان بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در تهران زمانی مسئله ساز می شود که بدانیم وزارت بهداشت تا صبح دیروز آمار جان باختگان کل کشور را ۱۳هزارو ۹۷۹ نفر اعلام کرده بود. به عبارت دیگر بیش از ۵۰ درصد تعداد جان باختگان در کل کشور، مربوط به تهران است.
با توجه به اینکه جمعیت تهران تنها ۱۰ درصد جمعیت کشور است و از طرفی در ماه های گذشته همواره استان های فراوانی در مرحله قرمز قرار داشتند، به نظر می آید صحت و دقت آمار وزارت بهداشت محل پرسش است. خداکرمی در سخنان دیروز خود علاوه بر آمار تمام روز های کرونایی، اعلام کرد که «دیروز (شنبه) ۱۰۱ نفر در تهران بر اثر کرونا جان باختند». این عدد هم در حالی اعلام شد که آمار وزارت بهداشت از جان باختگان ویروس کرونا در شنبه همین هفته و در کل کشور، ۱۸۸ نفر است؛ به عبارت دیگر در روز شنبه هم آمار عضو شورای شهر از تعداد جان باختگان ویروس کرونا در تهران بیش از ۵۰ درصد آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت برای کشور است.
۲۵ میلیون ایرانی به کرونا مبتلا شدند؟
اختلاف بر سر آمار مبتلایان و جان باختگان کرونا در ایران در حالی است که همین دو روز پیش رئیس جمهوری در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا از عددی عجیب و حاشیه برانگیز سخن گفت. «حسن روحانی» در این جلسه با استناد به گزارشی از وزارت بهداشت اعلام کرد که تخمین زده می شود در ۱۵۰ روز اخیر ۲۵ میلیون ایرانی به ویروس مبتلا شده اند و ۳۰ تا ۳۵ میلیون نفر دیگر در معرض ابتلا به آن خواهند بود.
این عدد از تعداد مبتلایان در حالی است که آمار وزارت بهداشت از تعداد مبتلایان تاکنون پایین تر از ۴۰۰ هزار نفر است. با این توضیحات مبنای عدد اعلام شده از سوی رئیس جمهوری چیست؟ این پرسش در دو روز گذشته محل بحث فراوان شده و به عنوان مثال دبیر کمیته علمی ستاد کرونا در توضیحی گفته «ابتلای ۲۵میلیونی به کرونا در کشور، نشان دهنده افرادی است که با بیماری کووید۱۹ مواجهه داشته اند».
«مصطفی قانعی» دراین باره به ایسنا گفت: «ما کیتی به نام کیت الایزا داریم که IGG و ایمونوگلوبولین M را اندازه گیری می کند. تست الایزا نشان می دهد که فرد در گذشته به کرونا مبتلا شده، بهبود یافته و در حال حاضر پادتن در بدنش موجود است؛ اما به هیچ وجه به این معنا نیست که این فرد اکنون بیمار است». او دراین باره ادامه داد: «بنابراین تست الایزا نشان می دهد که فردی مبتلا شده، بهبود یافته و در حال حاضر پادتن در بدنش موجود است.
این تست برای اقدامات اپیدمیولوژیک و تحقیقاتی استفاده می شود؛ اما در کار تشخیص استفاده نمی شود». قانعی در توضیح عدد اعلام شده از سوی رئیس جمهوری گفت: «وقتی تست الایزا را در جمعیت برده و یک جمعیت را با آن مورد تست قرار می دهند، به این نتیجه می رسند که چقدر از مردم به بیماری مبتلا شده اند و پادتن در بدن شان موجود است. از طرفی باید توجه کرد که بالای ۹۰ درصد کسانی که به بیماری کووید۱۹ مبتلا می شوند، علائم شان آن قدر خفیف است که حتی به پزشک مراجعه نمی کنند.
این ۹۰ درصد همان گروهی هستند که فقط از طریق تست الایزا یا پادتن می توانیم متوجه شویم که به بیماری مبتلا شده اند یا خیر و با تست دیگری نمی توان این موضوع را فهمید؛ زیرا اصلا علائم بیماری را نداشتند که به پزشک مراجعه کنند».
دبیر کمیته علمی ستاد کرونا هم مانند دیگر کارشناسان این کمیته ۲۵ میلیون نفر را مبتلایان خفیف دانست و گفت: «بنابراین زمانی که وزارت بهداشت اعلام می کند که ۲۵ میلیون نفر یا نزدیک به ۲۰ درصد جمعیت ایران، به کرونا مبتلا شده اند، به معنای همان گروه مبتلای خفیف هستند که مشکلی نداشتند که بخواهند به پزشک مراجعه کنند و تست مولکولی تشخیصی از آن ها گرفته شود؛ بنابراین این آمار به معنای تعداد بیمار نیست؛ بلکه تعداد بیماران همان کسانی هستند که یا بستری می شوند یا آن قدر علائم دارند که تست PCR برای شان انجام شده و بیماری شان تشخیص داده می شود».
انتقادات به ادعای ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به کرونا
سخنان رئیس جمهوری و همچنین توضیح او مبنی بر ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به ویروس کرونا با انتقاداتی هم همراه شد و گروهی از کارشناسان مرتبط با حوزه بهداشت این اظهارات را غیردقیق دانستند. یکی از این منتقدان «حسین علی شهریاری»، نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی است که در جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در نطق میان دستور خود به این موضوع پرداخت و به انتقاد از رئیس جمهوری پرداخت.
او با انتقاد از آنچه «طرح آمار تخمینی و بدون سند از سوی مسئولان» نامید، دراین باره گفت: «چرا مسئله ای را که از آن اطلاع واقعی ندارید، عنوان می کنید؟ اگر آمار ۲۵ میلیون درگیر با کرونا صحت داشت، ما باید هم اکنون هفت میلیون بیمار بستری داشتیم که نداریم». این عضو کمیسیون بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود از وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواست که درباره آمار ارائه شده از سوی رئیس جمهوری موضع گیری و آن را اصلاح کند.
در کنار این انتقادات، بعضی کارشناسان هم این عدد را تعداد مبتلایان خفیف دانستند و از بررسی های اپیدمیو لوژی در دیگر نقاط دنیا و در تأیید چنین برداشتی سخن به میان آوردند. «مسعود مردانی»، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا، دراین باره و در توضیح نتایج تحقیقاتی مبنی بر ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به کرونا هم گفت: «چه سیاست کشور بر ایجاد ایمنی جمعی باشد و چه نباشد، ما در حال حرکت به سمت ایمنی جمعی هستیم که به اعتقاد بنده روند ایجاد ایمنی نسبی، روند مثبتی است».
او که با ایسنا سخن می گفت، در ادامه با تأکید بر اینکه ۸۰ تا ۸۵ درصد موارد مبتلا به کووید۱۹ بدون علامت هستند، گفت: «بر همین اساس هم این آمار ۲۵میلیونی جزء آمار روزانه ای که وزارت بهداشت اعلام می کند، نیست. ارائه آمار هایی مانند ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی به کرونا تاکنون با مطالعات سری اپیدمی بر بیماری به دست می آید که نشانگر وسعت گسترش بیماری است».