دروازه ارگ سمنان و جاذبه های آن!

در جای جای ایران آثار تاریخی زیادی هست و در هر شهری می توان چند نمونه از این آثار را به تماشا نشست. اینکه کمی درباره گذشته این آثار و قدمت آن ها آگاهی داشته باشید بازدید از آن ها را هم برایتان جذاب تر می کند. سمنان از مقاصد کمتر شناخته شده ایران است اما قدمتی بلندبالا دارد و همین تاریخچه طولانی، جاذبه های زیادی را برایش به ارمغان آورده، جاذبه هایی که کافیست کمی درباره آن ها بیشتر بدانید تا بازدید از آن ها را در لیست برنامه های گردشگری خود قرار دهید. یکی از مشهور ترین جاذبه های شهر سمنان دروازه ارگ است، دروازه ای که تبدیل به نماد شهر شده و نقش و نگارهایی تماشایی دارد. می خواهیم درباره دروازه ارگ سمنان حرف بزنیم، در ادامه ساعد نیوز را همراهی کنید.

چرا دروازه ارگ سمنان؟

• این دروازه به عنوان نماد سمنان شناخته می شود.
• برای مردم سمنان اهمیت بسیاری دارد.
• تنها اثر به جا مانده از ارگ سمنان است.
• این بنا یادگاری از دوره قاجار است.

تاریخچه دروازه ارگ سمنان

ارگ دولتی سمنان یا دارالحکومه سمنان مجموعه ای بزرگ از ساختمان ها و بناهای مورد نیاز برای اداره شهر بود که در زمان حکومت حاجی بهمن میرزا بها الدوله، فرزند فتحعلی شاه قاجار ساخته شد. اماکنی چون تلگرافخانه، قراولخانه، آب انبار، حمام حسینیه و... در این ارگ وجود داشت و در داخل دیوارهای ضخیم ارگ اتاق هایی برای نگهبانی تعبیه شده بود.در سال 1284 هجری قمری (حدود 1246 خورشیدی) ناصرالدین شاه قاجار که راهی مشهد مقدس بود، گذرش به ایالت «کومش» یا «سمنان» افتاد و به مدت سه روز در ساختمان ارگ دولتی سمنان ماندگار شد.

در آن زمان 12 برج با ساختمان های مختلف در ارگ وجود داشت؛ اما هنوز خبری از دروازه شمالی نبود. پادشاه در همین سفر دستور ساخت دروازه را صادر و آن را به حاکم وقت سمنان ابلاغ می کند. کار ساخت دروازه در سال 1302 هجری قمری (حدود حدود 1263 خورشیدی) به پایان رسید؛ در آن زمان «انوشیروان میرزا ضیاء الدوله» حکومت سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام یا به عبارتی ایالت قومس را در دست داشت. وی فرزند «محمدرحیم میرزا» پسر دهم عباس میرزا نایب السلطنه بود که در سال های 1300 تا 1305 هجری قمری حکمرانی کرد. عکس های به جا مانده از گذشته حکایت از این دارند که در سفر دوم شاه به مشهد دروازه شمالی ارگ سمنان وجود داشته است.

شاید از خودتان بپرسید که چه بر سر ارگ دولتی آمد؟ باید بدانید که این اثر در زمان رضا شاه پهلوی به واسطه ساخت و ساز خیابان ها و بناهای جدید تخریب شد. این ارگ دروازه های متعددی داشت؛ اما فقط دروازه شمالی آن باقی ماند که آن هم به سبب شکایت فرهنگ دوستان و پیگیری آنان بود. در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ این اثر با شماره ثبت ۳۹۵ در فهرست آثار ملی ایران جای و به عنوان میراثی ارزشمند مورد حمایت قرار گرفت. در جریان مرمت این بنا نورافکن هایی در چهار گوشه آن نصب شد تا به هنگام شب نمایی خاص به دروازه بدهند.

دروازه ارگ سمنان

سمنان شهری است که اگرچه جاذبه های گردشگری آن بسیار شناخته شده نیست اما آثار تاریخی نفیسی را در خود جای داده است. یکی از آثاری که نگاه هر گردشگری را به خود جذب می کند دوازه ی زیبایی است که در وسط مهمترین میدان شهر قد علم کرده است. این دروازه ی آجری که با کاشی کاری های چشم نواز تزئين شده است زمانی دروازه ارگی بزرگ بوده. اما امروزه با دیدن این دروازه می توانیم به عظمت و قدرت ارگی که زمانی در این مکان پابرجا بوده است پی ببریم.

علت ساخت دروازه ارگ سمنان

ساخت این دروازه به زمان قاجار بازمی گردد، هنگامی که ناصرالدین شاه برای سفر به مشهد در میان راه در سمنان توقف می کند و مدت ۳ روز در این ارگ اقامت می کند و به دلیل اینکه در قسمت شمالی این ارگ دروازه ای وجود نداشته است دستور ساخت آن را در مدتی که در سمنان حظور داشته است می دهد.

علت تخریب ارگ

ارگ سمنان بنایی بزرگ و چشمگیر بوده است به نحوی که در خود ساختمان های اداری چون تلگرافخانه و ساختمان های دیگری مانند آب انبار، حمام را در خود جای داده بود همچنین در داخل دیوارهای ضخیم ارگ اتاق هایی برای نگهبانی تعبیه شده بود. این ارگ بزرگ که دارای ۱۲ برج متفاوت بود به عنوان مرکز حکومتی شهر سمنان به شمار می رفته است.
اما علت اینکه امروزه از آن همه عظمت و زیبایی تنها دو دروازه از آن باقی مانده این است که در دوران رضا شاه پهلوی به علت عمران وساخت وساز شهری این بنا تخریب شد و با همت و ممانعت دوستاداران فرهنگ باعث شد دروازه شمالی و جنوبی این بنا از تخریب در امان باشند. امروزه این بنا مرمت شده است همچنین نوپردازی های زیبا باعث شده عظمت و زیبایی این دروازه ارگ در شب دو چندان شود.

بخش های دروازه ارگ سمنان

این دروازه زیبا که به یادگار از زمان قاجار به جای مانده است دارای دو ورودی جنوبی و شمالی می باشد.

• ورودی شمالی : این ورودی زیبای آجری ارتفاعی بیش از ۷ متر دارد و دارای درب ورودی از جنس الوار قطور که به گل میخ های آهنی مزین شده است. همچنین در قسمت شمالی دروازه ارگ می توانیم شاهد ۶ مناره زیبا با کاشی کاری های رنگین باشیم. در بالای سردر ورودی شمالی نبرد رستم و دیو سپید به زیبایی هرچه تمام با کاشی های هفت رنگ به تصویر کشیده شده است. همچنین بر روی دیوارهای دو طرف دروازه شمالی نقشی از سربازان زمان قاجار به همراه تصویر شیر و خورشید با هنرمندی کاشی کاری شده است. جالب است بدانید امروزه نیز به تبعیت از گذشته شب هنگام درهای این دروازه بسته می شود.
• ورودی جنوبی: این نما کاملا به صورت قرینه با ورودی شمالی قرار گرفته اما از نظر ظاهری کاملا باهم متفاوت هستند. در جلوی ورودی جنوبی دو ایوان می بینیم همچنین دو ورودی باریک که زمانی راه ورود و خروج ارگ بوده است. چیزی که درنگاه کردن به این دوازه شما را مجذوب می کند خط نستعلیقی است که بر سردر نیم دایره شکلی بر بالای ورودی دوازه نوشته شده است. اگرچه زیبایی ورودی جنوبی به پای قسمت شمالی نمی رسد اما قسمت جنوبی نیز از کاشی کاری های زیبا بی نسیب نمانده است.

دروازه ارگ سمنان کجاست؟

این بنای زیبا و تاریخی درست وسط میدان سمنان قرار دارد که هنگام سفر به این شهر با ماشین از کنار آن عبور می کنید. مرمت دروازه ارگ سمنان زیبایی اش را با چراغ هایی که در اطراف آن نصب شده اند بیشتر کرده است. اگر بخواهم راز لذت بردن بیشتر این بنا را با شما درمیان بگذارم این است که فرصت تماشای آن را هنگام شب از دست ندهید. البته در طول روز هم می توانید با نگاه کردن به نقش ونگار های زیبای آن از هنر اصیل ایرانی لذت ببرید.دروازه ارگ این روزها به اسم میدان ارگ هم شناخته می شود که درست بین خیابان شیخ فضل الله نوری و طالقانی قرار گرفته و هر کسی با سفر به استان سمنان و مرکز این استان یعنی شهر سمنان آن را می بیند.

بهترین زمان بازدید از دروازه ارگ

اگر برای مسافرت به سمنان و لذت بردن از تماشای دروازه ارگ سمنان دنبال زمان مناسب هستید تا بهترین و آرام ترین موقعیت را انتخاب کنید، ماه های مهر، آبان و اردیبهشت زمان مناسبی هستند. قیمت هتل های مختلف سمنان در طول سال یکسان است؛ اما ممکن است مانند هر شهر دیگر در روزهای تعطیل و تابستان گران تر باشند.

توصیه هایی برای بازدید از دروازه ارگ

برای بازدید از دروازه ارگ سمنان قرار نیست هیچ هزینه ای پرداخت کنید یعنی بازدید از آن کاملاً رایگان است. این بنای تاریخی درست در وسط میدان قرار گرفته است و هیچ محدودیتی از نظر ساعت بازدید برای شما ایجاد نمی کند و می توانید در ساعت های مختلف شبانه روز از زیبایی آن لذت ببرید. اگر اهل جزئیات هستید بهتر است هنگام روز به بازدید از آن بروید تا نقش ونگارهای زیبای موجود روی کاشی ها را تماشا کنید.

مطمئن باشید جذابیت دروازه ارگ سمنان پشت نورافکن هایی که در هنگام تاریکیِ شب روشن می شوند چند برابر می شود. مهم نیست روز تعطیل دنبال کشف زیبایی های این یادگار دوره قاجار هستید یا در طول هفته، مطمئن باشید در هر شرایط پذیرای خوبی برای شما خواهد بود. به شرطی که همراه داشتن گوشی همراه خود را برای گرفتن عکس های زیبا از آن را فراموش نکنید.

و در انتها …

هر نقطه از ایران زیبای های خاص خود را دارد که بهتر است روزهای تعطیل سال را بهانه ای برای سفر به آن ها در نظر بگیرید. جاهای دیدنی سمنان مانند دروازه ارگ، قلعه پاچنار یا عمارت و باغ امیر بناهایی هستند که خستگی سفر را از تن شما بیرون می کنند و برای همیشه در ذهنتان باقی می ماند. با دیدن آثار تاریخی این شهر می توانید به قدمت ایران پی ببرید و با هنرهای اصیل این کشور در زمینه معماری و طراحی آشنا شوید.

در مورد برج مهماندوست سمنان چه می دانید؟